صبا به لُطف بگو آن غزالِ رَعنا را
که سَر به کوه و بیابان تو دادهای ما را
شِکر فُروش که عُمرَش دراز باد چرا
تَفَقُّدی نَکُنَد طوطیِ شِکرخا را؟
غرورِ حُسنت اجازَت مَگَر نداد اِی گُل
که پُرسِشی نکُنی عَندَلیب شیدا را؟
به خُلق و لطف توان کرد صیدِ اهلِ نظر
به بند و دام نگیرند مرغِ دانا را
ندانم از چه سبب رنگِ آشنایی نیست
سَهیقَدانِ سیَهچشمِ ماهسیما را
چو با حبیب نِشینی و باده پِیمایی
به یاد دار مُحِبّانِ بادپیما را
جُز این قَدَر نَتوان گفت در جَمالِ تو عیب
که وضع مِهر و وفا نیست رویِ زیبا را
در آسمان نه عجب گَر به گفتهٔ حافظ
سُرودِ زُهره به رقص آورد مسیحا را
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به زیبایی و جذابیت معشوق خود اشاره میکند و از او میخواهد تا به غزال زیبا و دلربا توجه کند. او دربارهٔ عمر طولانی آنهایی که شکر میفروشند صحبت میکند و نسبت به بیتوجهی طوطی شکرخا ابراز نگرانی میکند. شاعر از غنای زیباییهای معشوق و سختی ارتباط با او میگوید، و از محبوب میخواهد که به یاد عاشقان وفادار باشد. در پایان، شاعر به زیبایی معشوق و خاص بودن او اشاره میکند و اشارهای به قدرت عشق و زیبایی میکند که حتی میتواند مسبب شادی و نشاط در آسمان باشد.
ای بادِ صبا! لطفی کن (به ملایمت) به آن غزالِ رعنا بگو که تو باعث شدهای که ما سر به کوه و بیابان بگذاریم. تو ما را در کوه و بیابان رها کردهای.
چرا شکرفروش احوالی از طوطیِ شکرخا نمیپرسد و از او دلجویی نمیکند؟ چرا سراغی نمیگیرد که بداند او کجاست؟
ای گُل! تکبّر و نخوتی که از زیبایی به تو دست داده باعث شده که احوالی از بلبلِ شیدایِ خودت نپرسی؟ یا به عبارتی: حتما زیباییات تو را مغرور کرده که از من سراغی نمیگیری.
با اخلاقِ نیکو و ملاطفت و نرمی و مهربانی میتوان اهلِ نظر را صید کرد. پرندهٔ دانا را نمیتوان با به بند کشیدن و در دام انداختن گرفت.
نمیدانم که چرا آدمهای بلند قد و سیاه چشم و ماه سیما، رسم و آئینِ دوستی ندارند.
وقتی که با یارِ خودت مینشینی و باده مینوشی، دوستدارانت را در یاد داشته باش و فراموش نکن! که باد را در مینوردند. جز باد چیزی به دست ندارند.
بهجز این مقدار، نمیتوان عیبی برای تو بر شمرد که برایِ رویِ زیبا، روشِ مهر و وفا نیست. مهر و وفا برای زیبارویان قرار داده نشده است. یا: در قضیهٔ جمالِ تو، بهجز این (قَدَر و تقدیر) که مهر و وفا برای روی زیبا وضع نشده، به چیزِ دیگری نمیشود عیب گفت و ایراد گرفت. یعنی به قَدَر ایراد میگیرد نه به جمال.
عجیب نیست اگر نغمهای که سیارهٔ زهره (معروف به مطرب و نوازنده فلک) بر روی شعر حافظ مینوازد، مسیحا را در آسمان به رقص بیاورَد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
جز این قدر نتوان گفت بر جمال تو عیب
که مهربانی از آن طبع و خو نمیآید
همین شعر » بیت ۷
جز این قدر نتوان گفت در جمال تو عیب
که وضع مهر و وفا نیست روی زیبا را
همین شعر » بیت ۱
صبا به لطف بگو آن غزال رعنا را
که سر به کوه و بیابان تو دادهای ما را
اشاره غزل خواجه با غزاله تست
صبا به لطف بگو آن غزال رعنا را
دو زلف تو صنما عنبر و تو عطاری
به عنبر تو همی حاجب اوفتد ما را
مرا فراق تو دیوانه کرد و سرگردان
ز بهر ایزد دریاب مر مرا یارا
بمان بر تن من زلف عنبرینت که هست
[...]
اسیر شیشه کن آن جنیان دانا را
بریز خون دل آن خونیان صهبا را
ربودهاند کلاه هزار خسرو را
قبای لعل ببخشیده چهره ما را
به گاه جلوه چو طاووس عقلها برده
[...]
اگر تو فارغی از حال دوستان یارا
فراغت از تو میسّر نمیشود ما را
تو را در آینه دیدن جمال طَلعت خویش
بیان کند که چه بودَست ناشکیبا را
بیا که وقت بهارست تا من و تو به هم
[...]
به سرنمی شود از روی شاهدان ما را
نشاط و خوش دلی و عشرت و تماشا را
غلام سیم برانم که وقت دل بردن
به لطف در سخن آرند سنگ خارا را
به راستی که قبا بستن و خرامیدن
[...]
زمانه حله نو بست روی صحرا را
کشید دل به چمن لعبتان رعنا را
هوای گل ز خوشی یاد می دهد، لیکن
چه سود چون تو فرامش نمی شوی ما را
ز سرو بستان چندین چه می پرد بلبل
[...]
معرفی ترانههای دیگر
تا به حال ۶۳ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.