... مرد دانا نخرد سکه نادانی را

گر نهی پا بسر چرخ بدین حسن و جمال

چرخ ثور و حمل آرد صف قربانی را

صلح کل باش و دل از وسوسه جنگ بشوی ...

... مردی از کفش و کلاه و از سبیل و ریش نیست

بیضه ها بشکست چرخ حقه بازت در کلاه

روی عالم حقه بازی چون تو نادرویش نیست ...

... باد برد هرچه بیاورد باد

صلح بناییست که معمار چرخ

ریخت ورا رنگ و بنایی نهاد ...

... اگر قمر به رخت لاف همسری بزند

مهار از شبهش چرخ در دماغ کند

عدو به پایه حاجب رسد ز علم و حکم ...

... مهار تفرقه در بینی فراق کنند

به علم منطقه چرخ را کره سازند

کسان که در کمرت دست خود نطاق کنند ...

... بی حجابی بی حیایی می کند

پای نه بر چرخ کان دهقان پیر

بره و گاوت فدایی می کند ...

اگرچه رشته مشروطه را سری است دراز

بیا به کوتهی ای چرخ کینه جو پرداز

ببین به ساحت ری کز نهیب توپ و تفنگ ...

... یا نای برشکسته و یا بر دریده کوس

تا سندروس بر شبه افشاند چرخ ریخت

بیچاره اشکم از دو رخ همچو سندروس ...

... رو قدر وقت دان و غنیمت شمار عمر

بگذر ز چرخ سفله و دوران چاپلوس

حاجب بر آن سرم که به چوگان راستی

بس گوی عاج گیرم از این چرخ آبنوس

... دانند ارباب بصر کز شمس ضو یابد قمر

شمس از تو دارد این اثر چرخ از تو دارد این نشان

ای قبله مسجود دین وی کعبه اهل یقین ...

... شهنشه دو سرا مظهر خدا حیدر

که شیر چرخ چو یک ران به زیر ران گیرد

کسی که خواست خدا را به چشم سر بیند ...

... دهر خرافت مأب تازه و اخضر بود

چرخ معمر ز نو ساده و سرمد بود

دیو دغل با شتاب از در حق رد بود ...

... کافر شیخیم ما لیک مسلمان دوست

ذره صفت تا به چرخ رقص کنان می روم

گر دهدم پرتوی مهر درخشان دوست ...

... هم پدر تنها به بستر خفته از عرق النسا

چرخ مه را چون خورنق ساختم زین ره بمن

داد چون نعمان بن منذر سنماری جزا ...

... کامران شاهست کز آن کام جان گردد روا

روشنی خواهی از آن چرخ مقرنس خواه هان

کام جان جویی ازین درگاه اقدس جوی ها ...

... مهتران دهر را بر وی نباشد اعتنا

چرخ گردون را چه باک از آنکه دارد چرخ نام

دوک و دولاب و گریبان و کمان و آسیا ...

... شاه شاه است اربود در شهر یا در روستا

گر دو روزی چرخ ملک از محور خود دور گشت

اکل مردم از قفا شد سیرشان بر قهقرا ...

... کس نیست رسته منت گردون را

جز خواجه من آنکه ندارد چرخ

از طوق طاعتش سر بیرون را ...

... چونانکه گرد قلعه طاغی سواره ها

این دانه های در که عروسان چرخ را

در گوش اندرون شده چون گوشواره ها ...

... سازند این شموس درخشان اناره ها

آنکو به پای فکرش شاید شدن به چرخ

چون منجنیق ها که گذاری به باره ها ...

... ایا شهی که نظیرت ندیده دیده دهر

مگر به چرخ چهارم مسیح مریم را

به قهر خویش بگو تا ز مهر زنده کند ...

... چو برداشتی باد دامان محمل

درخشیدی از چرخ ها فرقدان ها

سمن سینه ترکان مشکینه مو را ...

... تو گفتی مگر شور محشر برآمد

که کر شد همی گوش چرخ از فغان ها

ز یکسو عوای ذیآب و ثعالب ...

... قضا پیر زال است و من تار پنبه

فلک هچنان چرخه دوکدان ها

روانم کنون بر درش تاستانم ...

... تا که چنین ابلهان عوامل امرند

چرخ عمل را شکسته بینی دولاب

جمع وزیران ز صدر تا صف ایوان ...

... کار زایجاز برکشد سوی اطناب

چرخ شود تیره خلق خیره چو با خشم

صقر بتازد زوکر و قسوره ازغاب ...

... ثریا همچو انگور از بر تاک

فضای چرخ چون باغی معنب

نمودی فرقدان دو شمع کافور ...

... خیامش را سماک الارض مضرب

همی تابید عین الاثور از چرخ

چنان طرف سیه چشمان ایرب ...

... چو اندر کرسی تدویر کوکب

هلال عید را دی از بن چرخ

چو پیری گوژ بر طاقی محدب ...

که میرا گوییا راندند امشب

وشاقانت به بام چرخ مرکب

ازیرا ماه نو بر نیلگون طاق ...

... که پیش مصطفی سلمان و جندب

نه چرخ و مهر چون قدرت معلی

نه عود و مشک چون خلقت مطیب ...

... وفای عهد این سقف منقش

بقای عهد این چرخ محدب

یکی در بی اساسی عهد طفلان ...

... پر از دیو است این گردون تاریک

پر از غول است این چرخ مکوکب

نه از افسون هراسد دیو نزحرز ...