ناشناس در ۱۴ سال و ۷ ماه قبل، سهشنبه ۲۳ آذر ۱۳۸۹، ساعت ۱۶:۰۶ دربارهٔ قاآنی » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۹۰ - و له ایضاً مدحه:
به نظر می آید حرف اول بیت 44(م) و حرف اول بیت 46 (ت) باشد
---
پاسخ: با تشکر، تصحیح شد.
رسته در ۱۴ سال و ۷ ماه قبل، سهشنبه ۲۳ آذر ۱۳۸۹، ساعت ۰۷:۱۷ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۲:
ای فروغ ماه حسن از روی رخشان شما.
پرسیدهاند که کدامیک درست است: ماه حسن؟ یا حسن ماه؟
در نسخه های علامه قزوینی و افشار٬ماه حسن٬ آمده است ، در نسخه ی کتابخانه ی ایاصوفیه در ترکیه که به سال 812 تا 817 هجری قمری کتابت شده و نسخه ی موزه ی ملی دهلی که به سال 824 قمری کتابت شده هم چنین است ولی در تمام چاپ های تصحیح شده ی دیوان حافظ، تا آنجا که بنده میدانم ٬ حسن ماه٬ آمده است.
آیا این اختلافها از روی تصادف و اتفاق است؟
به نظر بنده این گرایش به تصحیح متن از روی قواعد ادبی است. حسنِ ماه رابطه ی صفت و موصوفی دارد و در سنت ادبی امروزی ایرانی ملموس و مقبول است در حالی که ترکیب ( ماهِ حسن) تا اندازهای سوءهاضم آور است، تا آنجا که باید دوباره و سه باره بیت را بخوانی تا خیال آن را در ذهن خود جا بیندازی و آخر سر هم با شک و شبه از آن بگذری و یا نگذری.
ولی اگر از منظر دیگری به قضیه بنگریم موضوع را میتوان روشنتر کرد. دیوان حافظ متی از ادبیات ایران است . ولی این فقط بخشی از واقعیت است. واقعیت این است که این دیوان نه تنها متن ادبی فارسی دری است بلکه سندی مغانی است. سنت مغان در ایران زمین را میتوان تا شش هزار و هفت هزار سال پیگیری کرد.
یکی از سنتهای مغان در ایران زمین دیدن موجودی بوده است که نام های مختلف از آن نقل شده است:
به دیوان شمس نگاه کنید
مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۲۴۷/
دی منجم گفت دیدم طالعی داری تو سعد
گفتم آری، لیک از ماه روز افزون خویش
مه چه باشد با مه من، کز جمال و طالعش
نحس اکبر سعد اکبر گشت در گردون خویش
در دیوان شمس و مثنوی معنوی میتوان توصیف های فراوانی از ماه درون به دست آورد. همین موضوع را میتوان در آثار عارفان مغانی دیگر به فراوانی به دست آورد. سنایی و عطار و نظامی توصیف های روشنی از آن به دست داده اند.
به دیوان حافظ نگاه کنید:
حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۰۶/
گفتا برون شدی به تماشای ماه نو
از ماه ابروان منت شرم باد، رو
کل غزل را به دقت بخوانید تا وصف ماه درون به دستتان بیاید.
حافظ دیدار های تکان دهنده ای از این ماه درون به دست داده است . ماهی که از خورشید هم پر فروغ تر است:
حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۲۰/
خورشید خاوری کند از رشک جامه چاک
گر ماه مهر پرور من در قبا رود
حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۴۶/
فروغ ماه میدیدم ز بام قصر او روشن
که رو از شرم آن خورشید در دیوار میآورد
نتیجه آنکه : ادیبانی که مطابق قواعد ادبی، صفت و موصوف، تشبیه، استعاره، مجاز ... متن را تصحیح کردهاند گفتهاند ٬ حسن ماه٬ . که اغلب چنین است. ولی دانشمندانی مثل علامه قزوینی به متن قدیم وفادار مانده اند.
آنچه حافظ میدیده است صفتی از ماه آسمان نبوده است، تشبهی از ماه آسمان به دست نداده است بلکه ٬ ماه حسن٬ در نظر او از خورشید روشنتر بوده است. عارفان مغانی ماه درون و یا ماه حسن را به صورت موجودی باالذات می نگرند در حالی که ادیبان آن را با صفت و اوصاف در خیال تصویر می کنند. اختلاف از اینجا است.
هومن در ۱۴ سال و ۷ ماه قبل، سهشنبه ۲۳ آذر ۱۳۸۹، ساعت ۰۱:۵۵ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۵۳۸:
استاد شجریان در آلبوم رندان مست بیت سوم را میخوانند: خاصه آن را که در ازل بوده است...
لطفا چک بفرمایید
---
پاسخ: با تصحیح فروغی مقایسه شد، متن صحیح است.
هومن در ۱۴ سال و ۷ ماه قبل، سهشنبه ۲۳ آذر ۱۳۸۹، ساعت ۰۱:۵۴ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۵۳۸:
استاد شجریان در آلبوم رندان مست هم بیت دوم را به صورت وان که را دیده در "جمال" تو رفت می خوانند. لطفا با منابع موثق چک بفرمایید.
---
پاسخ: با تصحیح فروغی مقایسه شد، متن صحیح است.
کیانوش در ۱۴ سال و ۷ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ آذر ۱۳۸۹، ساعت ۲۳:۴۴ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » آغاز کتاب » بخش ۳ - گفتار اَندر آفرینشِ عالم:
با درود. به نظر می آید که مصرع نخست بیت دهم باید چنین نوشته شود: ابر ده و دو هفت کدخدای
---
پاسخ: اگر منظورتان جدانویسی بوده، جدا نوشتیم، اما اگر مقصودتان حذف «شد» است اشتباه میکنید، مشکل وزنی دارد.
حسین در ۱۴ سال و ۷ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ آذر ۱۳۸۹، ساعت ۲۲:۱۰ دربارهٔ خواجوی کرمانی » دیوان اشعار » صنایع الکمال » حضریات » غزلیات » شمارهٔ ۳۵۳:
محسن نامجو با خواندن شعر ترنج به این شهر یه زیبایی دیگه بخشیده
حیران در ۱۴ سال و ۷ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ آذر ۱۳۸۹، ساعت ۱۸:۲۹ دربارهٔ نظامی » خمسه » خسرو و شیرین » بخش ۴ - آمرزش خواستن:
بله از فعل من فضل تو بیش است
که نیش مرقوم فرموده اید
---
پاسخ: با تشکر، تصحیح شد.
مهرتاش در ۱۴ سال و ۷ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ آذر ۱۳۸۹، ساعت ۱۷:۰۵ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » پادشاهی کیخسرو شصت سال بود » بخش ۱:
در ابتدای این داستان 4 بیت جا افتاده است
سخنران گویا برین داستان | دگر گونه از گفته باستان
که خسرو چگونه نشیند به گاه | چگونه فرستد به توران سپاه
گر از بخشش کردگار سپهر | مرا زندگی ماند و تازه چهر
بمانم به گیتی یکی داستان | ازین نامه ی نامور باستان
---
پاسخ: با تشکر، با توجه به این که ممکن است ابیات منقول در نسخهٔ شما در نسخهٔ منبع گنجور نباشد، لطفاً دوستانی که به شاهنامهٔ نسخهٔ مسکو دسترسی دارند ما را از نقل این ابیات در آن نسخه آگاه کنند.
امیر در ۱۴ سال و ۷ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ آذر ۱۳۸۹، ساعت ۱۴:۴۲ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۴۷:
استاد شجریان این رباعی را بسیار زیبا اجرا کرده اند
پیشنهاد میکنم حتما گوش کنید
علی در ۱۴ سال و ۷ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ آذر ۱۳۸۹، ساعت ۱۱:۳۹ دربارهٔ محتشم کاشانی » دیوان اشعار » ترکیببندها » شمارهٔ ۱ : باز این چه شورش است که در خلق عالم است:
با عرض سلام و احترام.
در بیت دوم از بند هفتم، این اصلاح باید صورت پذیرد:
«موجی به جنبش آمد و برخاست کوه کوه»
شکل موجود اشکال وزنی دارد .
به همه ی دوستان ، برادرانه توصیه می کنم این شعر را یک بار در روز عاشورا برای خود بخوانند تا بر عمق تأثیر آن بیشتر واقف گردند.
خداوند بر درجات محتشم بیفزاید. از شما متشکّرم
---
پاسخ: با تشکر، تصحیح شد.
