عیبِ رندان مَکُن ای زاهدِ پاکیزهسرشت
که گناهِ دگران بر تو نخواهند نوشت
من اگر نیکم و گر بد تو برو خود را باش
هر کسی آن دِرَوَد عاقبتِ کار، که کِشت
همه کس طالبِ یارند چه هشیار و چه مست
همه جا خانهٔ عشق است چه مسجد چه کِنِشت
سرِ تسلیمِ من و خشتِ درِ میکدهها
مدعی گر نکند فهمِ سخن، گو سر و خشت
ناامیدم مکن از سابقهٔ لطفِ ازل
تو پسِ پرده چه دانی که که خوب است و که زشت
نه من از پردهٔ تقوا به درافتادم و بس
پدرم نیز بهشتِ ابد از دست بهشت
حافظا روزِ اجل گر به کف آری جامی
یک سر از کویِ خرابات بَرَندَت به بهشت
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
این شعر از حافظ، انتقاد از زاهدانی است که به قضاوت و عیبجویی دیگران میپردازند. او میگوید که هر کس باید به خود و اعمال خود توجه و از قضاوت دربارهی دیگران پرهیز کند. از نظر حافظ، عشق و دوستی در میان همهی افراد وجود دارد، چه هشیاران و چه مستان. او همچنین به مفهوم لذت از زندگی و اهمیت عشق در زندگی اشاره میکند. حافظ بیان میکند که نباید از محبت و لطف ازلی ناامید بود، زیرا کسی نمیتواند بهدرستی خوب و بد را تعیین کند. در نهایت، حافظ میگوید که اگر در لحظهی مرگش هم فرصتی باشد، باید از لذتهای دنیا بهرهمند شود تا به بهشت برود.
ای زاهد پاکدامن، به عیبها و ناپاکیهای رندان نپرداز و آنها را نکوب، زیرا گناهان دیگران به تو ارتباطی ندارد و در روز قیامت به پای تو نمینویسند.
اگر من خوب باشم یا بد، تو به خودت برس و خودت را بساز. هر کسی در نهایت نتیجه کارهایش را درو میکند، چه خوب و چه بد.
همه افراد، چه هشیار و چه مست، خواهان معشوق هستند. در هر مکان، عشق حضور دارد؛ چه در مسجد و چه در کنیسه و میخانه.
من سر تسلیم بر دیوار میخانهها فرود آوردهام ، اگر مدعی نتواند مفهوم کلام را درک کند، میتواند سرش را به سنگ بزند.
مرا از رحمت و لطف بینهایت ناامید نکن؛ تو که در پس پردهٔ واقعیتها جهان، نمیدانی چه چیز خوب است و چه چیز بد.
من نه تنها خودم از پردهٔ تقوا و پرهیزکاری خارج شدم، بلکه پدرم نیز بهشت جاویدش را از دست داده است.
حافظ، اگر در روز مرگت بتوانی حرکتی بکنی و پویا و فعال باشی ،مستقیم به بهشت خواهی رفت.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
همه کس طالب یارند ولیک
مفلسی مست پدیدار کجاست
همین شعر » بیت ۳
همه کس طالبِ یارند چه هشیار و چه مست
همه جا خانهٔ عشق است چه مسجد چه کِنِشت
عیب رندان مکن ای زاهد پاکیزهسرشت
کی گناه دگران بر تو نخواهند نوشت
همین شعر » بیت ۱
عیبِ رندان مَکُن ای زاهدِ پاکیزهسرشت
که گناهِ دگران بر تو نخواهند نوشت
بنابر اشارهٔ دکتر رضا ضیاء در شرح صوتی این غزل، به تحقیق آقایان رضا موسوی طبری و بهروز ایمانی منتشر شده در مقالهٔ «تردید در صحت انتساب غزلی به حافظ» نامهٔ بهارستان، سال ۱۶، ۱۳۹۷، صفحات ۱۱۳ الی ۱۲۰ متن این غزل نقل شده از شاعری به نام سید نجمالدین ابوبکر مشهور به صوفی در بیاض شمارهٔ ۱۹۳۲ کتابخانهٔ اسعد افندی ترکیه به قلم هندوشاه بن سنجر بن عبدالله صاحبی در فاصلهٔ بین سالهای ۷۱۵ الی ۷۲۱ قمری درج شده است.
از این جهت این محققان با توجه به قدمت این نسخهٔ خطی و علیرغم آن که این غزل در عموم نسخ معتبر دیوان حافظ به نام او آمده است در صحت انتساب این غزل به حافظ تردید کردهاند. اصل مقاله را اینجا بخوانید.
همین شعر » بیت ۵
ناامیدم مکن از سابقهٔ لطفِ ازل
تو پسِ پرده چه دانی که که خوب است و که زشت
این عروسان سخن سهل مبین در پرده
تو پس پرده چه دانی که که خوبست و که زشت
همین شعر » بیت ۲
من اگر نیکم و گر بد تو برو خود را باش
هر کسی آن دِرَوَد عاقبتِ کار، که کِشت
داده دهقان عوض آب به او شربت قند
«هرکسی آن درود عاقبت کار که کشت»
همین شعر » بیت ۱
عیبِ رندان مَکُن ای زاهدِ پاکیزهسرشت
که گناهِ دگران بر تو نخواهند نوشت
بهر بغض و حسد خارجیان غصه مخور
که گناه دگری بر تو نخواهند نوشت
منزل ار یار قرین است چه دوزخ چه بهشت
سجدهگه گر به نیاز است چه مسجد چه کنشت
جای آسایش مشتاق چه هامون و چه کوه
رهزن خاطر عشّاق چه زیبا و چه زشت
عشقبازی نه به بازیست که دانندهٔ غیب
[...]
آصف عهد زمان جان جهان تورانشاه
که در این مزرعه جز دانهٔ خیرات نکشت
ناف هفته بد و از ماه صفر کاف و الف
که به گلشن شد و این گلخن پر دود بهشت
آنکه میلش سوی حقبینی و حقگویی بود
[...]
ای که بردی تو به خوبی گرو از حور بهشت
مصحف روی تو را خامه تقدیر نوشت
آیتی از ورق حسن تو هر کس که بخواند
سر توحید عیان گشتش و تقلید بهشت
در ازل حق به چهل صبح به مهرت ای جان
[...]
عیب رندان مکن این زاهد پاکیزه سرشت
که گناه دگری بر تو نخواهند نوشت
عیب رندان مکن ای زاهد پاکیزهسرشت
که گناه دگری بر تو نخواهند نوشت
عیب قطنی مکن ای اطلس پاکیزه سرشت
تار او چونکه بپود تونخواهند نبشت
تو اگر توت نسب داری و او گر پنبه
[...]
معرفی ترانههای دیگر
تا به حال ۱۰۷ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.