گنجور

حاشیه‌ها

حامد زرین قلمی در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۲۱:۴۳ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۰۰:

بیت دوم
زهد و حلم صحیح است بنا به اقدم نسخ
هرچند در اکثر نسخ حتی تصحیحی! امروز
علم / به جای حلم درج شده ...
اما با کمی آشنایی با سیاق قلم حافظ بعید به نظر می آید علم نوشته باشد
آخر ِ علم ؟ معنایی نمی دهد (حتی مجاز هم نیست) حشو خالیست ...
یا قرار دادن علم در کنار زهد ( که ربطی به هم ندارند) و آن هم از حافظ و سیر جاری اندیشه اش در سایر اشعار بعید است ... لیکن حلم دو مشکل فوق را مرتفع خواهد کرد

فرهاد میم در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۲۱:۳۵ دربارهٔ ملک‌الشعرا بهار » غزلیات » شمارهٔ ۲۵:

این غزل سراپای وجود آدم رو نوازش میده.
چیزی از ناچیز را عمر و زمان کردند نام
زندگی چیزی‌ ز ناچیز است‌ و آن‌ هم‌ هیچ نیست

احسان ابراهیمی در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۲۱:۰۴ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۴۳:

من فکر میکنم بیت آخر دارای نکات مهمی است.
نکته اول:
وقتی خداوند استعداد و امکان میدهد، تکلیف هم می‌آید.
مصداق:
1 ) سوره مبارکه البقرة آیه 286
لا یُکَلِّفُ اللَّهُ نَفسًا إِلّا وُسعَها ۚ لَها ما کَسَبَت وَعَلَیها مَا اکتَسَبَت ۗ رَبَّنا لا تُؤاخِذنا إِن نَسینا أَو أَخطَأنا ۚ رَبَّنا وَلا تَحمِل عَلَینا إِصرًا کَما حَمَلتَهُ عَلَی الَّذینَ مِن قَبلِنا ۚ رَبَّنا وَلا تُحَمِّلنا ما لا طاقَةَ لَنا بِهِ ۖ وَاعفُ عَنّا وَاغفِر لَنا وَارحَمنا ۚ أَنتَ مَولانا فَانصُرنا عَلَی القَومِ الکافِرینَ
ترجمه:
خداوند هیچ کس را، جز به اندازه تواناییش، تکلیف نمی‌کند. (انسان،) هر کار (نیکی) را انجام دهد، برای خود انجام داده؛ و هر کار (بدی) کند، به زیان خود کرده است. (مؤمنان می‌گویند:) پروردگارا! اگر ما فراموش یا خطا کردیم، ما را مؤاخذه مکن! پروردگارا! تکلیف سنگینی بر ما قرار مده، آن چنان که (به خاطر گناه و طغیان،) بر کسانی که پیش از ما بودند، قرار دادی! پروردگارا! آنچه طاقت تحمل آن را نداریم، بر ما مقرّر مدار! و آثار گناه را از ما بشوی! ما را ببخش و در رحمت خود قرار ده! تو مولا و سرپرست مایی، پس ما را بر جمعیّت کافران، پیروز گردان!
نکته دوم:
عنایت الهی در عزم جدی برای انجام وظیفه.
مصداق:
1 ) مصباح‏‌المتهجد، شیخ طوسی، ص 844 ؛ إقبال‏‌الأعمال، سید ابن طاووس‏، ص 706 ؛ مفاتیح الجنان، شیخ عباس قمی، ص 62 (دعای کمیل)؛
یَا رَبِّ یَا رَبِّ قَوِّ عَلَی خِدْمَتِکَ جَوَارِحِی وَ اشْدُدْ عَلَی الْعَزِیمَةِ جَوَانِحِی وَ هَبْ لِیَ الْجِدَّ فِی خَشْیَتِکَ وَ الدَّوَامَ فِی الِاتِّصَالِ بِخِدْمَتِک‏.
ترجمه:
ای پروردگار من به اعضایم در مقام بندگیت نیرو بخش و دلم را عزم ثابت ده و کوشش در خوف و خشیتت را و اینکه پیوسته در خدمتت باشم.
نکته سوم:
محفوظ بودن اجر کارها نزد خدای متعال.
مصداق:
1 ) سوره مبارکه البقرة آیه 158
إِنَّ الصَّفا وَالمَروَةَ مِن شَعائِرِ اللَّهِ ۖ فَمَن حَجَّ البَیتَ أَوِ اعتَمَرَ فَلا جُناحَ عَلَیهِ أَن یَطَّوَّفَ بِهِما ۚ وَمَن تَطَوَّعَ خَیرًا فَإِنَّ اللَّهَ شاکِرٌ عَلیمٌ
ترجمه:
«صفا» و «مروه» از شعائر (و نشانه‌های) خداست! بنابراین، کسانی که حجِ خانه خدا و یا عمره انجام می‌دهند، مانعی نیست که بر آن دو طواف کنند؛ (و سعیِ صفا و مروه انجام دهند. و هرگز اعمال بی‌رویّه مشرکان، که بتهایی بر این دو کوه نصب کرده بودند، از موقعیّت این دو مکان مقدّس نمی‌کاهد!) و کسی که فرمان خدا را در انجام کارهای نیک اطاعت کند، خداوند (در برابر عمل او) شکرگزار، و (از افعال وی) آگاه است.
