گنجور

 
۲۷۴۱

خاقانی » دیوان اشعار » قطعات » شمارهٔ ۲۲۰

 

... روی چون آب است پرچین ای دریغ

چرخ را جمشید و افریدون نماند

کز من مسکین کشد کین ای دریغ ...

خاقانی
 
۲۷۴۲

خاقانی » دیوان اشعار » قطعات » شمارهٔ ۲۷۱

 

... از صبح و شام هم به زر شام و سیم صبح

سلطان چرخ را به غلامی خریده ایم

در خاک کوی ریخته ایم آبرو از آنک ...

خاقانی
 
۲۷۴۳

خاقانی » دیوان اشعار » قطعات » شمارهٔ ۲۷۴

 

... جام جم بر سنگ زن کز جام و از جم فارغیم

چرخ و اختر چیست طاق آرایشی و طارمی است

ما خراب دوستیم از طاق و طارم فارغیم ...

خاقانی
 
۲۷۴۴

خاقانی » دیوان اشعار » قطعات » شمارهٔ ۲۸۸

 

کمین گشادن دهر و کمان کشیدن چرخ

برای چیست ندانی برای کینه من ...

خاقانی
 
۲۷۴۵

خاقانی » دیوان اشعار » قطعات » شمارهٔ ۲۹۹

 

آبم ببرد بخت بس ای خفته بخت بخ

نانم نداد چرخ زهی سفله چرخ زه

در خواب رفته بختم و بیدار مانده چشم ...

... گو قالب نیاز ممان هرگز و مزه

دولت به من نمی دهد از گوسفند چرخ

از بهر درد دنبه و بهر چراغ په ...

خاقانی
 
۲۷۴۶

خاقانی » دیوان اشعار » قطعات » شمارهٔ ۳۰۱ - در حسرت عمر گذشته

 

... هست مغبون اندر این بازارگاه

عمر کاهد تن گدازد دور چرخ

اینت چرخ تن گداز عمر کاه

جزوی از من کم شود جزوی ز میر ...

خاقانی
 
۲۷۴۷

خاقانی » دیوان اشعار » قطعات » شمارهٔ ۳۰۸

 

... مستسقی را چه راحت از کوزه

از چرخ طمع ببر که شیران را

دریوزه نشاید از در یوزه ...

خاقانی
 
۲۷۴۸

خاقانی » دیوان اشعار » قطعات » شمارهٔ ۳۱۰

 

ای چرخ لاجوردی بس بوالعجب نمایی

کآیینه خسان را زنگارها زدایی ...

خاقانی
 
۲۷۴۹

خاقانی » دیوان اشعار » قطعات » شمارهٔ ۳۱۴ - در شکایت از روزگار

 

... دست طمع کفچه چون کنی که به هردم

طعمی ازین چرخ کاسه وار نیابی

چرخ تهی کز پی فریب تو جنبد

کاسه یوزه است کش قرار نیابی ...

خاقانی
 
۲۷۵۰

خاقانی » دیوان اشعار » قطعات » شمارهٔ ۳۲۱ - شکرانهٔ صلت اسپهبد کیالواشیر

 

... به مصاف و غزا فرستادی

کرکسان را ز چرخ چون گنجشک

در دم اژدها فرستادی ...

... آتش اندر وغا فرستادی

آخر نام خویش را بر چرخ

بیم نار بلا فرستادی ...

... که کلید دعا فرستادی

باش تاج کیان که بر سر چرخ

تاج عز و علا فرستادی

خاقانی
 
۲۷۵۱

خاقانی » دیوان اشعار » قطعات » شمارهٔ ۳۲۸ - در مدح عز الدین امیر یوسف سپه سالار

 

... تضمینش کن در این دو سه منظوم گوهری

ای در قمار چرخ مسخر به دست خون

از چرخ بادریسه سراسیمه سرتری

غوغای سرکشان فلک پایدام توست ...

خاقانی
 
۲۷۵۲

خاقانی » دیوان اشعار » قطعات » شمارهٔ ۳۲۹ - در مدح علاء الدین اتسز شاه خوارزم

 

... عنقا کمر ببست برای کبوتری

چرخ کبود را ز حسام بنفش او

تهدید می رسد که رها کن ستمگری ...

... تیغش ز چار شهر خراسان خراج خواست

از چار شهر چه که ز نه چرخ چنبری

شمشیر گوشت خواره او را مزوری است ...

خاقانی
 
۲۷۵۳

خاقانی » دیوان اشعار » قطعات » شمارهٔ ۳۳۳

 

... شاید دریغ مبدع سحر آفرین خوری

خوردی دریغ من که اسیرم به دست چرخ

آری به دست دیو دریغ نگین خوری ...

خاقانی
 
۲۷۵۴

خاقانی » دیوان اشعار » قطعات » شمارهٔ ۳۳۷ - در نکوهش بغداد

 

... از نور و نور و سور و سرور و چراغ و باغ

چرخ چهارمی نه که فردوس هشتمی

هستت ز رنگ و بوی همه چیزها ولیک ...

خاقانی
 
۲۷۵۵

خاقانی » دیوان اشعار » قطعات » شمارهٔ ۳۳۹

 

... از غایت احاطت و از قوت و شرف

هم جرم آفتابی و هم چرخ اعظمی

وقت است کز برای هلاک مخالفان ...

... بر آسمان فتح خرامی چو آفتاب

از برج خرمی به سوی چرخ خرمی

خاقانی
 
۲۷۵۶

خاقانی » دیوان اشعار » قطعات » شمارهٔ ۳۴۳

 

... بر این ابلق روز و شب کردمی

وگر کرده چرخ بشمردمی

شمارش سوی دست چپ کردمی ...

خاقانی
 
۲۷۵۷

خاقانی » دیوان اشعار » قطعات » شمارهٔ ۳۵۵

 

... ای دهر بد کنی که بدان تیغ نگروی

نه چرخ هشت بیدق شطرنج ملک او

او شاه نصرت از ید بیضای موسوی ...

خاقانی
 
۲۷۵۸

نظامی » خمسه » خسرو و شیرین » بخش ۳ - در استدلال نظر و توفیق شناخت

 

... که با گردنده گرداننده ای هست

از آن چرخه که گرداند زن پیر

قیاس چرخ گردنده همان گیر

اگر چه از خلل یابی درستش ...

... یکی سنگی دو اصطرلاب کرده

ز گردش های این چرخ سبک رو

همان آید کزان سنگ و از آن جو ...

نظامی
 
۲۷۵۹

نظامی » خمسه » خسرو و شیرین » بخش ۷ - در ستایش طغرل ارسلان

 

... به فتح هفت کشور سر برآرد

سر نه چرخ را در چنبر آرد

گهش خاقان خراج چین فرستد ...

نظامی
 
۲۷۶۰

نظامی » خمسه » خسرو و شیرین » بخش ۸ - ستایش اتابک اعظم شمس‌الدین ابوجعفر محمدبن ایلدگز

 

... اگر چه هم عنان گاومیش است

کله بر چرخ دارد فرق بر ماه

کله داری چنین باید زهی شاه ...

نظامی
 
 
۱
۱۳۶
۱۳۷
۱۳۸
۱۳۹
۱۴۰
۴۹۲