گنجور

حاشیه‌ها

راستین در ‫۱ ماه قبل، شنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۴، ساعت ۱۰:۵۷ دربارهٔ نظامی » خمسه » خسرو و شیرین » بخش ۴۱ - مراد طلبیدن خسرو از شیرین و مانع شدن او:

درود 

یک بیت در این نسخه آورده نشده که در نسخه جناب وحید دستگردی وجود دارد

بین ابیات ۱۴۳ و ۱۴۴، هنگامی که خسرو آخرین تلاش ها را برای کام گرفتن از شیرین می کند و دیگر ناامید شده

بعد از این بیت

عتابی گر بود ما را ازین پس

میان‌جی در میانه، موی تو بس

 

این بیت می آید که در اینجا نیامده 

 

«چو لختی قصه‌های خوش فروگفت

گرفته زلف دلبر، خوش فروخفت»

 

و بعد باقی ابیات که نشان دهنده صبح شدن و طلوع خورشید و روز بعد

فلک چون جام یاقوتین روان کرد

ز جرعه خاک را یاقوت‌سان کرد

...

بزرگمهر در ‫۱ ماه قبل، شنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۴، ساعت ۰۹:۵۶ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۵۸۵:

این غزل در قافیه،  پسوند “ستی” دارد که آن را فعل شرطی می‌کند، و این پسوند معادل “می‌شد “ است.

شبان میشد، در دَوران می‌شد....

ali solgi در ‫۱ ماه قبل، شنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۴، ساعت ۰۷:۱۳ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۶۵۰:

دراین غزل منظور مولانا معشوق است که دراصل نیمه گمشده انسان است که اگرچه اصل او همان است و فقط لباس یا کالبد ان تغییرکرده است 

سیامک یوسفی در ‫۱ ماه قبل، شنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۴، ساعت ۰۶:۵۵ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۴۳:

امتحان نهایی برای مدرک دکترا در ادبیات فارسی:
یک غزل عرفانی و عاشقانه و پر معنا بسرایید با قافیه "گدایی" و ردیف "مصلحت نیست"

ساکن خرابات در ‫۱ ماه قبل، شنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۴، ساعت ۰۵:۵۷ دربارهٔ مجیرالدین بیلقانی » دیوان اشعار » شکوائیه » شمارهٔ ۷:

در قسمت هم آهنگ ها غزل شماره ۳۷ حافظ را هم بیفزایید. تقریبا محال است که حافظ بدون تاثیر گرفتن از این غزل مجیر غزل خود را سروده باشد.

نک:

۱. دو غزل بر یک وزن و قافیه استوار هستند.

۲. مضمون کلی دو غزل نه تنها شبیه به هم که عملا یکسان است.

۳. ترکیب نامتداول "سخت سست بنیاد" که به همان صورت به عنوان قافیه توسط دو شاعر به کار گرفته شده است.

پ.ن. البته این هم از عجایب دوران است. حقیر سال هاست که انس فراوانی با این غزل حافظ داشته ام و در این دلبستگی شخصی نقش عمده ای را به موسیقی ابیات میدادم. از آنجا که این ویژگی هم تا حد زیادی برآمده از انتخاب الفاظ است٬همیشه به افتخار چنین ابداع لغوی ای کلاه از سر خود برداشته و به قوه خلاقه حافظ حسد میبردم و البته حافظ هم با آن شوخ طبعی همیشگی اش به من گوشزد میزد که: "حسد چه می بری ای سست نظم بر حافظ" همانا "لطف سخن خدادادست". حال اما به قاعده همیشگی جوانمردان و به رسم دیرینه فرنگیان که "Give credit where credit is due" بر خود واجب میدانم که بر این شاعر بزرگ٬ گرچه کمی اصفهان ستیز٬ قرن ششم درود فرستاده که آبخور غنی ای برای سرایش یکی از ناب ترین غزل های تاریخ شعر فارسی دو قرن بعد ایجاد کرد. البته ناگفته نماند که غزل مجیر مستقل از ابداع چنین ترکیبی هم بس نغز و دل انگیز است.

کوروش در ‫۱ ماه قبل، شنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۴، ساعت ۰۲:۴۷ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر ششم » بخش ۷۸ - انابت آن طالب گنج به حق تعالی بعد از طلب بسیار و عجز و اضطرار کی ای ولی الاظهار تو کن این پنهان را آشکار:

خویش را موزون و چست و سخته کن

ز آب دیده نان خود را پخته کن

 

یعنی چه ؟

 

کوروش در ‫۱ ماه قبل، شنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۴، ساعت ۰۲:۴۱ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر ششم » بخش ۷۸ - انابت آن طالب گنج به حق تعالی بعد از طلب بسیار و عجز و اضطرار کی ای ولی الاظهار تو کن این پنهان را آشکار:

این الف وین میم ام بود ماست

میم ام تنگست الف زو نر گداست

 

یعنی چه ؟

 

کوروش در ‫۱ ماه قبل، شنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۴، ساعت ۰۲:۳۹ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر ششم » بخش ۷۸ - انابت آن طالب گنج به حق تعالی بعد از طلب بسیار و عجز و اضطرار کی ای ولی الاظهار تو کن این پنهان را آشکار:

دیده را نادیده خود انگاشتم

باز زنبیل دعا برداشتم

 

یعنی چه ؟

 

کوروش در ‫۱ ماه قبل، شنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۴، ساعت ۰۲:۳۱ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر ششم » بخش ۷۸ - انابت آن طالب گنج به حق تعالی بعد از طلب بسیار و عجز و اضطرار کی ای ولی الاظهار تو کن این پنهان را آشکار:

برده در دریای رحمت ایزدم

تا ز چه فن پر کند بفرستدم

 

یعنی چه ؟

 

کوروش در ‫۱ ماه قبل، شنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۴، ساعت ۰۲:۱۹ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر ششم » بخش ۷۸ - انابت آن طالب گنج به حق تعالی بعد از طلب بسیار و عجز و اضطرار کی ای ولی الاظهار تو کن این پنهان را آشکار:

لیک حق اصحابنا اصحاب را

در گشاد و برد تا صدر سرا

 

اصحابنا اصحاب یعنی چه ؟

 

احمد خرم‌آبادی‌زاد در ‫۱ ماه قبل، شنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۴، ساعت ۰۱:۴۶ دربارهٔ خاقانی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۱:

به استناد زیرنویس نسخه علی عبدالرسولی، در مصرع نخست بیت 21، «گِل به نیل» از آن رو به کار برده شده که در گذشته نیل فروشان در نیل گِل می‌ریختند تا وزن آن افزایش یابد.

کوروش در ‫۱ ماه قبل، شنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۴، ساعت ۰۱:۳۷ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر ششم » بخش ۷۸ - انابت آن طالب گنج به حق تعالی بعد از طلب بسیار و عجز و اضطرار کی ای ولی الاظهار تو کن این پنهان را آشکار:

چشم تیز و گوش تازه تن سبک

از شب هم‌چون نهنگ ذوالحبک

 

ذوالحبک یعنی چه ؟

 

کوروش در ‫۱ ماه قبل، شنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۴، ساعت ۰۱:۲۴ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر ششم » بخش ۷۸ - انابت آن طالب گنج به حق تعالی بعد از طلب بسیار و عجز و اضطرار کی ای ولی الاظهار تو کن این پنهان را آشکار:

کو بلی‌گو جمله را سیلاب برد

یا نهنگی خورد کل را کرد و مرد

 

مصرع دوم یعنی چه ؟

 

کوروش در ‫۱ ماه قبل، شنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۴، ساعت ۰۱:۲۳ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر ششم » بخش ۷۸ - انابت آن طالب گنج به حق تعالی بعد از طلب بسیار و عجز و اضطرار کی ای ولی الاظهار تو کن این پنهان را آشکار:

کو هنر کو من کجا دل مستوی

این همه عکس توست و خود توی

 

مستوی یعنی چه ؟

 

کوروش در ‫۱ ماه قبل، شنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۴، ساعت ۰۱:۱۹ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر ششم » بخش ۷۸ - انابت آن طالب گنج به حق تعالی بعد از طلب بسیار و عجز و اضطرار کی ای ولی الاظهار تو کن این پنهان را آشکار:

من ز دیگی لقمه‌ای نندوختم

کف سیه کردم دهان را سوختم

 

یعنی چه ؟

 

کوروش در ‫۱ ماه قبل، شنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۴، ساعت ۰۱:۱۵ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر ششم » بخش ۷۷ - رجوع کردن به قصهٔ قبه و گنج:

خیز ای داود از خلقان نفیر

ترک آن کردی عوض از ما بگیر

 

یعنی چه ؟

 

کوروش در ‫۱ ماه قبل، شنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۴، ساعت ۰۱:۱۳ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر ششم » بخش ۷۷ - رجوع کردن به قصهٔ قبه و گنج:

غنچه را از خار سرمایه دهد

مهره را از مار پیرایه دهد

 

مصرع دوم یعنی چه ؟

 

کوروش در ‫۱ ماه قبل، شنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۴، ساعت ۰۰:۵۹ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر ششم » بخش ۷۷ - رجوع کردن به قصهٔ قبه و گنج:

بر چه بگشادی بدل این دیده‌ها

یک به یک بئس البدل دان آن ترا

 

یعنی چه ؟

 

کوروش در ‫۱ ماه قبل، شنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۴، ساعت ۰۰:۵۴ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر ششم » بخش ۷۷ - رجوع کردن به قصهٔ قبه و گنج:

لیک من اینک بریشان می‌تنم

قایل این سامع این هم منم

 

بر ایشان میتنم یعنی چه ؟

 

کوروش در ‫۱ ماه قبل، شنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۴، ساعت ۰۰:۵۱ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر ششم » بخش ۷۷ - رجوع کردن به قصهٔ قبه و گنج:

اسجدوا لادم ندا آمد همی

که آدمید و خویش بینیدش دمی

 

یعنی چه ؟

 

۱
۴۹
۵۰
۵۱
۵۲
۵۳
۵۶۲۰