2 ) سوره مبارکه الجاثیة آیه 29
هٰذا کِتابُنا یَنطِقُ عَلَیکُم بِالحَقِّ ۚ إِنّا کُنّا نَستَنسِخُ ما کُنتُم تَعمَلونَ
ترجمه:
این کتاب ما است که بحق با شما سخن می‌گوید (و اعمال شما را بازگو می‌کند)؛ ما آنچه را انجام می‌دادید می‌نوشتیم!
نکته چهارم:
عمل به وظیفه عامل در امان ماندن از فزع اکبر.
مصداق:
1 ) سوره مبارکه الأنبیاء آیه 103
لا یَحزُنُهُمُ الفَزَعُ الأَکبَرُ وَتَتَلَقّاهُمُ المَلائِکَةُ هٰذا یَومُکُمُ الَّذی کُنتُم توعَدونَ
ترجمه:
وحشت بزرگ، آنها را اندوهگین نمی‌کند؛ و فرشتگان به استقبالشان می‌آیند، (و می‌گویند:) این همان روزی است که به شما وعده داده می‌شد.
نکته پنجم:
عمل کردن به وظیفه، لازمه انتظار کمک خداوند.
مصداق:
1 ) سوره مبارکه البقرة آیه 40
یا بَنی إِسرائیلَ اذکُروا نِعمَتِیَ الَّتی أَنعَمتُ عَلَیکُم وَأَوفوا بِعَهدی أوفِ بِعَهدِکُم وَإِیّایَ فَارهَبونِ
ترجمه:
ای فرزندان اسرائیل! نعمتهایی را که به شما ارزانی داشتم به یاد آورید! و به پیمانی که با من بسته‌اید وفا کنید، تا من نیز به پیمان شما وفا کنم. (و در راه انجام وظیفه، و عمل به پیمانها) تنها از من بترسید!
نکته ششم:
مشمول امدادالهی قرارگرفتن کسی که برای خداوندتلاش نماید.
مصداق:
1 ) بحار الأنوار، علامه مجلسی، ج ‏79، ص 197 ؛ روضة المتقین ، محمد تقی مجلسی، ج‏13 195؛ الوافی، فیض کاشانی، ج ‏8، ص 784 ؛
من‏ کان‏ لله‏ کان الله له و من أصلح أمر دینه أصلح الله أمر دنیاه و من أصلح ما بینه و بین الله أصلح الله ما بینه و بین الناس‏
ترجمه:
هر کس که از برای خدا باشد، خداوند برای اوست، و هر کس امر دینش را اصلاح نماید خداوند امر دنیایش را اصلاح کند و هر کس آنچه را میان او و خداست اصلاح نماید، خداوند آنچه را بین او و مردم است اصلاح کند.
2 ) سوره مبارکه العنکبوت آیه 69
وَالَّذینَ جاهَدوا فینا لَنَهدِیَنَّهُم سُبُلَنا ۚ وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ المُحسِنینَ
ترجمه:
و آنها که در راه ما (با خلوص نیّت) جهاد کنند، قطعاً به راه‌های خود، هدایتشان خواهیم کرد؛ و خداوند با نیکوکاران است.
نکته هفتم:
خدا، انسان را در هیچ قضیه‌ای بی‌تکلیف نمیگذارد.
مصداق:
1 ) سوره مبارکه المائدة آیه 54
یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنوا مَن یَرتَدَّ مِنکُم عَن دینِهِ فَسَوفَ یَأتِی اللَّهُ بِقَومٍ یُحِبُّهُم وَیُحِبّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَی المُؤمِنینَ أَعِزَّةٍ عَلَی الکافِرینَ یُجاهِدونَ فی سَبیلِ اللَّهِ وَلا یَخافونَ لَومَةَ لائِمٍ ۚ ذٰلِکَ فَضلُ اللَّهِ یُؤتیهِ مَن یَشاءُ ۚ وَاللَّهُ واسِعٌ عَلیمٌ
ترجمه:
ای کسانی که ایمان آورده‌اید! هر کس از شما، از آیین خود بازگردد، (به خدا زیانی نمی‌رساند؛ خداوند جمعیّتی را می‌آورد که آنها را دوست دارد و آنان (نیز) او را دوست دارند، در برابر مؤمنان متواضع، و در برابر کافران سرسخت و نیرومندند؛ آنها در راه خدا جهاد می‌کنند، و از سرزنش هیچ ملامتگری هراسی ندارند. این، فضل خداست که به هر کس بخواهد (و شایسته ببیند) می‌دهد؛ و (فضل) خدا وسیع، و خداوند داناست.
نکته هشتم:
ما باید منتظر انجام وظیفه باشیم.
مصداق:
1 ) سوره مبارکه الأحزاب آیه 23
مِنَ المُؤمِنینَ رِجالٌ صَدَقوا ما عاهَدُوا اللَّهَ عَلَیهِ ۖ فَمِنهُم مَن قَضیٰ نَحبَهُ وَمِنهُم مَن یَنتَظِرُ ۖ وَما بَدَّلوا تَبدیلًا
ترجمه:
در میان مؤمنان مردانی هستند که بر سر عهدی که با خدا بستند صادقانه ایستاده‌اند؛ بعضی پیمان خود را به آخر بردند (و در راه او شربت شهادت نوشیدند)، و بعضی دیگر در انتظارند؛ و هرگز تغییر و تبدیلی در عهد و پیمان خود ندادند.

سید محسن در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۲۰:۳۱ دربارهٔ عبدالواسع جبلی » گزیدهٔ اشعار » قصاید » قصیده در مدح معزالدین و الدنیا ابوالحارث سنجر بن ملکشاه و میرمیران قطب‌الدین:

هژبران را شکسته تن نهنگان را کفیده دل---
چو گردو نیست پر انجم چو بستانیست پر ریحان---
درست است

سید محسن در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۲۰:۱۵ دربارهٔ عبدالواسع جبلی » گزیدهٔ اشعار » قصاید » تهنیت فتح عراق و مدح سلطان سنجر:

گرچه گه گه پشه دل مشغول دارد پیل را----
درست است

متین در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۱۹:۰۲ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۱۸۴:

مصرع آخر رو چطور تلفظ میکنید؟!

Teddy در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۱۸:۴۷ دربارهٔ کمال خجندی » غزلیات » شمارهٔ ۸۰۰:

بیت اول مصرع اول یاد مرحم درست هست

لطفی در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۱۸:۴۳ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۲۱۹:

سخی معنی نمیده! معنی تحت‌الفظی میشه: جز سخاوتمند ( نه سخاوتمندی)! که متاسفانه نمیدونم چرا با توجیهات بی سر و ته خواسته یا ناخواسته به شعور خواننده توهین میشه؟!

