نک خیال آن فقیرم بیریا
عاجز آورد از بیا و از بیا
بانگ او تو نشنوی من بشنوم
زانک در اسرار همراز ویم
طالب گنجش مبین خود گنج اوست
دوست کی باشد به معنی غیر دوست
سجده خود را میکند هر لحظه او
سجده پیش آینهست از بهر رو
گر بدیدی ز آینه او یک پشیز
بیخیالی زو نماندی هیچ چیز
هم خیالاتش هم او فانی شدی
دانش او محو نادانی شدی
دانشی دیگر ز نادانی ما
سر برآوردی عیان که انی انا
اسجدوا لادم ندا آمد همی
که آدمید و خویش بینیدش دمی
احولی از چشم ایشان دور کرد
تا زمین شد عین چرخ لاژورد
لا اله گفت و الا الله گفت
گشت لا الا الله و وحدت شکفت
آن حبیب و آن خلیل با رشد
وقت آن آمد که گوش ما کشد
سوی چشمه که دهان زینها بشو
آنچ پوشیدیم از خلقان مگو
ور بگویی خود نگردد آشکار
تو به قصد کشف گردی جرمدار
لیک من اینک بریشان میتنم
قایل این سامع این هم منم
صورت درویش و نقش گنج گو
رنج کیشاند این گروه از رنج گو
چشمهٔ راحت بریشان شد حرام
میخورند از زهر قاتل جامجام
خاکها پر کرده دامن میکشند
تا کنند این چشمهها را خشکبند
کی شود این چشمهٔ دریامدد
مکتنس زین مشت خاک نیک و بد
لیک گوید با شما من بستهام
بیشما من تا ابد پیوستهام
قوم معکوساند اندر مشتها
خاکخوار و آب را کرده رها
ضد طبع انبیا دارند خلق
اژدها را متکا دارند خلق
چشمبند ختم چون دانستهای
هیچ دانی از چه دیده بستهای
بر چه بگشادی بدل این دیدهها
یک به یک بئس البدل دان آن ترا
لیک خورشید عنایت تافتهست
آیسان را از کرم در یافتهست
نرد بس نادر ز رحمت باخته
عین کفران را انابت ساخته
هم ازین بدبختی خلق آن جواد
منفجر کرده دو صد چشمهٔ وداد
غنچه را از خار سرمایه دهد
مهره را از مار پیرایه دهد
از سواد شب برون آرد نهار
وز کف معسر برویاند یسار
آرد سازد ریگ را بهر خلیل
کوه با داود گردد هم رسیل
کوه با وحشت در آن ابر ظلم
بر گشاید بانگ چنگ و زیر و بم
خیز ای داود از خلقان نفیر
ترک آن کردی عوض از ما بگیر
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بیان اندیشههای معنوی و عرفانی میپردازد و به دنبال فهم عمیقتری از وجود و ارتباط انسان با خداوند است. شاعر به توصیف فقیرانی میپردازد که از دنیا بیخبرند و به راز و رمزهای اسرار عشق الهی آگاهاند. او اشاره میکند که گنج واقعی در درون انسان قرار دارد و هر کس باید خود را در آینه حقیقت ببیند.
شاعر به سجده و عبودیت God اشاره دارد و بر آن است که اگر انسان با دیده دل ببیند، هیچ چیز از دست نخواهد داد. او بر وحدت وجود و حقیقت توحید تأکید کرده و انسان را به شناخت خویش دعوت میکند. به نوعی، مضمون شعر نشان میدهد که با ترک دنیای مادی و جستجوی حقیقت درونی، انسان میتواند به کمال و آگاهی برسد.
در بخشهای پایانی، شاعر به سختیهای بشری و کفران نعمتهای الهی اشاره میکند و از رحمت و برکت الهی که در تاریکیهاست، سخن میگوید. او به قدرت خداوند در تغییر شرایط و برآورده کردن نیازها اشاره کرده و انسانها را به بازگشت به سوی خداوند دعوت میکند.
هوش مصنوعی: نه به فکر آن انسان بینیاز و بدون تظاهر هستم که از اینجا به آنجا میرود و در تلاش است.
هوش مصنوعی: صدای او را تو نمیشنوی، اما من میشنوم؛ زیرا در رازهایش با او رازدارم.
هوش مصنوعی: به دنبال گنجی نباش، زیرا خود آن گنج دوست توست. آیا کسی غیر از دوست میتواند به معنای واقعی دوست باشد؟
هوش مصنوعی: هر لحظه او در مقابل آینه سجده میکند، همانطور که سجده میکند، برای نشان دادن چهرهاش.
