گنجور

حاشیه‌ها

دکتر امین لو در ‫۶ سال و ۵ ماه قبل، شنبه ۴ اسفند ۱۳۹۷، ساعت ۱۱:۵۹ دربارهٔ خاقانی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۱۶ - مطلع دوم:

بیت 50. فتح تو به جنگ لشکر روس تاریخ شد آسمان قران را
بیت 51. رایات تو روس را علی روس صرصر شده ساق ضمیران را
در این دوبیت خاقانی در استخدام کلمات مناسب دچار تنگنا شده است به عنوان مثال برای آسمان، قران درست نیست چون قران مخصوص ستارگان است و آن زمانی است که دو ستاره سعد در مقارنه هم قرار می گیرند در این زمان هر اتفاقی بیفتد مبارک است و کسی که در این شرایط متولد شود به او صاحبقران می گویند بنا براین کاربرد قران برای آسمان صحیح نیست. در بیت 51 گفته رایات یعنی بیرقها برای ساق ضیمران ها (گیاهان ، ریاحین) صزصر (طوفان سخت)شده اند مقصودش این است که دشمنان یعنی روس و خزر ها منکوب شده اند. علاوه به کاربرد استعارات و کنایات نامأنوس خیلی مبالغه کرده است برای اینکه شروانشاه یک امیر محلی بوده و مسلما تواناییش در مقابل روسها که اقتدار داشتند ناچیز بوده است.

امیررضا کفاشی در ‫۶ سال و ۵ ماه قبل، شنبه ۴ اسفند ۱۳۹۷، ساعت ۱۱:۵۹ دربارهٔ خاقانی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۱ - در یکتاپرستی و ستایش حضرت خاتم الانبیاء:

بیت دوم:
باد در دست داشتن کنایه از بی حاصلی و بی بهره بودن می باشد .یعنی تا اسیر خود پرستی و خواهشهای نفسی از سیر در طریقت عرفان بی بهره خواهی بود .خاک برخود پاش یعنی منیّت خود را نادیده انگار و اسیر نفس نباش.

عبدالله در ‫۶ سال و ۵ ماه قبل، شنبه ۴ اسفند ۱۳۹۷، ساعت ۱۱:۵۸ دربارهٔ سلمان ساوجی » دیوان اشعار » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۱۷:

مصرع دوم با توجه به مصرع چهارم، احتمالا این طور باشه: دُری اگر از دود دلی گشت سیه

دکتر امین لو در ‫۶ سال و ۵ ماه قبل، شنبه ۴ اسفند ۱۳۹۷، ساعت ۱۱:۴۲ دربارهٔ خاقانی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۱۶ - مطلع دوم:

بیت 18. تیغ تو مزوری عجب ساخت
بیماری آن مزوران را
مزوری دربیت اول به معنی آشی است بدون گوشت که برای بیماران می پزند. مزور در بیت دوم به معنی ریاکار است و کنایه از حکمرانان خزر و روس است که شروانشاه گاهی با آنها جنگ داشته است
خاقانی در این بیت شمشیر شروانشاه را به غذایی که به بیمار می دهند تشبیه کرده اما این غذایی نیست که بهبود دهد بلکه سبب هلاک دشمن می شود البته تشبیه بسیار نامأنوسی به نظر می رسد. در سروده های خاقانی تشبیهات و استعارات زیادی وحود دارد و می توان گفت مقداری هم افراط کرده است لذا گاهی تشبیهات و استعارات نه چندان مطلوب دارد.

امیررضا کفاشی در ‫۶ سال و ۵ ماه قبل، شنبه ۴ اسفند ۱۳۹۷، ساعت ۱۰:۵۵ دربارهٔ خاقانی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۱ - در یکتاپرستی و ستایش حضرت خاتم الانبیاء:

جوشن صورت و دارالملک دل هر دو اضافه تشبیهی هستند.مراد از جوشن صورت تعلقات نفسانی و مادی است که مانع از سیر و سلوک و طی طریقت می شود.مراد از مردان نیز عارفان و سالکان طریق خداشناسیند که تا فردی از جوشن سفت و سخت مادیات رهایی نیابد نمی تواند در سلک اینچنین افرادی درآید.دل در نزد عرفا و در ادبیات ،واسطه فیض الهی است یعنی آنچه در عالم لاهوت یا همان عالم غیب است بواسطه تزکیه نفس ،بر دل وارد می شود و دل آنرا چون آینه ای بر عالم ناسوت یا همان عالم ماده منعکس می نماید.پس تنها راه سیر در طریقت دل تزکیه شده عارف است که سالک را به سمت پادشاه ازلی و ادبی رهنمون می شود و در نهایت سالک خود پادشاه می شود.همانند سی مرغ منطق الطیر که در نهایت سیمرغ شدند.

امیررضا کفاشی در ‫۶ سال و ۵ ماه قبل، شنبه ۴ اسفند ۱۳۹۷، ساعت ۱۰:۴۳ دربارهٔ خاقانی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۱ - در یکتاپرستی و ستایش حضرت خاتم الانبیاء:

با سلام
قبل از شروع به بیان نکاتی در خصوص این قصیده باید عرض کنم که وزن و بحر عروضی این قصیده که در گنجور درج شده ،اشتباه است. و وزن و بحر عروضی این قصیده به شرح زیر می باشد:
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن
بحر: رمل مثمن محذوف یا مقصور

پیمان بصیری در ‫۶ سال و ۵ ماه قبل، شنبه ۴ اسفند ۱۳۹۷، ساعت ۰۹:۵۰ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۷۹:

آقای شمس در رابطه با شاهد و شاهد بازی و ... پیشنهاد میکنم به کتاب " از کوجه رندان" دکتر زرین کوب مراجعه فرمایید تا متوجه اشتباه خود شوید.

سید کاظم حسینی در ‫۶ سال و ۵ ماه قبل، شنبه ۴ اسفند ۱۳۹۷، ساعت ۰۹:۱۶ دربارهٔ پروین اعتصامی » دیوان اشعار » مثنویات، تمثیلات و مقطعات » شمارهٔ ۷ - آرزوی پرواز:

با سلام.بیت 11.بدین به جای بدن صحیح است.با تشکر فراوان از مطالب این سایت....

سید حبیب حمزه لو در ‫۶ سال و ۵ ماه قبل، شنبه ۴ اسفند ۱۳۹۷، ساعت ۰۸:۲۰ دربارهٔ عمان سامانی » گنجینة الاسرار » بخش ۱۷:

هِشت بر زانو، سر تسلیم من
خواست تا سّری کند تعلیم من

نادر.. در ‫۶ سال و ۵ ماه قبل، شنبه ۴ اسفند ۱۳۹۷، ساعت ۰۵:۲۸ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۴۲۴:

به من بنگر
به ره منگر...

نادر.. در ‫۶ سال و ۵ ماه قبل، شنبه ۴ اسفند ۱۳۹۷، ساعت ۰۵:۲۶ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۴۲۴:

بگفتم هجر خونم خورد
بگفت آن دام لطف ماست..

حجت الله ماله میر در ‫۶ سال و ۵ ماه قبل، شنبه ۴ اسفند ۱۳۹۷، ساعت ۰۱:۲۲ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۴۶:

من در بیت اول مانده ام و در جستجوی آن دلبرم که پیش وجودش همه خوبان عدمند قافیه میخواهم چکار آرایه ادبی بچارم آید به باقی غزل نرسیده ام هنوز در بیت اولم

Fatêh.A در ‫۶ سال و ۵ ماه قبل، شنبه ۴ اسفند ۱۳۹۷، ساعت ۰۰:۵۲ دربارهٔ بیدل دهلوی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۸۳:

نیاز به علائم سجاوندی و ویرایش دارد

تهمینه در ‫۶ سال و ۵ ماه قبل، شنبه ۴ اسفند ۱۳۹۷، ساعت ۰۰:۲۴ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۹۴:

گرفتاری های ما مردم روانرنجوریست متاسفانه . مذهبی و غیر مذهبی! البته در بین مذهبیان بیشتر دیده مشود.بنابر دلایلی که مجال گفتن نیست. صحبتم از روی دلسوزی است.
نظر شخصی من: به عنوان کسی که در حوزه معماری مطالعه کردم و علاقه ام به ادبیات کمک بزرگی به درک معماری ام داشت حافظ انگیزه بزرگی است. نکته جالبی که برای من این شاعر دارد اینست که از همه ادیان و مذاهب اشارات بسیار جالبی اورده و کمال استفاده را برای بیان مفاهیم مدنظرش را کرده مثلا اگر دقت کنیم بسیاری از شخصیت های کلیدی در اشعار وی که جنبه بسیار مثبتی داشته اند مثل موبد یا پیر مغان (حتی داعیه شاگردی اش را دارد) دایم به نیکی یاد شده اند کارکترهای زرتشتی هستند ایا این بدین معناست که او یک زرتشتی است؟ (آیا اگر یک زرتشتی همین ادعارا بیان کند از نظر شما پسندیده است؟ ) و جالب اینکه بیشتر شخصیت های منفور نزد حافظ مسلمان هستد. زاهد و شیخ و..
شخصا هیچ گاه به دنبال فهمیدن ایین حافظ نبودم چون به نظرم از اشعارش نمیتوان پی بردو کار عبثی است. همه هنرش پوشاندن و در لفافه بردن سخن است. اسلام نظیر ایین های دیگر نقاط قوت بسیاری دارد که با توجه با کانتکسی که حافظ دران قرار داشته چرا نباید به این نکات بپردازد؟ قیام حسین هم یکی از همین نقاط قوت تاریخی است. قران و به طور کلی اسلام منبع مهمی برای تشکیل جهانبینی حافظ بوده. ایرانی دیروز و حتی امروز چه با دین چه بی دین جهانبینیش را نسبت به دین رسمی کشور تشکیل داده و نمی توان حضور مفاهیم دینی در زندگی مان را کتمان کنیم. چه مثبت چه منفی. من هنوز مطمئن نیستم که این شعر اشاره مستقیم به عاشورا دارد یا خیر؟! اما پیشنهاد دوستانه ای که دارم اینست هیچ وقت انحصارطلب نباشید در طول این سالیان انحصار ارزشها توسط بخشی از جامعه و سرکوب بخشی دیگر اثرات نامطلوبی گذاشته بیاییم این سنت زشت را کنار بگذاریم. اگر تفسیر می کنیم این شعر اشاره به عاشورا دارد مشکلی نیست اما دیگر پشتش هم تکبیرگویان حافظ را در انحصار مسلمان ها نکنیم که جز دوری ادم ها و ایجاد حساسیت چیزی ندارد حاصلش هم جز این نیست که عده ای هم پیدا میشوند که نقد و طرد حافظ را نسبت به اسلام و منش مسلمانی پیدا میکنند (که از قضا بسیار هم وجود دارد )را بر سرتان می کوبند. ایا این زیبنده است؟
به نظرم ارام باشیم و سینه مان را انچنان گشاده کنیم که همگان را در بر بگیرد و این دقیقا روش فکری حافظ است.
مسلک حافظ مروت و راستی و رندی است.

D.F.L در ‫۶ سال و ۵ ماه قبل، شنبه ۴ اسفند ۱۳۹۷، ساعت ۰۰:۲۱ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۲۶:

قسمتی از این شعر در آهنگ جدید یاس به نام سفارشی به صورت کمی تغییر یافته آورده شده است.
یا رب مبادا آنکه صدا معتبر شود
صدایی که یک ساله؛ از صفر، صد پله مرتفع شود
و بدین سان موسیقی؛ هنر، از زیر بیخ و بن فلج شود

منصور در ‫۶ سال و ۵ ماه قبل، جمعه ۳ اسفند ۱۳۹۷، ساعت ۲۰:۵۲ دربارهٔ عطار » مصیبت نامه » بخش بیست و نهم » بخش ۷ - الحكایة و التمثیل:

چنین به نظر میرسد که بیت ششم از وزن خارج است
و دوست عزیزمان اقای سهراب درست میگویند

دکتر امین لو در ‫۶ سال و ۵ ماه قبل، جمعه ۳ اسفند ۱۳۹۷، ساعت ۱۵:۲۷ دربارهٔ خاقانی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۱۶ - مطلع دوم:

ببخشید در بیت 15 بزان اشتباه است و نران صحیح است.

دکتر امین لو در ‫۶ سال و ۵ ماه قبل، جمعه ۳ اسفند ۱۳۹۷، ساعت ۱۵:۲۴ دربارهٔ خاقانی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۱۶ - مطلع دوم:

بیت 15.
صحن فلک از بزان انجم ماند رمهٔ مضمران را
بیت 16.
هست از پی بر نشست خاصت امید خصی شدن نران را
در مصرع اول بیت 16 بزان اشتباه است و نران صحیح است.
این دو بیت موقوف المعنی است.
مضمَّر ؛ اسب لاغر و کم گوشت و باریک میان
نران انجم یعنی سیارات
سیارات که درصحن فلک (آسمان) قرار دارند همچون اسبان لاغر هستند ذر بیت بعد هم می گوید برای اینکه این اسبها به طور ویژه قابلیت سواری برای تو (شروانشاه) داشته باشند، خصی (اخته) شده اند. (توضیح : اخته شده اند تا نیرو بگیرند. معمولا حیوانات نر مانند گاو ، گوسفند ، اسب و الاغ را برای اینکه چاق و قوی شوند اخته می کنند.)

دکتر امین لو در ‫۶ سال و ۵ ماه قبل، جمعه ۳ اسفند ۱۳۹۷، ساعت ۱۳:۳۱ دربارهٔ خاقانی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۱۵ - در ستایش ابوالمظفر جلال الدین شروان شاه:

در بیت 22 دُرّ دری یعنی زبان فارسی.
در بیت 24 صادران یعنی بزرگان؛ خزران یعنی اقوامی که در کنار دریای خزر زندگی می کردند

دکتر امین لو در ‫۶ سال و ۵ ماه قبل، جمعه ۳ اسفند ۱۳۹۷، ساعت ۱۳:۲۵ دربارهٔ خاقانی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۱۵ - در ستایش ابوالمظفر جلال الدین شروان شاه:

بیت 19. شش پنج زنند برتران نقش
یک نقش رسد فرو تران را
بیت 20. چو جرعه فلک به خاک بوسی
خاکی شده جرعهٔ سران را
بیت 19 اصطلاحاتی است از بازی نرد خاقانی می گوید مهره های برتران در بازی زندگی که مانند بازی نرد است یا جفت پنج یا جفت شش می افتد اما مهره های فروتران جفت یک می افتد.
بیت 20 اشاره به رسمی دارد در میخوارگی و آن این است که میخواره برای اینکه سخاوت و جوانمردی خود را به طور سمبولیک نشان دهد چند قطره از می خود را به خاک که نازلترین موجود است هدیه می کند و از باب احسان چند قطره به خاک می ریزد. حال خاقانی می گوید فلک از سر تعظیم به پادشاه زمانه یعنی شروانشاه برای پابوسی به زمین آمده و در پای او تبدیل به نازلترین موجود یعنی خاک شده است اینک سران یعنی بزرگان به این خاک چند جرعه می هدیه می کنند. در این بیت خاقانی از روی مبالغه عظمت شروانشاه را بیان می کند.

۱
۲۵۲۵
۲۵۲۶
۲۵۲۷
۲۵۲۸
۲۵۲۹
۵۵۱۸