حمیدرضا در ۱۴ سال و ۷ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ آذر ۱۳۸۹، ساعت ۰۸:۳۷ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۲:
ای فروغ حسن ماه یا ای فروغ ماه حسن؟؟؟؟
سید حسین تقوی در ۱۴ سال و ۷ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ آذر ۱۳۸۹، ساعت ۰۸:۱۳ دربارهٔ حافظ » مثنوی (الا ای آهوی وحشی):
با سلام . اولین بار این مثنوی زیبا را با صدای زیبای آقای فرامرز اصلانی و فکر میکنم در حدود سال 1357 شنیدم و به خاطر متن و کلمات آن چنان در دلم نشست که هیچگاه برایم سابقه نداشت . بعدا" فهمیدم مثنوی از حضرت حافظ است و برایم معلوم شد که علت این علاقه چه بود . علت نقش حافظ است . مثنوی از حافظ است . حافظی که هنوز آنچنان که باید به او پرداخته نشده است . ولی عیبی ندارد . خودش میگوید : قصر فردوس به پاداش جهان میبخشند ما که رندیم و گدا دیر مغان ما را بس موفق باشید
هومن در ۱۴ سال و ۷ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ آذر ۱۳۸۹، ساعت ۰۱:۱۷ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۳۶:
جواب به مهران:
در مصرع اول از بیت دوم رباعی شماره 38 می بینیم که خیام ایزد را شکر می کند. این نشان می دهد که خیایم به وجود خدا اعتقاد داشته است
هومن در ۱۴ سال و ۷ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ آذر ۱۳۸۹، ساعت ۰۱:۱۲ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۳۵:
م.ح با این تفسیری که شما کردین به نظرتون مصرع "هرچند به نزد عامه این باشد زشت" رو چطور تفسیر میکنین؟ یعنی چطور زمانی که قلب انسان با کلام خدا انس می گیرد و کسی سخن خدا را به گوش جان انسان می رساند در نزد عامه زشت است؟؟
رویا زلقی در ۱۴ سال و ۷ ماه قبل، یکشنبه ۲۱ آذر ۱۳۸۹، ساعت ۱۷:۱۰ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۰۳۹:
با سلام
یک بیت مانده به آخر
گر اژدهاست بر ره عشق است چون زمرد
عشق درست است نه عشقی
---
پاسخ: با تشکر، دوستانی که به تصحیح فروزانفر دسترسی دارند ما را از ضبط این بیت در آن تصحیح آگاه کنند.
بیتا در ۱۴ سال و ۷ ماه قبل، یکشنبه ۲۱ آذر ۱۳۸۹، ساعت ۱۴:۲۱ دربارهٔ محتشم کاشانی » دیوان اشعار » غزلیات » شمارهٔ ۳۹۶:
مصرع
از سعی اجل هم نه بامداد تو رفتم
به صورت املایش را تصحیح کنید
از سعی اجل هم نه به امداد تو رفتم
مصرع
تا زین ستم اباد برم داد تو رفتم
معنی ندارد در دیوانش دوباره نگاه کنید می باید چیزی به این صورت باشد:
تا زین ستم اباد ز بیداد تو رفتم
و مصرع آخر
"من منفعل از ناله و فریاد تو رفتم " درست است اگر دقت کنید کلمه فرهاد در بیت قبل به عنوان قافیه آمده و کلمه ناله به دنبال خود فریاد را دارد.
---
پاسخ: با تشکر، موارد مطابق پیشنهادتان تصحیح شد.
فرهاد در ۱۴ سال و ۷ ماه قبل، یکشنبه ۲۱ آذر ۱۳۸۹، ساعت ۰۴:۴۸ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۱۲۲:
صرف نظر از محتوای اصلی رباعی در باره حیران بودن آدمی در این جهان، چون چراغ (خورشید) در وسط فانوس (عالم) قرار دارد، این رباعی به ظاهر، دستگاه خورشید مرکزی را تداعی میکند. اگر چنین باشد، خیام بسیار پیش از کوپرنیک به دستگاه خورشیدی پی برده بوده است. البته در نوشته های تخصصی خیام اشاره ای به آن وجود ندارد.
سعید در ۱۴ سال و ۷ ماه قبل، شنبه ۲۰ آذر ۱۳۸۹، ساعت ۲۲:۰۸ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۸۶:
بیت دوم با توجه به "آسان گیر" "سخت میگیرد" درست است حافظ به سعی سایه
با توجه به موسیقی شعر در بیت اول "پنهان نشاید داشت" به جای "نشاید کرد" .... درست تر به نظر میرسد
---
پاسخ: با تشکر، متن مطابق تصحیح قزوینی است. البته در حاشیه آورده که در بعضی نسخ به جای «میگردد» نقل شده «میگیرد».
د.خ در ۱۴ سال و ۷ ماه قبل، شنبه ۲۰ آذر ۱۳۸۹، ساعت ۱۷:۲۰ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۰۴:
سوال آقای داریوش برای بنده هم مطرح میباشد و به نظر میرسد اساسا" منظور خواجه شیراز در مصرع دوم کاملا" مبهم میباشد. اگر مصرع دوم را به این صورت معنی کنیم که "لطف و مهر و محبت تو باعث شده است که چهره و سیمای من شاداب و خندان باشد" باز هم رابطه مصرع اول ودوم نا مشخص میباشد. اگر کسی معنی دقیق بیت را میداند من هم خوشحال میشوم .
بهروز در ۱۴ سال و ۷ ماه قبل، سهشنبه ۲۳ آذر ۱۳۸۹، ساعت ۱۸:۵۶ دربارهٔ سعدی » گلستان » باب دوم در اخلاق درویشان » حکایت شمارهٔ ۱۰: