یزدانپناه عسکری در ۲ سال و ۱ ماه قبل، جمعه ۱۲ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۱۱:۰۸ دربارهٔ شهریار » گزیدهٔ غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۲۲ - غروب و مهتاب دریا:
7- چنگ ابدیت را بر ساز مسیحا زن - گو در نوسان آید ناقوس کلیسایی
***
[یزدانپناه عسکری]
چنگ ابدیت را بر گوی وجودت بین - ارزانی آگاهی جزیهٔ چرخانی
____
7:231
یزدانپناه عسکری در ۲ سال و ۱ ماه قبل، جمعه ۱۲ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۱۰:۴۹ دربارهٔ ملک‌الشعرا بهار » چهارپاره‌ها » مرغ شباهنگ:
32- من از آن پنجرهٔ روحانی - در فضای ابدیت نگران
***
[یزدانپناه عسکری]
نیم نگاهی از پنجرهٔ روحانی به عظمت ابدیت و در نا امیدی رها و نگران سرنوشت خود بودن.
15:128 105 ، 7:50
(نگین)در ابتدای راه در ۲ سال و ۱ ماه قبل، جمعه ۱۲ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۱۰:۲۶ دربارهٔ جامی » هفت اورنگ » سبحة‌الابرار » بخش ۸۲ - عقد بیست و پنجم در فتوت که بار خود از گردن خلق نهادن است و زیر بار خلق ایستادن:
بت خود را بشکن خوار و ذلیل، ناور شو به فتوت چو خلیل، بت تو نفس هواپرور توست، که به صد گونه خطا رهبر توست.... یادآور ابیاتی از مولانا است، که میفرماید:
نفست اژدرهاست او کی مرده است
از غم بی آلتی افسرده است
گر بیابد آلت ، فرعون او
که بامر همی رفت او آب جو
تا فسرده می‌بود آن اژدهات
لقمهٔ اویی چو او یابد نجات
یزدانپناه عسکری در ۲ سال و ۱ ماه قبل، جمعه ۱۲ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۱۰:۲۲ دربارهٔ نیر تبریزی » غزلیات » شمارهٔ ۵۱:
8- به نیاز نذر کردم که گر رسم بوصلت - همه از تو ناز و انکار و زمن نیاز باشد
***
[غالب دهلوی]
چو ناز جلوه گر آید نیاز باید بود.
[یزدانپناه عسکری]
به ناز تو فریبا نذر کردم که رسم به وصالت - همه ز تو ناز و انکار، زمن نیاز و فریب
8:56
فاطمه زندی در ۲ سال و ۱ ماه قبل، جمعه ۱۲ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۰۶:۳۲ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۹۱:
وزن:فعلاتن فعلاتن فعلن
(رمل مخبون محذوف)
۱_ کی بِرُست این گُلِ خندان و چنین زیبا شد؟
اخِر این غوره‌ی نوخاسته چون حَلوا شد
غوره: انگور نارس و ترش مزه.
نوخواسته :تازه روییده ۲_نوجوان .آخِر در اینجا بر تعجب و شگفتی دلالت دارد .معنای بیت این گل شکفته چه وقت غوره تازه روییده چگونه به این سرعت به انگور شیرین تبدیل شد؟
۲_ دیگر این مرغ کی از بیضه برآمد؟ که چنین
بلبلِ خوش سخن و طوطیِ شکّرخا شد
از بیضه برآمد سر از تخم بیرون آورد، شِکٌَرخا: شِکٌر خاینده از مصدر خاییدن به معنای جویدن شکر خوار. شکرخا: کنایه از شیرین سخن هم هست.
معنای بیت: و این پرنده خوش آواز چه وقت سر از تخم بیرون آورد که به این سرعت به بلبل خوش سخن و طوطی شیرین گفتار تبدیل شده است؟
۳_که درآموختش این لطف و بَلاغت؟ کآن روز
مردم از عقل به دَر بُرد که او دانا شد
که در آموختش: چه کسی به یاد داد
بلاغت: وضع یا کیفیت بیان به شیوهٔ قابل فهم و خوشایند و مطابق با قاعده های ادبی
مردم از عقل به در برد: عقل از سر مردم پراند
۴_شاخَکی تازه بَرآوَرد صبا بر لبِ جوی
چشم بر هم نزدی سَروِ سَهی‌بالا شد
شاخکی تازه: شاخهٔ کوچکِ جوان.
برآورد :رویاند. رویاندن نهال های تازه را به باد صبا نسبت داده است. صبا: باد خنک و لطیفی که از جانب شمال شرقی می وزد.
به اعتقاد قدما باد صباست که گیاهان را می رویاند و گلها را شکفته می کند.
۵_عالَمِ طفلی و جَهلِ حَیَوانی بگذاشت
ادمی‌طبع و مَلَک‌خوی و پَری‌سیما شد
عالم طفلی دوران کودکی و خردسالی.
بگذاشت: در اینجا یعنی پشت سر گذاشت و از آن بیرون آمد.
آدمی طبع: دارای خلق و خوی انسانی، انسان.
ملک خوی :فرشته خو
پری سیما:پری چهره داری چهره یی به زیبایی پریان
۶_ عقل را گفتم: از این پس به سلامت بنشین!
گفت: خاموش! که این فتنه دگر پیدا شد
سلامت:امنیت، عافیت پارسایی ،رستگاری«.به سلامت بنشین» یعنی در امان باش، در پی پارسایی و رستگار باش.
فتنه :معشوقی که موجب فتنه وآشوب گردد، زیبا رویی که دل و دین می رباید۲_ آشوب بلا،گمراهی .
دگر: به معنای باز، بار دیگر دوباره بگیریم بی معنا نخواهد بود، اما بهتر است آن را بیانگر قطعیٌت یافتن چیزی و غیر قابل برگشت بودن آن بگیریم.
معنای بیت عقل گفتم اگر حالا بعد می توانی در امان باشی به فکر رستگاری باشی گفت: ساکت باش که دیگر کار من تمام است، زیرا این دلبر فتنه انگیز ظهور کرده است.
۷_ پُر نشد چون صدف از لُؤلُؤِ لالا دَهَنی
که نه از حسرتِ او دیده‌ی ما دریا شد
لؤلؤ لالا: مروارید درخشان .در اینجا کنایه از دندان های سفید و درخشان معشوق است.
پر شدن دهن از دندان به بالغ شدن و قد کشیدن اشاره دارد.
حسرت: آرزوی برآورده نشده. دید دریا شدن :پر شدن چشم از اشک به شدت گریه کردن.
معنای بیت: هر دهنی که مانند صدف از مروارید های درخشان دندان پر شود هر زیبا رویی که قد و بالا بکشد ببالد ،چشم ما را از حسرت وصالش پر از اشک می کند.
۸_ #سعدیا! غنچه‌ی سیراب نگنجد در پوست
وقت، خوش دید و بخندید و گُلی رعنا شد
سیراب: پرطراوت. نگنجد در پوست: پوست غنچگی خود را می شکافد و می شکفد. در پوست نگنجیدن کنایه از بسیار شاد بود هم هست . بخندید در اینجا شکفت باز شد. رعنا: زیبا.
به شرح : محمد علی فروغی
حبیب یغمایی
سعدی : به چه کار آیدت ز گُل طبقی ؟
از گلستان ِ ما بِبَر طبقی
شاد و تندرست باشید .
فاطمه زندی در ۲ سال و ۱ ماه قبل، جمعه ۱۲ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۰۵:۵۳ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۹۴:
#غزل شمارهٔ_۱۹۴
وزن :فعلات فاعلاتن فعلات فاعلاتن
(رمل مثمن مشکول )
۱_شبِ عاشقانِ بی‌دل، چه شبی دِراز باشد!
تو بیا کز اوّلِ شب، دَرِ صبح باز باشد
معنای بیت: شب عاشقان بی قرار عجب شب دیر گذر و دراز آهنگی است اما کافی ست تو بیای تا این شب دراز به سرعت برق سپری شود و از همان آغاز شب ، در صبح باز شود و بتوان روشنایی با مداد را دید. در این بیت گذشته از این معنا که حضور یار باعث می شود زمان به سرعت بگذرد، به این نکته نیز اشاره شده که خورشید چهره یار ،به شب تاریکه عاشقان را به روز روشن و دل می کند.
۲_ عَجَب‌ست اگر توانم که سفر کنم ز دستت
به کجا رَوَد کبوتر که اسیرِ باز باشد؟
۳_ز مَحَبَّتَت نخواهم که نظر کنم به رویَت
که مُحِب صادق آنست که پاک باز باشد
زمَحَبَتَ:از بس تو را دوست دارم
مُحِب صادق :عاشق صادق
پاک باز: در اصل صفت قمار بازی است که هر دارد ببازد یا در قمار تقلب نکند .مراد عاشقی ست که با نظر پاک به معشوق نگاه کند و عشقش آمیخته به شهوت نباشد (در تصوف )کسی که بدون هیچ توقع و چشمداشت به خدا عشق بورزد . از بس تو را دوست دارم نمی خواهم به چهره ات نگاه کنم می ترسم که با دیدن چهره زیبایت حظ بصر ببرم و این به معنای آن خواهد بود که من از خودخواهی و خودپرستی رها نشده‌ام. یا ،نمی خواهم به چهره ات نگاه کنم زیرا می دانم که هنوز از خودخواهی رها نشده ام زیرا عاشق واقعی کسی است که در راه عشق از همه چیز خود گذشته باشد و هیچ چیز را برای خود نخواهد.
۴_ به کرشمه‌ی عنایت، نِگَهی به سویِ ما کن!
که دعایِ دردمندان، ز سرِ نیاز باشد
کرشمه :در اینجا یعنی« گوشه چشم» عنایت: توجه لطف.
معنای بیت: به گوشه چشم عنایت نگاهی به ما بینداز، زیرا دعای عاشقان دردمند از سر احتیاج است.
۵. سخنی که نیست طاقت که ز خویشتن بپوشم
به کدام دوست گویم که مَحَلّ راز باشد؟
محل راز :رازدار, قابل اعتماد.
معنای بیت: رازی که خود من نمی توانم آن را در دل پنهان کنم با کدام دوست در میان بگذارم که آن را برملا نکند.
۶_ چه نماز باشد آن را که تو در خیال باشی؟
تو صَنَم نمی‌گذاری که مرا نماز باشد
صنم: بت معشوق زیبا روی خوش اندام
معنای بیت :کسی که تو در خیالش مجسم باشی چه نمازی دارد؟ ای بت من تو نمی گذاری که من نمازی با حضور قلب بگزارم.
۷_نه چنین حساب کردم چو تو دوست می‌گرفتم
که ثَنا و حَمد گوییم و جَفا و ناز باشد
نه چنین حساب کردم: این خیال را نمی کردم.
ثنا : ستایش، حمد و ستایش،مدح
جفا: بی مهری بی وفایی معنای بیت: وقتی دل به تو می بستم خیال نمی کردم که جواب ستایش مرا با بی‌مهری و ناز خواهی داد.
۸_ دِگَرَش چو بازبینی، غمِ دل مگوی سعدی!
که شبِ وصال کوتاه و سخن دراز باشد
دگرش: بار دیگر او را
۹_ قَدَمی که بَرگرفتی به وفا و عَهدِ یاران
اگر از بلا بترسی، قَدَم مَجاز باشد
برگرفتی: برداشتی. مَجاز خلاف حقیقت،معنای بیت: قدمی که در راه وفاداری و حفظ پیمان یار برداشتی تنها در صورتی حقیقی و صادقانه خواهد بود که از رنج و بلا نترسید وگرنه قدمی بر خلاف حقیقت خواهدبود.
به شرح : محمد علی فروغی
حبیب یغمایی
سعدی : به چه کار آیدت ز گُل طبقی ؟
از گلستان ِ ما بِبَر طبقی
شاد و تندرست باشید ..
فاطمه زندی در ۲ سال و ۱ ماه قبل، جمعه ۱۲ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۰۵:۳۹ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۹۳:
#غزل _شمارهٔ _۱۹۳
وزن :فعلاتن مفاعلن فعلن
۱_ شورشِ بلبلان، سَحَر باشد
خُفته از صبح، بی‌خبر باشد
شورش :شور و غوغا ،بانگ و فریاد.
۲_تیر باران ِعشق خوبان را
دل شوریدگان سپر باشد
تیر باران :باران تیر ،بارش تیر به فراوانی از هر سو
معنای بیت :عاشقان ِ شیدا و پریشان در برابر تیرهای بلایی که عشق زیبا رویان پی در پی به طرف آنها پرتاب می کنند ، دل سپر می کنند و آماده اند تا تیر برای عشق در دل آنها فرو رود .
۳_عاشقان، کُشتِگانِ معشوقند
هر که زنده‌ست در خطر باشد
معنای بیت: عاشقان واقعی کسانی هستند که به دست ِ معشوق کشته شده اند (عاشقان واقعی برای خود در برابر معشوق وجودی قایل نیستند ، آنان در معشوق فنا شده اند ، و بنابراین هیچ خطر متوجه آنها نیست . زیرا دیگر چیزی برای از دست دادن ندارند .کسانی در خطرند که زنده اند (از خود بینی و خود پرستی رها نشده اند .
۴. همه عالَم جَمالِ طَلعَتِ اوست
تا که را چشمِ این نظر باشد
طلعت:چهره
نظر :نگاه در عرفا به دید و احساسی لطیف و معنوی است که به وسیله ی آن می توان حقیقت را درک کرد .آن چشم حقیقت بین و زیبایی شناسی است که در باطن انسان باز می شود و به وسیلهٔ آن می توان حق را دریافت .
معنای بیت:سراسرِ جهان جلوهٔ زیبایی چهرهٔ معشوق ازلی است،باید دید چه کسی می تواند از زاویهٔ چنین نظری به جهان نگاه کند.
۵. کس ندانم که دل بِدو ندهد
مگر آن کس که بی‌بصر باشد
ندانم:نمی شناسیم ، سراغ ندارم.
بی بصر: نابینا ، نادان
۶. آدمی را که خارَکی در پای -
نَـرَوَد طُرفه‌جانور باشد
خارکی : خار کوچکی
طرفه: عجیب،شگفت.
معنای بیت:کسی که حتی خار کوچکی از عشق در پای ِ دلش فرو نرود (عشق دلِ او را
بی تاب ولی بی قرارنکند) بی‌گمان جانور عجیبی است.
۷. گو تُـرُش‌روی باش و تلخ‌سخن!
زهرِ شیرین‌لبان شِکَر باشد
شیرین لب:معشوقی که لب شیرین و مکیدنی دارد.کنای از شیر زبان و خوش سخن هم هست .
معنای بیت:گیرم که معشوق ترش رویی کند و سخنان تلخ و آزار دهنده بر زبان براند ، زَهرِ شیرین لبان در کامِ عاشقان مانند شکر شیرین است.
۸. عاقلان از بلا بپرهیزند
مذهبِ عاشقان دِگَر باشد
بلا:رنج(در معنای مجازی )معشوق، از آن رو که عاشق را آزار می دهد.
مذهب :آیین در اینجا یعنی« راه و رسمِ عاشقی »
معنای بیت :عاقلان از رنج و مصیبت می گریزند، اما راه و رسم عاشقان دیگر است. عاشقان خود را آماج بلا و رنج می کنند.
۹. پایِ رفتن نماند #سعدی را
مرغِ عاشق، بُریده پَر باشد
پای :در معنای مجازی تاب و توان
معنای بیت:درد عشق سعدی را از پای درآورده است و دیگر تاب و توان حرکت را از دست داده است، آری پرندهٔ عاشق بریده بال است و قادر به پرواز نیست
به شرح : محمد علی فروغی
حبیب یغمایی
سعدی : به چه کار آیدت ز گُل طبقی ؟
از گلستان ِ ما بِبَر طبقی
شاد و تندرست باشید .
فاطمه زندی در ۲ سال و ۱ ماه قبل، جمعه ۱۲ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۰۵:۳۲ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۹۲:
#غزل_شماره_۱۹۲
وزن :مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن
(مجتث مثمن مخبون محذوف)
۱_گَر آن مُراد، شبی در کنارِ ما باشد
زِهی سَعادت و دولت که یارِ ما باشد
مراد :آرزوی دل «در تصوف »مرشد ،پیر
دولت :بخت ،نیک بختی ،اقبال
۲_اگر هزار غم است از جهانیان بر دل
همین بس است که او غمگسارِما باشد
غمگسار:غمخوار، کسی که غم را از دل ببرد کنایه از محبوب ،معشوق
۳_به کُنجِ غاری عُزلَت گُزینم از همه خَلق
گر آن لطیفِ جهان، یارِ غارِ ما باشد
خلق :مردم
ظریف :نازک اندام ، و نیز خوشخوی ، خوش معاشرت ، بذله گو.کسی که در لطافت و خوشخویی و خوش معاشرتی ، بذله گویی در جهان مانند ندارد
همام تبریزی گفته است :خاک ره گشتند بسیار از لطیفان جهان/کز لطافت روی ایشان برد آبِ یاسمن
یارِغاری : در معنای مجازی رفیق یک رنگ و موافق یارِ صادق
۴_از آن طرف نپذیرد کمالِ او نُقصان
وَزین جهت شرفِ روزگارِ ما باشداگر چنین
اتفاق فرخنده یی بیفتد و آن مراد شبی را پیش من بگذراند )تا جایی که به او مربوط می شود کمال و فظیلتش کاهش نمی یابد و تا جایی به من مربوط می شود ،حضور او برای تمام عمر مایهٔ افتخار من خواهد بود .
۵_جفایِ پرده‌دَرانم تفاوتی نکند
اگر عنایتِ او پرده‌دارِ ما باشد
جفت:بی مهری
پرده دَران :کسانی که حرمت دیگران را هتک می کنند یا کارت‌های ناروای دیگران را بر ملا می کنند.
آدم های هتاک و بدهن ضمیر «م»در «پرده درانم »متمم فعل است به معنای برای من ،از نظر من ».
عنایت:توجه
پرده دار:پرده پوش ،حافظ اسرار .در اصل به معنای حاجب یا دربان است ،کسی که در در بارشاهان مامور بالا بردن و آویختن پرده بود و با این کار به دیگران اجازه ورود می‌داد یا نمی داد.
معنای بیت: اگر توجه و لطف او پرده دارمن شود دیگر از بی مهری و آزار هتاکان پروایی نخواهم داشت.
۶_مرادِ خاطرِ ما مشکل‌ست و مشکل نیست
اگر مرادِ خداوندگارِ ما باشد
مراد :۱_ آرزو، حاجت، نیاز.
در مصراع دوم خواست و اراده.
خداوندگار:۱_ رئیس، بزرگ،۲_ خدا .
معنای بیت: برآورده شدن آرزو و حاجت دل ما مشکل است اما اگر خواست آن بزرگ چنین باشد مشکل نیست.
۷_به اختیارِ قضایِ زمان بباید ساخت
که دایم آن نبود کاختیارِ ما باشد
اختیار: خواست، انتخاب .قضای زمان :حکم روزگار.
معنای بیت: باید با آنچه حکم روزگار برای ما اختیار می کند و رقم می زند ساخت،
زیرا روزگار همیشه به خواست ما و بر وفق مراد ما نمی گردد.
۸_و گر به دستِ نگارینِ دوست کُشته شویم
میانِ عالَمیان، افتخارِ ما باشد
نگارین :در اینجا یعنی« زیبا »
۹_به هیچ کار نیایم گَرَم تو نَـپْـسَـندی
و گر قبول کنی، کار، کارِ ما باشد
معنای بیت: اگر تو مرا نپسندی به هیچ دردی نخواهم خورد همه کارهای من بی ارزش خواهد بود) و اگر تو مرا بپذیری ،هر کاری که بکنم ارزشمند خواهد بود.
۱۰_نگارخانه‌ی چینی که وَصف می‌گویند
نه ممکن است که مثلِ نگارِ ما باشد
نگارخانه چینی: در داستان‌ها نگارستان را شهری در سرحدٌ چین پنداشته اند پر از تصویر ها و نقش و نگار بدیع. این شهرت از آنجا پیدا شده که چینیان از دیرباز در انواع نقاشی مهارت داشته اند نگارخانه به معنای بت خانه هم آمده است زیرا بت ها را بسیار زیبا می‌تراشیدند.
نگار: معشوق، محبوب این واژه یادآور آرایش و رنگ معشوق است.
۱۱_چنین غَزال که وَصفَش هَمی‌رَوَد #سعدی!
گمان مَبَر که به تنها شکارِ ما باشد
غزال: آهو .وصفش که همی رود: و صفش بر سر زبان هاست.
به شرح : محمد علی فروغی
حبیب یغمایی
سعدی : به چه کار آیدت ز گُل طبقی ؟
از گلستان ِ ما بِبَر طبقی
شاد و تندرست باشید .
یزدانپناه عسکری در ۲ سال و ۱ ماه قبل، جمعه ۱۲ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۰۵:۱۲ دربارهٔ جامی » هفت اورنگ » یوسف و زلیخا » بخش ۷۳ - در پند دادن و بند نهادن فرزند ارجمند که دست ادراک در فتراک اکتساب کمالات استوار دارد و پای میل در ذیل اجتناب از جهالات برقرار وفقه الله لما یحبه و یرضاه:
80- ازان ترسم که چون نزدیک رانی - ز نور زندگی تاریک مانی
***
[قرآن کریم]
وَ مَنْ یَبْتَغِ غَیْرَ الْإِسْلامِ دیناً فَلَنْ یُقْبَلَ مِنْهُ وَ هُوَ فِی الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرین - آل عمران : 85
---
لا إِکْراهَ فِی الدِّینِ قَدْ تَبَیَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَیِّ فَمَنْ یَکْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَ یُؤْمِنْ بِاللَّهِ فقد استَمْسَکَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقی لاَ انْفِصامَ لَها وَ اللَّهُ سَمیعٌ عَلیم - البقرة : 256
[یزدانپناه عسکری]
نزدیک راندن بشر، غرق در خود و به خود پرداختنش است،
تهیه فهرستی از خود اندیشی و منیّت بشر، عامل غفلت از نور زندگی و سویه تاریک اوست.
به اراده اطاعت و تسلیم و پرستش نکردن فهرست و دور راندن آن.
7:82
یزدانپناه عسکری در ۲ سال و ۱ ماه قبل، جمعه ۱۲ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۰۴:۲۲ دربارهٔ غالب دهلوی » دیوان اشعار » غزلیات » شمارهٔ ۱۲۵:
4- هر ذره خاکم ز تو رقصان به هوایی ست - دیوانگی شوق سرانجام ندارد
5- رو تن به بلا ده که دگر بیم بلا نیست - مرغ قفسی کشمکش دام ندارد
***
ترسیدن ما هم چو از بیم بلا بود - اکنون ز چه ترسیم که در عین بلاییم
[یزدانپناه عسکری]
مصائب انسان را به جایی می رساند که دیگر از چیزی نمی ترسد. بی اعتنایی و شیدایی و عدم دلسوزی به حال خود.
8:164 ؛ 75:264
یزدانپناه عسکری در ۲ سال و ۱ ماه قبل، جمعه ۱۲ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۰۳:۲۷ دربارهٔ عین‌القضات همدانی » تمهیدات » تمهید اصل تاسع - بیان حقیقت ایمان و کفر:
73- معشوق، مرا گفت نشین بر در من - مگذار درون آنکه ندارد سر من
74- آنکس که مرا خواهد گو: بیخود باش - این، درخور کس نیست مگر در خور من
[یزدانپناه عسکری]
شیطان سنگ محک انسان است.
یزدانپناه عسکری در ۲ سال و ۱ ماه قبل، جمعه ۱۲ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۰۳:۰۶ دربارهٔ مولانا » فیه ما فیه » فصل بیست وپنجم - فرمود لطف‌های شما و سعی‌های شما و تربیت‌ها که می‌کنید:
2- شیخ نساج بخاری مردی بزرگ بود و صاحب دل دانشمندان و بزرگان نزد او آمدندی به زیارت بر دو زانو نشستندی شیخ امی بود می خواستند که از زبان او تفسیر قرآن و احادیث شنوند می گفت تازی نمیدانم. ترجمه آیت را می گفتند او تفسیر و تحقیق آن را آغاز می کرد.
[یزدانپناه عسکری]
وَلَا یُحِیطُونَ بِشَیْءٍ مِنْ عِلْمِهِ إِلَّا بِمَا شَاءَ ۚ - بقره 255
احاطه و تشخیص حقیقت علم و خرد قرآنی توسط شیخ نساج بخاری.
زهیر در ۲ سال و ۱ ماه قبل، پنجشنبه ۱۱ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۲۱:۵۱ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۱۲:
تفسیر این غزل با تفسیر بیت «ساقی حدیث سرو و گل لاله می‌رود» خیلی نزدیکه.
بنده خدا در ۲ سال و ۱ ماه قبل، پنجشنبه ۱۱ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۲۰:۴۲ دربارهٔ سعدی » گلستان » باب پنجم در عشق و جوانی » حکایت شمارهٔ ۲:
زیبا بود.
علیرضا آقاسی در ۲ سال و ۱ ماه قبل، پنجشنبه ۱۱ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۲۰:۱۴ دربارهٔ خاقانی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۶۰:
در تصحیح دکتر سجادی، بیت به این ترتیب آمده:
هر دم لبش به خنده بزاید مسیح نو
یزدانپناه عسکری در ۲ سال و ۱ ماه قبل، پنجشنبه ۱۱ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۱۷:۲۶ دربارهٔ شهریار » منظومهٔ حیدر بابا:
بند 20
4- ای کاش بازگشته به دامان کودکی - من قاییدیب ، بیرده اوشاق اوْلئیدیم
5- یک گل شکفتمی به گلستان کودکی - بیر گوْل آچیب ، اوْندان سوْرا سوْلئیدیم
[سهراب سپهری] *
کودک آمد میان هیاهوی ارقام.
ای بهشت پریشانی پاک پیش از تناسب!
خیس حسرت، پی درخت آن روزها می شتابیم.
[یزدانپناه عسکری]
عبور از عقل هیولانی. ای خوشی کودکانه ای که پیش از مدرسه رفتن و خواندن درس حساب داشتیم.
* هشت کتاب ، سهراب سپهری – تهران : انتشارات طهوری 1385- ص 446 ؛ - 4:135
بنده خدا در ۲ سال و ۱ ماه قبل، پنجشنبه ۱۱ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۱۷:۰۹ دربارهٔ سعدی » گلستان » باب پنجم در عشق و جوانی » حکایت شمارهٔ ۱:
ناتانائیل ، عظمت در نگاه توست.
فاطمه زندی در ۲ سال و ۱ ماه قبل، پنجشنبه ۱۱ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۱۵:۳۸ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۹۵:
وزن : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فع لن )بحر رمل مثمن مخبون اصلم)
غزل شماره ۱۹۵
۱_از تو دل بر نکنم تادل و جانم باشد
می برم جور تو تا وسع و توانم باشد
جور بردن : ستم کشیدن، تحمل ظلم و جور کردن/وسع:تاب و طاقت/کنایه: دل بر کندن (چشم پوشی و رها کردن، ترک دلبستگی کردن).دل و جان داشتن ( شهامت و تاب داشتن، زنده بودن)
معنی بیت اول: تا آن زمان که دل و جانی در من هست، از تو دل بر نمی دارم و تا زمانی که طاقت و توانایی داشته باشم، جور تو را تحمل خواهم کرد.
۲_گر نوازی ،چه سعادت به از این خواهم یافت؟
ور کشی زار ،چه دولت به از آنم باشد؟
زار کشتن: به زاری و خواری و عجز کشتن/دولت:بخت و اقبال، سعادت و نیکبختی
معنی بیت دوم:اگر مرا مورد لطف و نواخت خویش قرار دهی،کدام خوشبختی با آن توان برابری دارد؟و چه بخت و اقبالی از این برتر که به دست تو کشته شوم؟
۳_چون مرا عشق تو از هر چه جهان باز استد
چه غم از سرزنش هر که جهانم باشد
باز ایستادن از چیزی:منع و بی رغبت کردن از چیزی/هر که جهانم باشد:هر کسی در جهان مرا باشد، هر که در جهان هست مرا باشد.
معنی بیت سوم : از آن جایی که عشق تو مرا به هر چه در دنیا وجود دارد بی علاقه ساخت، دیگر چرا از ملامت تمام کسانی که در جهان می زی اند، غمی به دل راه دهم؟
۴_تیغ قهر ار تو زنی قوت روحم گردد
جام زهر ار تو دهی قوت روانم باشد
تشبیه : قهر به تیغ (اضافه تشبیهی)/جناس ناقص و زاید : قوت ، قوت
معنی بیت چهارم: اگر تو از سر خشم به رویم تیغ کشی، آن عمل موجب نیرو بخشی روانم خواهد شد و اگر تو جام زهر به دستم دهی، آن را چونان غذای روح می نوشم.
۵_در قیامت چو سر از خاک لحد بردارم
گرد سودای تو بر دامن جانم باشد
لحد : گور /سودا :عشق (غزل ۲۰ بیت اول )/تشبیه:سودا به گرد (اضافه تشبیهی )/استعاره مکنیه: دامن جان / کنایه : گرد سودا بر دامن نشستن (آلوده و گرفتار عشق شدن )
معنی بیت پنجم :در روز قیامت وقتی که سر از خاک گور بر دارم ،خواهی دید که جانم غباری از عشق تو بر دامن دارد.
۶_گر تو را خاطر ما نیست خیالت بفرست
تا شبی محرم اسرار نهانم باشد
خاطر : فکر و اندیشه، دل/خیال: تصورچیزی در ذهن هنگامی که در پیش چشم نباشد ،تصویر معشوق./کنایه : خاطر به کسی داشتن ( در فکر کسی بودن ، عاشق و دوستدار کسی شدن )
معنی بیت ششم : اگر چیزی از ما در خاطرت نیست ، خیالت را به جانب ما روانه ساز تا یک شبی محرم رازهای پنهانی من باشد .
۷_هر کسی را ز لبت خشک تمنایی هست
من خود این بخت ندارم که زبانم باش
بخت : اقبال و سعادت /کنایه : خشک تمنا ( آرزوی باطل و بیهوده)
معنی بیت هفتم: هر کسی آرزوی بیهوده ی کام گرفتن از لبت را دارد ، اما من آن قدر سعادت مند نیستم که بتوانم این آرزو را بر زبانم جاری سازم .
۸_جان برافشانم اگر سعدی خویشم خوانی
سر این دارم اگر طالع آنم باشد
طالع :بر آینده و طلوع کننده ، بخت و اقبال /کنایه : جان بر افشاندن( جان نثار کردن و جانبازی نمودن )سر چیزی داشتن (قصد و توجه به امری داشتن )
معنی بیت هشتم : اگر مرا سعدی خود بدانی و بخوانی ، به شکرانه این موهبت جان نثار خواهم کرد. من در اندیشه ی نثار جان هستم، اگر بخت آن را داشته باشم که مرا سعدی خود بدانی .
منبع : شرح غزلهای سعدی
دکتر محمدرضا برزگر خالقی
دکتر تورج عقدایی
سعدی : به چه کار آیدت ز گُل طبقی ؟
از گلستان ِ ما بِبَر طبقی
شاد و تندرست باشید ..
حبیب شاکر در ۲ سال و ۱ ماه قبل، پنجشنبه ۱۱ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۱۵:۲۵ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۱۲۱:
سلام بر دوستان عزیز
گویند نباید غم فردا بخوریم
این نیستکه بی تفاوت از آن گذریم
فردا که دهد اهل و عیال لیست خرید
بدبخت شویم اگر که آن را نخریم
درود بر همه دوستان.
حبیب شاکر در ۲ سال و ۱ ماه قبل، جمعه ۱۲ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۱۱:۲۷ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۱۲۲: