گنجور

حاشیه‌ها

حمیدرضا در ‫۱۵ سال و ۱۲ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ مهر ۱۳۸۷، ساعت ۲۲:۰۰ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۵۲:

این شعر یک ترکیب بند است که در بخش غزلیات (به اشتباه یا به پیروی از نسخ قدیم) آورده شده است.

 

حمیدرضا در ‫۱۵ سال و ۱۲ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ مهر ۱۳۸۷، ساعت ۲۰:۱۸ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۵۶:

@رسته:
ممنون از توضیحات شما.
مرجع در دسترس من عروض دکتر شمیسا ست که تا آنجا که من در ذهن دارم «اختیارات شاعری» ذکر شده در آنجا فقط تبدیل هجای کوتاه به بلند را در «فعلاتن» به «فاعلاتن» در ابتدا (و فقط ابتدای) بحور مبتنی بر فعلاتن پوشش می‌دهد.

 

رسته در ‫۱۵ سال و ۱۲ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ مهر ۱۳۸۷، ساعت ۱۹:۴۳ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۵۶:

جز مصرع دوم از بیت ششم این متن مطابق چاپ فروزانفر است .
در چاپ فروزانفر مصرع دوم بیت ششم چنین است :
غافلم نی عاقلم، بیا بیا، بیا بیا.
ظاهرا این شعر برای رقص بوده است و باالبداهه در حال رقصیدن و یا برای رقصندگان سروده شده است. غزل بعدی ( 157 ) کپی همین غزل است که به چارچوب قوانین سفت و سخت عروضی در آمده است.

 

رسته در ‫۱۵ سال و ۱۲ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ مهر ۱۳۸۷، ساعت ۱۹:۲۴ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۰۳۴:

این موضوع در کتاب های عروض در مبحث " اختیارات شاعر" مفصلا بحث شده است، حال که دست به کار گنجاندن وزن غزل ها در حاشیه ی غزل ها شده اید خوب است که به مبحث های گفته شده مراجعه بفرمایید. اختیارات شاعر هم مطابق قواعد معینی است . در اختیارات شاعر ممکن است هجای کوتاه و بلند تبدیل شوند و یا قلب گردند. به دون آگاهی از اختیارات شاعر تقطیع کار بسیار مشکلی خواهد شد. این ها نارسایی عروض نیست. به هر حال عروض یک ابزار خیلی دقیق نیست بلکه یک ابزار تقریبی است و با وجود این برای سنجیدن وزن ها کافی است، آن چه مهم است گوش است که باید وزن را بسنجد. به همین خاطر باید که گفته اند که شعر را باید با صدای بلند خواند تا وزن درست ن به دست آید.

 

رسته در ‫۱۵ سال و ۱۲ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ مهر ۱۳۸۷، ساعت ۱۸:۳۴ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۱۵:

بیت اول مصرع اول
در چاپ فروزانفر چنین است :
" تشنه بر لب جو بین که چه در خواب شدست"
ولی نقص وزنی دارد.
ظاهرا متن ری را هم از روی چاپ فروزانفر است
---
پاسخ: ممنون، پس متن را به حالت سابق بازگرداندیم.

 

رسته در ‫۱۵ سال و ۱۲ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ مهر ۱۳۸۷، ساعت ۱۸:۲۳ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۲۳:

بیت 7 مصرع یک
در چاپ فروزانفر چنین است:
"جمله ی ناگوارشت از طلب گوارش است"
---
پاسخ: ممنون، پس نقل ری‌را غلط نیست و نیاز به تغییر ندارد.

 

رسته در ‫۱۵ سال و ۱۲ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ مهر ۱۳۸۷، ساعت ۱۸:۱۴ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۴۷:

بیت اول مصرع اول
چاپ فروزانفر چین است :
" ای گل تو را اگر چه که رخسار نازکست"
---
پاسخ: ممنون، پس «که» را اضافه کردیم.

 

رسته در ‫۱۵ سال و ۱۲ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ مهر ۱۳۸۷، ساعت ۱۸:۰۵ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۱۷۳:

ببین اتفاق جالب در باره ی یاد داشت در باره ی بیت 7 را
اینک غزلی دیگر الخمس و مع الخمسین
ساعت ثبت یاداشت سوم را هم ببین : 5:50
کلی خندیدیم

 

رسته در ‫۱۵ سال و ۱۲ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ مهر ۱۳۸۷، ساعت ۱۷:۵۶ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۱۷۳:

بیت 9
غلط : غد اسکری
درست : غداً سکری
---
پاسخ: با تشکر، تصحیح شد.

 

حمیدرضا در ‫۱۵ سال و ۱۲ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ مهر ۱۳۸۷، ساعت ۱۷:۵۶ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۱۷۳:

@ناشناس:
«شانیک» را فکر می‌کنم مطابق حرکات آیه‌ی منبع باید «شانی‌یــَـک» خواند، در این صورت «که، شانییَکَل ابتر» مشکل وزنی ندارد و صحیح به نظر می‌رسد.

 

ناشناس در ‫۱۵ سال و ۱۲ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ مهر ۱۳۸۷، ساعت ۱۷:۵۰ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۱۷۳:

بیت 7 مصرع دوم :
" زان پیش که برخوانم که شانیک الابتر" ( در چاپ فروزانفر همچنین است) ولی ظاهرا اشکال وزنی دارد و با توجه به آیه سوم از سوره کوثر شاید به صورت زیر درست تر باشد:
" زان پیش که برخوانم شانیک هو الابتر "

 

رسته در ‫۱۵ سال و ۱۲ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ مهر ۱۳۸۷، ساعت ۱۷:۱۷ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۱۷۳:

در چاپ فروزانفر " پیغامبر "است.
---
پاسخ: ممنون، پس تصحیحی لازم نیست.

 

حمیدرضا در ‫۱۵ سال و ۱۲ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ مهر ۱۳۸۷، ساعت ۱۶:۵۳ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۲۰۷:

طبق اشاره‌ی استاد الهی قمشه‌ای در یکی از سخنرانیهای پخش شده از سیما، قوافی این شعر را کلمات یونانی (غیر از خروس) تشکیل داده‌اند.

 

حمیدرضا در ‫۱۵ سال و ۱۲ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ مهر ۱۳۸۷، ساعت ۱۶:۳۳ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۱۷۳:

در مصرع اول «پیغمبر» به جای «پیغامبر» درست‌تر می‌نماید. از دوستان اگر کسی به نسخه‌ی چاپی دسترسی دارد در این زمینه ما را مطلع کند.

 

حمیدرضا در ‫۱۵ سال و ۱۲ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ مهر ۱۳۸۷، ساعت ۱۶:۲۶ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۱۱۲:

اگر اشتباه نکنم در تمام جایگاههای قافیه‌ی این شعر تبدیل «مستفعلن» به «مفاعلن» داریم (مفعول فاعلاتن یا مستفعلن فعولن به مفاعلن فعولن).

 

حمیدرضا در ‫۱۵ سال و ۱۲ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ مهر ۱۳۸۷، ساعت ۱۶:۱۰ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۰۳۴:

بعضی از مصاریع این غزل بر وزن «مفاعیل فعولن مفاعیل فعولن» هستند که از وزن اصلی (مفاعیل مفاعیل مفاعیل فعولن) یک هجای کوتاه کمتر دارد (در واقع وزن فرعی یاد شده یک وزن دوری است که می‌توان آن را به صورت «مفاعیل فعولات - مفاعیل فعولات» تقطیع کرد که با متحرک کردن هجای آخر دور اول و چسباندن آن به دور دوم به وزن اصلی می‌رسیم). علی رغم حذف این هجا، مشکل وزنی احساس نمی‌شود و اگر در قواعد عروض سنتی قاعده‌ای برای پوشش این تبدیل وجود نداشته باشد (آیا وجود ندارد؟!)، می‌توان این نمونه را از شواهد نارسایی عروض سنتی به حساب آورد.

 

حمیدرضا در ‫۱۵ سال و ۱۲ ماه قبل، چهارشنبه ۲۴ مهر ۱۳۸۷، ساعت ۲۱:۵۷ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۴۷:

مصرع اول بیت اول می‌تواند به صورت «ای گل تو را اگر چه [که] رخسار نازک است» درست باشد، صورت حاضر به شرطی درست است که «چه» را به صورت یک مصوت بلند بخوانیم و به «رخسار» نچسبانیم تا مصرع، با کمک یک سکته، وزنش درست باشد («چه، رخسار» و نه «چرخسار» ).

 

حمیدرضا در ‫۱۵ سال و ۱۲ ماه قبل، چهارشنبه ۲۴ مهر ۱۳۸۷، ساعت ۲۱:۴۸ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۱۵:

در مصرع اول بیت اول «تشنه» با «تشنه‌لب» جایگزین شد (حدسی).

 

حمیدرضا در ‫۱۵ سال و ۱۲ ماه قبل، چهارشنبه ۲۴ مهر ۱۳۸۷، ساعت ۱۹:۴۹ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۲۳:

شاید در مصرع اول بیت هفتم «ناگواریت» به جای «ناگوارشت» درست باشد. از دوستان کسی به دیوان شمس چاپی دسترسی دارد؟

 

حمیدرضا در ‫۱۵ سال و ۱۲ ماه قبل، چهارشنبه ۲۴ مهر ۱۳۸۷، ساعت ۱۹:۲۰ دربارهٔ خواجوی کرمانی » دیوان اشعار » صنایع الکمال » حضریات » غزلیات » شمارهٔ ۲۲:

در مصرع اول بیت اول «مه» با «ماه» جایگزین شد.

 

۱
۵۱۷۲
۵۱۷۳
۵۱۷۴
۵۱۷۵
۵۱۷۶
۵۲۰۲