دکتر مهدی محمدی
دکتر مهدی محمدی در ۱۲ روز قبل، سه‌شنبه ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۳، ساعت ۱۵:۱۳ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴:
در واقع کل غزل یک جمله است و آن عبارت است از : صبا به لطف بگو آن غزال رعنا را که: ادامه غزل. مصراع دوم و سایر ابیات مفعول هستند برای فعل بگو در مصراع اول .
ای صبا به غزال رعنا بگو . چه چیزی را؟ ابیات بعدی را بگو. که در مصراع دوم که تاویل به مصدر اصلی است و تمام افعال بعد از خود را تبدیل به مصدر و مفعول برای فعل بگو در مصراع نخستین می کند.
با این نگاه مشکلات ابیات و مصراع ها حل می شود .
دکتر مهدی محمدی در ۵ سال و ۸ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۰ شهریور ۱۳۹۷، ساعت ۰۹:۴۴ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » داستان رستم و اسفندیار » بخش ۵:
شید جزء دوم از کلمه خورشید است به معنی درخشان ، از کلمات پرکاربرد در شاهنمامه است . در این بیت اغراق در درخشندگی و تیزی شمشیر و قدرت رستم است که حتی خورشید هم راه خودش را به دلیل درخشندگی و ترس از شمشیر رستم گم میکند .
دکتر مهدی محمدی در ۶ سال و ۶ ماه قبل، چهارشنبه ۱۰ آبان ۱۳۹۶، ساعت ۰۹:۱۸ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۵۳:
ای خرم از فروغ رخت لاله زار عمر بازآ که ریخت بی گل رویت بهار عمر
ای : حرف ندا ، منادا ضمیر مبهم "کسی" محذوف است .
خرم: شاد ، شادمان مجازا به معنی سرسبز
فروغ : شعاع ، روشنی و تابش آفتاب
رخ: چهره ، رخسار
فروغ رخ : اضافه استعاری ، رخ به خورشید تشبیه شده سپس مشبه به حذف گردیده و یکی از لوازم و اجزاء خورشید که فروغ است مضاف مشبه شده است . در اصل بوده نور چهره ی مانند خورشید
لاله زار : جای روییدن لاله ، جایی که لاله زیاد می روید // لاله : نام گلی پیاز دار و سرخ رنگ و زیبا // زار: پسوند است به معنی مکان روئیدن مانند کشتزار ، بمعنی انبوهی و بسیاری هم آمده است . همینطور حرفی باشد که در محل ّ کثرت اشیاء استعمال کنند.
عمر : دیر ماندن و زیستن ، زندگی و زندگانی
توضیح : نور و گرمای خورشید باعث رشد گیاهان و رونق و سرسبزی گلزارها میگردد وجود معشوق در زندگی مانند نور خورشید است که موجبات شادی و سرسبزی زندگی عاشق است .
خطاب شاعر به معشوق است ، ای معشوق که مانند خورشید هستی و نور چهره ی مانند خورشید تو باعث شادمانی و سرسبزی زندگی من است .
بازآ : فعل امر به معنی بازگرد . جمله انشایی امری در معنای ثانویه ی آرزو و تمنا . کاش باز میگشتی
که : حرف ربط به معنی چونکه ، برای ای اینکه ، به این دلیل که
گل : واژه گل در گذشته اسم خاص بوده است و صرفا برای نامیدن گل سرخ ( ورد ) به کار میرفته و سایر گل ها را با نام خودشان مثل لاله ، شقایق ، سوسن مورد خطاب قرار میدادند . اما امروزه اسم عام است برای نامیدن همه گل ها .
گل رویت : گل روی اضافه تشبیهی ، روی و چهره معشوق به گل تشبیه شده است .
ریخت : از مصدر ریختن به معنی پراکنده شدن ،
بهار : فصل اول هرسال . از آنجا که در این فصل درختان از خواب زمستانی بیدار شده ، شکوفه می آورند و در این فصل شکوفه های رنگارنگ بر شاخه های درختان دیده میشود بهار در معنی مجازی شکوفه به کار می رود .
بهار عمر : اضافه استعاری ، عمر یا زندگی مانند درخت یا شاخه ایست که بهار (شکوفه) آورده است . استعاره مکنیه در عمر
کاش باز میگشتی که شکوفه ی درخت عمر من بدون (نور و گرمای وجود همچون خورشید ) تو ریخته است .
وجود تو مانند خورشید و نور خورشید زندگی مرا شاداب کرده است و غیبتت باعث سردی زندگی من میشود .