هوش مصنوعی: اگر در آینه او یک ذره بیخیالی میدیدی، چیزی از تو باقی نمیماند.
هوش مصنوعی: هم افکارش و هم خود او از بین رفت، دانش او به نادانی تبدیل شد.
هوش مصنوعی: علوم و دانشی جدیدی از نادانیهای ما پدیدار شد و مشخص است که ما همواره در حال یادگیری هستیم.
هوش مصنوعی: صدا به شما رسید که «برای آدم سجده کنید»، پس همواره بر خویش بنگرید و او را بشناسید.
هوش مصنوعی: احولی از دید آنها دور شد و زمین به شکل یک چرخ آبی رنگ درآمد.
هوش مصنوعی: هیچ معبودی جز او نیست، و تنها اوست که وجود دارد؛ این سخن، حقیقت واحدیت را آشکار میکند.
هوش مصنوعی: این جمله به معنای آن است که در زمان مناسب، محبوب و دوست واقعی محوطهای را فراهم میکنند که بتوانیم چیزهای خوشایند و دلنشین را بشنویم.
هوش مصنوعی: به سمت چشمه برو و آنچه را که از دیگران مخفی گذاشتهای، نگو.
هوش مصنوعی: اگر بگویی که خودت موضوع را روشن نمیکنی، در واقع داری به خودت آسیب میزنی و به دنبال اثبات گناه خود میروی.
هوش مصنوعی: اما من اکنون در مقابل آنها به خود میبالم که این شنونده باشد، و این خود من هستم.
هوش مصنوعی: ظاهر درویشان و نقش گنج، هر دو نشانههایی از سختی و رنج هستند. این گروه از مردم که در رنج به سر میبرند، به دنبال معنای عمیقتری از زندگیاند.
هوش مصنوعی: آب خوشی برای آنها ممنوع شد و به همین دلیل در هر جام، زهر بیرحمی را مینوشند.
هوش مصنوعی: خاکها دامن را پر کردهاند و میکشند تا این چشمهها را خشک کنند.
هوش مصنوعی: این چشمهٔ دریا که در دل دارد، چه زمانی از این مشت خاک عاری از خوب و بد بیرون خواهد آمد؟
هوش مصنوعی: اما به شما میگویم که من بدون شما هیچگاه از شما جدا نیستم و همیشه به شما وابستهام.
هوش مصنوعی: مردم به حالتی معکوس و نادرست هستند، آنها در پی لذایذ زودگذر دنیوی هستند و از چیزهای ضروری همچون آب غافل شدهاند.
هوش مصنوعی: بعضی از مردم به طور طبیعی با روحیات انبیاء سازگاری ندارند و به جای این که از خوبیها و اخلاق نیکو پیروی کنند، دل به چیزهای زشت و ناپسند میزنند.
هوش مصنوعی: وقتی که به پایان کار رسیدی و چشمات را بستهای، آیا واقعا میدانی که در این حالت چه چیزهایی را از دست میدهی؟
هوش مصنوعی: چرا به این راحتی دل این چشمها را گشودی؟ این جایگزین بسیار بدی برای تو است.
هوش مصنوعی: اما خورشید رحمت بر آنان تابیده و آنها از لطف الهی بهرهمند شدهاند.
هوش مصنوعی: نرد نیکوکاری، که نشان رحمت است، به جای کفران و ناسپاسی، به بازگشت و توبه رهنمون شده است.
هوش مصنوعی: بر اثر این بدبختی مردم، آن شخص (جواد) به شدت نگران و عصبانی شده است و در دلش دو صد احساس عمیق و دردناک را تجربه میکند.
هوش مصنوعی: دلجویی از غنچه سبب رشد و زیبایی آن میشود، همچنین مهری که بر مار بزرگتر میتابد، به آن مفهوم و جلوهای خاص میبخشید.
هوش مصنوعی: روز به روشنی از تاریکی شب بیرون میآید و دست نیازمند میتواند نعمت را به وجود آورد.
هوش مصنوعی: شنیدهای که چگونه سنگها در دست شخصیتهایی بزرگ مانند خلیل و داود، به صورت ابزارهای هنری و زیبا درآمدهاند. در واقع، این اشاره به توانایی انسان در تبدیل مواد خام به چیزهای ارزشمند و زیبا دارد.
هوش مصنوعی: کوهی با ترس و دلهره در دل ابرهای تاریک، صدای خوش چنگ به گوش میرسد و نواهای زیر و بم در فضا طنینانداز میشود.
هوش مصنوعی: ای داود، از میان مردم برخیز! تو از ما کنار رفتهای، حالا از ما عوض و پاداش بگیر.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.