بیا که قصرِ اَمَل سخت سستبنیادست
بیار باده که بنیادِ عمر بر بادست
غلامِ همّتِ آنم که زیرِ چرخِ کبود
ز هر چه رنگِ تعلّق پذیرد آزادست
چه گویمت که به میخانه دوش مست و خراب
سروشِ عالَمِ غیبم چه مژدهها دادست
که ای بلندنظر شاهبازِ سِدرهنشین
نشیمن تو نه این کُنجِ محنت آبادست
تو را ز کنگرهٔ عرش میزنند صفیر
ندانمت که در این دامگه چه افتادست
نصیحتی کنمت یاد گیر و در عمل آر
که این حدیث، ز پیرِ طریقتم یادست
غمِ جهان مخور و پندِ من مَبَر از یاد
که این لطیفهٔ عشقم ز رهروی یادست
رضا به داده بده وز جبین گره بگشای
که بر من و تو دَرِ اختیار نگشادست
مجو درستیِ عهد از جهانِ سستنهاد
که این عجوز، عروسِ هزار دامادست
نشان عهد و وفا نیست در تبسّمِ گل
بنال بلبل بیدل که جای فریادست
حسد چه میبری ای سستنظم بر حافظ؟
قبولِ خاطر و لطفِ سخن خدادادست
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
این غزل، مجموعهای از مفاهیم عرفانی و حکمی را در خود دارد. حافظ در آن بر ناپایداری دنیا، رهایی از تعلقات، ارزش آزادگی، پذیرش تقدیر الهی، و بیوفایی جهان تأکید میکند. او به نوعی مخاطب را دعوت به درک حقایق معنوی و رهایی از وابستگیهای مادی میکند.
(ساقی) بیا که کاخ آرزوهای ما سست و بیبنیاد است؛ باده بریز که عمر ما بهسرعت باد میگذرد.
بنده آزادگی و همّت کسی هستم که از هر تعلّق و وابستگی رهاست.
زبانم نمیتواند شرح دهد که دیشب در میخانه و در حال مستی، چه مژدههایی از سروش عالم غیب شنیدهام.
(به من گفت) ای شاهباز بلندپرواز! جای تو این ویرانه و محنتکده نیست؛ جای تو بر اوج درخت سدره است. (سدره یعنی درخت بهشتی که بالای آسمان هفتم قرار دارد)
تو را از عرش والا، دعوت میکنند، شان و جای تو آنجاست؛ چرا در این جای پرخطر گرفتار شدهای؟
پندی ارزشمند را از من بشنو و بدان عمل کن؛ که آنرا از پیر طریقت آموختهام
غم دنیا را مخور و این پند را فراموش مکن که این نکته عشق را از رهروی بهیاد دارم
به هرچه داری قناعت کن و شاد باش؛ که درِ اختیار بر ما گشوده نیست.
به وفای جهان سستبنیاد اعتماد مکن؛ که این پیرزن زشت هزار شوهر است.
در لبخند گل نشانی از عهد و وفا نمیبینم؛ ای بلبل، فغان برآور که جای فریاد و فغان است.
چت جی پی تی: در این بیت، حافظ به حسودانی که بر او رشک میبرند، میگوید که استعداد شاعری و مقبولیت سخن او، موهبتی الهی است و حسادت بر این نعمت بیثمر است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
مده به شاهد دنیا عنان دل، زنهار!
که این عجوزه عروس هزار دامادست
همین شعر » بیت ۹
مجو درستیِ عهد از جهانِ سست نهاد
که این عجوز، عروس هزاردامادست
جهان و کار جهان سر بسر همه بادست
خنک کسی که ز بند زمانه آزادست
ثبات نیست جهان را به ناخوشی و خوشی
که او به عهد وفا سخت سست بنیادست
گلی به دست که دادست روزگار بگو؟
[...]
خدا یگان شریعت پناه اهل هنر
که امر جزم ترا روزگار منقادست
زمین ز حلم تو در آرزوی تو قیرست
خرد ز کلک تو در انتظار ارشادست
چو در معانی ذات تو می کنم فکرت
[...]
جهان و کار جهان سر به سر اگر بادست
چرا ز باد مکافات داد و بیدادست
به باد و بود محمد نگر که چون باقیست
ز بعد ششصد و پنجاه سخت بنیادست
ز باد بولهب و جنس او نمیبینی
[...]
هر آن نصیبه که پیش از وجود ننهادست
هر آن که در طلبش سعی میکند بادست
سر قبول بباید نهاد و گردن طوع
که هرچه حاکم عادل کند نه بیدادست
کلید فتح اقالیم در خزاین اوست
[...]
مباش بندهٔ آن کز غم تو آزادست
غمش مخور، که به غم خوردن تو دلشادست
مریز آب دو چشم از برای او در خاک
که گر بر آتش سوزنده در شوی بادست
کجا دل تو نگه دارد؟ آنکه از شوخی
[...]
معرفی ترانههای دیگر
تا به حال ۵۸ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.