گنجور

حاشیه‌ها

خاموش در ‫۵ سال و ۹ ماه قبل، چهارشنبه ۱۵ آبان ۱۳۹۸، ساعت ۱۲:۳۵ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۰۵۹:

ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﯽ ﺍﺯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‌ 779
ﻭﻗﺘﯽ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺟﻬﺎﻥ ﺁﻣﺪﻡ ﻣﯽ‌ﺧﻮﺍﺳﺘﻢ ﺯﻧﺪﮔﯽ‌ﺍﻡ ﺭﺍ ﺑﺴﺎﺯﻡ ﺑﺎ ﺗﻘﻠﯿﺪﺍﺯ ﺍﻟﮕﻮ ﻫﺎ ﻭ ﺑﺎﻭﺭ ﻫﺎﯼ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﻫﺎ ﻭ ﺷﯿﻮﻩ ﻫﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ، ﺑﺎﯾﺪ ﻫﺎ ﻭ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﻫﺎ؛ ﺭﻭﺯ ﻫﺎ ﻭ ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺎ ﺭﺍ ﭘﺸﺖ ﺳَﺮ ﻣﯽ‌ﮔﺬﺍﺷﺘﻢ ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺸﻮﺩ ﺩﺭ ﯾﮏ ﺟﺎﯾﯽ ﺩﺭ ﺁﯾﻨﺪﻩ ﺑﻪ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺭﺳﯿﺪ!
ﻏﺎﻓﻞ ﺍﺯ ﺍﯾﻨﮑﻪ ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﺩﺭ ﻣﻦ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻣﺮﺍ ﭘﯿﺶ ﻣﯽ‌ﺭﺍﻧﺪ
ﻭﻃﺮﺣﯽ ﮐﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺑﻮﺍﺳﻄﻪ‌ﯼ ﺁﻥ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺭﺍ ﺧﻠﻖ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﺑﺎ ﺧﺮﺩ ﺍﻟﻬﯽ ﮐُﻞ ﻫﺮ ﭼﯿﺰ ﺍﯾﻦ ﻫﺴﺘﯽ ﺣﻮﻝِ ﻣﺤﻮﺭِ ﺧﻮﺍﺳﺖِ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺩﺭ ﺣﺎﻝِ ﮔﺸﺘﻦ ﺍﺳﺖ!
ﻫﻤﯿﻦ ﯾﮏ ﻧﺎﺁﮔﺎﻫﯽ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﯼ ﺯﻧﺪﮔﯽ، ﺑﺎ ﺯﻧﺪﻩ‌ﺍﯼ ﭘﯿﺶ ﻧﺒﺎﺷﻢ!
《ﺑﻬﺎﺭ ﯾﮏ ﺑﺎﺯﻧﺪﻩ‌ﯼ ﻧﺎﻣﻮﺍﻓﻖ ﺍﺳﺖ》
ﭼﺮﺍ ﮐﻪ ﻣﯽ‌ﺷﺪ ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ ﺍﺯ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺭﺍ ﭘُﺮ ﻭ ﮐﺎﻣﻞ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﮐﺮﺩ!
ﻧَﻪ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺯﻧﺪﮔﯽ، ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺳﺎﯾﻪ ﻫﺎ ﺗﯿﺮﺩﺍﻥ ﻋﻤﺮ ﺧﺎﻟﯽ ﺷَﻮَﺩ!
ﻭ ﻓﺮﺻﺖ ﻫﺎ ﯾﮑﯽ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺑﺮﻭﺩ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﻣﯽ‌ﺭﻭﺩ!

خاموش در ‫۵ سال و ۹ ماه قبل، چهارشنبه ۱۵ آبان ۱۳۹۸، ساعت ۱۲:۲۷ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۵۹۰:

ﺳﺮ ﺍﺯ ﺑﻬﺮِ ﻫﻮﺱ ﺑﺎﯾﺪ، ﭼﻮ ﺧﺎﻟﯽ ﮔﺸﺖ ﺳﺮ ﭼﻪ ﺑْﻮَﺩ؟
ﭼﻮ ﺟﺎﻥ ﺑﻬﺮِ ﻧﻈﺮ ﺑﺎﺷﺪ، ﺭﻭﺍﻥِ ﺑﯽ‌ﻧﻈﺮ ﭼﻪ ﺑْﻮَﺩ؟
(ﻣﻮﻟﻮﯼ، ﺩﯾﻮﺍﻥ ﺷﻤﺲ، ﻏﺰﻝ ﺷﻤﺎﺭﻩ 590)
ﺳَﺮِ ﺍﻧﺴﺎﻥ، ﻗﺪﺭﺕ ﺗﻌﻘﻞ، ﺗﻔﮑﺮ ﻭ ﺷﻌﻮﺭ ﺍﻭﺳﺖ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﯾﻨﮑﻪ ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺩﻫﺪ ﻭ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﻭ ﺳَﺮﯼ ﮐﻪ ﻧﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺩﺭﺳﺘﯽ ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺩﻫﺪ ﮐﻪ ﭼﻪ ﭼﯿﺰ ﺭﺍ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺁﻥ ﺳﺮ ﺑﻪ ﺩﺭﺩ ﻧﻤﯽ‌ﺧﻮﺭﺩ. ﺗﻌﺮﯾﻔﯽ ﮐﻪ ﻣﻮﻻﻧﺎ ﺍﺯ ﺳَﺮ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﯽ‌ﺩﻫﺪ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺑﺎﺯﺑﯿﻨﯽ ﻣﯽ‌ﺭﺳﺎﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﻭﻧﻮﻉ ﺳَﺮ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﮐُﻨﯿﻢ:
ﺍﻟﻒ – ﺍﻭﻝ ﺳَﺮﯼ ﮐﻪ ﻫﻮﺱ ﺭﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﺟﻬﺎﻥ ﻭ ﻫﻢ‌ﻫﻮﯾﺖ‌ﺷﺪﻥ ﺑﺎ ﭼﯿﺰﻫﺎ ﻭ ﺑﺎﻭﺭﻫﺎ ﻭ ﺩﺭﺩﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ، ﺳَﺮﯼ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻋﯿﻨﮏ ﻫﻢ‌ﻫﻮﯾﺖ‌ﺷﺪﮔﯽ‌ﻫﺎﯾﺶ ﺟﻬﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﯽ‌ﺑﯿﻨﺪ، ﺳَﺮﯼ ﮐﻪ ﻫﻮﺷﯿﺎﺭ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺟﺴﻢ‌ﻫﺎ، ﻫﻮﺷﯿﺎﺭﯼ ﺟﺴﻤﯽ ﺩﺍﺭﺩ. ﻣﯽ‌ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺟﺴﻢ‌ﻫﺎﯼ ﻣﺮﮐﺰﺵ ﺭﺍ ﺯﯾﺎﺩ ﮐﻨﺪ، ﻣُﺪﺍﻡ ﭼﺸﻢِ ﺩﻝِ ﻫﻢ ﻫﻮﯾﺖ ﺷﺪﻩ‌ﺍﺵ ﯾﮏ ﭼﯿﺰ ﺑﯿﺮﻭﻧﯽ ﺭﺍ ﻣﯽ‌ﺑﯿﻨﺪ. ﻣﺪﺍﻡ ﺣﻮﻝ ﻣﺤﻮﺭ ﺁﻥ ﻓﮑﺮ ﻣﯽ‌ﮐﻨﺪ، ﻣﯽ‌ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻫﻤﺎﻥ ﭼﯿﺰ ﺭﺍ ﺯﯾﺎﺩ ﮐﻨﺪ، ﻫَﻮﺱ ﭼﯿﺰﻫﺎﯼ ﺑﯿﺮﻭﻧﯽ ﺩﺍﺭﺩ ﻫَﻮﺱ ﺧﻮﺭﺩﻥ، ﻫَﻮﺱ ﭘﻮﻝ، ﻫَﻮﺱ ﻫﺮ ﭼﯿﺰﯼ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻫﻢ ﻫﻮﯾﺖ ﺍﺳﺖ. ﻫﻮﺳَﺶ ﻫَﻮﺱ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺩﻧﯿﺎ ﺍﺳﺖ! ﺍﯾﻦ ﺳَﺮ ﺟﺎﻧﯽ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ‌ﻫﺎﯾﺶ ﺑﺮﺍﯼ ﺧﻮﺩﺵ ﻣﯽ‌ﺳﺎﺯﺩ، ﮐﻢ ﺷﺪﻥ ﻫﺮﭼﯿﺰﯼ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺑﯿﺮﻭﻥ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﯽ‌ﻃﻠﺒﺪ ﺟﺎﻧﺶ ﺭﺍ ﮐﻢ ﻣﯽ‌ﮐﻨﺪ، ﮔﻮﯾﯽ ﺯﻧﺪﯾﮕﯽ‌ﺍﺵ ﮐﻢ ﻣﯽ‌ﺷﻮﺩ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻥ ﺁﻥ‌ﻫﺎ ﺍﻭﺭﺍ ﻏﻤﮕﯿﻦ ﻣﯽ‌ﺳﺎﺯﺩ ﺍﯾﻦ ﺟﺎﻥ ﻫﻤﺎﻥ «ﺟﺎﻥِ ﻣﻦِ‌ﺫﻫﻨﯽ ﺍﺳﺖ». ﺑﺎ ﻫﻮﺷﯿﺎﺭﯼ ﺟﺴﻤﯽ، ﺑﺎ ﺩﯾﺪ ﻫﻢ‌ﻫﻮﯾﺖ‌ﺷﺪﮔﯽ‌ﻫﺎ ﻣﯽ‌ﺑﯿﻨﺪ ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺗﯽ ﻋﻘﻞ ﻣﺎ ﺍﺯ ﺳَﺮِ ﻣﻦِ‌ﺫﻫﻨﯽ ﻭ ﺟﺎﻥِ ﻣﺎ، ﺟﺎﻥِ ﻣﻦِ‌ﺫﻫﻨﯽ ﺍﺳﺖ. ﻣﻮﻻﻧﺎ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺑﯿﺖ ﺍﺯ ﺳَﺮ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﻫﻢ ﺳﺨﻦ ﻣﯽ‌ﮔﻮﯾﺪ:
ﺏ - ﺳَﺮﯼ ﮐﻪ ﺳَﺮِ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺍﺳﺖ ﻫﻮﺳﺶ، ﻫﻮﺱ ﺯﻧﺪﮔﯽ، ﻫﻮﺱِ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﺳﻮﯼ ﺧﺪﺍﺳﺖ ﺳَﺮﯼ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺸﺨﯿﺺ ﻣﯽ‌ﺩﻫﺪ ﺍﺯ ﺟﻨﺲ ﻫﻮﺷﯿﺎﺭﯼ ﺍﺳﺖ، ﺍﻣﺘﺪﺍﺩ ﺧﺪﺍﺳﺖ ﮔﺮﭼﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻫﻮﺷﯿﺎﺭﯼ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻣﺪﻥ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺟﻬﺎﻥ ﺩﺭ ﺫﻫﻦ، ﻓﮑﺮﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﯽ‌ﺳﺎﺯﺩ، ﺑﺎ ﻓﮑﺮﻫﺎ ﻫﻢ ﻫﻮﯾﺖ ﻣﯽ‌ﺷﻮﺩ، ﺑﺎ "ﺍﻟﮕﻮﯼ ﻣﺎﻝِ ﻣﻦ" ﻣﯽ‌ﺗﺎﺯﺩ، ﺩﺭ ﭼﯿﺰﻫﺎ ﻭ ﻓﮑﺮ‌ﻫﺎ ﮔﻢ ﻣﯽ‌ﺷﻮﺩ ﺍﻣﺎ ﺍﯾﻨﮏ ﻣﯽ‌ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺩﻫﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺮﮐﺰﺵ ﺭﺍ ﺍﺯ ﭼﯿﺰﻫﺎ ﺧﺎﻟﯽ ﮔﺮﺩﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺳﺮﺵ ﻫَﻮﺱ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﻫَﻮﺱ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺑﺎﺯﮔﺸﺘﻦ ﺑﻪ ﺳﻮﯼ ﺯﻧﺪﮔﯽ. ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺧﻮﺩ ﺷﺪﻥ ﻭ ﺍﺯﻣﺤﺪﻭﺩﯾﺖ ﺩﺭﺁﻣﺪﻥ ﻭ ﺑﯿﻨﻬﺎﯾﺖ ﺷﺪﻥ ﺑﺎﺷﺪ ﺩﯾﮕﺮ ﺑﺎ ﺩﯾﺪ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽ‌ﺑﯿﻨﺪ ﺑﺎ ﻧﻈﺮ، ﺑﺎ ﻧﻮﺭ ﺧﺪﺍ ﻣﯽ‌ﺑﯿﻨﺪ، ﻫﻮﺷﯿﺎﺭﯼ ﺟﺴﻤﯽ ﺑﻪ ﻫﻮﺷﯿﺎﺭﯼ ﻧﻈﺮ ﯾﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽ‌‌ﺷﻮﺩ، ﻋﯿﻨﮏ‌ﻫﺎﯼ ﻫﻢ ﻫﻮﯾﺖ ﺷﺪﻩ‌ﺍﺵ ﺭﺍ ﯾﮑﯽ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﺍﺯ ﺭﻭﯼ ﺩﯾﺪﮔﺎﻥ ﻫﻮﺷﯿﺎﺭﯼ ﺑﺮ ﻣﯽ‌ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺟﺎﻧﺶ، ﺟﺎﻥِ ﺯﻧﺪﻩ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽ‌ﺷﻮﺩ. ﺭﯾﺸﻪ‌ﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺯﻣﯿﻦ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻭﺻﻞ ﺍﺳﺖ ﺭﯾﺸﻪ ﺩﺭ ﺍﻋﻤﺎﻕ ﺧﺪﺍ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺷﺎﺩﯼ ﻭ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺩﺭ ﺍﻋﻤﺎﻕ ﻭﺟﻮﺩﺵ ﻣﺮﺗﻌﺶ ﺍﺳﺖ.
ﺧﻼﺻﻪ‌ﺷﺪﻩ ﺍﺯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ 780 ﮔﻨﺞ‌ﺣﻀﻮﺭ
پیوند به وبگاه بیرونی

خاموش در ‫۵ سال و ۹ ماه قبل، چهارشنبه ۱۵ آبان ۱۳۹۸، ساعت ۱۲:۱۶ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۰۲۱:

ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ ﺍﺯ ﻏﺰﻝ ﺷﻤﺎﺭﻩٔ 1021 ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎﺭﻩٔ 781:
ﭼﺮﺍ ﻣﺎ ﺩﻧﯿﺎ ﺭﺍ ﺟُﺪﺍ، ﺑﻪ ﯾﮑﯽ ”ﻣﻦ…،“ ﺑﻪ ﯾﮑﯽ ”ﺧﺪﺍ…“ ﻭ ﺑﺎﻗﯽ، ﺑﻪ ”ﺩﯾﮕﺮﺍﻥ…“ ﻣﯽ‌ﮐﻨﯿﻢ؟ ﺁﯾﺎ ﺍﯾﻦ «ﺟُﺪﺍﯾﯽ» ”ﺣﻘﯿﻘﺖ“ ﺍﺳﺖ ﯾﺎ ”ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷُﺪﻩ“ ﺩﺭ ﺧﯿﺎﻝ ﻭ ﺫﻫﻦ ﻣﺎ؟ ﺟﻮﺍﺏ ﺍﯾﻦ ﺳﻮﺍﻝ ﺭﺍ ﻓﻘﻂ ﻭﻗﺘﯽ ﻣﯽ‌ﺗﻮﺍﻥ «ﻭﺟﺪﺍﻥ» ﮐﺮﺩ ﮐﻪ ﺣﺮﮐﺖ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺭ ﺍﻧﺴﺎﻥ، ﺁﺯﺍﺩ ﻭ ﺧﺎﻟﺺ ﺍﺯ ﺗﻮﻫﻢ(ﻫﺎﯼ) ﻧﻔﺴﺎﻧﯽ ﺷُﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ. ”ﮔﺮﻡ ﺩﺭﺁ“ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﺣﺮﮐﺘﯽ ﻣﯽ‌ﮐﻨﺪ… ﺣﺮﮐﺖ ﺧﺎﻟﺺ ﺷُﺪﻩٔ «ﺫﺍﺕ» ﺯﻧﺪﮔﯽ. [ﯾﻌﻨﯽ ﺑﺮﺍﻧﮕﯿﺨﺘﻪ ﺷُﺪﻥ «ﺫﺍﺕ» ﯾﺎ ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﯾﮕﺮ، «ﺧﻤﯿﺮﻣﺎﯾﻪٔ» ﺯﻧﺪﮔﯽ…]
”ﮔَﺮﻡْ ﺩَﺭﺁ ﻭ ﺩَﻡْ ﻣَﺪِﻩ، ﺑﺎﺩﻩ ﺑﯿﺎﺭ ﻭ ﻏَﻢْ ﺑِﺒَﺮ… ﺍﯼ ﺩﻝ ﻭ ﺟﺎﻥِ ﻫﺮ ﻃَﺮَﻑ، ﭼَﺸﻢ ﻭ ﭼﺮﺍﻍِ ﻫﺮ ﺳَﺤَﺮ“
ﺑﯽ ﺁﻧﮑﻪ ﺩﺭ ﺫﻫﻦ… ﺣﺮﮐﺘﯽ ﺑﭙﺎ ﮐُﻨﯽ، ﺧﺎﻟﺺ ﺑﺮﺧﯿﺰ ﻭ ﺑﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺭﺁ. ”ﺣﺮﮐﺖ ﻋﺸﻖ“ ﺭﺍ ﺟﺎﺭﯼ ﮐُﻦ، ﻭ ﺫﻫﻦ «ﻣﻦ ﺩﺍﺭ» ﺭﺍ ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎﻥ ﺑِﺒَﺮ. ﺍﯼ ﻋﺸﻖ، ”ﺍﯼ ﺩﻝ ﻭ ﺟﺎﻥ“ ﻫﺮ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﮔُﺬﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﺳﺖ…”ﺗﻮﯾﯽ“ ﺩﯾﺪﻩ ﻭ ﻧﻮﺭ «ﻫﺮ» ﺑﯿﺪﺍﺭﯼ.
ﺍﯼ ﻋﺸﻖ، ﺁﻏﺎﺯ ﻫﺮ ﭼﯿﺰ… ﺍﺯ ﺧﻤﯿﺮﻣﺎﯾﻪٔ ﺗﻮﺳﺖ. ﺗﻮ ﺷﺎﺩﯼ ﻫﺮ ﺁﻏﺎﺯﯼ ﻭ ﻃَﻠَﺐ ﻫﺮ ﻣﺨﻠﻮﻕ. ﺗﻮﯾﯽ ﭘﺎﯾﻪ ﻭ ﺍﺳﺎﺱ ﻫﺮ ﺑﯿﺪﺍﺭﯼ (ﺗﻮﯾﯽ ﻗﯿﺎﻣﺖ ﻭ ﺯﻣﯿﻨﻪٔ ﻫﺮ ﻗﯿﺎﻣﺖ)، ﭘﺮ ﺍﺯ ﺷﯿﺮﯾﻨﯽ ﻭ ﺑﺮﮐﺖ: ”ﻫﻢ ﻃَﺮَﺏِ ﺳِﺮِﺷﺘﻪ‌ﺍﯼ، ﻫﻢ ﻃَﻠَﺐِ ﻓﺮﺷﺘﻪ‌ﺍﯼ… ﻫﻢ ﻋَﺮَﺻﺎﺕ ﮔﺸﺘﻪ‌ﺍﯼ، ﭘُﺮ ﺯِ ﻧَﺒﺎﺕ ﻭ ﻧِﯿﺸِﮑَﺮ…“
ﺍﯼ ﻋﺸﻖ، ﺑﺮ ﺧﯿﺰ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺑﺪﻥ ﮐﻪ «ﺭَﺳﺘﻪ» ﺧﯿﺰ ﺷُﺪ (ﺁﻥ ﮐﻪ «ﺭﻫﺎﯾﯽ» ﯾﺎﻓﺖ، ﻋﺸﻖ ﺩﺭ ﺍﻭ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ). ﺭﻭﺯ، ﺷﯿﺮﯾﻦ ﻭ ﺍﺯ ”ﺧِﺮﺩ ﻋﺸﻖ“ ﭘُﺮ ﺑﺮﮐﺖ ﺷُﺪ. ﺍﯼ ﻋﺸﻖ، «ﺧَﺒَﺮ ﺑﯿﺪﺍﺭﯼ» ﺭﺍ ﺍﺯ ﻋﻘﻞ ﺟُﺰﻭﯼ ﺑِﺮُﺑﺎ ﮐﻪ ﮐﺎﺭﺵ «ﺳﺘﯿﺰ» ﺑﺎ «ﺧِﺮَﺩ ﺗﻮ» ﺍﺳﺖ. ﭼﺮﺍ؟ ﭼﻮﻥ ﻣﺤﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﺗﻮ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺧِﺮَﺩ ﺟُﺰﻭﯼ ﺷﻨﺎﺧﺘﻦ. [ﺩﺭ ﻋﺪﻡ ﺗﻤﺎﻡ ﺣﺮﮐﺎﺕ ﺑﯿﺮﻭﻧﯽ (ﻧﻔﺴﺎﻧﯽ)… ﺣﺮﮐﺖ ”ﻋﺸﻖ“ ﻧﻤﺎﯾﺎﻥ ﺷﻮﺩ.]
ﺍﯼ ﻋﺸﻖ، ﺧﻮﺵ ﺧَﺒَﺮﺍﻥ ﻏُﻼﻡ ﺗﻮ ﻫﺴﺘَﻨﺪ. ﺗﺎ ﺗﻮ ﺑَﺮﻣﯽ‌ﺧﯿﺰﯼ ﻭ ﺳﻼﻡ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﻣﯽ‌ﮐﻨﯽ، ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﺟﺎﯼ «ﺫﻫﻦ» ﺁﻭﺭﺩﻥ، ”ﺭَﻃﻞ ﮔِﺮﺍﻥ“ ﺭﺍ ﺁﻭﺭﻧﺪ (ﺗﻮﺟﻪ ﻭ ﻫﺸﯿﺎﺭﯼ ﺧﺎﻟﺺ ﺷﺪﻩ).
”ﺧﯿﺰ ﮐﻪ ﺭﻭﺯْ ﻣﯽ‌ﺭَﻭَﺩ، ﻓَﺼﻞِ ﺗَﻤﻮﺯْ ﻣﯽ‌ﺭَﻭَﺩ… ﺭﻓﺖ ﻭ ﻫﻨﻮﺯ ﻣﯽ‌ﺭَﻭَﺩ، ﺩﯾﻮْ ﺯِ ﺳﺎﯾﻪ ﻋُﻤَﺮ“
ﺑﻪ ﺫﺍﺕ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻣﯽ‌ﮔﻮﯾﺪ: ﺑﺮﺧﯿﺰ ﻭ ﻗﯿﺎﻡ ﮐُﻦ، ﺗﻮ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﯾﻦ ﺍﺯ ﻻﻣﮑﺎﻥ ﺁﻣﺪﻩ‌ﺍﯼ ﺑﻪ ﻣﮑﺎﻥ. [”ﻋﺸﻖ“ ﺁﻣﺪﻩ‌… ﺑﺮﺍﯼ ﺑﺮﺍﻧﮕﯿﺨﺘﻦ ”ﻋﺸﻖ“ ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ.] ﺑﺮﺧﯿﺰ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺯ ﻭ ﺍﯾﻦ ﻓﺼﻞ ﻣﯽ‌ﺭﻭﺩ. ﻗﺮﺍﺭ ﺑﺮ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﺎﻟﻢ… ﺑﻪ ﻋﺸﻖ ﺩﺭﺁﯾﺪ.
ﺍﯼ ﻋﺸﻖ، «ﺍﯾﻦ ﺟﺎﻥ» ﺍﺯ ”ﺫﺍﺕ ﻭ ﺧﻤﯿﺮﻣﺎﯾﻪ ﺗﻮ“ ﺁﻣﺪﻩ، ﭘﺲ ﺗﻮ ﺷﻨﯿﺪﻩ‌ﺍﯼ ”ﺁﻩ ﺟﺎﻥ“ ﺭﺍ. ﺁﻥ ﺩَﻡ ﺑﯿﺪﺍﺭ ﮐُﻨﻨﺪﻩ‌ﺍﺕ ﺭﺍ، ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﺟﺎﻥ ﭘﺎﮎ ﺷُﺪﻩ ﺑﺮﺳﺎﻥ. ﺗﻮﯾﯽ «ﭘُﺸﺖ ﺩﻝ» ﻭ «ﭘﻨﺎﻩ ﺟﺎﻥ». ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﯿﺮ ﻧﺮ، ﺑﺮ ﺟﺎﻥ… ”ﺭﻭ“ ﻧﻤﺎ. ﺟﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﯾﺪﻩ ﻭ ﻧﻮﺭ ﺧﻮﺩ، ﻣﺴﺖ ﻭ ﺧﺮﺍﺏ ﻭ ﺷﺎﺩ ﻭ ﺧﻮﺵ ﮐُﻦ. ﺩﯾﺪﻩ ﻭ ﻧﻮﺭ ﺗﻮ ﻣُﺴﺘﻘﻞ ﺍﺯ ﭘﻨﺞ ﺣﺲ ﻭ ﺷﺶ ﺟﻬﺖ ﺍﺳﺖ (ﭼﻮﻥ ﻋﺸﻖ ﻣﺤﯿﻂ ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﺳﺖ). ﮐﺎﺭﻭﺍﻥ ﺑﺸﺮ ﺭﺍ ﻏﺮﻕ ﺩﺭ ﺑﺤﺮ ﺧﻮﺩ ﺑﻨﻤﺎ ﮐﻪ: ”ﺧﻮﺵ ﺳَﻔَﺮﯼ‌ﺳﺖ ﺍﯾﻦ ﺳَﻔَﺮ…“ [ﺳﻔﺮ ﻋﺸﻖ ﺑﻪ ﻋﺸﻖ]
ﺍﯼ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﻭ، ﻧﻮﺭ ﻋﺸﻖ ﺑﺮﺍﻧﮕﯿﺠﺘﻪ ﺷُﺪﻩ (ﺣﺮﮐﺖ ﻋﺸﻖ ﺩﺭ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﯿﺪﺍﺭ)، ﻟﺤﻈﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﻈﻪ، ﺩَﻡ ﺑﻪ ﺩَﻡ، ﻧﻮﺭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﺟﺎﺭﯼ ﮐُﻦ ﻭ ﻏﻢ ﺭﺍ ﺑﺴﻮﺯﺍﻥ. ”ﺩﻭﺭ ﺗﻮﺳﺖ ﺍﯼ ﻗﻤﺮ.“
ﮔﺮﭼﻪ ﻣﺎ ﺗﻮﺍﻥ ﺩﯾﺪﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎﻧﻤﺎﻥ ﺩﺍﺭﯾﻢ، ﺍﻣﺎ ﺁﻥ ”ﻧﻮﺭ“ ﺭﺍ ﻧﻤﯽ‌ﺗﻮﺍﻥ ﺑﺎ ﭼﺸﻢ ﺳَﺮ ﺩﯾﺪ. ﺩﺭ ﺗﺴﻠﯿﻢ… ﺩﺭ ﻭﺣﺪﺕ… ﺩﺭ ﭘﺎﯾﺎﻥ ﺣﺮﮐﺎﺕ ﻧﻔﺴﺎﻧﯽ… ﺩﺭ ﺗﺒﺪﯾﻞ… ﻭ ﺧﻼﺻﻪ، ﺩﺭ ﭘﺎﯾﺎﻥ ﺗﻤﺎﻡ ﺣﺮﮐﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﺟُﺪﺍﯾﯽ ﺑﭙﺎ ﮐُﻨﻨﺪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ”ﻋﺸﻖ“ «ﺭﻭ» ﻧﻤﺎﯾﺪ، ﻗﺪﻡ ﺁﺧﺮ ﺭﺍ ﻋﺸﻖ ﺑﺮ ﻣﯽ‌ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺩﯾﺪﻩ ”ﻧﻈﺮ“ ﺷﻮﺩ (ﺍﻧﺴﺎﻥ، ﺩﺭ «ﻭﺟﺪﺍﻥ ﮐﺮﺩﻥ» ﺫﺍﺕ‌ﺍﺵ… ﻋﺸﻖ، ”ﺑﻪ ﺑﺼﯿﺮﺗﯽ ﺩﮔﺮ…“ ﺩﺭﺁﯾﺪ ﻭ «ﻧﻈﺮ» ﮐُﻨﺪ). [ﻋﺸﻖ، ﺧﻮﺩ ﺭﺍ «ﻧﻈﺮ» ﮐُﻨﺪ.]
پیوند به وبگاه بیرونی

بابک بامداد مهر در ‫۵ سال و ۹ ماه قبل، چهارشنبه ۱۵ آبان ۱۳۹۸، ساعت ۱۲:۱۰ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۳۹۰:

درجان خودتوبنگر ازنه فلک زیاده

خاموش در ‫۵ سال و ۹ ماه قبل، چهارشنبه ۱۵ آبان ۱۳۹۸، ساعت ۱۲:۰۹ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۹۳۸:

خلاصه غزل
ﻣﻮﻻﻧﺎ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺩﺭﺱ، ﺍﺯ ﺣﺎﻓﻈﻪ‌ﯼ ﻫﯿﺠﺎﻧﯽ ﻛﻪ ﻧﺎﻣﺶ ﺩﺭﺩ ﺍﺳﺖ، ﻭﺣﺎﻓﻈﻪ‌ﯼ ﺫِﻫﻨﯽ ﻛﻪ ﻓﻜﺮﻫﺎﯼ ﻫﻢ ‌ﻫﻮﯾﺖ ‌ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺳﺨﻦ ﻣﯽ ‌ﮔﻮﯾﺪ، ﺗﺮﻛﯿﺐ ﺍﯾﻦ ﺩﻭ ﺣﺎﻓﻈﻪ، ﮔﺬﺷﺘﻪ ‌ﯼ ﺍﻧﺴﺎﻥ، ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﯽ ‌ﺳﺎﺯﺩ.
ﺍﮔﺮ ﺑﻪ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺍﻧﺴﺎﻥ ‌ﻫﺎ ﻧﮕﺎﻩ ﻛﻨﯿﻢ، ﮔﺬﺷﺘﻪ ‌ﯼ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﺸﻨﻮﯾﻢ. ﻋﺪﻡ ﺭﺿﺎﯾﺖ، ﮔﻠﻪ ‌ﻣﻨﺪﯼ، ﺩﺭﺩ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﻣﻮﺟﯽ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺭﺍ ﭘﯿﺶ ﻣﯽ ‌ﺑﺮﺩ. ﻛﻤﺘﺮ ﺑﭽﻪ ‌ﺍﯼ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻛﻮﺩﻛﯽ ﻭ ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﯽ ﻭ ﺟﻮﺍﻧﯽ ‌ﺍﺵ ﻧﺮﻧﺠﯿﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ، ﺯﯾﺮ ﻓﺸﺎﺭ ﺩﺭﺩ ﻭ ﺳﺨﺘﯽ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. ﺍﺯ ﺁﻥ ﺟﺎﯾﯽ ﻛﻪ ﻧﻤﯽ ‌ﺩﺍﻧﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﯾﺪ، ﺑﺎ ﻫﯿﺠﺎﻧﺎﺗﺶ ﺧِﺮﺩﻣﻨﺪﺍﻧﻪ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻛﻨﺪ، ﻧﻤﯽ ‌ﺗﻮﺍﻧﺪ ﻫﯿﺠﺎﻧﺎﺗﺶ ﺭﺍ، ﺭَﻧﺠﺶ ‌ﻫﺎ ﻭ ﺩﺭﺩﻫﺎﯾﺶ ﺭﺍ ﺣﻞ ﻧﻤﺎﯾﺪ، ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﯾﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺣﺎﻓﻈﻪ ‌ﯼ ﻫﯿﺠﺎﻧﯽ ‌ﺍﺵ ﻧﮕﻪ ﻣﯽ ‌ﺩﺍﺭﺩ. ﻭ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺩﺭﺩﻫﺎﯼ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﺫﺧﯿﺮﻩ ﻣﯽ ‌ﻧﻤﺎﯾﺪ. ﺑﺎ ﺁﻥ ﻧﯿﺰ ﻫﻢ ‌ﻫﻮﯾﺖ ‌ﻣﯽ ‌ﺷﻮﺩ، ﺩﺭﺩﻫﺎﯾﺶ ﺭﺍ ﺑﺨﺸﯽ ﺍﺯ ﻭﺟﻮﺩﺵ ﻣﯽ ‌ﺩﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﯾﻦ ﺩﺭﺩﻫﺎ ﺑﺎ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﯾﻦ ﺗﻠﻨﮕﺮﯼ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽ ‌ﺷﻮﻧﺪ، ﻫﻤﭽﻮﻥ ﻣﻮﺩ ﺳﯿﺎﻫﯽ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻣﯽ ‌ﻧﺸﯿﻨﺪ، ﻫﻮﺷﯿﺎﺭﯼ ﺭﺍ ﻣﯽ ‌ﺑﻠﻌﺪ ﻭ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻏﻢ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻋﻤﯿﻖ ‌ﺗﺮﯾﻦ ﻻﯾﻪ ‌ﻫﺎﯼ ﻭﺟﻮﺩﺵ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻣﯽ ‌ﻛﻨﺪ،…
ﺩﺭ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻫﺮﻛﺴﯽ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺷﺨﺺ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ، ﺑﻪ ﺁﻥ ﭼﯿﺰ ﺧﺎﺹ، ﺣﺘﯽ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻓﺮﺩ ﺧﺎﺻﯽ ﻧﺮﺳﯿﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ. ﻭ ﻓﻜﺮ ﻣﯽ ‌ﻛﻨﺪ ﺍﮔﺮ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ‌ﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻣﯽ ‌ﺁﻭﺭﺩ، ﺣﺘﻤﺎً ﺑﻪ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽ ‌ﺭﺳﯿﺪ. ﻭ ﺍﯾﻦ ﻧﺮﺳﯿﺪﻥ ﺑﻪ ﭼﯿﺰﻫﺎ ﺑﺮﺍﯾﺶ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﺩﺭﺩ ﻣﯽ ‌ﻛﻨﺪ، ﻣﯽ ‌ﺭﻧﺠﺪ ﻭ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺩﺭ ﻏﻢ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻧﯿﺎﻭﺭﺩﻥ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ‌ﻫﺎﺳﺖ…ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﺩﺭ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻣﺎ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺯﯾﺎﺩﯼ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ‌ﻫﺎ ﺭﺳﯿﺪﻩ ‌ﺍﯾﻢ. ﻣﺪﺗﯽ ﺑﺎ ﺁﻥ ‌ﻫﺎ ﺳﺮﻛﺮﺩﻩ-ﺍﯾﻢ ﺍﻣﺎ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﺩﺭﯾﺎﻓﺘﯿﻢ، ﮔﻮﯾﯽ ﺍﯾﻦ ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﯾﻢ، ﺳﺎﻝ ‌ﻫﺎ ﺑﺮﺍﯾﺶ ﺟﺎﻥ ﻛﻨﺪﯾﻢ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ، ﻭ ﺍﯾﻦ ﺷﺎﯾﺪ ﺳﺮﺧﻮﺭﺩﮔﯽ ﺭﻭﺯﻫﺎﯼ ﻣﺎ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺣﺎﻝ ﺭﺍﻩ ﺣﻞ ﭼﯿﺴﺖ؟!
ﻣﻮﻻﻧﺎ ﻣﯽ ‌ﮔﻮﯾﺪ: ﺑﺎﯾﺪ ﺗﺴﻠﯿﻢ ﺷﻮﯾﻢ، ﺩﺭ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺍﯾﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﻓﻀﺎ ﺭﺍ ﺑﺎﺯ ﻛﻨﯿﻢ. ﻛﻤﻚ ﺧﺪﺍ ﺍﺯ ﺩﺭﻭﻥ، ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻓﻀﺎﯼ ﮔﺸﻮﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﻣﯽ ‌ﺭﺳﺪ، ﺍﻣﺮ ﻛُﻦ ‌ﻓﻜﺎﻥ ﺍﺟﺮﺍ ﻣﯽ‌ﺷﻮﺩ، ﺧﺪﺍ ﻣﯽ ‌ﮔﻮﯾﺪ ﺑﺎﺵ ﻭ ﻣﯽ ‌ﺷﻮﺩ. ﻭ ﺑﺎﯾﺪ ﺍﺯ ﺷﺎﻫﺎﻥ ﻭ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻧﺎﺯﻧﯿﻨﯽ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺯﻧﺪﻩ ‌ﺍﻧﺪ، ﻭ ﻣﯽ ‌ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﻨﺪ ﺑﻬﺮﻩ ﻣﻨﺪ ﺷﻮﯾﻢ:ttp://Parvizshahbazi.com

خاموش در ‫۵ سال و ۹ ماه قبل، چهارشنبه ۱۵ آبان ۱۳۹۸، ساعت ۱۱:۴۸ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۴۱۸:

ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﻪ‌ﻋﻨﻮﺍﻥِ ﻫﻮﺷﯿﺎﺭﯼ ﮐﻪ ﺍﻣﺘﺪﺍﺩِ ﺧﺪﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﯽ ﻓُﺮﻡ ﺍﺳﺖ، ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺟﻬﺎﻥ ﻣﯽ‌ﺁﯾﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﯼ ﺑﻘﺎ ﺩﺭ ﺷﮑﻢِ ﻣﺎﺩﺭ، ﺗَﻦِ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﯽ‌ﺑﺎﻓﺪ. ﻫﻮﺷﯿﺎﺭﯼ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻣﺪﻥ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺟﻬﺎﻥ، ﻣﻦِ‌ﺫﻫﻨﯽ ﺭﺍ ﻣﯽ‌ﺳﺎﺯﺩ. ﻧﻮﺯﺍﺩِ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺩﺭ ﮐﻨﺎﺭِ ﺧﻮﺭﺩﻥ، ﺷﻨﯿﺪﻥ، ﻭ ﺩﯾﺪﻥ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩِ ﺫﺍﺗﯽِ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﺑﻪ‌ﻧﺎﻡِ ﻓﮑﺮ ﮐﺮﺩﻥ ﻫﻢ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ، ﺍﻭﻟﯿﻦ ﻓﮑﺮﯼ ﮐﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻣﯽ‌ﺳﺎﺯﺩ ﺷﺎﯾﺪ «ﺍﺳﻢِ ﺧﻮﺩﺵ» ﺍﺳﺖ؛ ﻫﻤﮕﺎﻥ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺍﺳﻢِ ﺧﺎﺹ ﺻﺪﺍ ﻣﯽ‌ﺯﻧﻨﺪ. ﺑَﻌﺪ ﮐﻠﻤﻪ «ﻣﻦ» ﺭﺍ ﯾﺎﺩ ﻣﯽ‌ﮔﯿﺮﺩ؛ ﻫَﺮ‌ﮐﺲ «ﻣﻦ» ﻣﯽ‌ﮔﻮﯾﺪ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﺵ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺩﺍﺭﺩ. ﺳﭙﺲ ﺍﻟﮕﻮﯼِ «ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ» ﺭﺍ ﯾﺎﺩ ﻣﯽ‌ﮔﯿﺮﺩ؛ ﭼﯿﺰﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﺵ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽ‌ﮐﻨﺪ‌- ﻣﻦ، ﻋﺮﻭﺳﮏِ ﻣﻦ، ﺷﯿﺸﻪ‌ﺷﯿﺮِ ﻣﻦ، ﭘﺪﺭ ﻭ ﻣﺎﺩﺭِ ﻣﻦ- ﮐﻢ‌ﮐﻢ ﺑﺰﺭﮒ ﻣﯽ‌ﺷﻮﺩ، ﺍﺭﺯﺵ‌ﻫﺎﯼ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺍ ﻣﯽ‌ﺷﻨﺎﺳﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻟﮕﻮﯼِ «ﻣﺎﻝِ ﻣﻦ» ﺗﻤﺎﻡِ ﺍﺭﺯﺵ‌ﻫﺎ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﺵ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽ‌ﮐﻨﺪ. ﺣﺎﻝ ﻫﻮﺷﯿﺎﺭﯼ ﺑﻪ‌ﻣﻔﻬﻮﻡِ ﭼﯿﺰﻫﺎ ﺣِﺲِّ ﻭﺟﻮﺩ ﻣﯽ‌ﺩﻫﺪ، ﺑﻪ‌ﺍﺻﻄﻼﺡِ «ﻫﻤﺎﻧﯿﺪﻩ» ﻣﯽ‌ﺷﻮﺩ؛ ﻣﻦِ‌ﺫﻫﻨﯽ‌ﺍﺵ ﺑﺰﺭﮒ ﻭ ﺑﺰﺭﮒ‌ﺗﺮ ﻣﯽ‌ﺷﻮﺩ.
ﻣﻦِ‌ﺫﻫﻨﯽ ﯾﮏ ﻣﺤﺘﻮﺍ ﻭ ﯾﮏ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﺩﺍﺭﺩ. ﻣﺤﺘﻮﺍﯼِ ﻣﻦِ‌ﺫﻫﻨﯽْ ﻫﺮ‌ﭼﯿﺰﯼ ﻣﯽ‌ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎﺷﺪ؛ ﻫﺮ‌ﭼﯿﺰﯼ‌ﮐﻪ ﻫﻮﺷﯿﺎﺭﯼ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻫﻢ‌ﻫﻮﯾﺖ ﻣﯽ‌ﺷﻮﺩ: ﭘﻮﻝ، ﻣﻘﺎﻡ، ﺩﺍﻧﺶ، ﻫﻤﺴﺮ، ﻓﺮﺯﻧﺪ ﻭ ... ﻭ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭِ ﻣﻦِ‌ﺫﻫﻨﯽ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱِ «ﻫﺮ‌ﭼﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ، ﺑﻬﺘﺮ» ﺍﺳﺖ، ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﻣﯽ‌ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱِ ﺧﻮﺍﺳﺘﻦ ﺍﺳﺘﻮﺍﺭ ﺍﺳﺖ؛ ﻣﯽ‌ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻣﺤﺘﻮﺍ‌ﻫﺎ ﺭﺍ ﺯﯾﺎﺩ ﮐﻨﺪ. ﻓﮑﺮ ﻣﯽ‌ﮐﻨﺪ ﻫﺮ‌ﭼﻪ ﻣﺤﺘﻮﺍ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﻮﺩ ﺍﻭ ﺑﺰﺭﮒ‌ﺗﺮ ﻭ ﺯﻧﺪﮔﯽ‌ﺍﺵ ﻫﻢ ﺯﯾﺎﺩﺗﺮ ﻣﯽ‌ﺷﻮﺩ.
ﻓﮑﺮﻫﺎ ﺣﻮﻝِ‌ ﻣﺤﻮﺭ ﻫﻢ‌ﻫﻮﯾﺖ‌ﺷﺪﮔﯽ‌ﻫﺎ ﺗﻨﯿﺪﻩ ﻣﯽ‌ﺷﻮﺩ، ﻫﺮ ﻓﮑﺮﯼ ﮐﻪ ﻣﯽ‌ﺁﯾﺪ، ﻫﻮﺷﯿﺎﺭﯼ ﺗﻮﺳﻂ ﺁﻥ ﻓﮑﺮ ﺑﻠﻌﯿﺪﻩ ﻣﯽ‌ﺷﻮﺩ. ﺍﯾﻦ ﻓﮑﺮﻫﺎ ﺑﺮ ﺟﺴﻢِ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻫﻢ ﺍِﻋﻤﺎﻝ ﻣﯽ‌ﺷﻮﺩ ﻭ ﻫﯿﺠﺎﻥ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ‌ﮐﻨﺪ. ﺍﯾﻦ‌ﺟﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻮﺷﯿﺎﺭﯼ ﺑﻪ‌ﺩﺍﻡِ ﭼﯿﺰﻫﺎ ﺑﻪ‌ﺩﺍﻡِ ﺫﻫﻦ ﻣﯽ‌ﺍﻓﺘﺪ. ﺑﺎ ﺩﯾﺪ‌ِ ﭼﯿﺰﻫﺎ ﻭ ﻫﻢ‌ﻫﻮﯾﺖ‌ﺷﺪﮔﯽ‌ﻫﺎ ﺟﻬﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﯽ‌ﺑﯿﻨﺪ، ﺑﻪ‌ﺗﺪﺭﯾﺞ ﺍﯾﻦ‌ﮔﻮﻧﻪ ﺩﯾﺪﻥ، ﺑﺎﻋﺚ ﺍﯾﺠﺎﺩِ ﺩَﺭﺩ ﻣﯽ‌ﺷﻮﺩ.ﻫﻮﺷﯿﺎﺭﯼ ﮐﻪ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖِ ﻫﻤﺎﻧﯿﺪﻩ ﺷﺪﻥ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﺎ ﺩَﺭﺩ‌ﻫﺎ ﻫﻢ ﻫﻤﺎﻧﯿﺪﻩ ﻣﯽ‌ﺷﻮﺩ؛ ﺩﯾﮕﺮ ﺟﻨﺲِ ﻣﺮﮐﺰِ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻋﻮﺽ ﻣﯽ‌ﺷﻮﺩ.
ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﺩﺭﺩﻫﺎ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﯿﺪﺍﺭ ﻣﯽ‌ﮐﻨﻨﺪ ﯾﺎ ﺍﯾﻦ‌ﮐﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺍﺯ ﺧِﺮَﺩِ ﺑﺰﺭﮔﺎﻧﯽ ﻣِﺜﻞِ ﻣﻮﻻﻧﺎ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﻣﯽ‌ﺷﻮﺩ، ﯾﺎﺩ ﻣﯽ‌ﮔﯿﺮﺩ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﺴﻠﯿﻢ ﺷﻮﺩ، ﻓﻀﺎﮔﺸﺎﯾﯽ ﮐﻨﺪ، ﻗﺎﻧﻮﻥِ «ﮐُﻦ‌ﻓَﮑﺎﻥ» ﺩﺭ ﺍﻭ ﺑﻪ‌ﮐﺎﺭ ﻣﯽ‌ﺍﻓﺘﺪ، ﭘﯿﻐﺎﻡِ «ﺍِﺭﺟِﻌﯽ» ﺭﺍ ﺩﺭﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽ‌ﮐﻨﺪ، ﻋﺰﻡِ ﺭﺟﻮﻉ ﻣﯽ‌ﮐﻨَﺪ، ﺩﯾﮕﺮ ﻧﺎﻇﺮ ﻭ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﯾﮑﯽ ﻣﯽ‌ﺷﻮﺩ؛ ﻫﻮﺷﯿﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﻫﻮﺷﯿﺎﺭﯼ ﺁﮔﺎﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﯽ‌ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻪ ﺍﺻﻠﺶ ﺯﻧﺪﻩ ﻭ ﺯﻧﺪﻩ‌ﺗﺮ ﺷﻮﺩ.
ﺧﻼﺻﻪ‌ﺷﺪﻩ ﺍﺯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎﺭﻩ 787 ﮔﻨﺞ ﺣﻀﻮﺭ
پیوند به وبگاه بیرونی

پ زوم در ‫۵ سال و ۹ ماه قبل، چهارشنبه ۱۵ آبان ۱۳۹۸، ساعت ۱۱:۴۷ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۴۶:

با توجه به اینکه واج اول هر مصرع بلند است،
چرا وزن شعر با فاعلاتن آغاز نمیشود؟

حسین توفیقی در ‫۵ سال و ۹ ماه قبل، چهارشنبه ۱۵ آبان ۱۳۹۸، ساعت ۱۰:۴۰ دربارهٔ سنایی » حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه » الباب التاسع فیالحکمة والامثال و مثالب شعراء‌المدّعین ومذّمة‌الاطباء والمنجّمین » بخش ۲۷ - حکایة فی‌التّمثّل الصوفی:

شعر مورد بحث دو بار آمده است:
بار اول که اعتراض زاهد است، به صورت «نماند...نماند» مشکلی ندارد.
بار دوم که طعنه فاسق است، به صورت «نماند...بماند» تایپ شده است که «نماند» این مورد باید «بماند» شود.

