گنجور

حاشیه‌ها

مِهتی در ‫۶ ماه قبل، جمعه ۱۷ اسفند ۱۴۰۳، ساعت ۰۲:۰۲ دربارهٔ سعدی » گلستان » باب اول در سیرت پادشاهان » حکایت شمارهٔ ۲۲:

واقعا جالبه
چیزی که امروز به عنوان حقوق فرزند گفته میشه، سعدی در سال ها قبل بیان کرده.
پدر و مادری که بدون توجه به خواسته فرزندشان، آن را به دنیا اوردند و حال، برای سود خود ان را روانه مرگ کردند. آمدن و رفتنش در تصمیم خود نبود.
سعدی باز هم به تواضع و فروتنی اذعان دارد و میگوید نباید تا زمانی که منسبی داریم به کسی ظلم را روا بداریم. هرکس حق و حقوقی دارد و همین یک جمله مهری بر تمام مطلب است:
هلاک من اولی ترست از خون بی گناهی ریختن...

سفید در ‫۶ ماه قبل، جمعه ۱۷ اسفند ۱۴۰۳، ساعت ۰۱:۰۸ دربارهٔ جامی » دیوان اشعار » فاتحة الشباب » غزلیات » شمارهٔ ۵۶۰:

 

از طبع منحرف مطلب خلق معتدل

 

 

سفید در ‫۶ ماه قبل، جمعه ۱۷ اسفند ۱۴۰۳، ساعت ۰۰:۲۹ دربارهٔ جامی » دیوان اشعار » فاتحة الشباب » غزلیات » شمارهٔ ۳۲:

 

طبع بر گنج حقیقت قفل و شرع آمد کلید

تا دهد زان گنج بیرون گوهر اسرار را... 

 

 

عباسی-فسا @abbasi۲۱۵۳ در ‫۶ ماه قبل، پنجشنبه ۱۶ اسفند ۱۴۰۳، ساعت ۲۳:۴۱ دربارهٔ عراقی » دیوان اشعار » ترجیعات » شمارهٔ ۲ (که همه اوست هر چه هست یقین - جان و جانان و دلبر و دل و دین):

طابَ رَوحُ ‌النَّسیمِ بِالْأَسْحار
أَینَ دَورُ النَّدیمِ بِالْأَنوار
وزش نسیم در سحرگاهان پاک و جانبخش است
کجاست (چه شد؟)گردش می روشن و نورانی در دست یاران هم پیاله ؟

أَ کُئوسٌ تَلَأْلَأَتْ بِمُدام
أَمْ شُموسٌ تَهَلَّلَتْ بِغَمام؟
آیا جام هایی است که پیوسته می درخشند؟ (معنی ایهامی: مدام معنی شراب نیز دارد- کجاست جام هایی که با شراب داخلش می درخشند؟)
یا خورشیدهایی که از پس ابرها می درخشند؟

سفید در ‫۶ ماه قبل، پنجشنبه ۱۶ اسفند ۱۴۰۳، ساعت ۲۳:۳۹ دربارهٔ جامی » دیوان اشعار » فاتحة الشباب » غزلیات » شمارهٔ ۳۱:

 

برد جامی را به کویش سیل اشک اما چه قدر 

در چنان بستانی این خاشاک آب آورد را...

 

 

چقدر لطیف است... 

 

رضا از کرمان در ‫۶ ماه قبل، پنجشنبه ۱۶ اسفند ۱۴۰۳، ساعت ۲۲:۴۶ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر چهارم » بخش ۷۴ - رقعهٔ دیگر نوشتن آن غلام پیش شاه چون جواب آن رقعهٔ اوّل نیافت:

نیست غیر نور آدم را خورش از جز آن جان نیابد پرورش

اقا کوروش درود 

 در مصرع دوم باید خواند :

از جُزِ آن، جان نیابد پرورش

یعنی بجز آن، بغیر آن جان پرورش نخواهد یافت 

شاد باشی

 

سفید در ‫۶ ماه قبل، پنجشنبه ۱۶ اسفند ۱۴۰۳، ساعت ۲۲:۰۹ دربارهٔ جامی » دیوان اشعار » فاتحة الشباب » غزلیات » شمارهٔ ۲۹:

 

من نقش خطت بستم روزی که قلم با خود

می زد رقم هستی این لوح زبرجد را...

 

 

پیچیدگی باشکوه این بیت را ببینید...

 

سفید در ‫۶ ماه قبل، پنجشنبه ۱۶ اسفند ۱۴۰۳، ساعت ۲۲:۰۸ دربارهٔ جامی » دیوان اشعار » فاتحة الشباب » غزلیات » شمارهٔ ۲۹:

 

ای پیکر روحانی از زلف بنه دامی

در قید تعلق کش ارواح مجرد را...

 

 

وای چه بیت باشکوهی...

 

همیرضا در ‫۶ ماه قبل، پنجشنبه ۱۶ اسفند ۱۴۰۳، ساعت ۲۱:۰۱ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » فریدون » بخش ۱۰:

نقل قول صریح شیخ سعدی از حکیم ابوالقاسم فردوسی در بوستان:

چه خوش گفت فردوسی پاک زاد

که رحمت بر آن تربت پاک باد

میازار موری که دانه‌کش است

که جان دارد و جان شیرین خوش است

در شاهنامهٔ گنجور که مطابق نسخهٔ مسکو است وجود ندارد و در شاهنامهٔ استاد خالقی مطلق در بخش فریدون (اینجا، بیت آخر صفحه) به این شکل آمده است:

مکش مورکی را که روزی‌کش است

که او نیز جان دارد و جان خوش است

محسن شهری در ‫۶ ماه قبل، پنجشنبه ۱۶ اسفند ۱۴۰۳، ساعت ۱۸:۳۲ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر چهارم » بخش ۷۴ - رقعهٔ دیگر نوشتن آن غلام پیش شاه چون جواب آن رقعهٔ اوّل نیافت:

تمام حاشیه های این قطعه از عزیزان راخواندم گویا جنابشان بوسه بر کون خر زدند و اینجانب را مثنوی بی تفسیر خوشتر آمد تا تفاسیر دوستان ...

مِهتی در ‫۶ ماه قبل، پنجشنبه ۱۶ اسفند ۱۴۰۳، ساعت ۱۶:۵۶ دربارهٔ سعدی » گلستان » باب اول در سیرت پادشاهان » حکایت شمارهٔ ۲۱:

مفهوم و برداشتی که از این حکایت داشتم
شماره 21
سعدی سعی دارد بگوید بهتر از جنگ و مجادله که از ابتدا مشخص است بازدنده ایم، خودداری کنیم.
اگر اتفاقی برای ما میوفتد یا اینکه کسی ظلم بر ما روا میدارد، بهتر است صبر پیشه کنیم چون حال دوران دائما یکسان نباید و گهی پشت به زین و گهی زین به پشت.
بنده به انتقام اعتقادی ندارم اما فکر میکنم سعدی به صورت استعاری از انتقام استفاده کرده ولی خب بعید هم نیست که منظورش همون انتقام هم بوده باشه...

مِهتی در ‫۶ ماه قبل، پنجشنبه ۱۶ اسفند ۱۴۰۳، ساعت ۱۶:۵۳ دربارهٔ سعدی » گلستان » باب اول در سیرت پادشاهان » حکایت شمارهٔ ۲۰:

مفهوم و برداشتی که از این حکایت داشتم
شماره 20
از نظر بنده، سعدی سعی دارد بگوید که مهم نیست چه منصبی و مقامی داریم، برتری ما این است که به خلق اگر بتوانیم کمک کنیم و اسیب نزنیم
اگر امروز نیروی اسیب زدن به کسی را داریم، چون نیرومندیم؛ بعید نیست روزی از پای در افتاده باشیم و کسی دیگر به ما ظلم روا دارد، زیرا نیرومند است...

مِهتی در ‫۶ ماه قبل، پنجشنبه ۱۶ اسفند ۱۴۰۳، ساعت ۱۳:۱۳ در پاسخ به خودخلاصی دربارهٔ خیام » ترانه‌های خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » هرچه باداباد [۱۰۰-۷۴] » رباعی ۹۴:

فکر میکنم منظورش این باشه که ما چون اومدنمون دست خودمون نبود، باید به این واقف باشیم که از کی و کجا رفتنمون هم واقف نیستیم؛ پس بهتره تسلیم باشیم در برابر مرگ...

مِهتی در ‫۶ ماه قبل، پنجشنبه ۱۶ اسفند ۱۴۰۳، ساعت ۱۳:۰۹ در پاسخ به مهرزاد چوپانی دربارهٔ خیام » ترانه‌های خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » دم را دریابیم [۱۴۳-۱۰۸] » رباعی ۱۴۲:

دوست عزیز کی گفته خیام مسلمون و معتقد به معاد بوده؟
عمر خیام در اکثر رباعیات فعل و انفاعالات دنیا رو زیر سوال میبره و گاها دنیای دیگر رو حتی نادیده میگیره

من هیچ ندانم که مرا آن‌که سرشت

از اهل بهشت کرد یا دوزخ زشت

جامی و بتی و بربطی بر لب کشت

این هرسه مرا نقد و تو را نسیه بهشت

این تنها نمونه ای از این شکل اعتراضات خیامه...

پیروز در ‫۶ ماه قبل، پنجشنبه ۱۶ اسفند ۱۴۰۳، ساعت ۱۱:۳۹ در پاسخ به امین کیخا دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۶۹:

در نسخه که بنده دارم بدین گون نوشته شده

"حقاّ که چنین است درین روی ریا نیست"

طاهری در ‫۶ ماه قبل، پنجشنبه ۱۶ اسفند ۱۴۰۳، ساعت ۱۰:۴۶ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۱۴:

و سعدی که پرچمدار عشاق جهان‌ست...

دوستی میگفت اگر بزرگان نیز از این شرابهای آب انگوری دنیوی مست بودند و چنین شاهکار هایی خلق می‌کردند چرا امروز این نوشیدنی ها این کارها را نمیکند؟ بی جهت نگفته اند که:

مستی ما از شراب معنویست

شور ما نای و نوای مثنویست

یا در جایی دیگر:

مستی عشق نیست در سر تو

رو که تو مست آب انگوری...

برمک در ‫۶ ماه قبل، پنجشنبه ۱۶ اسفند ۱۴۰۳، ساعت ۰۹:۱۴ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » فریدون » بخش ۱ - پادشاهی فریدون پانصد سال بود:

 

همان گنج‌ها را گشادن گرفت

نهاده همه رای دادن گرفت

گشادن در گنج را گاه دید

درم خوار شد چون پسر شاه دید

همان جامه و گوهر شاهوار

همان اسپ تازی به زرین فسار

همان  جوشن و خود و زوپین و تیغ

کلاه و کمر هم نبودش دریغ

رضا از کرمان در ‫۶ ماه قبل، پنجشنبه ۱۶ اسفند ۱۴۰۳، ساعت ۰۸:۰۹ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۳۹:

درود

 تو هم ای صبر برو که  از تو هم کاری بر نمیاد

شاد باشی

احمد اسدی در ‫۶ ماه قبل، پنجشنبه ۱۶ اسفند ۱۴۰۳، ساعت ۰۸:۰۴ در پاسخ به سجاد اجاقی دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۶۵:

دوست گرامی سجاد،

سپاس فراوان  از توضیحات کامل و دقیق شما.

خوب است که همچنین در نظر بگیریم که  واژه "افسانه" در فرهنگ لغت آنندراج، معنای ترانه نیز می‌دهد. دهخدا نیز  "ترانه" را یکی از مترادف های افسانه ذکر کرده و همین بیت حافظ را به عنوان مثال کاربرد واژه "افسانه" در معنای "ترانه" آورده است.

از سوی دیگر واژه شِرع (با کسره ش) در فرهنگ لغات منتهی الارب، آنندراج و دهخدا معنای تارهای بربط میدهد، اگر چه از مفهوم بیت همان واژه شَرع به معنای دین استنباط می‌شود و نه شِرع. با این وجود قرار دادن واژگانی در کنار هم که معنای دوم آنها بدون آنکه جمله ای با هم بسازند، صرفا تناسب واژگانی ایجاد می‌کنند نیز از هنرمندیهای پرتکرار حافظ است.

بر این اساس واژه های افسانه و شرع را نیز می‌توان به شعبده بازی حافظ با کلمات اضافه کرد و کلمات فریاد (آواز بلند)، دف، نی، ساز، شرع، افسانه و قانون را از واژگان موسیقی و متناسب با یکدیگر دانست.

مهیار مهدی زاده بارفروش در ‫۶ ماه قبل، پنجشنبه ۱۶ اسفند ۱۴۰۳، ساعت ۰۵:۰۰ دربارهٔ عارف قزوینی » تصنیف‌ها » شمارهٔ ۳۴:

شعر "مطرب مجلس بزن این نغمه را از پرده بیرون ( یا بزن این زخمه را ) " از شادروان رضا کمال ( شهرزاد) می باشد 

۱
۱۹۶
۱۹۷
۱۹۸
۱۹۹
۲۰۰
۵۵۴۹