Teddy در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۱۶:۴۳ دربارهٔ کمال خجندی » غزلیات » شمارهٔ ۷۹۶:

بیت چهارم ایهام دارد
1.بو بردن به معنای آگاهی یافتن باد از راز عشق عاشق
2.بردن بوی عشق یار توسط باد

nabavar در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۱۶:۲۹ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۱۱۶:

گرامی ..
از گربه و آن شرم و حیایش گفتی
دیزیِ پُر از مُخلفات ش کفتی
ذاتش به دراز دستی آغشتی گر
از خوشگلی و چهره ی ماهش گفتی؟

Teddy در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۱۶:۲۳ دربارهٔ کمال خجندی » غزلیات » شمارهٔ ۷۹۷:

بیت اخر تشبیه مضمر دارد
1. خاک درگاه یار به تخت سلیمان
2. دهان و لب معشوق به خاتم سلیمان

Teddy در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۱۶:۱۷ دربارهٔ کمال خجندی » غزلیات » شمارهٔ ۷۹۷:

آه زدن ایهام دارد
1.آه کشیدن که فعل زدن هم گاهی با آه می آمده
2.زدن و تنبیه کردن آه بخاطر فاش کردن راز

بهزاد در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۱۵:۱۳ دربارهٔ فروغی بسطامی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۸۰:

در مصرع دوم از بیت دوم شاید
مگذر به ضم گاف به صورت مگذر ز عالم زیباتر باشد از مگذر از عالم

کامبیز افشار در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۱۴:۰۰ دربارهٔ شاطر عباس صبوحی » مخمّسات:

بادرود.به گمان من،واژه درست،در تعامل بادوستان،شبح سنج،بوده است که با وجود بلندای قامت یار،شبح ویا سایه ای را،نیز،نمیتوان،سنجید.تناقض بین زیبایی قدر مطلق یار و اینکه سایه ای از وی رانیز،نمیتوان،سنجید.به گمان،من،تنسیق الصفاتی زیباست
شاد وپدرام باشید

کامبیز افشار در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۱۳:۴۰ دربارهٔ شاطر عباس صبوحی » دوبیتی‌ها » فال قهوه:

با درود.دوبار دیدگاهم رانوشتم.هردو بار پاک شد.چرا؟

رشنو در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۱۲:۳۶ دربارهٔ وطواط » قصاید » شمارهٔ ۷ - در ستایش افضل الدین خاقانی:

آدم و حوا درست است.حوا،هوا نوشته شده است.

رشنو در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۱۲:۳۴ دربارهٔ وطواط » قصاید » شمارهٔ ۷ - در ستایش افضل الدین خاقانی:

آدم و حوا به اشتباه آدم و هوا نوشته شده که خیلی بده و چنین اشتباهاتی ممکن ارزش و بزرگی کل کارتون رو پیش کاربر بیاره پایین.لطفا اصلاح کنید.

nabavar در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۱۰:۲۲ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۱۱۶:

گرامی 8
نام تو مرا می برد آن بالا ها
هشتم فلک و غرقه در آن رویاها
نثر تو ولی گوش به فرمان تو شد
اینجاست که خوش می شکَنَد یلداها

سمیرا در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۰۸:۳۷ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۶۸:

مسلسل وار در روح من تکرار می شود و از انجا که در عشق سعدی کس را چون خود، دلدار و دلداده نمی دانم، باور دارم این غزل را شعرعاشقانه ای است در وصف انچه که بین ما می گذرد و من از جانب اوی و گاه از جانب خود برای او می خوانم . با عشق و احترام سبز . سمیرا

.. در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۰۸:۰۰ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۱۱۶:

ای گربه اگر درازدستی، خوش باش
دیزی به بغل اگر نشستی، خوش باش
افسوس، فسانه‌ ماند از شرم و حیا
بی‌شرم و حیا چنین که هستی، خوش باش..
ن.ت

۱
۱۹۴۱
۱۹۴۲
۱۹۴۳
۱۹۴۴
۱۹۴۵
۵۴۳۱