گنجور

حاشیه‌ها

محمد راستگو در ‫۵ ماه قبل، دوشنبه ۱۹ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۰۰:۵۶ در پاسخ به ناشنااااس دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۲۰:

نظر شما کاملا صحیح است البته این معشوق یک عشق معنوی را در بر دارد

محمد راستگو در ‫۵ ماه قبل، دوشنبه ۱۹ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۰۰:۵۴ در پاسخ به mehrbod دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۲۰:

با این تفسیر شما مفهوم شعر و معنویت شعر به کلی از بین رفت بنده گمان میکنم شما به خوبی از منظور حافظ در به کار بردن کلمات در جای خود متوجه نیستید. تنها یک پرسش از شما دارم مگر میشود حافظ راجع به زلفِ شاه شجاع غزل بگوید؟

محنام :) در ‫۵ ماه قبل، یکشنبه ۱۸ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۲۰:۲۲ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۱۹:

این شعر سعدی خیلی قشنگه :))

کنج عدم در ‫۵ ماه قبل، یکشنبه ۱۸ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۱۹:۲۹ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۶۱۳:

پیشنهاد می‌کنم برگردان به زبان ساده هوش مصنوعی را بردارید چون اکثر ابیات رو اشتباه معنا کرده.

افسانه چراغی در ‫۵ ماه قبل، یکشنبه ۱۸ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۱۹:۱۴ دربارهٔ نظامی » خمسه » خسرو و شیرین » بخش ۱۳ - عذر انگیزی در نظم کتاب:

چو شصت آمد نشست آمد پدیدار چو ...

وقتی شصت سالگی فرا می‌رسد، فرونشینی و سستی بدن پدیدار می‌شود.

افسانه چراغی در ‫۵ ماه قبل، یکشنبه ۱۸ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۱۸:۱۷ دربارهٔ نظامی » خمسه » خسرو و شیرین » بخش ۶ - در سابقه نظم کتاب:

چو خواهم مرغم از روزن درآید ...

اگر بخواهم پرنده فکرم را رها کنم و از زیر خاک، ماه را به بالا بکشم، نیاز به همت و یاری و توجه پادشاه دارم. یعنی برای به نظم درآوردن چنین داستانی که از گذشته به جا مانده و خاک گرفته، باید فکرم آزاد باشد تا بتوانم معانی بلند را بیابم و در قالب واژگان زیبا و درخشان چون ماه، به رشته تحریر بکشم.

افسانه چراغی در ‫۵ ماه قبل، یکشنبه ۱۸ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۱۷:۵۸ دربارهٔ نظامی » خمسه » خسرو و شیرین » بخش ۵ - در نعت رسول اکرم صلی الله علیه وسلم:

مرقع بر کشِ نر ماده‌ای چند ...

هوش مصنوعی در شرح این بیت سنگ تمام گذاشته😂

افسانه چراغی در ‫۵ ماه قبل، یکشنبه ۱۸ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۱۷:۵۰ دربارهٔ نظامی » خمسه » خسرو و شیرین » بخش ۵ - در نعت رسول اکرم صلی الله علیه وسلم:

محمد کآفرینش هست خاکش هزاران آفرین بر جان پاکش

《هوش مصنوعی: محمد، که خالق و آفریننده است، از خاکی ساخته شده که بر جان پاک او هزاران بار درود و سپاس فرود می‌آید.》؟؟؟!!! 

و بقیه ابیات هم همچنین...

واقعا چه نیازی به هوش مصنوعی در شرح ابیات هست؟ چه اصراری دارید؟

افسانه چراغی در ‫۵ ماه قبل، یکشنبه ۱۸ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۱۷:۴۲ دربارهٔ نظامی » خمسه » خسرو و شیرین » بخش ۴ - آمرزش خواستن:

دماغ دردمندم را دوا کن دواش از خاک پای مصطفی کن

دِماغ یعنی مغز سر (ذهن و روان، حال و حوصله)

مهر و ماه در ‫۵ ماه قبل، یکشنبه ۱۸ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۱۷:۲۶ در پاسخ به کوروش دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر سوم » بخش ۲۲۲ - جذب معشوق عاشق را من حیث لا یعمله العاشق و لا یرجوه و لا یخطر بباله و لا یظهر من ذلک الجذب اثر فی العاشق الا الخوف الممزوج بالیاس مع دوام الطلب:

از فراق جان، جدایی جان، بدنش تا ناخن ها سرد شد

از فرق جان تا ناخن، به نظر مبدأ و مقصد نیست

بلکه به سبب «فرق جان» همه ی تن تا ناخن سرد شد

افسانه چراغی در ‫۵ ماه قبل، یکشنبه ۱۸ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۱۷:۱۰ دربارهٔ نظامی » خمسه » خسرو و شیرین » بخش ۳ - در استدلال نظر و توفیق شناخت:

خبر داری که سیاحان افلاک چرا گردند گِرد مرکزِ خاک

هوش مصنوعی سیاحان افلاک را مسافران آسمانها معنی کرده!!!

سیاره‌ها که در مدارهای خود می‌چرخند.

افسانه چراغی در ‫۵ ماه قبل، یکشنبه ۱۸ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۱۷:۰۶ دربارهٔ نظامی » خمسه » خسرو و شیرین » بخش ۲ - در توحید باری:

خداوندی که چون نامش بخوانی نیابی در جوابش لن ترانی

وقتی موسی به میقات رفت، به خدا عرض کرد: اَرِنی یعنی خود را به من نشان بده و خداوند در جواب او گفت: لَن تَرانی یعنی هرگز مرا نمی‌بینی.

افسانه چراغی در ‫۵ ماه قبل، یکشنبه ۱۸ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۱۶:۳۷ دربارهٔ نظامی » خمسه » خسرو و شیرین » بخش ۱ - سرآغاز:

به نظر می‌رسد استفاده از هوش مصنوعی برای شرح کردن اشعار پارسی درست نباشد؛ چون هوش مصنوعی از درک آرایه‌های ادبی عاجز است و نمی‌تواند به تشبیه و کنایه پی‌ببرد؛ به‌خاطر همین، معنی لفظی می‌کند تازه در بسیاری از جمله‌ها آن را هم اشتباه بیان می‌کند؛ فاعل را درست شناسایی نمی‌کند و بسیاری اشتباهات دیگر.

ادامه این کار، به زیان گنجینه غنی ادبیات ماست و خوانندگان و علاقه‌مندان اشعار پرمعنی و پررمز و راز بزرگان ادبیات پارسی را به گمراهی می‌کشاند.

مثال: 《در مورد عروس دلش نیز دعا می‌کند که زندگی‌اش مبارک باشد》!!!

نیما در ‫۵ ماه قبل، یکشنبه ۱۸ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۱۶:۳۶ دربارهٔ بیدل دهلوی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۹۶:

«زندگی در بند و قید رسم عادت، مردن است»

اگر بیدل می‌گفت قید و بند، وزن شعر اشکالی پیدا نمی‌کرد و چون اصطلاح قید و بند مرسوم بوده و هست، برای ذهن شرطی‌شده‌ی مخاطب خوش‌خوان‌تر هم به‌نظر می‌رسید اما این نابغه‌ی بی‌همتا میگه‌ بند و قید تا خلاف عادت گفته باشه. چرا که گرفتار عادت شدن که همون بلای روزمرگی روزگار ماست، زندگی رو از معنا تهی می‌کنه. وقتی میگه بند و قید شنونده مجبور میشه یک بار دیگر به این عبارت و اجزاش فکر کنه. عملن نشون میده به بدیهیات ذهنی و عملی زندگی‌تون دوباره با ریزبینی نگاه کنید و معناهای فردی خودتون رو بسازید. به قول سقراط: زندگی بررسی‌نشده ارزش زیستن ندارد.

نیما در ‫۵ ماه قبل، یکشنبه ۱۸ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۱۶:۰۹ دربارهٔ بیدل دهلوی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۱:

«که غیر از گاو نتواند کشیدن بارِ دنیا را»

دریغ که فال حماقت هم نتونستیم بزنیم.

اسما ضیغمی در ‫۵ ماه قبل، یکشنبه ۱۸ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۱۳:۳۲ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۵:

به نظر میرسد استفاده از هوش مصنوعی برای معنی کردن ابیات نه تنها مفید نیست بلکه مضر هم می باشد، کافیست خروجی بعضی از ابیات را ملاحضه کنید.

از طرفی هوش مصنوعی قابل استفاده همه کس هست و اگر کسی احتیاج داشته باشد میتواند خود (به تضمین خرد شخصی) از آن استفاده کند، در حالی که استفاده آن در این مجموعه باعث گسترش معانی بی معنی میگردد.

محمد رضوانی در ‫۵ ماه قبل، یکشنبه ۱۸ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۱۱:۳۹ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » ترجیع بند:

<span;>واکاوی یک پدیده:  معشوقه مذکر 
<span;>به قلم....محمد رضوانی
<span;>دانش آموخته ادبیات انگلیس و‌امریکا

<span;>گزاره ای با عنوان «معشوقه مذکر» از بسیط ترین ، دیرینه ترین و مکتوم ترین حقایق تاریخ ادبیات و تاریخ اجتماعی ایران است.
<span;>بسیط بواسطه رواج گسترده بین آحاد جامعه
<span;>دیرینه بواسطه رواج از قرن۳ تا یک قرن پیش
<span;>مکتوم بواسطه ناآگاهی عمومی در  بین مردم
<span;>از این سه ویژگی این آخری تلاشی است آگاهانه از متولیان امر و‌خود مردمان ایران که بیش از پنهانکاری خود را به ندانستن میزنند.
<span;>این رفتار ایرانیان بسان کبکی میماند که بجای مواجهه  ترجیح میدهد سر را زیر برف کند  و چون خود نمی بیند فرض را بر ندیدن دیگران نیز تفسیر میکنند.
<span;> بزرگترین شاهد ماندگار این برگ از تاریخ بیش از همه در شعر فارسی رد پا گذارده که قابل حذف یا کمرنگ کردن نیست .‌ اولین گام شاید در بررسی پدیده ای بنام « معشوقه مذکر » ریشه یابی شکل گیری آنست وچون ما ایرانیان تاریخ موثق واقعی نداریم ( اگرچه تاریخ در بسیاری سرزمینها که تحریر شده انتخابی و‌گلچین است) مجبوریم با گمانه زنی ها و بررسی شواهد امر در دیگر امور ( مثل شعر،) به کشف رمز حقیقت اهتمام بورزیم . در این میان قابل پیش‌بینی است اگرقرنی بگذرد و شاهدی دیگری بر شواهد این نوشتار افزون شود.‌ این همان وجه تکوینی حقایق در مشرق زمین  است که قطره قطره در بستر گستره زمان به هم می‌پیوندند و‌معنی حقیقت میدهد.
<span;>نگارنده این سطور از مطالعه آثار شعرفارسی دریافته در قرن هفتم در جامعه ایران هم فاحشه خانه و هم امردخانه دو تفرجگاه جنسی رایج درجامعه آنروز است. فاحشه خانه‌ها و خدمات آنها بر کسی پوشیده نیست اما امردخانه شاید کمی توضیح بخواهد. دو واژه "امرد" و "کنگ" به مردانی منتسب میشد که هر دو فعل جنسی ( نقش فاعل و مفعول با پوزش واژگان بهتری نیافتم ) را بعنوان خدمات درامردخانه ها بنابر خواست متقاضی ارایه میکردند.  راقم این سطور قصد ارزش گذاری یا قضاوت ارزشی بر این مقوله ندارد  اما کمی فکر کنیم‌. هفت قرن پیش وحتی ده قرن پیش درجامعه ایران سلطان محمود معشوقه مذکر بنام ایاز دارد. ساده لوحان بلافاصله با یک موضع گیری صلب سعی بر فرار از موضوع دارند. اما کمی فکر کنیم. وقتی سلطان فاتح و ممدوح کشوری به بزرگی ایران در قرن سوم  کاملا حاکم و موجب رشد و  توسعه ایران‌ در آن زمان شده و صدها قصیده در ستایش شان والای او بر جای مانده  گویای این حقیقت است که مقوله معشوقه مذکر در جامعه آن روز کاملا عرف جاری جامعه است .  جامعه غرب در قرن بیست و یک از به رسمیت شناختن جنسیت سوم بنام lgbt امروز خود را مفتخر بر حقیقتی میشناسد که از پس ظلم های ناروا درحق دگر باشان‌جنسی آنان را مستحق آزادی انتخاب جنسیت میداند و ملل دنیا کمابیش بااین حقیقت در حال کنار آمدن هستند و این امروز شاخص رعایت و پایبندی به حقوق بشر است. اما چگونه است که چنین رفناری در قرن سوم و قرون بعد در ایران در لفافه  انکار و تکذیب و انحراف نسخه پیچی میشود؟ این جز سطحی نگری و "مرغ همسایه غاز است" چه تفسیر دیگری دارد .
<span;>سرآمد قصیده سرایان انوری ابیوردی که سرامد هزالان نیز بود در قطعه شعر تند و‌گزنده ای خطاب به یک قاضی به خوبی فضای جنس جامعه  را توصیف میکند :
<span;>قاضی  تو اگر پند برادر  بپذیری
<span;>گیری زطلب کردن این گنگ کرانه
<span;>کان کس که چوتو کودک نوخاسته باشد
<span;> تنها نبرد گندۀ با ریش به خانه
<span;>زیرا که چو در خانه  ببینند شما را     
<span;>...اینده ندانند کدامست زمیانه
<span;>               انوری دیوان اشعار
<span;>در قرون هفتم و هشتم هجری تاپایان دوره صفویان ایران دارای امردخانه ها  و فاحشه خانه‌های رسمی و نظام‌مندی است که افراد برای نیازهای جنسی مذکر و‌مونث و ایضا برای رفع نیاز فاعل و مفعول جنسی ( از سبکی واژه پوزش می‌طلبم )به آن رجوع میکنند .
<span;>اگر در دوره معاصر در مغرب زمین دو‌ مرد بالغ با انتخاب شخصی مبادرت به هم آغوشی رسمی کرده و دولت‌ها نیز مبادرت به تسهیل بستر فرهنگی و اجتماعی کرده و آن رسم را می پذیرند ( و این نوشتار به هیچ روی قصد تایید یا رد آن را ندارد) چگونه شاخص توسعه و آزادی است اما در ایران ده قرن پیش مایه خجالت و شرم ایرانیان فعلی است؟
<span;>گزاره پردافعه «معشوقه مذکر» در ایران هم در تاریخ ادبیات ایران وهم در جامعه ایرانی بعنوان رسم همخوابگی و‌لذت جویی در هزار سال عمر خود از قرن سوم تا قرن بیستم از سه آبشخور فرهنگی بصورت التقاطی شکل گرفت:
<span;>۱) سرایت معشوقه مذکر از ادبیات ترکان به ادبیات ایران
<span;>به تعبیر آقای دکتر سیروس شمیسا در شاهدبازی در تاریخ ادبیات ایران از قرن سوم به بعد با حضور پررنگ ترکان در ایران معشوقه مذکر از ادبیات ترکان پا به عرصه ادبیات ایران میگذارد .از سلسله غزنویان گرفته تا سلجوقیان و‌ صفویان و قاجاریه همگی ترکانی بودند که در ایران ماندگار شدند. در ادبیات عرب و هند معشوقه در ادبیات زن است ‌. وقتی خاقانی بزرگ در دربار پادشاه هندوستان از پادشاه برای شب درخواست معشوقه مذکر میکند وی حیرت میکند و به نوعی آزرده میشود.
<span;>۲) رواج معشوقه مذکر در جوامع مسلمان
<span;>با غلبه اعراب مسلمان بر امپراطوری ایران و‌ امپراطوری بیزانس (روم شرقی ) اعراب مهاجم به اروپا یورش میبرند و بخش زیادی از اروپا را اشغال می‌کنند. تاریخ میگوید : معشوقه مذکر به اندازه ای در بین حکام عرب و بالطبع جامعه رواج یافت که زنان برای توجه و تماس احتمالی بدن لباس مردانه می‌پوشیدند. در این مقطع از تاریخ شدت گرایش مردان به معشوقه مذکر بیش از آن بود که قابل تصور باشد. البته اگر چه فرمهای مختلف این گرایش جنسی در آینده در ایران سازماندهی شد ولی اغلب منتسب به غلامبارگانی میگشت که به هر طریق در سن پایین به خدمت مردان این جوامع در می آمدند و جامعه مسلمان ایران از آن با تعبیر بامسمایی! بنام «بچه بازی » یاد میکند.
<span;>۳) عشق افلاطونی
<span;>در ادبیات غنی یونان عشق مرد به مرد بواسطه خصایص پسندیده مردان مثل رازداری ، غمخواری ، جوانمردی، هم پیمانی  و دوستی ومروت مردان همواره مورد تحسین بوده و هرگز و هرگز به رابطه جنسی بین مردان آلوده نشده است . در کمال حیرت این جلوه مطلوب از دوستی و رفاقت بصورت بسیار برجسته و مورد تحسین شانه به شانه نسخه جنسی آن در ایران نیز رشد کرده و در ادبیات عوام امروزه «جوانمردی فردینی» برگرفته از ستاره سینمای دهه‌های قبل ایران محمد علی فردین بهترین تفسیر عشق افلاطونی است.
<span;>ایرانیان از این سه سرچشمه جاری یعنی  رواداری مذهبی ، سرایت فرهنگ ترکی و ایده آل گرایی یونانی شترگاوپلنگی ساختند و‌در هزاره بعد آن را رشد دادند.
<span;>به عبارت بهتر ترکان این معشوقه مذکر را به ادبیات ایران سرایت دادند. عربهای مسلمان معشوقه مذکر را در سطح جامعه بعنوان لذت جویی مقبول و‌مجاز ساختند و نسخه عشق افلاطونی یونانی  به مقبولیت ذهنی این انگاره کمک کرد.‌ در این مسیر آنچه رخ میدهد گاها کامجویی جنسی از پسرهای کم‌سن و‌سالی است که بیشتر مواقع نه تنها انتخاب در کار نبوده بلکه بیشتر قربانی این رسم اند. اگر بر وادی ملاک ومعیار های امروزی قضاوت کنیم چیزی فراتر از «آزار جنسی کودکان » در ساز و کار گسترده سازماندهی شده بدست نمی آید.‌ دیوان اشعار سوزنی سمرقندی مملو از اشعار جنسی است که مطلوبیت این طعمه های جنسی را تا قبل از درآوردن ریش و سبیل به طنز ، مطلوب شمرده و اینان را تا حد پرستش جنسی بالا برده و  به محض رشد موی صورت این گنگ و‌ امردها شنیع ترین دافعه و‌ناپسندی را نثارشان میکند.
<span;>بزرگی مثل ایرج میرزا که در اوان دوره قاجار با فرنگ و‌ خصائل آنها آشنا شده است با وجود توصیف سکسی از جنبه‌ بهره جویی جنسی ، آشکارا این رسم  را نکوهیده و رسم ناخوشایندی معرفی میکند:
<span;>بدینجا چون رسید اشعار مخلص
<span;> پریشان شد همه افکار مخلص
<span;>که یارب بچه بازی چون چکارست
<span;>که بر وی عارف وعایم دچار است ؟
<span;>            ایرج میرزا عارف نامه
<span;>یا در جایی دیگر میگوید
<span;>پیرم و آرزویِ وصلِ جوانان دارم
<span;>خانه ویران بود و حسرتِ مهمان دارم
<span;>عشق باقی به سر و مویِ سر از غصّه سپید
<span;>زیرِ خاکسترِ خود آتشِ پنهان دارم
<span;>کاش قیدِ پسران خواستمی پیش از وقت
<span;>من که اصرار به آزادیِ نسوان دارم

<span;>در نظر بگیرید در مقطعی که این مجوز به تعبیری صادر میشد اسلام در اذهان و‌قلوب مردمان ایران جای گرفته و پذیرفته شده بود. قدرتمندترین جنبه پذیرش این شتر گاو پلنگ در جامعه ایران همانا رواداری مذهبی و ساطع شدن آن از سوی اعراب مسلمان  بود. به زعم این کمینه دلیل اینکه یک زن تا قرون متاخر ۱۹ و ۲۰  همخوابگی مردش با یک مرد دیگر را مصداق خیانت بر نمی‌شمرد ریشه درسرسپردگی اعتقادی دارد که به پایداری این رسم کمک‌ میکند. مداقه و تامل در افکار مردمان این قرون افشاگر ذهن این مردمان است که زن برای رفع نیاز جنسی مرد و‌ انجام امور خانه است و شایسته عشق و عاشقی نیست .‌به همین دلیل است جز در افسانه‌ها که مرد و زن عاشق و معشوق اند و زنان زنان اثیری اند در زندگی روزمره عشق مردان با مردان تبلور می یابد.‌
<span;>و‌اگر نوزایی جامعه ایران در مراوده با غرب و روشنگری های عصر دانش در قرن بیستم  نبود چه بسا هنوز زن ایرانی با کمال متانت بر سفره ای از همسرش و غلام باره اش در یک‌کاسه مشترک پذیرایی می‌کرد تا شب هنگام آن دو بر بستری بخوابند و او نیز شب را به آرامی تنها به خواب برود.
<span;>مطمینا وقایع آن دوره تاریخ به گونه ای سینوسی و‌ اثرگذار بوده که مردمان این سرزمین اهمیتی ندهند که آنچه در حال ریشه دواندن بوده ریشه ایرانی نیست  و معجونی اختلاطی از فرهنگ های بیگانه است . اگر به این موضوع  شکی دارید کمی بیندیشید چرا ما ایرانیان نه مسلمانان معتقدی هستیم نه یک غربی به تمام و کمال . چرا در خانه ای زندگی‌میکنم که کلکسیونی از وسایل فرهنگهای دیگر در آن زینت بخش است ؟ و چرا انبوهی از عادات و سنتها داریم که غلط است اما جامعه از آنها تبعیت میکند.‌؟
<span;>گاه در یک نگاه انفعالی به جامعه شکوفای ایران در این هزاره از همه جنبه ها از یک سو و پدیده هایی مثل همین معشوقه مذکر از سوی دیگر  شاید بهترین تعبیر گذر تاریخ باشد.خواه شما بپسندید خواه انکار کنید.
<span;>و خواه با بی ادبی حافظ و سعدی را همجنس گرا بنامید.

<span;>پایان نوشتار

احمد خرم‌آبادی‌زاد در ‫۵ ماه قبل، یکشنبه ۱۸ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۱۰:۴۰ دربارهٔ قائم مقام فراهانی » دیوان اشعار » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۴ - خطاب به نایب السلطنه:

«خرک‌دار»، کسی که خر کرایه می‌داده است. این پیشه، تا حدود سال 1340 در برخی نقاط ایران رونق داشت!

محمد بخشی پور در ‫۵ ماه قبل، یکشنبه ۱۸ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۰۹:۴۵ در پاسخ به منوچهر تقوی بیات دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » داستان رستم و اسفندیار » بخش ۲۷:

درود اغلب موارد قسم های رستم به مهر و ناهید و چرخ است.هنچنین از سایر ابیات که در همین حاشیه توضیح دادم برای دوست دیگری پر پیداست که رستم مهرآیین بوده نه زردتشتی.در این بیت خاص به استا و زند قسم میخورد معنایش بنظر مخلص این است :«قسم به هرچی که منو تو قبول داریم(من مهر و ماه تو اوستا و زند) که این کارت نادرسته».این بیت استثنا ست و اغلب رستم به همان که اول گفتم قسم یاد میکند.

 

محمد بخشی پور در ‫۵ ماه قبل، یکشنبه ۱۸ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۰۹:۴۰ در پاسخ به محسن دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » داستان رستم و اسفندیار » بخش ۲۷:

از قضا یکی از دلایل دینی بوده.منبع:پاسخ گشتاسپ به اسفندیار وقتی وی لشکرکشی به زابل را خلاف عهد پادشاهان پیشین میداند:«هر آن کس که از راه یزدان بگشت/همان عهد او گشت چون باد دشت» و همچنین دیگر منبع کتاب بیچاره اسفندیار صفحه ۱۳۱

 

۱
۱۶۴
۱۶۵
۱۶۶
۱۶۷
۱۶۸
۵۴۲۰