رفیعی در ۶ سال و ۱ ماه قبل، پنجشنبه ۱۷ مرداد ۱۳۹۸، ساعت ۱۵:۱۰ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۴۳۷:
بلافد, از مصدرِ لافیدن و به معنایِ دعوی باطل کردن است
پویا خانی در ۶ سال و ۱ ماه قبل، پنجشنبه ۱۷ مرداد ۱۳۹۸، ساعت ۱۴:۱۹ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۹۶:
تعجب می‌کنم که برخی می‌گویند این شعر در اعتراض به شاه نعمت‌الله است. در بیت اول حافظ به وضوح از شاه نعمت‌الله درخواست میکند گوشه چشمی هم به او بکند. در بیت دوم هم طبیبان (منظور درمان‌رگان زمینی) را کنار زده و نعمت‌الله که به آگاه بودن از غیب هم معروف است را خزانه غیب می‌نامد و او را می‌طلبد. این دوستی خافظ نسبت به شاه نعمت‌الله در بیت آخر، به اوج می‌رسد زمانی که حافظ در مقابل معروف‌ترین لقب نعمت‌الله یعنی شاه خود را گدا می‌نامد. برای فهم اثر هنری باید تمام وجوه آن را دید و خواند. برداشت غلط از یک مصرع را نباید به تمام شعر تعمیم داد.
سینا در ۶ سال و ۱ ماه قبل، پنجشنبه ۱۷ مرداد ۱۳۹۸، ساعت ۱۰:۴۳ دربارهٔ مهستی گنجوی » رباعیات » رباعی شمارۀ ۳۴:
دم پیر درسته
دم پیری هم وزن و هم قافیه رباعی رو بهم زده
ساکت در ۶ سال و ۱ ماه قبل، پنجشنبه ۱۷ مرداد ۱۳۹۸، ساعت ۰۸:۰۸ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۴۵:
خیام در بیت اول از صنعت لف و نشر استفاده کرده، به این صورت که بین می خوردن و شاد بودن در مصرع اول با کفر و دین در مصرع دوم ارتباط برقرار کرده است، چرا که می خوردن مساوی با کفر و شاد بودن در تقابل با دین که به ترس از خدا و پرهیز از گناه دعوت میکند میباشد. صرف نظر از این صنعت ادبی، خیام در مصرع اول راه و روش خود را شادخواری معرفی کرده است، راه و روشی که برای پیمودن آن باید از اندیشه کفر و دین فارغ شد. او در بیت دوم، این راه و روش یعنی شاد بودن را تنها طریقی میداند که میتواند کام ما را از روزگار بستاند. راه و روشی که برای دست یافتن به آن باید از قیودی که زندگی را برای بشر سخت و طاقت فرسا کرده است دست کشید.
شهریار در ۶ سال و ۱ ماه قبل، چهارشنبه ۱۶ مرداد ۱۳۹۸، ساعت ۲۱:۱۲ دربارهٔ سعدی » گلستان » باب اول در سیرت پادشاهان » حکایت شمارهٔ ۱۱:
حالا اصلا بغداد بوده یا نبوده.
اصلا درویش بوده یا زاهد و یا فرشته!
کتاب تاریخ که.نمیخونید دارید ادبیات میخوانید.
نام برده شدن از فردی اصلا دلیل بر این نیست که او باشد.
برای مثال است،فردو همچون...
ما عادت کردیم کلیات رو.ول کنیم و به جزییات مشغول شیم.
شما به کلیات پیام فکر کنید و با عینک نوشته ادبی بنگرید.
برگ بی برگی در ۶ سال و ۱ ماه قبل، چهارشنبه ۱۶ مرداد ۱۳۹۸، ساعت ۲۱:۱۰ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۲۶:
جان بی جمالِ جانان میلِ جهان ندارد
هر کس که این ندارد، حقا که آن ندارد
جانِ اصلیِ انسان که امتدادِ جانان یا حضرت دوست است با این جهانِ ماده اُنس و الفت یا پیوندی ندارد زیرا از عالمِ غیب و مربوط به جهانِ معناست و بیگانه با جهانِ اجسام، اما بواسطه اینکه این جهانِ مادی نیز از جزیی ترین ذراتِ خود تا کهکشان‌های دوردست همگی جلوه ای از آن ذاتِ مطلق و جمالِِ خداوندی هستند پس تن به حضور در این جهان داده و از روزِ ازل بارِ امانتی را که کوه ها از پذیرفتنش شانه خالی نمودند. می‌پذیرد و در این جهانِ مادی حضور می‌یابد و این جهان را نیز محضرِ خداوند می‌بیند، چنین نگاهی گُل را مظهرِ عطر و لطافتِ ذات ، کوه را نمادِ عظمت ، و آسمان را نشانه بینهایتش می‌بیند، هر بینش و نگرش دیگری که جمالِ خداوندی را در این جهان نبیند تمایل و انگیزه ای برای این حضور نخواهد داشت و نه تنها حقیقتِ زیبایی هایِ این جهان را ادراک نمی‌نماید، بلکه حضورِ خود را نیز پوچ و بی معنا می‌بیند، در مصراع دوم "این" یعنی چنین نگرشی که این جهان را زیبا و جلوه ای از ذاتِ خداوند می‌بیند که اگر انسانی چنین نگاهی نداشته باشد، پس "آن" ندارد، منظور از آن در ادییاتِ عارفانه زیباییِ باطن است، و حافظ می‌فرماید هر انسانی از این نگاهِ زیبا بی بهره باشد قطعآ آن زیبایی درونی را نیز نخواهد داشت هرچند اگر از همه زیبایی هایِ ظاهر برخوردار باشد.
