گنجور

حاشیه‌گذاری‌های مسعود رستگاری

مسعود رستگاری


مسعود رستگاری در ‫۹ روز قبل، پنجشنبه ۲۳ فروردین ۱۴۰۳، ساعت ۰۲:۳۸ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۰۶:

رشتۀ تسبیح اگر بگسست معذورم بدار
دستم اندر ..... ساقیِ سیمین‌ساق بود

این بیت در ۳۵ نسخهٔ خطیِ قرن نهم که قدیمی‌ترین نسخه‌های دیوان حافظ هستند آمده است، که در  ۳۴ نسخه، در جای نقطه‌چین، «ساعد» نوشته شده است و فقط در یک نسخه ( به تاریخ کتابت ۸۵۸) «گردن» نوشته شده است.
نُسَخ چاپی هم همه «ساعد» نوشته‌اند از جمله خانلری، عیوضی، نیساری، جلالی نائینی- نورانی وصال، ثروتیان، سایه، خرمشاهی- جاوید...
تنها در نسخهٔ قزوینی- غنی، به جای نقطه چین، «دامن» نوشته شده است!
علامه قزوینی هیچ توضیحی بابت این ضبط نداده‌اند و حتی در نسخهٔ ۸۲۷ که نسخهٔ مادر قزوینی بود و همچنین در شرح سودی هم که علامه از آن بهره‌ها برد، «ساعد» ثبت شده است. اصلاً مشخص نیست که علامه قزوینی چرا چنین تحریفی را مرتکب شده‌اند.

 

مسعود رستگاری در ‫۱ سال و ۱ ماه قبل، پنجشنبه ۴ اسفند ۱۴۰۱، ساعت ۱۵:۵۴ در پاسخ به نیلوفر حمراطلایی دربارهٔ سلمان ساوجی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۳۹:

سلام

طالبِ درمان نه مردِ کارِ دردِ عاشقی است

دردمندانِ غمت را با غمِ درمان چه کار؟

شاعر در مصرع اول «دردِ عاشقی» را به عنوان یک «کار» یاد کرده، و می‌فرماید:

کسی که خواهانِ درمانِ دردِ عاشقی است، مردِ این کار ( کارِ دردِ عاشقی) نیست.

در مصرع دوم نیز می‌فرماید:

کسانی که گرفتار غمِ عشقِ تو هستند، دنبال درمان و خلاصی از این درد و غم نیستند

 

مسعود رستگاری در ‫۴ سال و ۲ ماه قبل، شنبه ۵ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۰۶:۵۲ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۵۱۸:

تمام مواردی که جناب عباسی نوشتند صحیح است به غیر از یک مورد و آن نگارش «تَصُدُّ عَنّی» است که در متن درست و با فاصله تایپ شده است. «تَصُدُّ» یعنی برگشتی و روی برگرداندی و «عَنّی» یعنی از من.
معنای مصرع می‌شود: «برگشتی و روی گرداندی از من با ستم و جدایی اما»
آن صورتی که جناب عباسی نوشتند، وزن بیت را که در بحر مجتث مثمن مخبون محذوف است مختل می‌کند

 

مسعود رستگاری در ‫۴ سال و ۲ ماه قبل، پنجشنبه ۳ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۲۳:۵۴ دربارهٔ سلمان ساوجی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۵۵:

با درود به خانم شهلا و آقای حسین
در مورد معنای بیت آخر، بی‌جگر یعنی بی غم و غصه
سلمان از چشم خود طمع اشک ندارد که آتش دلش را خاموش کند چون این اشک با غم و غصه حاصل می‌شود
نمونه‌های دیگر از کاربرد بی‌جگر به معنای بی غم و غصه:
گردون جگرم داد که احسان نه ز دل کرد
آن تو ز دل بود از آن بی‌جگر آمد
انوری
 قِسم هر روزش بیاید بی‌جگر
حاجتش نَبْوَد تقاضای دگر
مولانا جلال‌الدین محمد بلخی

 

مسعود رستگاری در ‫۴ سال و ۶ ماه قبل، جمعه ۲۹ شهریور ۱۳۹۸، ساعت ۰۱:۱۰ دربارهٔ اوحدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۷۷۰:

بیت آخر، مصرع اول، به این صورت صحیح است:
شغل تو گر خواجگیست، در پی آن «رو» که هست

 

مسعود رستگاری در ‫۴ سال و ۶ ماه قبل، جمعه ۲۹ شهریور ۱۳۹۸، ساعت ۰۱:۰۸ دربارهٔ اوحدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۷۷۰:

بیت سوم، مصرع اول، به این صورت صحیح است:
با تو «چو» سودی نداشت صلح به جنگ آمدیم

 

مسعود رستگاری در ‫۵ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۱۳ دی ۱۳۹۷، ساعت ۰۰:۴۹ دربارهٔ سلمان ساوجی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۷۶:

مصرع اول بیت چهارم به این صورت صحیح است:
تا نسیمی ز سر زلف تو یابم چو صبا

 

مسعود رستگاری در ‫۵ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۱۳ دی ۱۳۹۷، ساعت ۰۰:۴۵ دربارهٔ سلمان ساوجی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۷۴:

بیت آخر«می‌رسدم» صحیح است

 

مسعود رستگاری در ‫۵ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۱۳ دی ۱۳۹۷، ساعت ۰۰:۴۴ دربارهٔ سلمان ساوجی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۷۴:

بیت هفتم «می‌رسدم» صحیح است

 

مسعود رستگاری در ‫۵ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۱۳ دی ۱۳۹۷، ساعت ۰۰:۴۳ دربارهٔ سلمان ساوجی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۷۴:

مصرع دوم بیت هفتم به این صورت صحیح است:
که زبان می‌شکند چون به زبان می‌رسدم

 

مسعود رستگاری در ‫۵ سال و ۳ ماه قبل، چهارشنبه ۱۲ دی ۱۳۹۷، ساعت ۱۵:۴۵ دربارهٔ سلمان ساوجی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۲۰:

مصرع دوم بیت ششم به این صورت صحیح است:
مگر آنکس که چو زلف تو سرش می‌گردید

 

مسعود رستگاری در ‫۵ سال و ۳ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۱ دی ۱۳۹۷، ساعت ۲۳:۳۱ دربارهٔ سلمان ساوجی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۵۷:

بیت دوم به این شکل صحیح است:
دست در گردن که «یارد» کرد با او یا که یافت
جز ره پیراهن «این» دولت؟ زهی پیراهنش

 

مسعود رستگاری در ‫۵ سال و ۳ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۱ دی ۱۳۹۷، ساعت ۲۰:۳۲ دربارهٔ سلمان ساوجی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۳۰:

بیت چهارم مصرع اول «مثلت» صحیح است نه «مثلث»

 

مسعود رستگاری در ‫۵ سال و ۳ ماه قبل، یکشنبه ۹ دی ۱۳۹۷، ساعت ۱۵:۴۸ دربارهٔ سلمان ساوجی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۱۴:

در بیت دوم، مصرع اول، «گر» صحیح است نه «اگر»

 

مسعود رستگاری در ‫۵ سال و ۳ ماه قبل، یکشنبه ۹ دی ۱۳۹۷، ساعت ۱۵:۰۸ دربارهٔ سلمان ساوجی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۱۴:

بیت آخر به این صورت صحیح است:
می‌زنندم بر درش چون حلقه و من همچنان
همّتی دربسته‌ام باشد که این در، وا شود

 

مسعود رستگاری در ‫۵ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۲۹ آذر ۱۳۹۷، ساعت ۱۰:۰۲ دربارهٔ سلمان ساوجی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۳۳:

بیت آخر «به اطناب» صحیح است نه «با طناب»

 

مسعود رستگاری در ‫۵ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۲۹ آذر ۱۳۹۷، ساعت ۰۸:۵۲ دربارهٔ سلمان ساوجی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۷۸:

بیت ششم «زلفت» صحیح است نه «زلف»

 

مسعود رستگاری در ‫۵ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۲۹ آذر ۱۳۹۷، ساعت ۰۷:۲۶ دربارهٔ سلمان ساوجی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۱۰:

بیت پنجم «راح» به معنای «شراب» صحیح است نه «راه»

 

مسعود رستگاری در ‫۵ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۲۹ آذر ۱۳۹۷، ساعت ۰۷:۰۳ دربارهٔ سلمان ساوجی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۷۸:

صورت صحیحِ بیت آخر این است:
سروِ بالای تو می‌جُست در آب
چشمِ سلمان که بلا جو آمد

 

مسعود رستگاری در ‫۵ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۲۹ آذر ۱۳۹۷، ساعت ۰۶:۵۲ دربارهٔ سلمان ساوجی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۱۷:

بیت اول مصرع دوم «روزی» صحیح است نه «روی»

 

۱
۲
sunny dark_mode