نه هر که چهره برافروخت دلبری داند
نه هر که آینه سازد سِکندری داند
نه هر که طَرْفِ کُلَه کج نهاد و تُند نشست
کلاهداری و آیینِ سروری داند
تو بندگی چو گدایان به شرطِ مزد مکن
که دوست خود روشِ بندهپروری داند
غلامِ همّتِ آن رندِ عافیتسوزم
که در گداصفتی کیمیاگری داند
وفا و عهد نکو باشد ار بیاموزی
وگرنه هر که تو بینی ستمگری داند
بباختم دلِ دیوانه و ندانستم
که آدمیبچهای، شیوهٔ پری داند
هزار نکتهٔ باریکتر ز مو اینجاست
نه هر که سر بتراشد قلندری داند
مدارِ نقطهٔ بینش ز خالِ توست مرا
که قدرِ گوهرِ یکدانه جوهری داند
به قَدّ و چهره هر آنکس که شاهِ خوبان شد
جهان بگیرد اگر دادگستری داند
ز شعرِ دلکَشِ حافظ کسی بُوَد آگاه
که لطفِ طبع و سخن گفتنِ دَری داند



با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بیان این نکته میپردازد که زیبایی ظاهری یا رفتارهای فریبنده نمیتواند نشاندهنده عمق شخصیت و شناخت واقعی فرد باشد. شاعر به ما گوشزد میکند که تنها ظاهر زیبا و یا رفتارهایی چون نشان دادن قدرت و سلطنت، نشاندهنده مهارت در رهبری و سروری نیست. او همچنین بر اهمیت واقعی دوستی و صداقت تأکید میکند و بیان میکند که وفا و عهد باید آموخته شود. در نهایت، شاعر میگوید که در درک زیبایی و هنر واقعی، تنها ظواهر کافی نیست و باید به عمق شخصیت و ذوق فرد توجه داشت. این شعر به تواضع، وفاداری و درک عمیق انسانی اشاره دارد.
میگوید: هر کس که چهره ی خود را برافروخته و گلگون سازد شیوه ی دلربایی و دلبری را بلد نیست و هرکه آینه بسازد اسکندر نیست و شیوهٔ او (پادشاهی عالمگستر) را بلد نیست! / اشاره به ، آینهٔ سترگ مشهوری دارد که اسکندر ساخت و بخشی از ساختمان «فانوس دریایی» معروف اوست
هر کسی که کلاهش را به شکل پادشاهان بر روی سرش بگذارد و تندی کرده و دیگران را امر و نهی کند، لزوماً نمیتواند از عهده مسئولیتها و ویژگیهای رهبری و بزرگمنشی برآید.
همچون مزدوران و به خاطر مزد و پاداش عمل نکن، زیرا دوست (خدا) خود روش و شیوه ی جبران تلاش شما را با محبت و رحمت نسبت به بندگانش می داند. و حواسش به همه چیز هست.
من بندهی همت و تلاش آن زیرکی هستم که در حالتی ظاهری شبیه به فقر و ناداری، توانایی تبدیل اوضاع را به بهترین شکل دارد.
اگر وفاداری و عمل به عهد را یاد بگیری، نیکو و پسندیده هست؛ وگرنه هر کسی را که ببینی، راه و رسم ظلم و ستمگری را میشناسد.
دل سرگشته ی خود را باختم و نمی دانستم که کسی چگونه میتواند به شیوهای چنین جذاب و فریبنده رفتار کنند.
در زندگی و ظرایف و نکات بسیاری وجود دارد که تنها عده کمی از آنها آگاهند. و هر کسی با تظاهر به دانایی توان فهم آن نکات موضوعات را ندارند
توان دید و درک من به خاطر عنایت وجود توست، چرا که فقط یک گوهرشناس میتواند ارزش گوهر را بشناسد. و به لطف تو می توان به اسرار و بینش صحیح پی برد.
اگر کسی شرایط آن را داشت که به مقامی برسد تنها به شرط آنکه فهم و درک صحیح و رفتار درستی داشته باشد می تواند رشد کند به پادشاهی برسد
تنها کسی میتواند از لطف و ظرافت های شعرهای حافظ آگاه شود که که توانایی درک لطافت و زبان پارسی دری را داشته باشد و بداند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
همین شعر » بیت ۱۰
ز شعرِ دلکَشِ حافظ کسی بُوَد آگاه
که لطفِ طبع و سخن گفتن دری داند
بغیر نور علی همچو حافظ شیراز
که لطف طبع و سخن گفتن دری داند
همین شعر » بیت ۷
هزار نکتهٔ باریکتر ز مو این جاست
نه هر که سر بتراشد قلندری داند
«بهار» پردهٔ مویین حجاب عفت نیست
«هزار نکتهٔ باریکتر ز مو اینجاست»
چنین که چهره خوب تو دلبری داند
نه حسن حور و نه رخساره پری داند
به خاک پای تو کآب حیات ممکن نیست
که همچو لعل لبت روحپروری داند
ستمگری نه پریچهره مرا کارست
[...]
چنانکه چشم تو در غمزه دلبری داند
سواد زلف سیاهت ستمگری داند
ز لطف نرگس مستت نشان تواند داد
دلی که سحر مبین در مبصری داند
بصد روان لبت،ای ماهروی،دشنامی
[...]
پریوشی که به رخ رسم دلبری داند
سگ خودم شمرد و آدمیگری داند
نهان ز چشم کسان گفتمش به سوی من آی
به خنده گفت که این شیوه را پری داند
چو دم ز بندگی او زنم ز آتش غم
[...]
عجب! که رسم وفا هرگز آن پری داند
پری کجا روش آدمی گری داند؟
دلم بعشوه ربود اول و ندانستم
که آخر اینهمه شوخی و دلبری داند
بعاشقان ستم دوست عین مصلحتست
[...]
طریق دلبری تو مگر پری داند
که آدمی نه بدین شیوهٔ دلبری داند
کسی که هر بن مژگان به صد کرشمه سپرد
سزد که هرسر موییش دلبری داند
ز جان طمع ببرد، یا به دل غمش بیند
[...]
معرفی ترانههای دیگر
تا به حال ۶۴ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.