با هیچ کس نشانی زان دلستان ندیدم
یا من خبر ندارم، یا او نشان ندارد
منظور از هیچ کس در اینجا عاشقانی هستند که جمالِ جانان را در این جهانِ ماده دیده و عاشق شده اند، بزرگانی که آنان نیز به نشان در نمی آیند ، و حافظ می‌فرماید هیچ یک از این عاشقان نیستند که نشانی و آدرسی از آن دلسِتان به او یا دیگر عاشقان و پویندگان راه عاشقی بدهند، یعنی خداوندی که اینهمه نشان و نشانی در این جهانِ اجسام دارد اما به نشان در نمی آید و هیچ کسی را به ذات او راهی نیست و تنها می‌توان نشانِ او را در زیبایی هایِ شگفت انگیزِ حیاتِ مادی جستجو نمود، در مصراع دوم می‌فرماید یا حافظ از نشانیِ حضرتش بی خبر است و آگاهی ندارد و یا اینکه او به نشان در نمی آید و بطورِ قطع حافظ بهتر از هر کسی می داند که او نشان ندارد همانطور که حتی ذاتِ گُلی نیز نشان ندارد.
هر شبنمی در این ره ، صد بحر آتشین است
دردا که این معما شرح و بیان نداردحافظ ادامه می دهد اما این عدمِ شناخت و بی خبری دلیلی برای سکون نیست و عاشقان پای در راهِ شناخت و جستجوی نشانی و رسیدنِ به کویِ دوست می‌گذارند زیرا معمایِ دسترسی به ذات به شرح و بیان در نمی آید اما با قرار گرفتن در مسیر و راهِ عاشقی که منتهی می گردد به کویِ حضرتش، میتواند راهگشا بوده و از آن معما رمزگشایی کرده، انسانِ عاشق را در ادامه راه تا حدامکان به آن دلستان نزدیکتر می کند، راهی که بسیار دشوار است و به هر شبنم و ژاله ای که در این راه برخورد کند صدها دریایِ آتشین است و دردآور که به شرح در نمی آیند و سالکِ طریقت تا آنها را تجربه نکند به آن آبِ حیات دست نخواهد یافت.
سرمنزلِ فراغت نتوان ز دست دادن
ای ساروان فروکش کاین ره کران ندارد
حافظ در ادامه می فرماید اما دشواریِ راه موجب نمی شود پوینده راهِ عاشقی از ادامه راه باز ایستاده و سرمنزلِ مقصودی را که رسیدن به آن موجبِ فراغت و آسودگی ست را از از دست بدهد، هرچند این راه بی کرانه است و انتهایی برای آن قابل تصور نیست، و این بی کرانگی بدلیلِ همان نداشتنِ نشان است که حافظ در بیتِ دوم غزل به آن پرداخت و در اینجا می فرماید ای ساربان فروکش و حال که می دانیم نهایتی برای این راه وجود ندارد، پس اندکی درنگ کن، به شتاب این راهِ دشوارِ عاشقی را طی مکن، ساربان کنایه از بزرگان و راهنمایانِ معنوی هستند که رهپویانِ راهِ عاشقی به گردِ پایِ آنان نیز نمی رسند، گاهی درکِ معنایِ بیت یا غزلی از آنان سال‌های متمادی بطول می انجامد و آخرِ امر نیز ممکن است به عمقِ آن راهی نباشد ، پس‌حافظ از ساربانی چون خود می خواهد که لختی لگامِ اشتر را کشیده و درنگ کند تا معنا بر عاشقان گشوده و باز گردد.
چنگِ خمیده قامت می خواندت به عشرت
بشنو که پندِ پیران هیچت زیان ندارد
چنگ آهنگِ موزونِ روزگار یا کن فکان و قضای خداوند است که قامتِ خمیده اش نشان از قدیم بودنش دارد، آنچنان که خداوند نیز قدیم است، پس‌این چنگ هر لحظه انسان را به عشرت فرا می‌خواند تا انسان را از درد و غصه رهایی بخشد، پس پوینده راهِ عاشقی باید همانندِ چنگ خمیده قامت و تسلیم امرِ قضا و رُخدادهایِ کوچک و بزرگ زندگی باشد و همچون پندِ پیرانِ خرد با گوشِ جان پذیرای آن باشد تا سرانجام به آن عشرتِ مورد نظر دست یابد.
ای دل طریق رندی از محتسب بیاموز
مست است و در حقِ او کس این گمان ندارد
حافظ در این بیت پندِ مهم دیگری را از زبانِ پیرانِ طریقت بیان کرده، می‌فرماید سالک باید طریقِ رندی و عاشقی را از محتسب آموخته و به همان شیوه عمل کند، یعنی کارِ معنوی و نوشیدنِ شرابِ عشق را بصورتِ پنهانی انجام دهد بگونه ای که هیچکس چنین گمانی به او نبرده و حرفِ عاشقی و باده نوشیِ او بر سرِ زبانِ اطرافیانش نیفتد، محتسب تظاهر به مخالفت با شراب خواری کرده و آنرا از منکرات به حساب آورده، مست را حدِ شرعی می زند اما خود بصورتِ پنهانی و در خلوت به این کار می پردازد، حافظ می‌فرماید بویژه نوپویندگان ِ راهِ عاشقی نیز باید باده عشق را اینچنین بنوشند.
احوالِ گنجِ قارون کَایّام داد بر باد
در گوش ِ دل فراخوان تا زر نهان ندارد
پندِ دیگری که حافظ به آن می پردازد پرهیز از زر اندوزی و دنیا پرستی ست، پس‌می فرماید سرگذشتِ گنجِ قارون را که داستانی ست نمادین همواره در گوشِ دل فراخوانده و به خود یادآوری کن که چگونه ایام یا روزگار آن ثروتِ افسانه ای را بر باد داد و چگونه در زمین فرو رفته، هیچگونه اثری از آن برجای نماند، پس‌هرقدر هم که دل، پول یا زر و چیزهای این جهانی را در خود نهان سازد، سرانجام زمین آنها را می‌بلعد زیرا این چیزها همگی اجسام و متعلق به زمین هستند و نمی توانند جزو داشته هایِ انسان بشمار آیند، حتی زیبایی، جوانی و وجودِ جسمانی انسان نیز از جنس خاک و مواد شیمیایی بوده و در نهایت به زمین باز می گردد.
گر خود رقیب شمع است اسرار از او بپوشان
کان شوخِ سربریده بندِ زبان ندارد
حافظ در ادامه بیت قبل می فرماید اما شمع که نمادِ عقلِ جسمانی و معاش اندیشِ انسان است در مقامِ رقابت با خورشید و عقلِ کُل سر به اعتراض بلند میکند که چگونه می شود زر و تعلقاتِ دنیوی را نهان نداشت، این کار با عقل مغایرت دارد، هر کسی باید در اندیشه آینده خود و خانواده اش اینگونه داشته هایِ دنیوی را هرچه بیشتر جمع آوری کند، هرچه بیشتر نام و اعتبار کسب کرده و به مقام و مرتبه های بالا دست یابد، حافظ پند می دهد که پوینده راهِ عاشقی اسرارِ دل را از او پوشانده و با این شمع یا عقلِ جسمانی جدال و مباحثه نکند، زیرا هرچه استدلال کرده و حتی فرو رفتنِ ثروتِ قارون در زمین را مثال بزند، آن عقلِ شوخ گستاخانه زبان می‌ریزد و از راه های دیگری وارد می‌شود و سرانجام ممکن است سالک مغلوبِ زبان بازی های او شده و حتی از ادامه راهِ رندی و عاشقی باز ماند، پس همان بهتر که اسرار دل را پنهان و با او مجادله نکند. بندِ زبان ندارد یعنی استدلال‌های عقلی حد توقف و بندی ندارد.
کس در جهان ندارد یک بنده همچو حافظ
زیرا که چون تو شاهی کس در جهان ندارد
می‌فرماید هیچکس در این جهان بنده و غلامی همچون حافظ را سراغ ندارد که اینچنین کمرِ خدمت به آن یگانه پادشاه عالم بسته باشد و پیغامهایِ زندگی بخش را از طریق ابیات و غزل‌هایی از این دست به پویندگانِ راهِ عاشقی برساند، در مصراع دوم دلیلِ این بندگی را بی همتا بودنِ آن شاهِ عالم می داند که هیچکس در جهان چنین پادشاهی ندارد، غالبِ مردم اگر هم پادشاه یا خدایی را پرستش و بندگی کنند خدایِ ساخته و پرداخته ذهن و نشان دار است و نه خداوند یا دلستانی حقیقی و بی نشان که حافظ می شناسد و از طریقِ شناختِ خود به شناختِ چنین پادشاهی رسیده است که کسِ دیگری در جهان ندارد، مگر آنکه کسانِ دیگر نیز با رسیدن به نگرش و جهان بینیِ حافظ یا دیگر بزرگان به مقامِ بندگیِ حقیقی او نایل شوند.
رضا س در ۶ سال و ۱ ماه قبل، چهارشنبه ۱۶ مرداد ۱۳۹۸، ساعت ۲۰:۴۹ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۷۴:
جناب ساقی عجب تعبیر و تفسیر زیبایی برای بیت آخر آوردید. به بهترین شکل ممکن غزلیات این بررگترین شاعر همه دوران‌ها رو معنی می‌کنید. من از شما ممنونم.
ساکت در ۶ سال و ۱ ماه قبل، چهارشنبه ۱۶ مرداد ۱۳۹۸، ساعت ۱۷:۲۶ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۱۴۱:
خیام در این رباعی از شخصی خلوت گزیده سخن به میان آورده که نه به دین دلبسته است نه به دنیا، نه به کفر میاندیشد نه به اسلام، نه مدعی رسیدن به حقیقت و یقین است و نه مقید به آداب شریعت و دین و در مصرع آخر بر نادر و انگشت شمار بودن چنین اشخاصی تأکید کرده است. کسی که زهره شنا کردن بر خلاف جهت جریان آب را دارد.
سعید در ۶ سال و ۱ ماه قبل، چهارشنبه ۱۶ مرداد ۱۳۹۸، ساعت ۱۲:۰۶ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر چهارم » بخش ۱۱ - قصهٔ آن دباغ کی در بازار عطاران از بوی عطر و مشک بیهوش و رنجور شد:
با سلام در بیت 24 الخبیثات للخبیثین -که تضمینی بر آیه 26 سوره نور می باشد- صحیح است .
ناشناس در ۶ سال و ۱ ماه قبل، چهارشنبه ۱۶ مرداد ۱۳۹۸، ساعت ۰۹:۱۶ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر ششم » بخش ۲۲ - تفسیر قوله علیه‌السلام موتوا قبل ان تموتوا بمیر ای دوست پیش از مرگ اگر می زندگی خواهی کی ادریس از چنین مردن بهشتی گشت پیش از ما:
«که ز محشر حشر را پرسید کسی» با توجه به وزن و مفهوم شعر، باید «پرسد» باشد.
آرمان در ۶ سال و ۱ ماه قبل، چهارشنبه ۱۶ مرداد ۱۳۹۸، ساعت ۰۸:۱۰ دربارهٔ عطار » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۵۲:
چطور ممکن است که آلبوم «گل صدبرگ» شهرام ناظری را در فهرست آهنگهایی که این شعر در آن استفاده شده نیاورده باشید؟ بدون شک مشهورترین موسیقی که در آن ازین آهنگ استفاده شده همان آلبوم است.
محمدرضا امینی در ۶ سال و ۱ ماه قبل، چهارشنبه ۱۶ مرداد ۱۳۹۸، ساعت ۰۷:۲۷ دربارهٔ خیام » ترانه‌های خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » گردش دوران [۵۶-۳۵] » رباعی ۵۰:
سلام.
لعبتکانیم درسته یا لعبت کانیم یا لعبتگانیم؟
عباسی-فسا @abbasi۲۱۵۳ در ۶ سال و ۱ ماه قبل، چهارشنبه ۱۶ مرداد ۱۳۹۸، ساعت ۰۶:۳۳ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۳۷:
مقیم زلف تو شد دل که خوش سوادی دید
وز آن غریب بلاکش خبر نمی‌آید
سواد دو معنا دارد
سیاهی
قلعه
و در این بیت کلمه سواد ایهام دارد و هر دو معنا صحیح است
دل من سیاهی زلفت را که دید فریفته شد و در زلف سیاه تو اقامت گزید و اسیر سیاهی زلفت شد
زلف تو مانند قلعه ای است که روی صورت را پوشانده است. دل من آن را دید واردش شد و اسیر شد. چون زلف مانند حصاری روی صورت را می پوشاند و این بیچاره به طمع زیبایی وارد قلعه شده است و آنچنان در آن قلعه به بند شده که هیچ خبری از او نیست.
این هم دقیقا همین مضمون را داره:
تا دل هرزه گرد من رفت به چین زلف او
زان سفر دراز خود عزم وطن نمی‌کند
مهدی مدرسی در ۶ سال و ۱ ماه قبل، چهارشنبه ۱۶ مرداد ۱۳۹۸، ساعت ۰۶:۲۷ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » فریدون » بخش ۱ - پادشاهی فریدون پانصد سال بود:
کسانی که با فرهنگ کشاورزی ایران سر و کار دارند می‌دانند که ایرانیان در طول سال کار و تلاش می‌کردند و در تابستان محصولات خود را برداشت می‌کردند. جشن مهرگان نیز نه فقط جشن پیروزی فریدون بر ضحاک گه جشن برداشت محصول نیز بود. ایرانیان حتی عموما کاشت گندم را نیز در مهرماه انجام می‌دادند و جشن مهرگان در حقیقت جشن پایان سال کشاورزی نیز بود. از آن پس چند ماهی کار زیادی نداشتند تا موقع کاشت درخت و ... که از بهمن ماه شروع می‌شد. بنابراین این مدت را به تن آسانی می‌پرداختند. تن آسانی نه به مفهومی که ما امروز درک می‌کنیم بلکه به مفهوم تجدید قوا و به قول امروزی‌ها ریکاوری بنابراین تن آسانی مفهومی منفی نداشته است.
حسن معین در ۶ سال و ۱ ماه قبل، چهارشنبه ۱۶ مرداد ۱۳۹۸، ساعت ۰۱:۵۴ دربارهٔ سعدی » بوستان » در نیایش خداوند » بخش ۱ - سرآغاز:
سلام گفتم بوستان گویا رو دانلود کنم وقت وبی وقت گوش کنم ودانلود کردم صدای مردی جاافتاده با اهنگی زیبا که انگار از اعماق وجودش انرا قرائت می کرد نزدیک یک سال است هنوز هم همان شعر ابتدا رو گوش می کنم و سیر نمی شوم رحمت به شاعر رحمت به گوینده رحمت به همه انسان های شریف و انسان چقدر خوشبخت است اگردرمسیردرست قراربگیرد انصافا زبان فارسی زبان زیباییست در کنار این موجودات فرهیخته .
حامد در ۶ سال و ۱ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۵ مرداد ۱۳۹۸، ساعت ۱۸:۵۲ دربارهٔ سلمان ساوجی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۵۷:
به آروزی رخت هر گیاه ...... اصلاح شود آرزوی رخت صحیح است
هادی در ۶ سال و ۱ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۵ مرداد ۱۳۹۸، ساعت ۱۷:۵۷ دربارهٔ سعدی » گلستان » باب دوم در اخلاق درویشان » حکایت شمارهٔ ۵:
خواهشمنداست متن کامل را بازنشر فرمایید. سپاسگزارم
آرمین عبدالحسینی در ۶ سال و ۱ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۵ مرداد ۱۳۹۸، ساعت ۱۷:۲۵ دربارهٔ سعدی » بوستان » باب دوم در احسان » بخش ۲۱ - حکایت دختر حاتم در روزگار پیغمبر (ص):
چند نکته وجود داره:
1- حکم کافر که به اسلام یا هر دین دیگر ابراهیمی ایمان نیاورد مرگ است
2- این شعر از سعدی در حقیقت در بیان احسان و بخشش حضرت محمد مصطفی می باشد.
3- سعدی مورخ نبوده که اندرزگو بوده است.
4- در زمان حضرت ختمی مرتبت ابوالقاسم محمد دین بر هیچ کس تحمیل نشده بلکه راه درست زندگی کردن و به راه راست رفتن تحمیل شده است.
سید حسین در ۶ سال و ۱ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۵ مرداد ۱۳۹۸، ساعت ۱۴:۵۶ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۳۸۳:
سلام
بیت چهارم (گوید سلام علیک) را چه طور باید خوند؟
معنی «پرده سپاهان می‌زنم» چیه؟
ممنون
امید در ۶ سال و ۱ ماه قبل، پنجشنبه ۱۷ مرداد ۱۳۹۸، ساعت ۱۷:۵۸ دربارهٔ خیام » ترانه‌های خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » دم را دریابیم [۱۴۳-۱۰۸] » رباعی ۱۴۲: