گنجور

برای پیشنهاد تصاویر مرتبط با اشعار لازم است ابتدا با نام کاربری خود وارد گنجور شوید.

ورود به گنجور

 
سعدی

مشرف الدین مصلح بن عبدالله شیرازی شاعر و نویسندهٔ بزرگ قرن هفتم هجری قمری است. تخلص او «سعدی» است که از نام اتابک مظفرالدین سعد پسر ابوبکر پسر سعد پسر زنگی گرفته شده است. وی احتمالاً بین سالهای ۶۰۰ تا ۶۱۵ هجری قمری زاده شده است. در جوانی به مدرسهٔ نظامیهٔ بغداد رفت و به تحصیل ادب و تفسیر و فقه و کلام و حکمت پرداخت. سپس به شام و مراکش و حبشه و حجاز سفر کرد و پس از بازگشت به شیراز، به تألیف شاهکارهای خود دست یازید. وی در سال ۶۵۵ ه.ق سعدی‌نامه یا بوستان را به نظم درآورد و در سال بعد (۶۵۶ ه.ق) گلستان را تألیف کرد. علاوه بر اینها قصاید، غزلیات، قطعات، ترجیع بند، رباعیات و مقالات و قصاید عربی نیز دارد که همه را در کلیات وی جمع کرده‌اند. وی بین سالهای ۶۹۰ تا ۶۹۴ هجری قمری در شیراز درگذشت و در همانجا به خاک سپرده شد.

این آمار از میان ۱۵٬۷۹۹ بیت شعر فارسی از کل ۱۶٬۲۲۳ بیت شعر موجود در گنجور از اشعار این بخش استخراج شده است.

توجه فرمایید که این آمار به دلایلی از قبیل وجود چند نسخه از آثار شعرا در سایت (مثل آثار خیام) و همینطور یک بیت محسوب شدن مصرع‌های بند قالبهای ترکیبی مثل مخمس‌ها تقریبی و حدودی است و افزونگی دارد.

آمار همهٔ شعرهای گنجور را اینجا ببینید.

وزن‌یابی دستی در بیشتر موارد با ملاحظهٔ تنها یک مصرع از شعر صورت گرفته و امکان وجود اشکال در آن (مخصوصاً اشتباه در تشخیص وزنهای قابل تبدیل از قبیل وزن مثنوی مولوی به جای وزن عروضی سریع مطوی مکشوف) وجود دارد. وزن‌یابی ماشینی نیز که جدیداً با استفاده از امکانات تارنمای سرود اضافه شده بعضاً خطا دارد. برخی از بخشها شامل اشعاری با بیش از یک وزن هستند که در این صورت عمدتاً وزن ابیات آغازین و برای بعضی منظومه‌ها وزن غالب منظومه به عنوان وزن آن بخش منظور شده است.

ردیف وزن تعداد ابیات درصد از کل
۱ فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه) ۴٬۲۵۲ ۲۶٫۹۱
۲ مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف) ۲٬۲۴۱ ۱۴٫۱۸
۳ فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف) ۱٬۲۹۰ ۸٫۱۷
۴ مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف) ۱٬۲۵۴ ۷٫۹۴
۵ فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون) ۱٬۱۳۰ ۷٫۱۵
۶ مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی) ۸۵۵ ۵٫۴۱
۷ مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف) ۷۹۴ ۵٫۰۳
۸ فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف) ۵۲۰ ۳٫۲۹
۹ مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی) ۴۹۵ ۳٫۱۳
۱۰ فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی) ۴۱۹ ۲٫۶۵
۱۱ مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف) ۴۱۵ ۲٫۶۳
۱۲ مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم) ۳۳۸ ۲٫۱۴
۱۳ مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن (مضارع مثمن اخرب) ۲۱۷ ۱٫۳۷
۱۴ فعلات فاعلاتن فعلات فاعلاتن (رمل مثمن مشکول) ۲۱۲ ۱٫۳۴
۱۵ مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن (منسرح مطوی مکشوف) ۲۰۲ ۱٫۲۸
۱۶ مفتعلن مفتعلن فاعلن (سریع مطوی مکشوف) ۱۷۵ ۱٫۱۱
۱۷ مفتعلن مفاعلن مفتعلن مفاعلن (رجز مثمن مطوی مخبون) ۱۵۴ ۰٫۹۷
۱۸ مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلاتن (مجتث مثمن مخبون) ۱۵۲ ۰٫۹۶
۱۹ مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن (رجز مثمن سالم) ۱۴۰ ۰٫۸۹
۲۰ فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلاتن (رمل مثمن مخبون) ۱۳۱ ۰٫۸۳
۲۱ مفتعلن فاعلات مفتعلن فع (منسرح مثمن مطوی منحور) ۱۲۴ ۰٫۷۸
۲۲ مفعول مفاعیلن مفعول مفاعیلن (هزج مثمن اخرب) ۱۱۵ ۰٫۷۳
۲۳ فعولن فعولن فعولن فعولن (متقارب مثمن سالم) ۵۸ ۰٫۳۷
۲۴ فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن (رمل مثمن سالم) ۴۰ ۰٫۲۵
۲۵ مفعول مفاعلن مفاعیلن (هزج مسدس اخرب مقبوض) ۳۷ ۰٫۲۳
۲۶ فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مسدس مخبون محذوف) ۲۳ ۰٫۱۵
۲۷ مستفعلن فعلن مستفعلن فعلن (بسیط مخبون) ۱۲ ۰٫۰۸
۲۸ فعلاتن فاعلاتن فعلاتن فاعلاتن ۲ ۰٫۰۱
۲۹ مفعول مفاعیل مفاعیل مفاعیلن ۱ ۰٫۰۱
۳۰ فعولن مفاعلن فعولن مفاعلن ۱ ۰٫۰۱

آمار ابیات برچسب‌گذاری شدهٔ این بخش با زبان غالب شعر در گنجور به شرح زیر است:

ردیف زبان تعداد ابیات درصد از کل
۱ فارسی ۱۵٬۷۹۹ ۹۷٫۳۹
۲ عربی ۴۲۴ ۲٫۶۱

آمار ابیات برچسب‌گذاری شدهٔ این بخش با قالب شعری در گنجور به شرح زیر است:

ردیف قالب شعری تعداد ابیات درصد از کل
۱ غزل ۷٬۰۰۰ ۴۳٫۱۵
۲ مثنوی ۴٬۷۲۲ ۲۹٫۱۱
۳ قصیده ۱٬۵۷۲ ۹٫۶۹
۴ غزل/قصیده/قطعه ۱٬۳۹۸ ۸٫۶۲
۵ قطعه ۷۵۳ ۴٫۶۴
۶ رباعی ۴۲۶ ۲٫۶۳
۷ ترجیع بند ۲۹۷ ۱٫۸۳
۸ چند بندی ۳۶ ۰٫۲۲
۹ ترکیب بند ۱۹ ۰٫۱۲