نیلوفر در ‫۵ سال و ۹ ماه قبل، چهارشنبه ۱۵ آبان ۱۳۹۸، ساعت ۱۰:۴۰ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۴:

با سلام
به نظر می رسد اینجا از اشاره به باد در دست سلیمان منظورش این است که بالاترین حد دولت و پادشاهی که مظهرش سلیمان است هم در کنار عشق بی اهمیت است و امر بی اهمیت و جزئی نشان می دهد این رو که باد در دستان سلیمان بوده است

حسین عارفی در ‫۵ سال و ۹ ماه قبل، چهارشنبه ۱۵ آبان ۱۳۹۸، ساعت ۰۹:۰۳ دربارهٔ شیخ بهایی » دیوان اشعار » مقطعات » شمارهٔ ۷:

با تشکر
در مصراع دوم، کلمه ی "را" اضافه است و وزن شعر را خراب کرده. در همین مصراع، احتمالا "دهند" نادرست و مثل بقیه ی مصراع ها، نهند ردیفِ درست باشد.

ضرغام در ‫۵ سال و ۹ ماه قبل، چهارشنبه ۱۵ آبان ۱۳۹۸، ساعت ۰۷:۵۴ دربارهٔ اوحدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۸۸:

احسنت
بسیار زیبا و دلکش با توصیفات فوق العاده و تخیلات چشم گیر

بهرام مشهور در ‫۵ سال و ۹ ماه قبل، چهارشنبه ۱۵ آبان ۱۳۹۸، ساعت ۰۱:۵۱ دربارهٔ عارف قزوینی » تصنیف‌ها » شمارهٔ ۲۵ - گریه کن:

با سپاس از زحمات "گنجور" لطفاً تصحیح فرمائید :
هر سری که سِری ز عشق داشت می برندش
که اشتباه می بردنش نوشته شده

بهرام مشهور در ‫۵ سال و ۹ ماه قبل، چهارشنبه ۱۵ آبان ۱۳۹۸، ساعت ۰۱:۴۷ دربارهٔ عارف قزوینی » تصنیف‌ها » شمارهٔ ۳۰:

خدمت دوست گرامی جناب غلامحسین مرادی قره قانی عرض می کنم در صنعت موسیقی ایرانی چیزی به نام بیات ترک وجود ندارد . آنچه که تحت این نام در موسیقی ایرانی وجود دارد بیات زند است .

بهرام مشهور در ‫۵ سال و ۹ ماه قبل، چهارشنبه ۱۵ آبان ۱۳۹۸، ساعت ۰۱:۴۱ دربارهٔ عارف قزوینی » تصنیف‌ها » شمارهٔ ۷ - دل هوس سبزه و صحرا ندارد:

احسنت . احسنت بر گنجور که سرانجام جسورانه از شاعر ملی ایران عارف دلخون ، مایه آورد و احسنت بر آن دوست نادیده گرامی که این مستندات کمیاب و بلکه نایاب را برای گنجور سوغات آوردند . سپاسگزار هر دو هستیم .

عین. ح در ‫۵ سال و ۹ ماه قبل، چهارشنبه ۱۵ آبان ۱۳۹۸، ساعت ۰۱:۳۵ دربارهٔ کمال‌الدین اسماعیل » غزلیات » شمارهٔ ۱۰۸:

در بیت دوم به جای «دانة کهر» باید «گرفته‌ام» باشد
در بیت سوم هم «دانة گهر» باید به «دانهٔ کهر» تبدیل شود.

عین. ح در ‫۵ سال و ۹ ماه قبل، چهارشنبه ۱۵ آبان ۱۳۹۸، ساعت ۰۱:۳۱ دربارهٔ کمال‌الدین اسماعیل » غزلیات » شمارهٔ ۱۰۶:

صورت اصلاح‌شدهٔ غزل تقدیم می‌شود:

گر من ز سوزِ عشقِ تو یک دم برآورم
دود از نهادِ گنبدِ اعظم برآورم
گفتم بنالم از غم عشق تو پیشِ وصل
هجرت رها نکرد که خود دم برآورم
اشک ستاره بر رخِ گردون روان شود
وقت سحر که آهِ دمادم برآورم
از درد دل کند جگرِ روزگار خون
فریادها که نیم‌شب از غم برآورم
گر یک نفس زند دهنم جز به یاد تو
حالی برآرمش در و محکم برآورم
ور جز سوی تو مردم چشمم نظر کند
رویش سیاه کرده به عالم برآورم
گرچه امید وصل تو دورست از خرد
من سر به کوی بی‌خردی هم برآورم
یا بیخِ درد در دلِ غمگین فرو برم
یا شاخِ کام از آن رخِ خرّم برآورم

عین. ح در ‫۵ سال و ۹ ماه قبل، چهارشنبه ۱۵ آبان ۱۳۹۸، ساعت ۰۱:۲۴ دربارهٔ کمال‌الدین اسماعیل » غزلیات » شمارهٔ ۱۰۵:

صورت پیراستهٔ غزل تقدیم می‌شود:

گشت آشکاره رازِ دلم بر زبانِ اشک
از چشمِ خلق ازآن بفتادم به سانِ اشک
افگنده پاره‌پاره دلم در دهانِ خلق
زان پاره‌پاره می‌نهمش در دهانِ اشک
بردوخته‌ست چشمِ من از خواب تا کشید
در تار سوزنِ مژه از ریسمانِ اشک
زان‌گه که گشت سینۀ من منزلِ غمت
می‌نگسلد ز دامنِ من کاروان اشک
صفراوی است رنگِ رخان در فراق او
از بهر آن همی دهمش ناردانِ اشک
چون ناردانه‌ای که در او استخوان بوَد
پنهان شده‌ست شخصِ من اندر میانِ اشک
زان هر زمان به روی درآید سرشکِ من
کز دستِ اختیار برون شد عنانِ اشک
تا بر رخت بنفشه و گلنار بردمید
می‌بشکفد ز نرگسِ من ارغوانِ اشک
دل در میانِ اشک و تو اندر میانِ دل
پیداست رنگ چهرۀ تو از نهانِ اشک
خون دلم هدر شد، از بس که هر زمان
فتوی دهد به خون دل من زبانِ اشک
هر گوشه‌ای که من بگریزم ز دستِ غم
آرد غم تو پی به سرم بر نشانِ اشک

عین. ح در ‫۵ سال و ۹ ماه قبل، چهارشنبه ۱۵ آبان ۱۳۹۸، ساعت ۰۱:۱۷ دربارهٔ کمال‌الدین اسماعیل » غزلیات » شمارهٔ ۱۰۵:

در بیت اول «بفتادم»
در بیت دوم «دهان»
و در بیت چهارم «زان‌گه» نادرست نوشته شده است

اشکال‌های تایپی و فاصله‌گذاری‌های نادرست هم کم نیستند

عین. ح در ‫۵ سال و ۹ ماه قبل، چهارشنبه ۱۵ آبان ۱۳۹۸، ساعت ۰۱:۱۱ دربارهٔ کمال‌الدین اسماعیل » غزلیات » شمارهٔ ۹۴:

در بیت دوم «بی مدد» درست است.

منصور در ‫۵ سال و ۹ ماه قبل، چهارشنبه ۱۵ آبان ۱۳۹۸، ساعت ۰۰:۵۹ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۴۵:

بسیار بجا و نکته سنج فرمودید جناب بابک

۱
۲۲۶۵
۲۲۶۶
۲۲۶۷
۲۲۶۸
۲۲۶۹
۵۵۲۲