Somi Za در ۷ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۴، ساعت ۱۵:۵۸ در پاسخ به برگ بی برگی دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۰۸:
بی برگی جان، نمیدونم کی هستی و چی هستی ولی بعد از خوندن هر غزل حافظ فقط دنبال متن و حاشیه شما میگردم و با خوندنش غرق میشم در حال خوش....
همواره در نور و آگاهی باشید
حدیث مرادی در ۷ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۴، ساعت ۱۴:۳۱ در پاسخ به امیر کریمی دربارهٔ رضاقلی خان هدایت » تذکرهٔ ریاض العارفین » روضهٔ اول در نگارش احوال مشایخ و عارفین » بخش ۱۴۴ - مجذوب تبریزی:
وزن شعر: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن
Arsina Ansari در ۷ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۴، ساعت ۱۳:۰۴ در پاسخ به 7 دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۶۲:
وای خدا هنوز فرق بین مترادف و متضاد رو نمیدونه میاد اینجا شعر رو اینقد توهین آمیز معنا می کنه برو دنبال بازیت عه
خلیل شفیعی در ۷ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۴، ساعت ۱۲:۴۰ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۴۹:
نگاه دوم: عناصر برجستهٔ غزل ۲۴۹ حافظ
◆ ۱. فضای عاشقانه، دوری و انتظار:
→ سراسر غزل با زبان تمنّا و طلب سروده شده و حالوهوای دلتنگی عاشقانه و فراق جانسوز را مینمایاند. عاشق از صبا درخواست میکند که خبری، نسیمی، پیغامی از یار بیاورد تا از اندوه برهد.◆ ۲. گفتوگو با صبا (باد پیامرسان):
→ صبا، واسطهی آشنا در شعر فارسی، در اینجا نقشِ قاصد و پیکِ امید را دارد. حضور آن، فضایی لطیف و شاعرانه میآفریند و عشق را به طبیعت پیوند میزند.◆ ۳. تصاویر حسی : نفس یار، شمّه، نفحات، مشام:
→ حافظ در این غزل بیش از همیشه از حس روحانی بهره میگیرد؛ انگار عطر یار، درمان جان رنجور اوست. نسیم و نفس یار را چون داروی شفابخش میطلبد.◆ ۴. زبان خواهشگر، لحنی ملتمسانه:
→ افعال امریِ محترمانه مانند «بیار»، «بگو»، «بچشان»، «ببر» بارها تکرار شدهاند تا لحن کلی شعر را تضرعی، مشتاق و پُر از آرزو نشان دهند.◆ ۵. تصاویر خیالانگیز و استعاری:
→ استعارههایی چون «قدح آینهکردار»، «دلق رنگین»، «شکربار» و «غبار اغیار» فضای شعر را خیالپردازانه و چندلایه کردهاند.◆ ۶. تقابلها و تضادها:
→ تقابلهایی چون: «اسیر قفس» و «مرغ چمن»، «غبار اغیار» و «خاک ره یار»، «کام تلخ» و «لب شیرین»، و «دیدهٔ خونبار» و «آسایش» باعث تشدید حس و معنا شدهاند.◆ ۷. لحنهای متنوع و پیوسته:
→ از تمنا و دلتنگی آغاز میکند، به انتقاد و پند میرسد (در بیت «خامی و سادهدلی…»)، لحنی خاطره انگیز( نوستالژیک) دارد (مرغ چمن)، و سرانجام به نوعی صلح درونی و پذیرش ختم میشود.◆ ۸. ساختار موسیقایی:
→ وزن رملِ مثمنِ مخبونِ محذوف با حرکت نرم و لطیف خود، حال و هوای نسیم، دلتنگی و زمزمهی عاشقانه را به خوبی منتقل میکند.◆ ۹. نوع نگاه به انسان:
→ نگاه حافظ همچون همیشه مهربان و انساندوستانه است: انسان گرفتار قفس، خسته از صبر، مشتاق نوش جان و دیدهبان جمال، اما همچنان امیدوار و خواهان دیدار و باده.⬅️ خلیل شفیعی (مدرس ادبیات فارسی)
اردیبهشت ۱۴۰۴
خلیل شفیعی در ۷ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۴، ساعت ۱۲:۲۵ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۴۹:
نگاه اول
شرح غزل ۲۴۹ حافظ۱. ای صبا نَکهَتی از خاکِ رَهِ یار بیار / بِبَر اندوهِ دل و مژدهٔ دلدار بیار
◽️ ای باد صبا، نسیمی خوش از غبار کوی یار برایم بیاور؛ اندوه دلم را ببر و نوید دیدار محبوب را به دل برسان
▪️ آغاز تغزلی، با امید به «صبا» که پیک میان عاشق و معشوق است؛ ترکیب «مژدهٔ دلدار» نوید گشایش است.۲. نکتهای روحفَزا از دهنِ دوست بگو / نامهای خوش خبر از عالَمِ اسرار بیار
◽️ سخنی جانافزا از زبان دوست بر زبان آور؛ و نامهای پر از بشارت از عالم رازها برایم بیاور.
▪️ محبوب، منبع حکمت و راز است؛ «نکتهٔ روحافزا» استعاره از کلامی سرشار از لطف و معرفت.۳. تا مُعَطَّر کُنَم از لطفِ نسیمِ تو مَشام / شَمّهای از نَفَحاتِ نفسِ یار بیار
◽️ تا مشامم را از نسیم لطف تو خوشبو سازم، اندکی از عطر نفسهای یار برایم بیاور.
▪️ طلب رایحهای از یار، همانند طلب جان است؛ «نَفَحات» جانبخش و قدسی است.۴. به وفایِ تو که خاکِ رَهِ آن یارِ عزیز / بیغباری که پدید آید از اغیار بیار
◽️ به وفاداریات سوگند، خاک راه آن یار عزیز را برایم بیاور؛ اما بیآنکه گردی از بیگانگان در آن باشد.
▪️ بیت، تجسمِ تمنای خالص دیدار است؛ پاکیِ عشق، بدون آلایش اغیار.۵. گَردی از رهگذرِ دوست به کوریِ رقیب / بهرِ آسایش این دیدهٔ خونبار بیار
◽️ گردی از گذرگاه دوست، به کوری چشم رقیب، بیاور؛ تا مرهمی باشد بر چشم خونبارم.
▪️ حسادت رقیب و رنج عاشق در تقابلاند؛ آرزوی شفای دل و چشم با کمترین نشان از یار.۶. خامی و سادهدلی شیوهٔ جانبازان نیست / خبری از بَرِ آن دلبر عیّار بیار
◽️ سادهدلی و خامی روش عاشقان جانباز نیست؛ پس خبری از آن دلبر فریبکار برایم بیاور.
▪️ نکوهش بیعملی در عشق؛ دلبرِ «عیّار» یعنی فریبکار و دغلپیشه، اما دلربا.۷. شُکر آن را که تو در عِشرتی ای مرغِ چمن / به اسیرانِ قفس مژدهٔ گلزار بیار
◽️ شکر که تو در ناز و نعمت آزادی، ای پرندهٔ رها در چمن! برای اسیران قفس، نوید باغ و گلزار بیاور.
▪️ استعارهٔ «مرغ چمن» و «اسیر قفس»، تضاد میان آزاده و دربند را نمایان میسازد؛ بارقهٔ امید در دل اسیر.۸. کامِ جان تلخ شد از صبر که کردم بیدوست / عشوهای زان لبِ شیرین شِکربار بیار
◽️ از صبری که در فراق یار کشیدم، جانم تلخ شده است؛ دلبری کردنی از آن لب شیرین و شکربار برایم بیاور.
▪️ بیت، غایت تمنای عاشقانه است؛ لب شیرین، علاج تلخی فراق.۹. روزگاریست که دل چهرهٔ مقصود ندید / ساقیا آن قدحِ آینهکردار بیار
◽️ مدتیست که دل من روی محبوب را ندیده است؛ ای ساقی، آن جامی را که همچون آینه رخ مینمایاند، بیاور.
▪️ «قدح آینهکردار» یعنی جامی که حقیقت را نشان دهد؛ طلب روشنی و دیدار از پس پردهٔ غیبت.۱۰. دلقِ حافظ به چه ارزد؟ به مِیاش رنگین کن / وان گَهاش مست و خراب از سَرِ بازار بیار
◽️ دلق حافظ چه ارزشی دارد؟ آن را با شراب رنگین کن و سپس مست و بیپروا، او را به میان بازار بیاور!
▪️ نقد زهد ریایی و تظاهر؛ حافظ در پایان غزل، پیام خود را فاش میگوید: یا رندیِ عیان یا زهدِ پنهان، و این دلق بیمایه جز با شراب معنا نمییابد.⬅️ خلیل شفیعی( مدرس ادبیات)
اردیبهشت ۱۴۰۴
میثم ق در ۷ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۴، ساعت ۱۱:۵۸ دربارهٔ قاآنی » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۱۴۱ - در مدح فریدون میرزا گوید:
وزن دوری
عبدالسلام حقیقت در ۷ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۴، ساعت ۱۰:۵۴ دربارهٔ سعدی » بوستان » باب چهارم در تواضع » بخش ۱۰ - حکایت در معنی عزت نفس مردان:
بابک دلفروز خطاب پدر به دختر خردسالش هست یعنی ای جان دل بابا و بقول امروزی ها بابایی دلبندم نه اینکه چون دختر خردسال هست و در آینده مادر میشود گمان کنیم مامک دلفروز درست بوده
سید محمد مرعشی در ۷ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۴، ساعت ۰۶:۴۹ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۹:
با سلام دوستان میتوانند شرح این غزل را سایت دیدار جان ملاحظه نماید
برمک در ۷ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۴، ساعت ۰۵:۱۴ دربارهٔ سعدی » بوستان » باب اول در عدل و تدبیر و رای » بخش ۲ - حکایت در تدبیر و تأخیر در سیاست:
شنید این سخن بخت برگشته دیو
به زاری بر آورد بانگ و غریو
کای نیکبخت این نه چهر من است
ولیکن قلم در کف دشمن است
بر انداختم بیخ شان از بهشت
بکینم کنون مینگارند زشت
برمک در ۷ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۴، ساعت ۰۵:۱۲ در پاسخ به مهرناز دربارهٔ سعدی » بوستان » باب اول در عدل و تدبیر و رای » بخش ۲ - حکایت در تدبیر و تأخیر در سیاست:
سور دیواریست که گرد شهرها میکشیدند مانند سور چین که انرا دیوار چین میخوانیم یا سور دربند
برمک در ۷ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۴، ساعت ۰۵:۰۸ دربارهٔ سعدی » بوستان » باب اول در عدل و تدبیر و رای » بخش ۳ - گفتار اندر بخشایش بر ضعیفان:
بجای ترکیب بدترکیب نظامی و غیر نظامی در پارسی نمونه «سپاهی و شهری» و «لشکری و کشوری»را بکار بریم
تنت زورمند است و لشکر گران
ولیکن در اقلیم دشمن مران
که وی بر حصاری گریزد بلند
رسد «کشوری بی گنه »را گزند
جعفر عسکری در ۷ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۴، ساعت ۰۰:۳۲ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۷:
سلام. این رباعی قطعا از خیّام نیست.
سِیر تغییر این رباعی از سدههای ششم و هفتم تا امروز، شده همین رباعی بالا که در سایت نوشته شده.
دو ضبط ازین رباعی در سدههای شش و هفت رو تقدیم میکنم؛ رباعی دوم از سدهی هفتم منسوب به سدیدالدین اعور کرماج است:
آن قصر که بهرام در او جام گرفت
آهو بچه کرد و گور آرام گرفت
تا جای گرفته است بهرام به گور
دیر است که گور، جای بهرام گرفت
☆☆☆☆
آن قصر که جمشید در او جام گرفت
روبه بچه کرد و آهو آرام گرفت
بهرام همی گور گرفتی یکچند
اکنون بنگر که گور، بهرام گرفت
سدیدالدین اعور کرماج
دکتر حافظ رهنورد در ۷ ماه قبل، یکشنبه ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۴، ساعت ۲۳:۰۰ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۱۳:
نومیدی حافظانهای در این غزل هست.
به معشوق نامعلومی که فلانی و دلستانی مینامدش، میفرماید که من دلشکسته و خراب را دریاب که خدا را خوش میآید؛ اما در نهایت و بعد از یک دو نصیحت زیرکانه به معشوق، میفهمیم که کار از کار گذشته، معشوق دیر بر بالین رسیده که هیچ با رقیب بر بالین عاشق خود آمده است و حالا دارد ابراز لطف میکند.
این همان نومیدی حافظانه و رندانه است که غیرمستقیم پشیمانی معشوق را برایش تصویر کرده؛ که یعنی بپا زمان از دست نرود که درآیی و نالان شوی
کورش بقائی راوری در ۷ ماه قبل، یکشنبه ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۴، ساعت ۲۱:۲۵ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۵۱:
درود
در برخی موارد، معنیهای هوش مصنوعی بیربط و نادرست است؛ بهطور مثال معنی بیت ششم بالکل نامربوط است.
یوسف شیردلپور در ۷ ماه قبل، یکشنبه ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۴، ساعت ۲۰:۱۵ در پاسخ به م-ع دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۴۵:
درودها برشما واقعاً که بجا فرمودید وچقدر توضیح جامع و مفید واین همان اشتباهیست که خیلی از ماها دچار آن میشویم 🌹💗💗🙏🙏
تورج مهدی زاده ملاباشی در ۷ ماه قبل، یکشنبه ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۴، ساعت ۱۹:۳۶ دربارهٔ صائب » دیوان اشعار » تکبیتهای برگزیده » تکبیت شمارهٔ ۱۲۰۴:
این بیت صائب بزرگواربه بررسی موضوعاتی چون فریب، ناآگاهی، و عواقب ناشی از انتخابهای نادرست در زیر چرخ گردونمیپردازد. صائب از تجربه خود در مواجهه با دنیا و زندگی صحبت میکند و به مخاطبش یادآوری میکند که گاهی اوقات آنچه به نظر خوب و مهربان میآید، ممکن است در واقع منجر به درد و رنج شود درد و رنجی که چون خار کوچک انگاری می شود اما بسیار دردآور است.
«ندانستم که در دل بشکند خاری» یعنی نمیدانسته که در باطن این مهربانی، چیزی آزاردهنده و دردناک وجود دارد.
مهرناز در ۷ ماه قبل، یکشنبه ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۴، ساعت ۱۷:۴۳ دربارهٔ نظامی » خمسه » خسرو و شیرین » بخش ۷۱ - پاسخ دادن شیرین خسرو را:
گشاد ز درج لؤلؤ تنگ شکر
به نظرم باید گشاد از درج لؤلؤ تنگ شکر باشه
نیما در ۷ ماه قبل، یکشنبه ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۴، ساعت ۱۳:۰۵ دربارهٔ سعدی » گلستان » باب هشتم در آداب صحبت » حکمت شمارهٔ ۸۶:
رحمت خداوند بر حضرت سعدی
ابوالقاسم افشاری در ۷ ماه قبل، یکشنبه ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۴، ساعت ۱۰:۱۹ در پاسخ به پوران دخت طوسی دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۳۰:
درود و سپاس، خواهش می کنم ، خوشحالم که از جانب حقیر نکات مثبتی به مخاطبان فرهیخته، اهل دانش و معرفت ارائه و تقدیم گردیده ، و جا دارد تشکری کنم ازاین رسانه گنجور که زحمت کشیده اند و این امکانات را در اختیار علاقه مندان به عرفان و اهل ادب قرار داده اند . 🌹
محمدمتین عبدالهی در ۷ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۴، ساعت ۱۷:۲۰ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۶۰۹: