گنجور

حاشیه‌ها

نعمت الله مختاری در ‫۵ سال قبل، چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۰۹:۱۲ دربارهٔ سعدی » بوستان » باب سوم در عشق و مستی و شور » بخش ۲۵ - مخاطبه شمع و پروانه:

با انکه حضرت سعدی در بحر متقارب کمتر سروده است ،بخصوص با مضامین ساقی نامه ای ولی دو مثنوی کوتاه این سخنور بزرگ،در بحر متقارب است و هردو مضامین عشق واقعی و عارفانه را دارند.یکی همین گفتگوی شمع و پروانه است،که گویای عشق راستین است که در تعاریف عارفانه بایدمداومت و ایستادگی را حتی به قیمت فنا داشته باشد ودیگری در سروده ایشان در توصیف فراموشی عشق در قحط سالی دمشق،که نهایتا از ظرافت کلام شیخ این بر داشت میشود که عشق واقعی دربلای سخت خودرا نشان میدهد که چگونه عشق انسان بانسان، توانگری را بیاد بینوا میاندازد.به دو شاه بیت از این دو مثنوی زیبا بسنده میکنم:
ترا اتش عشق اگر پر بسوخت. مرا بین که از پای تا سر بسوخت
و دیگری:
من از بینوایی نیم روی زرد. غم بینوایان رخم زرد کرد
جان کلام در این است که علیرغم ان همه مفاهیم عارفانه وقتی به نتیجه گیری کلام میرسد انرا بفهم خواننده وا نمی نهد و صراحتا و همه کس فهم انرا بیان میکند.

محمدرضا شمس اشکذری در ‫۵ سال قبل، چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۰۸:۲۷ دربارهٔ امیرخسرو دهلوی » دیوان اشعار » مطلع‌الانوار » بخش ۳ - وصف سخن:

به نظر می رسد در بیت دوم، باید «زمی» به معنای زمین به کار رود. هم معنا و هم قافیه چنین می گویند.

وحید محمدپور کاریزکی در ‫۵ سال قبل، چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۰۸:۰۸ دربارهٔ شهریار » گزیدهٔ غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۱۸ - انتظار فرج:

در مورد بیت پایانی:
شعرای بزرگ همچون شهریار واقف به زیبایی واثرگذاری شعر خود بوده اند. خواجه شیراز نیز در منتها درجه دلکشی و شیرینی سخن، در فزون از شصت مورد، از شعر خود چه به جا که تعریف نموده است. از آن جمله:
در آسمان نه عجب گر به گفته حافظ *** سرود زهره به رقص آورد مسیحا را
یا در جای دیگر:
سرود مجلست اکنون فلک به رقص آرد *** که شعر حافظ شیرین سخن ترانه تست.

سالار در ‫۵ سال قبل، چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۰۶:۲۰ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۴۸۳:

باتقدیم سلام و درود خدمت دوستان
میخواستم غلط های تایپی که در متن قبلی نوشتم و الان متوجه اش شدم که اشتباها تایپ شده رو اصلاح کنم با عرض عذر خواهی از مخاطبان
یعنی عقل و خرد را خود انسان باید پرورده کند و ارثی نیست، از شیر خودت می‌پرورانی و از اندیشه خودت بارورش میکنی، مخلص کلام بطور ساده میشه :دست خودت است که چقدر عقل داری یا کمیت و کیفیت خردی که خواهی داشت رو خودت مشخص میکنی.
در مورد مصراع دوم هم مثالی برای اثبات گفته مصراع قبل است،
یعنی همانطور که قطعا کسی رو که تو کمان بهش دادی، تیری به مانند و سبک تیر تو از کمانش پرتاب خواهد شد ،چون کمانش مال تو بوده است، به همان شکل هم عقل و خردت با پرورشی که خودت بهش میدی رشد و نمو پیدا میکنه، یعنی مسیری که تو برای پرورش‌ مشخص میکنی وضعیت آینده اش رو معلوم نمیکنه و مخلص کلام دقیقا مثل مصراع قبله که دست خودت است که چقدر عقل داری و این حرف رو بواقع بازگو میکنه تا بهتر درک بشه.
ممنون و آرزوی توفیق.

