گنجور

حاشیه‌گذاری‌های احمدرضا ضیایی

احمدرضا ضیایی

تاریخ پیوستن: ۱۱م آذر ۱۴۰۰

آمار مشارکت‌ها:

حاشیه‌ها:

۲۱

ویرایش‌های تأیید شده:

۱۳


احمدرضا ضیایی در ‫۷ روز قبل، یکشنبه ۲۵ خرداد ۱۴۰۴، ساعت ۲۳:۳۴ دربارهٔ نظامی » خمسه » مخزن الاسرار » بخش ۴۸ - مقالت پانزدهم در نکوهش رشگبَران:

معنی ابیات۲۳ و ۲۵ چیه؟

احمدرضا ضیایی در ‫۷ روز قبل، یکشنبه ۲۵ خرداد ۱۴۰۴، ساعت ۱۸:۱۰ دربارهٔ نظامی » خمسه » مخزن الاسرار » بخش ۴۹ - داستان ملک‌زاده جوان با دشمنان پیر:

معنی ابیات ۱۳ تا ۱۵ چیه؟

احمدرضا ضیایی در ‫۷ روز قبل، یکشنبه ۲۵ خرداد ۱۴۰۴، ساعت ۱۸:۰۸ دربارهٔ نظامی » خمسه » مخزن الاسرار » بخش ۳۱ - داستان سگ و صیاد و روباه:

معنی مصرع دوم بیت دوم دقیقاً چیه؟

احمدرضا ضیایی در ‫۷ روز قبل، یکشنبه ۲۵ خرداد ۱۴۰۴، ساعت ۱۸:۰۵ دربارهٔ نظامی » خمسه » مخزن الاسرار » بخش ۱۸ - خلوت دوم در عشرت شبانه:

در این مجلس مخاطب نظامی چه کسیست؟

مثل این که این یک مجلس خیالیه؟ درسته؟

احمدرضا ضیایی در ‫۷ روز قبل، یکشنبه ۲۵ خرداد ۱۴۰۴، ساعت ۱۷:۵۵ در پاسخ به فرهود دربارهٔ نظامی » خمسه » مخزن الاسرار » بخش ۲۸ - مقالت پنجم در وصف پیری:

درود بر شما

باز هم تشکر می کنم، اختیار دارین، شکسته نفسی می کنین، سوالاتم  هر کدام توی بخش های مختلفی از مخزن الاسرار هستند ، من شماره بخشها را خدمتتون عرض میکنم و سوال را زیر حاشیه همون بخش مینویسم و شما لطفاً توی همون بخش لطف کنین جواب بدین . بنده هم از شما سپاسگزاری می کنم و بعد ازدریافت جوابم حاشیه را  با کسب اجازه از شما حذف می کنم .

بخش ۳۱

بخش۴۸

بخش۴۹

احمدرضا ضیایی در ‫۸ روز قبل، یکشنبه ۲۵ خرداد ۱۴۰۴، ساعت ۱۰:۰۲ در پاسخ به فرهود دربارهٔ نظامی » خمسه » مخزن الاسرار » بخش ۲۸ - مقالت پنجم در وصف پیری:

فرهود گرامی ، فرصت طلبی بنده را ببخشید اما ممکنه از جنابعالی چند سوال دیگه از اشعار مخزن الاسرار بپرسم؟

احمدرضا ضیایی در ‫۸ روز قبل، یکشنبه ۲۵ خرداد ۱۴۰۴، ساعت ۰۹:۵۵ در پاسخ به فرهود دربارهٔ نظامی » خمسه » مخزن الاسرار » بخش ۲۸ - مقالت پنجم در وصف پیری:

سلام

ممنون از فرهود گرامی

آفرین، خیلی واضح و قشنگ توضیح دادین.

فقط یه سوال دیگه ( خاک خَمِ بادگرد) درسته یا (خاک خُمِ باد گرد)؟

احمدرضا ضیایی در ‫۸ روز قبل، شنبه ۲۴ خرداد ۱۴۰۴، ساعت ۱۳:۴۸ دربارهٔ نظامی » خمسه » مخزن الاسرار » بخش ۲۸ - مقالت پنجم در وصف پیری:

سلام بر همه ادب دوستان و گنجوریان

آیا کسی می تونه معنی و مفهوم ابیات ۳۶ تا ۴۰ را بگه؟(مرحوم وحید دستگردی معنی کرده ولی بنده درست مفهومشون را درک نکردم و نتونستم ارتباط معنایی بین ابیات را بفهمم).

باتشکر.

احمدرضا ضیایی در ‫۶ ماه قبل، شنبه ۱۰ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۱۸:۲۵ دربارهٔ امیرخسرو دهلوی » دیوان اشعار » خسرو و شیرین » بخش ۳۷ - عقد کردن خسرو شیرین را:

بیت ۱۴ در امثال و حکم دهخدا به صورت زیر آورده شده :

زشیرین کاری شیرین دلبند/

فراوان خورده بود انقوزه در قند.

که انقوزه (انغوزه) در قند خوراندن هم مثلی معروف است.

احمدرضا ضیایی در ‫۱۰ ماه قبل، پنجشنبه ۱۱ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۱۳:۳۸ دربارهٔ رودکی » مثنوی‌ها » ابیات به جا مانده از کلیله و دمنه و سندبادنامه » بخش ۴۴:

در لغت نامه دهخدا این بیت این گونه آمده است:

گفت دینی را که این دینار بود

کاین فژاکن موش را پروار بود.

ومعنای بیت این است که : به شخص دیندار گفت که این دینار سبب غرور و جسارت این موش پلید شده بود.

احمدرضا ضیایی در ‫۲ سال و ۲ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۲ فروردین ۱۴۰۲، ساعت ۲۲:۳۳ دربارهٔ لبیبی » قطعات و قصاید به جا مانده » شمارهٔ ۲ - قطعهٔ منقول در تاریخ بیهقی:

بیت دوم بنا به تحقیقات استاد مجید منصوری می بایست بدین صورت باشد:

گله دزدان از دور بدیدند خران 

هر یکی زایشان گفتی که یکی قسوره شد. 

برای اطلاع بیشتر به مقاله ایشان تحت عنوان‌

(تصحیح یک بیت از لبیبی در تاریخ بیهقی) مراجعه کنید.

احمدرضا ضیایی در ‫۳ سال و ۶ ماه قبل، پنجشنبه ۱۱ آذر ۱۴۰۰، ساعت ۱۳:۱۴ دربارهٔ وطواط » غزلیات » شمارهٔ ۱۰:

این شعر به نام ادیب صابر هم ضبط شده و در دیوان اشعار او آمده است. این شعر مزین به صنعت زیبای تکرار میباشد و در متن موجود در گنجور(همین متن حاضر) به درستی نوشته نشده و کاستی دارد. در دیوان ادیب بدین شکل آمده است:

مشکست توده توده نهاده بر ارغوان

زلفین حلقه حلقهء آن ماه دلستان

زان توده توده، تودهء مشک آیدم حقیر

زین حلقه حلقه، حلقهء تنگ آیدم جهان

چون قطره قطره آب لطیفست عارضش

وز نور شعله شعله نهاده بر ارغوان

زان قطره قطره، قطرهء آبست در بخار

زین شعله شعله، شعلهء نارست چون دخان

هر روز دجله دجله ببارم من از دو چشم

کو طرفه طرفه گل شکفاند به بوستان

زان دجله دجله، دجله بغداد دردمند

زین طرفه طرفه، طرفهء بغداد شد نوان

تا پشته پشته بار فراقش همی کشم

چون ذره ذره کرد مرا در هوا هوان

زان پشته پشته، پشته چو کاه آیدم سبک

زین ذره ذره، ذره چو کوه آیدم گران

هجرانش پاره پاره زمن برد خواب و خور

من خیره خیره داده بدست عنا عنان 

زان پاره پاره، پاره شود مر مرا جگر

زین خیره خیره، خیره شود چشم خونفشان

چون نکته نکته در غزل آرم ز وصف او

بختم ز تحفه تحفهء دولت دهد نشان

زان نکته نکته، نکتهء رنج و جراحت است

زین تحفه تحفه، تحفه قبول خدایگان. 

احمدرضا ضیایی در ‫۳ سال و ۶ ماه قبل، پنجشنبه ۱۱ آذر ۱۴۰۰، ساعت ۱۲:۲۴ دربارهٔ کمال‌الدین اسماعیل » رباعیات » شمارهٔ ۶۴۰:

این رباعی به شکل زیر هم در فرهنگها آمده است:

از زلف برون کنی اگر تاب شوم

بر لب ننهی اگر می ناب شوم

در چشم نیاوری اگر خواب شوم

از دست فرو ریزی اگر آب شوم.

احمدرضا ضیایی در ‫۴ سال و ۶ ماه قبل، دوشنبه ۱۷ آذر ۱۳۹۹، ساعت ۱۱:۰۱ دربارهٔ رودکی » ابیات پراکنده » شمارهٔ ۱۵۲:

این شعر به نام کسایی مروزی در فرهنگها ثبت شده و به این صورت:
نباشد میل فرزانه...

احمدرضا ضیایی در ‫۴ سال و ۶ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۱ آذر ۱۳۹۹، ساعت ۱۵:۰۹ دربارهٔ رودکی » ابیات پراکنده » شمارهٔ ۷۷:

و یا به تعبیر دیگر اینکه تا زمانیکه گردش چرخ ادامه دارد نصیب یکی غم و محنت ونصیب دیگری شادی و راحت است

احمدرضا ضیایی در ‫۴ سال و ۶ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۱ آذر ۱۳۹۹، ساعت ۱۱:۵۶ دربارهٔ رودکی » ابیات پراکنده » شمارهٔ ۷۷:

در مصراع اول قطب ، ستون و محور آهنی است که سنگ آسیا دور آن می چرخد و حور به معنی طحین و آرد است و مفهوم بیت این است که یعنی تا زمانی که زندگی ادامه دارد غم و شادی(سختی و آسانی یا ...) باهم است.

احمدرضا ضیایی در ‫۴ سال و ۶ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۱ آذر ۱۳۹۹، ساعت ۱۱:۲۹ دربارهٔ رودکی » ابیات پراکنده » شمارهٔ ۴۴:

در حاشیه امثال و حکم دهخدا ذکر شده که احتمالاً صورت صحیح مصراع اول چنین است:
مرده نشود زنده ، مرده به ستودان شد .

احمدرضا ضیایی در ‫۴ سال و ۶ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۱ آذر ۱۳۹۹، ساعت ۱۱:۱۰ دربارهٔ رودکی » ابیات پراکنده » شمارهٔ ۵:

این بیت به نام عنصری هم در فرهنگها مضبوط است

احمدرضا ضیایی در ‫۴ سال و ۷ ماه قبل، دوشنبه ۳ آذر ۱۳۹۹، ساعت ۲۱:۵۶ دربارهٔ خاقانی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۴:

درمتن دیوان خاقانی دکتر سجادی بیت اول اینگونه است:
طیره منشین که غرامت بر ماست
طره منشان که قیامت برخاست.

احمدرضا ضیایی در ‫۶ سال و ۵ ماه قبل، چهارشنبه ۱۹ دی ۱۳۹۷، ساعت ۱۳:۰۵ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۴۴۲:

بیت اول این رباعی به گونه دیگری نیز نقل شده است:
هر ذره که در هوا و در هامون است
کیخسرو و کیقباد و افریدون است.

۱
۲