بی نیازا بر نیاز ما ببخش

گر چه غفلت کرده ایم اما ببخش

پای در گل ماندگان را دستگیر

عذر ناهموارگان را درپذیر

همچو یوسف شان برآر از چاه تنگ

[...]

سپاس و ستایش خداوند را

خداوند بی‌مثل و مانند را

که ما را خرد داد و جان آفرید

سپهر و زمان و مکان آفرید

خداوند خلق و خداوند امر

[...]

گرت راه باید به اهل صفا

طلب کن ز ذُریۀ مصطفی

به حبل المتین در زن ای دوست دست

که کس جز بدین از ضلالت نرست

چو خواهی که یابی خلاص از ظلام

[...]

الا ای برادر به سمع قبول

بباید شنیدن حدیث از رسول

خردمند را این سخن یاد گیر

بُوَد در جهان از دو دَر ناگزیر

یکی بر در حق به شکر و سپاس

[...]

رسیدیم وقتی به رستاق ری

دهی بود از عرصه هر کوی (؟)

به تعجیل می آمدیم از عراق

به اسبان عنان داده همچون براق

گروهی مصاحب فرود آمدیم

[...]

در ابداع، قسّام لیل ونهار

نهادست ارکان عالم چهار

برین چار هر یک سه معنی دهد

که شرحش زبان قلم می دهد

بود آتشش سرکش و تند و تیز

[...]

غلام هنرمند زیرک ایاز

که بودی بدو چشم محمود باز

درآمد به حضرت بر استاد پیش

نگهداشت چون بندگان راه خویش

به رویش نظر کرد محمود و گفت

[...]

ز هر نوع در مملکت کارهاست

که شه را در آن هر یک اسرارهاست

تو گردانی و گر ندانی خموش

چو فرمان دهد هر چه گوید بکوش

وگر چند پیش تو کاری است خرد

[...]

از آن پادشا ای برادر گریز

که خود کام و تند است و بدرام و تیز

و زان هم که از فرط ناز و نعیم

کند بار خشم تنعّم دو نیم

و زان هم که دارد حسد در نهاد

[...]

مدارا کند ناصح شهریار

که بنشاند آن آتش پُر شرار

به تدریج ساکن کند خوش خوشش

بکوشد مگر کم کند آتشش

چه کار عظیم است و دشوار و سخت

[...]

به وسع توانایی و تاب و توش

دمادم به خدمت زیادت بکوش

فرامُش مکن خویش را ای پسر

که ایمن نباشی به مال و به سر

چو خواهی که کسب سعادت کنی

[...]

چو از دور خواند تورا پادشاه

بنزدیک خویشت دهد جایگاه

اگر چند جای نشست تو نیست

ولی در مکاس تکلّف مَایست

چو فرمود حالی بباید نشست

[...]

هوا و مراد خداوندگار

ببایست بر خود کند اختیار

چو خواهی که باشی ز خاصان شاه

حجاب تو بر گیرم از پیش ماه

ببُر دوستی از قرینان خویش

[...]

براهیم ادهم به حمام بود

مگر احتیاجش به حجام بود

تراشنده گفتش که خیزای فقیر

برین تخته یک ساعت آرام گیر

گرت نیست چیزی بمزد تراش

[...]

به گفتار و کردار اگر راستی

به یک دل دو عالم بیاراستی

بجز بوده باز از گذشته مگوی

و گر می توانی در آن ره مپوی

مگو نیز در حال جز آنک هست

[...]

قوی همّتی از رجال کِبار

که بر وعظ بردی به سر روزگار

به اصحاب تنبیه کردی مدام

که از نفس باید کشید انتقام

بکوشید تا گر ز ساقی دَوْر

[...]

به جایی که شاه از تو دارد حجیب

مرو تا توانی بترس از نهیب

که نفرت پذیرد چو شرم آیدش

به وحشت ز تو طبع بگزایدش

ز وحشت کراهیّت آید پدید

[...]

یکی مرد نحوی به کشتی نشست

درِ راحت و امن بر خود ببست

ز کشتی یکی مدرسه ساخته

دماغ از خرد پاک پرداخته

چو لنگر گرانجان چو کشتی سبک

[...]

اگر حاجتی داری از پادشاه

ازوجز به لطف و مدارا مخواه

نگه دار فرصت، در ان وقت گوی

که باشد ملک خوشدل و تازه روی

به هر حال تخفیف ابرام کن

[...]

شنیدم که وقتی علی الاتفاق

سفر کرد عطّار سوی عراق

مَه روزه برخاست از بامداد

ز دروازۀ شهر بیرون فتاد

به حاجت درون، شد به ویرانه‌ای

[...]