از آن پادشا ای برادر گریز
که خود کام و تند است و بدرام و تیز
و زان هم که از فرط ناز و نعیم
کند بار خشم تنعّم دو نیم
و زان هم که دارد حسد در نهاد
برد آبت از روی، نانت نداد
و زان هم که هر لحظه و هر زمان
به بیهوده بگشاد دست و زبان
به گفتار و کردار ناخوب و زشت
چه گویم دگر هر چه باقی بهشت
نزاری به شاهی سزاوار اوست
که پاکیزه خو است و پاکیزه خوست
دگر کیست جز شاه ایران زمین
علی شهریار جهان شمس دین
مکن گر عطا می دهد پادشاه
عطای وی از شرکت خود تباه
بهل تا بر اندازه ی طبع خویش
اگر بایدش کم دهد ور نه بیش
بسی مستحق باشد امیدوار
که باشد بدو ملتفت شهریار
چو تو در میان مدخلی ساختی
بنای سخاوت برانداختی
کفایت جز این نیست در راه خیر
چنین کرده اند الحق ابدال سَیر
اگر هیچ دانی صواب از خطا
شریکی مکن با مَلِک در عطا
اگر خود بُوَد شاه پاکیزه رای
به ترتیب هرچیز بنهد به جای
وگر بی خرد باشد و بی اصول
ز ناصح ندارد نصیحت قبول
ملک گرچه در هر هنر صاحب است
تقاضای شهوت بر اون غالب است
نیارد از آن خویشتن را کشید
ز لذات شهوت نیارد بُرید
و گر آتش خشم او برفروخت
نَاَندیشد از خشک و تر هرچه سوخت
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن در مورد پادشاهی است که خودخواه، تندخو و حسود است. او به خاطر ناز و نعمت خود، خشمش را بر دیگران می‌ریزد و با گفتار و کردار زشت خود، بر مردم ظلم می‌کند. شاعر به برادر خود توصیه می‌کند که از چنین پادشاهی بگریزد و از پادشاهانی که پاک و نیکوخو هستند، چون شاه ایران، قدردانی می‌کند. او می‌گوید باید به سخاوت پادشاهان نابخرد اعتماد نکرد و اگر پادشاه عادل باشد، هر چیزی را بر اساس شایستگی‌ها تقسیم می‌کند. در نهایت، او بر این نکته تأکید دارد که پادشاهان ممکن است بر اثر شهوت و خشم خود، توانایی درست تصمیم‌گیری را از دست بدهند و به دیگران آسیب رسانند.
هوش مصنوعی: از پادشاهی دوری کن که تنها به خواسته‌های خود اهمیت می‌دهد و رفتار تند و تیزی دارد.
هوش مصنوعی: از شدت لهو و لذت، بدنش را به خشم می‌آورد و این وضعیت را به دو بخش تقسیم می‌کند.
هوش مصنوعی: اگر کسی در دلش حسد داشته باشد، حتی اگر از تو آب بخواهد، نان به تو نمی‌دهد و درستی و خوبی تو را نمی‌بیند.
هوش مصنوعی: هر لحظه و هر زمانی، او به طور بیهوده دست و زبانش را باز می‌کند.
هوش مصنوعی: چگونه بگویم درباره گفتار و رفتاری زشت و ناپسند وقتی که باقیمانده‌اش بهشت است؟
هوش مصنوعی: در میان افراد، تنها کسی که شایسته مقام سلطنت است، کسی است که دارای اخلاق نیک و پاک باشد.
هوش مصنوعی: به جز شاه ایران، کسی دیگر کیست که مانند علی، پادشاه جهان و تابان‌ترین نور دین باشد؟
هوش مصنوعی: اگر پادشاه هدایایی به تو می‌دهد، نباید طمع کنی و از او توقع بیشتری داشته باشی، زیرا ممکن است که این بخشش‌ها به خاطر خود او باشد و تو را در آن شریک نکند.
هوش مصنوعی: اجازه بده تا هر کس به اندازه طبع و ویژگی‌های خود از زندگی بهره‌مند شود؛ اگر نیاز است، چیزی از او کم شود وگرنه نباید چیزی بیشتر از آنچه که سزاوار است به او داده شود.
هوش مصنوعی: هر کسی که به امید و آرزوی کسی باشد، شایسته توجه آن شخص مهم و بزرگوار است.
هوش مصنوعی: وقتی تو در میان وارد شدی، بنیان بخشش و سخاوت را خراب کردی.
هوش مصنوعی: عمل نیکو به همین اندازه کافی است؛ در مسیر خوبی‌ها، چنین عمل کرده‌اند و حقاً که بندگان خاص خدا همین‌گونه رفتار کرده‌اند.
هوش مصنوعی: اگر نمی‌دانی که چه چیزی درست و چه چیزی اشتباه است، بهتر است در تقسیم هدایا با کسی که مقام بالایی دارد، شریک نشوی.
هوش مصنوعی: اگر پادشاه دارای اندیشه‌ای پاک و خالص باشد، می‌تواند هر چیز را به درستی در مکان مناسب خود قرار دهد و به نظم درآورد.
هوش مصنوعی: اگر کسی نادان و بی‌فکر باشد، نمی‌تواند از مشاوره یک مشاور واقعی بهره‌مند شود.
هوش مصنوعی: هر چند که پادشاه در هر هنری ماهر است، اما خواسته‌های نفسانی او بر تمام هنرهایش غلبه دارد.
هوش مصنوعی: انسان نمی‌تواند خود را از لذت‌های شهوت دور کند و از آنها جدا شود.
هوش مصنوعی: اگر آتش خشم او شعله‌ور شود، به هیچ چیز فرقی نمی‌کند؛ چه خشک باشد و چه تر، هر چیزی که در مسیرش قرار گیرد، خواهد سوخت.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.