گنجور

حاشیه‌گذاری‌های مهدی

مهدی

تاریخ پیوستن: ۳۰م اردیبهشت ۱۴۰۰

آمار مشارکت‌ها:

حاشیه‌ها:

۲۰

ویرایش‌های تأیید شده:

۲۱


مهدی در ‫۶ ماه قبل، چهارشنبه ۵ دی ۱۴۰۳، ساعت ۲۱:۲۸ دربارهٔ سیف فرغانی » دیوان اشعار » غزلیات » شمارهٔ ۵۰۰:

شهرهای فراوانی با نام «بیره» وجود دارند ولی چون سیف در انتهای عمر در «آق‌سرای» (ترکیه امروزی) زندگی می‌کرده احتمالا منظورش از بیره، بیره‌جک (Birecik) امروزی است.

سیف در سال ۷۴۹ هجری قمری (۱۳۴۸ میلادی) درگذشته. احتمالا «چون لشکرِ کافر از دَرِ بیره» به رویدای میان سلطنت مملوک‌ها و گروه دیگری اشاره دارد.

مهدی در ‫۶ ماه قبل، یکشنبه ۱۸ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۰۸:۲۱ دربارهٔ خواجوی کرمانی » دیوان اشعار » بدایع الجمال » شوقیات » شمارهٔ ۱۰۶:

این شعر به امیرخسرو دهلوی نیز منتسب است:

امیرخسرو دهلوی » دیوان اشعار » غزلیات » شمارهٔ ۹۴۷

مهدی در ‫۷ ماه قبل، یکشنبه ۱۱ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۰۶:۰۶ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۱۱۹:

میثم محمدی در مقاله «بررسی معنایی و اشتقاقی واژۀ ویذ/وید در شعری منسوب به رودکی» بیت را به نقل از «لغت فرس» این‌طور آورده و «وید/ویذ» را «گُم» معنی کرده است:

ای غافل از شمار چو پنداری // کت خالق آفرید ببی‌کاری
عمری که مر تراست سرِ مایه // ویذست و کارهات بدین زاری

پژوهشنامه فرهنگ و زبان های باستانی سال اول پاییز و زمستان 1399 شماره 1

مهدی در ‫۷ ماه قبل، شنبه ۱۰ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۰۴:۵۴ دربارهٔ فرخی سیستانی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۱ - در مدح یمین الدوله سلطان محمود بن ناصر الدین سبکتگین غزنوی:

بر آمد نیلگون ابری ز دریا // به آبِ سیل دریا کرد صحرا

از فخرالدین اسعد گرگانی در «ویس و رامین»

مهدی در ‫۷ ماه قبل، پنجشنبه ۸ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۰۵:۵۴ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۵۵:

ای عاشقِ دل داده بدین جای سپنجی // همچون شَمنی شیفته بر صورتِ فرخار

ای عاشقِ دلداده به جهانِ زودگذر، همچون شمن‌ها (احتمالا منظور بوداییان است) شیفته بت‌‌ها (احتمالا مجسمه بودا) شده‌ای.

مهدی در ‫۷ ماه قبل، چهارشنبه ۷ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۲۰:۰۴ دربارهٔ رودکی » ابیات پراکنده » شمارهٔ ۷:

یوسف سعادت در مقالهٔ زیر، واژه «کیاخن» را «گُیاخَن» درست کرده است. گیاخن صفت است نه اسم بنابراین معنی آهسته و نرم می‌دهد همان‌طور که از بیت رودکی آشکار است.

آن‌طور که لغت فرس اسدی بیت را نقل کرده با درستی بالا:

درنگ آر ای سپهرِ چرخوارا // گُیاخَن‌تَرْتْ باید کرد کارا

 

منبع: فرهنگ نویسی. شماره های پیاپی 5 و 6. تهران، اردیبهشت 1392.”دربارة واژة »گُیاخَن« در شعر رودکی“ سعادت، یوسف: فرهنگستان زبان و ادب فارسی. صص 328-323.

مهدی در ‫۷ ماه قبل، دوشنبه ۵ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۰۳:۰۷ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۱۰:

محمود امیدسالار در مصرع «هر جویکی که خشک همی بود شد رطیب»، «جویک» را به «چوبک» درست کرده‌اند.

 

منبع: ایران شناسی سال یازدهم تابستان 1378 شماره 42، مقاله «کنج» یا «کنج» در مقدمه ی رستم و سهراب

مهدی در ‫۷ ماه قبل، پنجشنبه ۱ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۰۶:۴۹ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۷:

بشنوید با صدای استاد وحید قاسمی از افغانستان با آهنگسازی استاد یعقوب قاسمی:

پیوند به وبگاه بیرونی

مهدی در ‫۷ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۲ آبان ۱۴۰۳، ساعت ۰۱:۳۶ دربارهٔ خاقانی » دیوان اشعار » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۳۱۰:

سیدعلی میرافضلی، با استفاده از نسخهٔ کتابخانه مجلس، بیتِ اول را این‌گونه تصحیح کرده است:

خاقانی اگر با زر و مَی داری رای
نه دین بنوا داری و نه عقل بجای

منبع: پیوند به وبگاه بیرونی

مهدی در ‫۹ ماه قبل، دوشنبه ۱۶ مهر ۱۴۰۳، ساعت ۰۷:۱۷ دربارهٔ هلالی جغتایی » غزلیات » شمارهٔ ۲۲۷:

این شعر را آهنگساز بزرگ تاجیکستان، زیادالله شهیدی، به سبک اپرا پرداخته است. خواننده هم «احمد باباقلوف» است.

پیوند به وبگاه بیرونی

مهدی در ‫۱ سال و ۴ ماه قبل، پنجشنبه ۱۰ اسفند ۱۴۰۲، ساعت ۰۸:۱۶ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۶۹۶:

این شعررا «گروه سیریا» با لهجه‌ٔ بوشهری خوانده‌اند:

پیوند به وبگاه بیرونی

مهدی در ‫۲ سال و ۴ ماه قبل، شنبه ۲۲ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۰۹:۲۱ دربارهٔ سوزنی سمرقندی » دیوان اشعار » هزلیات » قصاید » شمارهٔ ۳۱ - در وصف حال خود گوید:

علی‌اشرف صادقی (فرهنگنویسی، شماره ۱۲، ۱۳۹۶، ص ۱۴۱) بیت هشتم را اینگونه تحصیح کرده است:

داشتم در میانــــــۀ شــــــعرا // سرخ روی و ستیخ گـردن خـویش

ستیخ را تحول‌یافتۀ ستیغ با بیواک شدن «غ» پایانی و به معنی «افراشته» دانسته است. جالب است که سیخ کبابی را هم از همین واژه دانسته است.

مهدی در ‫۲ سال و ۵ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۱ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۲۳:۰۹ دربارهٔ عبید زاکانی » اخلاق الاشراف » باب اول در حکمت - مذهب مختار:

سیدعلی میرافضلی نشان داده است که رباعی «زین سقف برون رواق و دهلیزی نیست ...»، از آن «شمس‌الدین کاشی» است.
منبع:‌پیوند به وبگاه بیرونی

مهدی در ‫۳ سال و ۱ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۰ خرداد ۱۴۰۱، ساعت ۱۰:۳۳ دربارهٔ کمال خجندی » مقطعات » شمارهٔ ۵۳:

مصرع دوم از بیت دوم، تضمینی است از همام تبریزی:

شکر از مصر به تبریز میارید دگر // کان شکر را چه محل این شکرستان اینجاست

غزل کامل: 

همام تبریزی » غزلیات » شمارهٔ ۲۱

مهدی در ‫۳ سال و ۴ ماه قبل، دوشنبه ۹ اسفند ۱۴۰۰، ساعت ۰۰:۴۰ دربارهٔ شهریار » گزیدهٔ غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۱ - یکشب با قمر:

بشنوید با صدای لیلا شریفی:
پیوند به وبگاه بیرونی

مهدی در ‫۳ سال و ۴ ماه قبل، یکشنبه ۸ اسفند ۱۴۰۰، ساعت ۰۸:۵۲ دربارهٔ امیرخسرو دهلوی » دیوان اشعار » غزلیات » شمارهٔ ۴۹۵:

این شعر را غزال عنایت در این ویدیو خوانده است:
پیوند به وبگاه بیرونی

مهدی در ‫۳ سال و ۵ ماه قبل، شنبه ۱۸ دی ۱۴۰۰، ساعت ۲۲:۲۰ در پاسخ به 246 دربارهٔ همام تبریزی » غزلیات » شمارهٔ ۷۹:

به نظرم «دیده‌ای» باید درست باشد. من بیت را این طور می‌فهمم:
دیده‌ای که بادِ بهاری چطور گل‌ها را می‌افشاند [می‌ریزاند]؟ مهربانان، جان و دلِ خود را همان‌طور نثارِ تو می‌کنند.

مهدی در ‫۳ سال و ۶ ماه قبل، جمعه ۳ دی ۱۴۰۰، ساعت ۰۰:۲۲ دربارهٔ سلمان ساوجی » دیوان اشعار » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۷:

این رباعی در پیشگاهِ آهنگِ زیبای «یار امان» از «جوره‌بیک قاشی‌اف» آمده است:
پیوند به وبگاه بیرونی

مهدی در ‫۳ سال و ۹ ماه قبل، جمعه ۲۶ شهریور ۱۴۰۰، ساعت ۰۹:۵۳ دربارهٔ رهی معیری » غزلها - جلد دوم » وفای شمع:

«اقبال‌بانو» خواننده‌ی پرآوازه‌ی پاکستان این غزلِ نغز را خوانده است:
https://youtu.be/RXXe0DVC2DE

مهدی در ‫۴ سال قبل، پنجشنبه ۱۷ تیر ۱۴۰۰، ساعت ۲۰:۰۹ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۳۹۵:

همان‌طور که فاطمه فرمود «خجسته میرزاولی» و «مدینه حق‌نظروا» این شعر را خوانده‌اند:
https://www.youtube.com/watch?v=obCbgIFWlas
که بازخوانی بود و خواننده‌ی اصلی آن «خرما شیرین» است:
https://www.youtube.com/watch?v=8KStcwMfzck