گنجور

حاشیه‌گذاری‌های یزدانپناه عسکری

یزدانپناه عسکری 🌐

کتابدار بازنشسته


یزدانپناه عسکری در ‫۵ ماه قبل، شنبه ۱۵ مهر ۱۴۰۲، ساعت ۰۸:۰۱ دربارهٔ میبدی » کشف الاسرار و عدة الابرار » ۷۶- سورة الانسان (الدهر)- مکیة » النوبة الاولى:

إِنَّا هَدَینَاهُ السَّبِیلَ  - الإنسان : 3

***

[عین القضات همدانی] (1)

هدایت ایزدی ثمره راه رفتن است.

***

[یزدانپناه عسکری]

هدایت انسان در راه تجریدی، ثمره ی صیقل نقطه ی اتصال با حق نعالی است.

_____

(1) - نامه های عین القضات همدانی ج3 به اهتمام دکترعلینقی منزوی –دکتر عفیف عسیران .تهران: انتشارات اساطیر 1377 ص 384

 

 

یزدانپناه عسکری در ‫۵ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۱ مهر ۱۴۰۲، ساعت ۱۷:۵۰ دربارهٔ میبدی » کشف الاسرار و عدة الابرار » ۴۷- سورة محمد » ۱ - النوبة الثالثة:

2- الَّذِینَ کَفَرُوا وَ صَدُّوا عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ أَضَلَّ أَعْمالَهُمْ. وَ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ آمَنُوا بِما نُزِّلَ عَلی‌ مُحَمَّدٍ وَ هُوَ الْحَقُّ مِنْ رَبِّهِمْ کَفَّرَ عَنْهُمْ سَیِّئاتِهِمْ وَ أَصْلَحَ بالَهُمْ - محمد : 2

***

[مولانا - دیوان شمس - غزل 603]

ای در غم بیهوده از بوده و نابوده

[مولانا - دیوان شمس - غزل 1872]

ای در غم بیهوده رو کم ترکوا برخوان

وی حرص تو افزوده رو کم ترکوا برخوان

از اسپک و از زینک پربادک و پرکینک

وز غصه بیالوده رو کم ترکوا برخوان

[یزدانپناه عسکری]

سیّئات: هر آن چه به زندگی بشر وارد می شود و در امور دنیوی و اخروی  اندوهگین می سازد. انسان با سیّئات القاء شده در بوته ی آزمایش است.

کَفَّرَ عَنْهُمْ سَیِّئاتِهِم‏: پوشاندن گناه و اصلاح کارها - محمد : 2 ، آل‏ عمران : 195 ، المائدة : 65  ، العنکبوت : 7  ، الفتح : 5

______

 

یزدانپناه عسکری در ‫۵ ماه قبل، دوشنبه ۱۰ مهر ۱۴۰۲، ساعت ۰۷:۰۰ دربارهٔ عطار » تذکرة الأولیاء » ذکر حسن بصری رحمة الله علیه:

133- و گفت: فکر آینه ای است که حسنات و سیئات تو بدو به تو نمایند.

***

[یزدانپناه عسکری]

کفران نعمت آگاهی، تداخلِ و پوشیدگی ذهنِ در سایه است (1) با سَیِّئَات‏ (2) و هَرَس می کند حَسَنَه تابش و پرتو آگاهی در سینه و بر روی و بیرون پوسته انسان را (3). رشد پرتو آگاهی (4) به قصد قربت و آهنگ  سیر الی الله و تکفیر است (5) با مغلوب نمودن و گریز ذهنِ در نوسان سایه.

_____

1- (فَوَسْوَسَ إِلَیْهِ الشَّیْطان‏ - طه : 120)

2- سیّئات: هر آن چه در زندگی بشر وارد می شود و به او طمع، ولع و بزدلی و حماقت می دهد و در امور دنیوی و اخروی  اندوهگین می سازد.

3- (فَإِذا جاءَتْهُمُ الْحَسَنَة - الأعراف : 131)

4- (فَلَمَّا جاءَهُمُ الْحَقُّ مِنْ عِنْدِنا - یونس : 76 ، جاء ربَّک)

5- (فَسُبْحانَ الَّذِی بِیَدِهِ مَلَکُوتُ کُلِّ شَیْ‏ءٍ - یس 83)

 

یزدانپناه عسکری در ‫۶ ماه قبل، یکشنبه ۹ مهر ۱۴۰۲، ساعت ۰۹:۳۵ دربارهٔ میبدی » کشف الاسرار و عدة الابرار » ۸۹- سورة الفجر- مکیة » النوبة الاولى:

4- وَ الشَّفْعِ وَ الْوَتْرِ - و بجفت و بطاق.

***

[یزدانپناه عسکری]
وَ الشَّفْعِ وَ الْوَتْر - الفجر : 3
چگونگی حیات انسان تنظیم و برانگیخته می شود بر پایه تابش و پرتو آگاهی (شفع) و قطع می شود به اقطاع و اغوا (وَتْر)


____
قالَ فَبِعِزَّتِکَ لَأُغْوِیَنَّهُمْ أَجْمَعین‏ - ص : 82

 

یزدانپناه عسکری در ‫۶ ماه قبل، شنبه ۸ مهر ۱۴۰۲، ساعت ۰۳:۰۱ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۰۹۵:

3- کردم از حیرت سجودی پیش او - گفت بی‌ساجد سجودی خوش بیار

4- آه بی‌ساجد سجودی چون بود - گفت بی‌چون باشد و بی‌خارخار

***

[یزدانپناه عسکری]

قُلْ إِنَّما أَعِظُکُمْ بِواحِدَةٍ أَنْ تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنی‏ وَ فُرادی‏ ثُمَّ تَتَفَکَّرُوا - سبأ 46

_____

15:192

 

یزدانپناه عسکری در ‫۶ ماه قبل، چهارشنبه ۲۹ شهریور ۱۴۰۲، ساعت ۰۹:۱۰ دربارهٔ عطار » بلبل نامه » بخش ۱۴ - آوردن باز بلبل را و خدمت نمودن او و مدح سلیمان گفتن و عذر آوردن او:

9- دلت از نور عزت کامل آمد

***

[یزدانپناه عسکری]

نور عزت :
رفعت و بر پا داشتن‏ نور عزّت و آگاهی، و قدرت و اراده (أَنَّ الْقُوَّةَ لِلَّهِ جَمیعاً) ؛ (وَ آتَیْناهُ مِنْ کُلِّ شَیْ‏ءٍ سَبَباً).
یَتَّخِذُ مِنْ دُونِ اللَّهِ ؛ أَخَذَتْهُ الْعِزَّةُ بِالْإِثْمِ‏ (خود اندیشی)؛ ثَمَناً قَلِیلًا ؛ (٨/ ١)؛ وَ تَقَطَّعَتْ بِهِمُ الْأَسْبابُ .
فاطر : ١٠ - مَنْ کانَ یُریدُ الْعِزَّةَ فَلِلَّهِ الْعِزَّةُ جَمیعاً إِلَیْهِ یَصْعَدُ الْکَلِمُ الطَّیِّبُ وَ الْعَمَلُ الصَّالِحُ یَرْفَعُهُ وَ الَّذینَ یَمْکُرُونَ السَّیِّئاتِ لَهُمْ عَذابٌ شَدیدٌ وَ مَکْرُ أُولئِکَ هُوَ یَبُور
الکهف : ٨٤ - إِنَّا مَکَّنَّا لَهُ فِی الْأَرْضِ وَ آتَیْناهُ مِنْ کُلِّ شَیْ‏ءٍ سَبَباً
البقرة : ١٦٥ - وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَتَّخِذُ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَنْداداً یُحِبُّونَهُمْ کَحُبِّ اللَّهِ وَ الَّذینَ آمَنُوا أَشَدُّ حُبًّا لِلَّهِ وَ لَوْ یَرَی الَّذینَ ظَلَمُوا إِذْ یَرَوْنَ الْعَذابَ أَنَّ الْقُوَّةَ لِلَّهِ جَمیعاً وَ أَنَّ اللَّهَ شَدیدُ الْعَذاب‏
البقرة : ٢٠٦ - وَ إِذا قیلَ لَهُ اتَّقِ اللَّهَ أَخَذَتْهُ الْعِزَّةُ بِالْإِثْمِ فَحَسْبُهُ جَهَنَّمُ وَ لَبِئْسَ الْمِهاد
التوبة : ٩ - اشْتَرَوْا بِآیاتِ اللَّهِ ثَمَناً قَلیلاً فَصَدُّوا عَنْ سَبیلِهِ إِنَّهُمْ ساءَ ما کانُوا یَعْمَلُون‏
البقرة : ١٦٦ - إِذْ تَبَرَّأَ الَّذینَ اتُّبِعُوا مِنَ الَّذینَ اتَّبَعُوا وَ رَأَوُا الْعَذابَ وَ تَقَطَّعَتْ بِهِمُ الْأَسْبابُ‏
(الإسب: تارهای مرکز اراده و حرکت)

______

 

یزدانپناه عسکری در ‫۶ ماه قبل، چهارشنبه ۲۹ شهریور ۱۴۰۲، ساعت ۰۳:۲۲ دربارهٔ میبدی » کشف الاسرار و عدة الابرار » ۵۷- سورة الحدید » ۲ - النوبة الاولى:

سابِقُوا إِلی‏ مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّکُمْ وَ جَنَّةٍ عَرْضُها کَعَرْضِ السَّماءِ وَ الْأَرْض‏ - الحدید 21

إِلَّا فِی کِتابٍ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَبْرَأَها - الحدید 22

***

[یزدانپناه عسکری]

در تنهایی رو به ساحت و بی کران وسعت الْبارِئُ‏ الْمُصَوِّرُی که ما را از کلام دور می کند.

***

[سهراب سپهری - هشت کتاب]

رو به آن وسعت بی واژه که همواره مرا می خواند.

_____

- حشر : 24

12+ 7+5:199

 

یزدانپناه عسکری در ‫۶ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۸ شهریور ۱۴۰۲، ساعت ۰۲:۲۶ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۰۷۸:

14- در آن مکان که مکان نیست قصرها داری - در این مکان فنا چون حریص تمکینی 

15- هزار بارت گفتم خمش کن و تن زن - تو از لجاج کنون احمدی و پارینی 

***

[یزدانپناه عسکری]

عوامل مؤثر در عدم تعقل قلب: 1- خود اندیشی و خود مهم بینی. 2- عدم خمشی درون. 3- حریص تمکین به قصد جمعی و خود..

____

 

یزدانپناه عسکری در ‫۶ ماه قبل، دوشنبه ۲۷ شهریور ۱۴۰۲، ساعت ۱۱:۴۱ دربارهٔ عین‌القضات همدانی » تمهیدات » تمهید اصل اول - فرق علم مکتسب با علم لدنی:

از عادت پرستی دست بدار که عادت پرستی بت پرستی باشد.

***

[سهراب سپهری - هشت کتاب]

غبار عادت پیوسته در مسیر تماشاست.

***

[یزدانپناه عسکری] 

عادت و عادت پرستی نه تکرار عمل، بلکه توصیفی است که همیشه در دنیایی که واقعیت می نامیم به آن استناد می کنیم .

____

8+ 1+3:20

 

یزدانپناه عسکری در ‫۶ ماه قبل، دوشنبه ۲۷ شهریور ۱۴۰۲، ساعت ۱۰:۰۸ دربارهٔ باباطاهر » دوبیتی‌ها » دوبیتی شمارهٔ ۹۵:

مو آن دل داده یکتا پرستم - که جام شرک و خود بینی شکستم

***

[یزدانپناه عسکری]

لازمه ی پیوند با سرمنشأ یکتا، شکستن آینه خود بینی است؛ و بدون این پیوند، هیچ امیدی به آرامش، خوشنودی و کمال وجود ندارد.

______

  2+ 4+4:169

 

 

یزدانپناه عسکری در ‫۶ ماه قبل، پنجشنبه ۱۶ شهریور ۱۴۰۲، ساعت ۰۵:۳۴ دربارهٔ میبدی » کشف الاسرار و عدة الابرار » ۲۰- سورة طه- مکیّة » ۱ - النوبة الاولى:

«لَهُ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الْأَرْضِ» او راست هر چه در آسمانهای و زمینها، «وَ ما بَیْنَهُما» و آنچه میان هر دو، «وَ ما تَحْتَ الثَّری‌» و آنچه در زیر زمین.

***

[یزدانپناه عسکری]

لَهُ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الْأَرْضِ وَ ما بَیْنَهُما وَ ما تَحْتَ الثَّری‏ - طه : 6

از آن اوست مُدرکات فیضِ فیاض، خالی از پیوند و عهد و پیمان (1)  در آسمان و زمین وجودی (2) و عمق و شدت آگاهی فیض انسانی. (3)

______

(1) - أَ لَسْتُ بِرَبِّکُمْ  - الأعراف : 172

(2) - وَ لکِنْ تَعْمَی الْقُلُوبُ الَّتی‏ فِی الصُّدُور – الحج : 46

(3) - تَحْتَ الثَّری: حثث و شدت در ارض معهود، باران فیض عمق

 

یزدانپناه عسکری در ‫۶ ماه قبل، دوشنبه ۱۳ شهریور ۱۴۰۲، ساعت ۱۱:۰۸ دربارهٔ سلمان ساوجی » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۲۴ - در مدح دلشاد خاتون :

19- هر که درماند به درد فاقه و رنج نیاز - نوش داروی عطایت شربت درمان اوست 

***

[یزدانپناه عسکری]

بشریت از بقایای درک اعلی علیین (آگاهی شهودی) رنج می برد، اقتدار می بایست تا تبدیل رنج به نیاز.

وَ إِذْ أَخَذْنا میثاقَکُمْ وَ رَفَعْنا فَوْقَکُمُ الطُّورَ خُذُوا ما آتَیْناکُمْ بِقُوَّةٍ وَ اذْکُرُوا ما فیهِ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُون‏ - البقره : 63

______

فاقه، فَوْق‏: مکان و زمان و جسم و عدد و مقام و منزلت‏ بالا

 

یزدانپناه عسکری در ‫۶ ماه قبل، دوشنبه ۱۳ شهریور ۱۴۰۲، ساعت ۰۸:۳۰ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۲۶:

جانْ بی جمالِ جانان میلِ جهان ندارد - هر کس که این ندارد حقّا که آن ندارد

***

[عراقیرسالهٔ اصطلاحات]

جانان: صفت قیومی را گویند، که قیام جمله موجودات بدو است، که اگر آن دقیقه پیوسته موجودات را نبودی هیچ‌چیز وجود و بقا نیافتی.

***

[یزدانپناه عسکری]

جانان، اقتدار و نیروی حیاتی است که تمامی وضعیت حیات را امکان پذیر می سازد . آن قدرتی که همه را متوجه و تحت نظر دارد. 

اللَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّوم‏ - آل‏ عمران : 2 ؛ البقرة : 255

_____

62 + 4+4:200

 

یزدانپناه عسکری در ‫۶ ماه قبل، دوشنبه ۱۳ شهریور ۱۴۰۲، ساعت ۰۳:۴۷ دربارهٔ غزالی » کیمیای سعادت » ارکان معاملت مسلمانی » رکن چهارم - رکن منجیات » بخش ۷۶ - آیت دیگر زمین است و آنچه در وی آفریده است:

15- هیچ حیوان از حیوانات خرد و بزرگ نیست که نه به زبان حال بر جلال آفریدگار خویش این ثنا نمی کند، بلکه هیچ نبات نیست که نه این منادی نمی کند، بلکه هیچ ذره ای از ذره های عالم اگرچه جماد است نیست که این منادی نمی کند، و آدمیان از سماع این منادی غافل «فانهم عن السمع لمغزولون و ان من شییء الا یسبح بحمده ولکن لا تفقهون تسبیحهم»

***

[هانری کُربَن]

حتی یک جماد هم شعوری مخفی (شعور فی الباطن) دارد. (1)

***

[یزدانپناه عسکری]

سنگ هیأتی از انرژی بی جان است .

_______

(1) - تخیل خلاق در عرفان ابن عربی ، هانری کربن ، ترجمه دکتر انشاءالله رحمتی – تهران : جامی 1384 صفحه 431

 121 + 4+3:50 

 

یزدانپناه عسکری در ‫۶ ماه قبل، یکشنبه ۱۲ شهریور ۱۴۰۲، ساعت ۰۴:۳۹ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۱۰۴:

کسی که آگهی از ذوق عشق جانان یافت - ز خویش حیف بود، گر دمی بود آگاه

***

[هانری کُربَن]

همدمی sympatheia اشتیاق متقابل مبتنی بر اشتراکِ ذات است و شرط شیوه ی ادراک (1)

[یزدانپناه عسکری]

ذوق عشق و همسویی در ذات (الفبای باران)، شرط ادراک و توسعه آگاهی موجودات فروزان است.

___________

(1) - تخیل خلاق در عرفان ابن عربی ، هانری کربن ، ترجمه دکتر انشاءالله رحمتی – تهران : جامی 1384 صفحه 178

  9 + 4+3:50 

 

یزدانپناه عسکری در ‫۷ ماه قبل، سه‌شنبه ۷ شهریور ۱۴۰۲، ساعت ۱۹:۳۴ دربارهٔ میبدی » کشف الاسرار و عدة الابرار » ۷۵- سورة القیمة- مکیة » النوبة الثالثة:

نفس مطمئنّه

***

یا ایتها النفس المطمئنه ارجعی الی ربک راضیة مرضیة فادخلی فی عبادی و ادخلی جنتی. (1)

***

نفس مطمئنّه نه به خدا به طور کلی، بلکه به پروردگار محبوب خویش باز می گردد. (2)

[یزدانپناه عسکری]

زندگی پس از مرگ پر از امور عملی در این دنیاست و آرمان‌گرایانه نیست، احراز مقام نفس مطمئنّه رجوع به ساحت ملکوتی به طور کلی و لقاء پروردگار خویشتن است. سوختن در آتش عشق و آگاهی مطلق، غبار راه بودنِ راه خدا را پیامد دارد.

______

(1)- سوره فجر ، آیات 28 تا . 30

(2) - تخیل خلاق در عرفان ابن عربی ، هانری کربن ، ترجمه دکتر انشاءالله رحمتی – تهران : جامی 1384 صفحه 509

 

یزدانپناه عسکری در ‫۷ ماه قبل، شنبه ۴ شهریور ۱۴۰۲، ساعت ۰۵:۲۱ دربارهٔ عراقی » لمعات » لمعۀ هفدهم:

1- معشوق هر لحظه از دریچۀ هر صفتی با عاشق روی دیگر نماید،‌عین عاشق از پرتو روی او هر دم روشنائی دیگر یابد، هر چند جمال بیش عرضه کند، عشق غالب تر آید، و هرچند عشق مستولی‌تر گردد، جمال خوب‌تر نماید و بیگانگی معشوق از عاشق بیشتر شود، تا عاشق از جفای معشوق در عشق گریزد و از دو گانگی در یگانگی آویزد، گفته‌اند:‌ ظهور انوار بقدر استعداد است و فیض بقدر قابلیت.

***

[یزدانپناه عسکری]

توحید:
در فلسفه فلوطین، فیضان های فیوضات در سطوح و مراتب از مقام احدیت جاری است. که بشر راهی بر [تعقل قلب] و درک آن ندارد.
-
[خلق عالم منوط بر اراده فیوضات احدیت، جامع اسماء، مقام واحدیت، الله تعالی است.]

______

 

یزدانپناه عسکری در ‫۷ ماه قبل، جمعه ۳ شهریور ۱۴۰۲، ساعت ۰۴:۲۱ دربارهٔ خیام » ترانه‌های خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » راز آفرینش [ ۱۵-۱] » رباعی ۷:

اسرار اَزَل را نه تو دانی و نه من - وین حرفِ معمّا نه تو خوانی و نه من

[یزدانپناه عسکری]

دنیا پر از اسرار و ابهامی پیمایش ناپذیر است.

________

3+1:123

 

یزدانپناه عسکری در ‫۷ ماه قبل، جمعه ۳ شهریور ۱۴۰۲، ساعت ۰۴:۰۱ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۸۳۷:

11- خمش از سخن گزاری تو مگر قدم نداری - تو اگر بزرگواری چه اسیر تنگنایی 

***

[یزدانپناه عسکری]

وارستگی، سالک چیزی ندارد که اسیر تنگنا شود. تنها چیزی که دارد کمال است.

_______

 

یزدانپناه عسکری در ‫۷ ماه قبل، پنجشنبه ۲ شهریور ۱۴۰۲، ساعت ۰۳:۳۱ دربارهٔ اوحدی » جام جم » بخش ۷۳ - در سپاس حقوقی چند واجب:

چند باشی به این و آن نگران؟ - پند گیر از گذشتن دگران 

***

[مولانا - دیوان شمس]

چه نالد نای بیچاره جز آنک در دمد نایی ‏- ببین نی‌های اشکسته به گورستان چو می‏آیی‏

بمانده از دم نایی نه جان مانده نه گویایی‏ - زبان حالشان گوید که رفت از ما من‏ و مایی

***

[یزدانپناه عسکری]

نمانده جبر مختاری  به گورستان چو می‌آیی ‏- به وقف نفخ صور آنک  در دمد نایی

بمانده از دم نایی چو بودیم در من و مایی ‏- زبان حالشان گوید نه جان مانده نه گویایی

_

 آدمی چاره ای ندارد جز زنده بودن، چون حیاتش از نفس دمیدنِ نفس دهش است. و نمونه های جدا افتاده از نفسِ نفس ده را در گورستان ببینید که مرده اند، بی جان و بی زبان شده اند، زبان حالشان زبان بی زبانی است چون مرده اند. و به دلیل مردگی منیّت را از دست داده اند. موتوا قبل ان تموتوا

______

 

۱
۲
۳
۲۶
sunny dark_mode