مهدی در ‫۵ سال قبل، چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۰۶:۱۹ دربارهٔ اقبال لاهوری » زبور عجم » بخش ۳۸ - از چشم ساقی مست شرابم:

این شعر را خواننده پاکستانی، حدیقه کیانی خوانده‌اند:
پیوند به وبگاه بیرونی

کیومرث محمدی در ‫۵ سال قبل، چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۰۲:۱۱ دربارهٔ عراقی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۶۵:

با درود دوباره
همون اجرای رو که عرض کردم ارسال کردم و بانام "دل امیدوار" قراردادند،پیشنهاد میکنم بشنوید و اگه هریک از دوستان اطلاع بیشتری داره،ممنون میشم بیان کنه

علی مهجور در ‫۵ سال قبل، چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۰۱:۴۲ دربارهٔ امیرخسرو دهلوی » دیوان اشعار » غزلیات » شمارهٔ ۱۷۲۲:

لطفا بیت سوم را اصلاح فرمایید:
هست این مه فرخنده فر، لیکن ...
بیت چهارم را هم اصلاح فرمایید:
دردی کشی ...

علی مهجور در ‫۵ سال قبل، چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۰۱:۳۱ دربارهٔ امیرخسرو دهلوی » دیوان اشعار » غزلیات » شمارهٔ ۱۴۰۳:

سلام
شعرهای امیر خسرو دهلوی در گنجور غلط زیاد دارد. در همین غزل بیت دوم غلط تایپی دارد:
با قامتی که سرو سهی گر ببیندش.
لطف کنید و اصلاح بفرمایید.

nabavar در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۲۳:۴۹ دربارهٔ عبدالواسع جبلی » گزیدهٔ اشعار » قصاید » قصیده در مدح معزالدین و الدنیا ابوالحارث سنجر بن ملکشاه و میرمیران قطب‌الدین:

گرامی محسن
گردو ، انجم ندارد
چو گردونی ست پر انجم چو بستانی ست پر ریحان

عباس مشرف رضوی در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۲۲:۵۹ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۰۹:

تفاوت در ضبط:
"ترسم از تنهایی احوالم به رسوایی کشد"
به
"ترسم از تنهایی احوالش به رسوایی کشد"
احوال + ش = احوال دل
شاعر در وصف دلش می گوید... (تعبیر آشنای "احوال دل رسوا") و برای دلش دلسوزی می کند نه برای خودش.
استدلال کافی: شاعر از رسوایی (برای خود) نمی ترسد. شاهد بیت دیگری است دقیقا با همین مصرع اول:
تا کی ای دلبر دل من بار تنهایی کشد -
ترس تنهاییست، ورنه بیم رسواییم نیست (رجوع به غزل 121 با مطلع "با فراقت چند سازم برگ تنهاییم نیست - دستگاه صبر و پایاب شکیباییم نیست"؛بیت دوم) که شاعر به صراحت می گوید و یادآوری می کند که از رسوایی - برای خودش - ترس ندارد و -دراینجا و در این بیت- تنها دلسوز دلش است)

عباس مشرف رضوی در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۲۲:۳۸ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۰۹:

درنسخه چاپ سنگی که من دارم اینطور ضبط شده است:
"بعد از این با کس نماند دل که گر خود آهنست"
بجای
"دل نماند بعد از این با کس که گر خود آهنست"

۸ در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۲۲:۳۶ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۱۱۶:

ن ت .. گرامی
گفته بودم پس ازین شعر نخواهم گفتن،
چه توان کرد؟؟
" که سعی من ودل باطل بود"
باری،
آن گربه چو من رهرو زاری بودست
دیزی به بغل، در پی کاری بودست
زنهار! برو گمان باطل مبرید
کو در طلب طرفه نگاری بودست!
والعاقبت للعاشقین یا عاشقون

محسن احمدزاده در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۲۱:۵۰ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۰۸۸:

به نظر میاد منظور حرکت کلی انسان در سیر حرکت به سمت معبود باشه، که در واقع حرکت از دوران ناآگاهی کودکی به دوران آگاهی پیری است که حرکت دراین دنیا از کودکی به پیری نمونه ای از حرکت بزرگتر و نامحسوس تر در این دنیاست

حامد زرین قلمی در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۲۱:۴۳ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۰۰:

بیت دوم
زهد و حلم صحیح است بنا به اقدم نسخ
هرچند در اکثر نسخ حتی تصحیحی! امروز
علم / به جای حلم درج شده ...
اما با کمی آشنایی با سیاق قلم حافظ بعید به نظر می آید علم نوشته باشد
آخر ِ علم ؟ معنایی نمی دهد (حتی مجاز هم نیست) حشو خالیست ...
یا قرار دادن علم در کنار زهد ( که ربطی به هم ندارند) و آن هم از حافظ و سیر جاری اندیشه اش در سایر اشعار بعید است ... لیکن حلم دو مشکل فوق را مرتفع خواهد کرد

فرهاد میم در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۲۱:۳۵ دربارهٔ ملک‌الشعرا بهار » غزلیات » شمارهٔ ۲۵:

این غزل سراپای وجود آدم رو نوازش میده.
چیزی از ناچیز را عمر و زمان کردند نام
زندگی چیزی‌ ز ناچیز است‌ و آن‌ هم‌ هیچ نیست

احسان ابراهیمی در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۲۱:۰۴ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۴۳:

من فکر میکنم بیت آخر دارای نکات مهمی است.
نکته اول:
وقتی خداوند استعداد و امکان میدهد، تکلیف هم می‌آید.
مصداق:
1 ) سوره مبارکه البقرة آیه 286
لا یُکَلِّفُ اللَّهُ نَفسًا إِلّا وُسعَها ۚ لَها ما کَسَبَت وَعَلَیها مَا اکتَسَبَت ۗ رَبَّنا لا تُؤاخِذنا إِن نَسینا أَو أَخطَأنا ۚ رَبَّنا وَلا تَحمِل عَلَینا إِصرًا کَما حَمَلتَهُ عَلَی الَّذینَ مِن قَبلِنا ۚ رَبَّنا وَلا تُحَمِّلنا ما لا طاقَةَ لَنا بِهِ ۖ وَاعفُ عَنّا وَاغفِر لَنا وَارحَمنا ۚ أَنتَ مَولانا فَانصُرنا عَلَی القَومِ الکافِرینَ
ترجمه:
خداوند هیچ کس را، جز به اندازه تواناییش، تکلیف نمی‌کند. (انسان،) هر کار (نیکی) را انجام دهد، برای خود انجام داده؛ و هر کار (بدی) کند، به زیان خود کرده است. (مؤمنان می‌گویند:) پروردگارا! اگر ما فراموش یا خطا کردیم، ما را مؤاخذه مکن! پروردگارا! تکلیف سنگینی بر ما قرار مده، آن چنان که (به خاطر گناه و طغیان،) بر کسانی که پیش از ما بودند، قرار دادی! پروردگارا! آنچه طاقت تحمل آن را نداریم، بر ما مقرّر مدار! و آثار گناه را از ما بشوی! ما را ببخش و در رحمت خود قرار ده! تو مولا و سرپرست مایی، پس ما را بر جمعیّت کافران، پیروز گردان!
نکته دوم:
عنایت الهی در عزم جدی برای انجام وظیفه.
مصداق:
1 ) مصباح‏‌المتهجد، شیخ طوسی، ص 844 ؛ إقبال‏‌الأعمال، سید ابن طاووس‏، ص 706 ؛ مفاتیح الجنان، شیخ عباس قمی، ص 62 (دعای کمیل)؛
یَا رَبِّ یَا رَبِّ قَوِّ عَلَی خِدْمَتِکَ جَوَارِحِی وَ اشْدُدْ عَلَی الْعَزِیمَةِ جَوَانِحِی وَ هَبْ لِیَ الْجِدَّ فِی خَشْیَتِکَ وَ الدَّوَامَ فِی الِاتِّصَالِ بِخِدْمَتِک‏.
ترجمه:
ای پروردگار من به اعضایم در مقام بندگیت نیرو بخش و دلم را عزم ثابت ده و کوشش در خوف و خشیتت را و اینکه پیوسته در خدمتت باشم.
نکته سوم:
محفوظ بودن اجر کارها نزد خدای متعال.
مصداق:
1 ) سوره مبارکه البقرة آیه 158
إِنَّ الصَّفا وَالمَروَةَ مِن شَعائِرِ اللَّهِ ۖ فَمَن حَجَّ البَیتَ أَوِ اعتَمَرَ فَلا جُناحَ عَلَیهِ أَن یَطَّوَّفَ بِهِما ۚ وَمَن تَطَوَّعَ خَیرًا فَإِنَّ اللَّهَ شاکِرٌ عَلیمٌ
ترجمه:
«صفا» و «مروه» از شعائر (و نشانه‌های) خداست! بنابراین، کسانی که حجِ خانه خدا و یا عمره انجام می‌دهند، مانعی نیست که بر آن دو طواف کنند؛ (و سعیِ صفا و مروه انجام دهند. و هرگز اعمال بی‌رویّه مشرکان، که بتهایی بر این دو کوه نصب کرده بودند، از موقعیّت این دو مکان مقدّس نمی‌کاهد!) و کسی که فرمان خدا را در انجام کارهای نیک اطاعت کند، خداوند (در برابر عمل او) شکرگزار، و (از افعال وی) آگاه است.
2 ) سوره مبارکه الجاثیة آیه 29
هٰذا کِتابُنا یَنطِقُ عَلَیکُم بِالحَقِّ ۚ إِنّا کُنّا نَستَنسِخُ ما کُنتُم تَعمَلونَ
ترجمه:
این کتاب ما است که بحق با شما سخن می‌گوید (و اعمال شما را بازگو می‌کند)؛ ما آنچه را انجام می‌دادید می‌نوشتیم!
نکته چهارم:
عمل به وظیفه عامل در امان ماندن از فزع اکبر.
مصداق:
1 ) سوره مبارکه الأنبیاء آیه 103
لا یَحزُنُهُمُ الفَزَعُ الأَکبَرُ وَتَتَلَقّاهُمُ المَلائِکَةُ هٰذا یَومُکُمُ الَّذی کُنتُم توعَدونَ
ترجمه:
وحشت بزرگ، آنها را اندوهگین نمی‌کند؛ و فرشتگان به استقبالشان می‌آیند، (و می‌گویند:) این همان روزی است که به شما وعده داده می‌شد.
نکته پنجم:
عمل کردن به وظیفه، لازمه انتظار کمک خداوند.
مصداق:
1 ) سوره مبارکه البقرة آیه 40
یا بَنی إِسرائیلَ اذکُروا نِعمَتِیَ الَّتی أَنعَمتُ عَلَیکُم وَأَوفوا بِعَهدی أوفِ بِعَهدِکُم وَإِیّایَ فَارهَبونِ
ترجمه:
ای فرزندان اسرائیل! نعمتهایی را که به شما ارزانی داشتم به یاد آورید! و به پیمانی که با من بسته‌اید وفا کنید، تا من نیز به پیمان شما وفا کنم. (و در راه انجام وظیفه، و عمل به پیمانها) تنها از من بترسید!
نکته ششم:
مشمول امدادالهی قرارگرفتن کسی که برای خداوندتلاش نماید.
مصداق:
1 ) بحار الأنوار، علامه مجلسی، ج ‏79، ص 197 ؛ روضة المتقین ، محمد تقی مجلسی، ج‏13 195؛ الوافی، فیض کاشانی، ج ‏8، ص 784 ؛
من‏ کان‏ لله‏ کان الله له و من أصلح أمر دینه أصلح الله أمر دنیاه و من أصلح ما بینه و بین الله أصلح الله ما بینه و بین الناس‏
ترجمه:
هر کس که از برای خدا باشد، خداوند برای اوست، و هر کس امر دینش را اصلاح نماید خداوند امر دنیایش را اصلاح کند و هر کس آنچه را میان او و خداست اصلاح نماید، خداوند آنچه را بین او و مردم است اصلاح کند.
2 ) سوره مبارکه العنکبوت آیه 69
وَالَّذینَ جاهَدوا فینا لَنَهدِیَنَّهُم سُبُلَنا ۚ وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ المُحسِنینَ
ترجمه:
و آنها که در راه ما (با خلوص نیّت) جهاد کنند، قطعاً به راه‌های خود، هدایتشان خواهیم کرد؛ و خداوند با نیکوکاران است.
نکته هفتم:
خدا، انسان را در هیچ قضیه‌ای بی‌تکلیف نمیگذارد.
مصداق:
1 ) سوره مبارکه المائدة آیه 54
یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنوا مَن یَرتَدَّ مِنکُم عَن دینِهِ فَسَوفَ یَأتِی اللَّهُ بِقَومٍ یُحِبُّهُم وَیُحِبّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَی المُؤمِنینَ أَعِزَّةٍ عَلَی الکافِرینَ یُجاهِدونَ فی سَبیلِ اللَّهِ وَلا یَخافونَ لَومَةَ لائِمٍ ۚ ذٰلِکَ فَضلُ اللَّهِ یُؤتیهِ مَن یَشاءُ ۚ وَاللَّهُ واسِعٌ عَلیمٌ
ترجمه:
ای کسانی که ایمان آورده‌اید! هر کس از شما، از آیین خود بازگردد، (به خدا زیانی نمی‌رساند؛ خداوند جمعیّتی را می‌آورد که آنها را دوست دارد و آنان (نیز) او را دوست دارند، در برابر مؤمنان متواضع، و در برابر کافران سرسخت و نیرومندند؛ آنها در راه خدا جهاد می‌کنند، و از سرزنش هیچ ملامتگری هراسی ندارند. این، فضل خداست که به هر کس بخواهد (و شایسته ببیند) می‌دهد؛ و (فضل) خدا وسیع، و خداوند داناست.
نکته هشتم:
ما باید منتظر انجام وظیفه باشیم.
مصداق:
1 ) سوره مبارکه الأحزاب آیه 23
مِنَ المُؤمِنینَ رِجالٌ صَدَقوا ما عاهَدُوا اللَّهَ عَلَیهِ ۖ فَمِنهُم مَن قَضیٰ نَحبَهُ وَمِنهُم مَن یَنتَظِرُ ۖ وَما بَدَّلوا تَبدیلًا
ترجمه:
در میان مؤمنان مردانی هستند که بر سر عهدی که با خدا بستند صادقانه ایستاده‌اند؛ بعضی پیمان خود را به آخر بردند (و در راه او شربت شهادت نوشیدند)، و بعضی دیگر در انتظارند؛ و هرگز تغییر و تبدیلی در عهد و پیمان خود ندادند.

سید محسن در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۲۰:۳۱ دربارهٔ عبدالواسع جبلی » گزیدهٔ اشعار » قصاید » قصیده در مدح معزالدین و الدنیا ابوالحارث سنجر بن ملکشاه و میرمیران قطب‌الدین:

هژبران را شکسته تن نهنگان را کفیده دل---
چو گردو نیست پر انجم چو بستانیست پر ریحان---
درست است

سید محسن در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۲۰:۱۵ دربارهٔ عبدالواسع جبلی » گزیدهٔ اشعار » قصاید » تهنیت فتح عراق و مدح سلطان سنجر:

گرچه گه گه پشه دل مشغول دارد پیل را----
درست است

متین در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۱۹:۰۲ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۱۸۴:

مصرع آخر رو چطور تلفظ میکنید؟!

Teddy در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۱۸:۴۷ دربارهٔ کمال خجندی » غزلیات » شمارهٔ ۸۰۰:

بیت اول مصرع اول یاد مرحم درست هست

۱
۱۹۴۰
۱۹۴۱
۱۹۴۲
۱۹۴۳
۱۹۴۴
۵۴۳۱