مجتبی آموزگار در ۶ سال و ۳ ماه قبل، دوشنبه ۲۶ فروردین ۱۳۹۸، ساعت ۱۱:۵۱ دربارهٔ جامی » هفت اورنگ » سلسلةالذهب » دفتر اول » بخش ۲۲ - در مذمت آنان که به جهت اجتماع عوام و استجلاب منافع معاش از ایشان مجالس آرایند و به سبیل جهر و اعلان به ذکر حق سبحانه و تعالی اشتغال نمایند:
به نظر می‌رسد که بیت
گفته هر کس که دیده آن گریه
هذه فریت بلا مریت
دارای اشکال تایپی باشد. همچنین از آگاهان خواهش میکنم معنی مصرع دوم را بفرمایند.
وجود در ۶ سال و ۳ ماه قبل، دوشنبه ۲۶ فروردین ۱۳۹۸، ساعت ۱۱:۴۶ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۴۳:
دوستان گرامی زیاد دنبال تفسیر اشعار نباشید چون خواندن چنین اشعار بلندی خود به خود در انسان حالت خوشی و آرامش بوجود میاره و باعث میشه عمیقتر و بازتر به مسائل نگاه کنیم و شاید قصد خیام هم وادار کردن انسان به تفکر و حرکت به سمت حقیقت بوده و اگر اشعار به طور واضح بیان میشد اون لطف رو نداشت و تکلیف روشن میشد و دیگه تفکر معنایی پیدا نمیکرد.
میبدار در ۶ سال و ۳ ماه قبل، دوشنبه ۲۶ فروردین ۱۳۹۸، ساعت ۱۱:۱۳ دربارهٔ ملک‌الشعرا بهار » قصاید » شمارهٔ ۹۶ - سپید رود:
و منظور از امرود میوه گلابی!!
شهلا در ۶ سال و ۳ ماه قبل، دوشنبه ۲۶ فروردین ۱۳۹۸، ساعت ۱۰:۴۳ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۳۸۸:
و به دو سه ...دلیلی که هم در بالا آوردم و همچنین دراینجا می آورم، پس بیشتر به 'جاه' بجای چاه دوم، گرایش دارم. ببینید:
"در آتش آبی تعبیه در آب آتش تعبیه
در آتشش جان در طرب در آب او دل در ندم"
"چپ راست دان این راه را، در چاه دان این جاه را"
- نگفت چپ و راست بدون این راه را،
نه، بلکه چپ راست دان این راه را
پس چرا چیزی هم بر عکس چاه نباشد؟
که به درک معنا کمک کند. مثل جاه
- ضمن اینکه یوسُف هم از افتادنِ در چاه به جاه (امیری) و کمال رسید.
- یوسف از لذت موقت چشم پوشید و در دام زلیخا نیافتاد گرچه این خود گریبان او را گرفت و بچاهش انداخت، امّا او عشق، خرد، راستی و زیبایی و صلابت را با هم در پیوند می دید، نه از هم جدا! و نه مجزا و مطابق میل شخصی اش!
- و درست همینجا از این آیه کمک می گیرد که خدایا... ...عمل ما را در برابر اهریمن ثبات و استحکام بخش...
علیرضا دهقان زاده در ۶ سال و ۳ ماه قبل، دوشنبه ۲۶ فروردین ۱۳۹۸، ساعت ۱۰:۱۳ دربارهٔ مسعود سعد سلمان » دیوان اشعار » رباعیات » شمارهٔ ۳۹۶:
درود. مصرع اول در تصحیح جناب یاسمی چنین است:
«چون موی شدم ز رنج هر بیدادی»
در اینجا حرف اضافه «ز» افتاده و مفهوم و وزن بیت را دچار اشکال کرده است. مقصود شاعر این است که از رنج مانند موی، لاغر و نحیف شده ام.
شهلا در ۶ سال و ۳ ماه قبل، دوشنبه ۲۶ فروردین ۱۳۹۸، ساعت ۱۰:۰۹ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۳۸۸:
با سلام،
بنظر ترتیب درستِ این بیت باید باشد:
چپ راست دان این راه را، در چاه دان این چاه را
امّا برای من سئواله که آیا احتمالاً
'در چاه دان این جاه را' نمی باشد؟ یعنی شاید چاه دوم 'جاه' باشد!
از نظر معنی هم اگر در آب ندامتی و پشیمانی پنهانست و در آتش خیر و فَرّحی ...
پس آنچه را که "راست" می پنداریم می تواند چپ و آنچه را "چپ" می پنداریم می تواند راست باشد! چون عادت کردیم بجای تجربه ی حقیقت و درستی به ذهنیت ِ کوچک و محدود و شرطی شده مان رجوع کنیم، نه به خودِ معانی، به ذات ِ حقیقت و سرشتِ آن....
بنابرین آنچه را هم که "جاه"، بزرگی و افتخار قلمداد می کنیم، می تواند بر عکس چاه و سرنگونی باشد!!!
احمد در ۶ سال و ۳ ماه قبل، دوشنبه ۲۶ فروردین ۱۳۹۸، ساعت ۰۹:۲۶ دربارهٔ پروین اعتصامی » دیوان اشعار » مثنویات، تمثیلات و مقطعات » شمارهٔ ۸۸ - شکایت پیرزن:
احسنت بر شما دست اندر کاران گنجور
کسرا در ۶ سال و ۳ ماه قبل، دوشنبه ۲۶ فروردین ۱۳۹۸، ساعت ۰۹:۰۰ دربارهٔ فروغی بسطامی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۹۹:
بیتی جا افتاده است
خود مگر از لطف بنوازی دل مسکین ما
ور نه کی این شیشه هم سنگ دل سنگین تست
مسلم فلاح در ۶ سال و ۳ ماه قبل، دوشنبه ۲۶ فروردین ۱۳۹۸، ساعت ۰۸:۱۱ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر پنجم » بخش ۱۳۳ - حکایت هم در جواب جبری و اثبات اختیار و صحت امر و نهی و بیان آنک عذر جبری در هیچ ملتی و در هیچ دینی مقبول نیست و موجب خلاص نیست از سزای آن کار کی کرده است چنانک خلاص نیافت ابلیس جبری بدان کی گفت بما اغویتنی والقلیل یدل علی الکثیر:
اگر منظور مولوی در این شعر این بوده که وقتی کسی فرد دیگری را میزند تمام این عمل در حوزه اختیار فرد زننده است به نظر من این فهم درستی از اختیار نیست. عمل زدن تشکیل شده است از اراده وتصمیم برای زدن وعملی کردن آن تصمیم در عالم خارج . آن بخشی که مربوط به اراده وتصمیم است آن بخش در اختیار انسان است وخداوند آن بخش را به انسان محول نموده است.همانگونه که در قران نیز همواره از واژه "یرید " استفاده میکند. مثل :
المائدة : 113 قالُوا نُریدُ أَنْ نَأْکُلَ مِنْها وَ تَطْمَئِنَّ قُلُوبُنا
گفتند میخواهیم از آن مائده بخوریم تا قلبهایمان مطمئن شود
التوبة : 32 یُریدُونَ أَنْ یُطْفِؤُا نُورَ اللَّهِ بِأَفْواهِهِمْ
میخواهند نور خدا را با دهنهای خود خاموش کنند،
هود : 15 مَنْ کانَ یُریدُ الْحَیاةَ الدُّنْیا وَ زینَتَها نُوَفِّ إِلَیْهِمْ أَعْمالَهُمْ فیها وَ هُمْ فیها لا یُبْخَسُونَ
کسی که تنها زندگی دنیا و زینت آن را اراده میکند ، ما نتیجه تلاش ایشان را بطور کامل میدهیم، و در آن هیچ نقصانی نمییابند
اما بخش دیگر که مربوط به اجرای تصمیم در عالم خارج است تماما در اختیار خداست وانسان در آن نقشی ندارد.کما اینکه اگر موقع زدن ،توانایی عصبی وماهیچه ای دستان فرد زننده از کار بیفتد نمیتواند با اختیار خود عمل زدن را انجام دهد. پس بخش زدن دست انسان نیست بلکه دست خداست.بعبارتی خداوند اراده انسان را اجرایی میکند. مثلا اینکه میگوید
الأنفال : 17 فَلَمْ تَقْتُلُوهُمْ وَ لکِنَّ اللَّهَ قَتَلَهُمْ وَ ما رَمَیْتَ إِذْ رَمَیْتَ وَ لکِنَّ اللَّهَ رَمی وَ لِیُبْلِیَ الْمُؤْمِنینَ مِنْهُ بَلاءً حَسَناً إِنَّ اللَّهَ سَمیعٌ عَلیمٌ
این شما نبودید که آنها را کشتید بلکه خداوند آنها را کشت! و این تو نبودی تیر انداختی بلکه خدا انداخت! و خدا میخواست مؤمنان را به این وسیله امتحان خوبی کند خداوند شنوا و داناست.
در این آیه خداوند به روشنی میگوید که فکر نکنید اگر کافران را کشتید همه کار دست شما بوده بلکه شما فقط اراده کردید که دستور خدارا (کشتن کافران را ) اجرا کنید بعد از آن این خداوند بود که اراده شمارا اجرایی کرد.وهمچنین تیر انداختن را نباید به خودتان منسوب کنید بلکه انداختن تیر کار خدا بوده وشما اراده انداختن تیر کردید.
همچنین در آیات زیر نیز این مفهوم کاملا روشن است.
مَّن کاَنَ یُرِیدُ الْعَاجِلَةَ عَجَّلْنَا لَهُ فِیهَا مَا نَشَاءُ لِمَن نُّرِیدُ ثُمَّ جَعَلْنَا لَهُ جَهَنَّمَ یَصْلَئهَا مَذْمُومًا مَّدْحُورًا(18)
وَ مَنْ أَرَادَ الاَْخِرَةَ وَ سَعَی لهََا سَعْیَهَا وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَأُوْلَئکَ کَانَ سَعْیُهُم مَّشْکُورًا(19)
کلاًُّ نُّمِدُّ هَؤُلَاءِ وَ هَؤُلَاءِ مِنْ عَطَاءِ رَبِّکَ وَ مَا کاَنَ عَطَاءُ رَبِّکَ محَْظُورًا(20)
هر که دنیای نقد و زودگذر را بخواهد ما هم برایش در آن عجله میکنیم. البته برای هر که بخواهیم و هر قدر که بخواهیم، آن گاه جهنم را برایش معین میکنیم که ملامت زده و رانده شده در آن شود
و هر که آخرت را بخواهد و کوشش خود را همه برای رسیدن به آن قرار دهد آنان سعیشان قبول شده و صاحب اجر خواهند بود .
هر دو گروه را از عطاء پروردگارت مدد میکنیم، اینها را و آنها را، و از عطاء پروردگار تو جلوگیری نمیشود .
اتفاقا در جایی که انسان بخش اجرایی کار را به خودش یا به مخلوقات غیر خدا نسبت دهد خداوند آنرا در زمره شرک (بزرگترین گناه ) قرار میدهد.ببینید:
العنکبوت : 65 فَإِذا رَکِبُوا فِی الْفُلْکِ دَعَوُا اللَّهَ مُخْلِصینَ لَهُ الدِّینَ فَلَمَّا نَجَّاهُمْ إِلَی الْبَرِّ إِذا هُمْ یُشْرِکُونَ
وقتی انسان در کشتی گرفتار طوفان شود طبیعی است که تلاش خود را میکند تا از طوفان جان سالم بدر برد واگر نجات یابد معمولا نجات یافتن را نتیجه مثلا تلاش خودشان یا محکم بودن کشتی یا شدید نشدن بیشتر طوفان و....نسبت میدهد که خداوند همه اینها را شرک تلقی میکند ومیگوید ما نجات دادیم. در واقع همه تلاش انسانهای روی کشتی را اراده یا خواستن برای نجات تعبیر میکند ونجات دادن را به خود منتسب می نماید وصدها مثال دیگر درقران در این باره وجود دارد.
سهراب در ۶ سال و ۳ ماه قبل، دوشنبه ۲۶ فروردین ۱۳۹۸، ساعت ۰۵:۰۸ دربارهٔ عطار » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۲۰:
فکر میکنم یعنی به نچیزی که صیب خودت میشود فکر نکن و فکر عایدی طرف مقابل باش.
اون بیت که میگه پرده سر نهان باش. منظور سر آدمه یا سر و اسراره؟
مهدی قناعت پیشه در ۶ سال و ۳ ماه قبل، دوشنبه ۲۶ فروردین ۱۳۹۸، ساعت ۰۴:۴۲ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۷۶:
یک چند به تقلید گزیدم خود را/نادیده همی نام شنیدم خود را--__--در خود بودم زان نسزیدم خود را/از خود چو برون شدم بدیدم خود را
یک چند با تقلید از دیگران گزیدم یا صدمه زدم بخود و شناخت را جای تجربه با تقلید آموختم و تا تکرار و تقلید ارزش خود نیافتم وچون از از روزمرگی تقلید دیگران بیرون بیایم و خود بدون ترس خود و خدل را تجربه کنم یا قدرت وتوان خود را بشناسم
مهدی قناعت پیشه در ۶ سال و ۳ ماه قبل، دوشنبه ۲۶ فروردین ۱۳۹۸، ساعت ۰۴:۰۸ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۷۴:
چون انسان خدای درونش را شناخت توانایی بیش از قدرت جسمی دیو و مهربانی فرشته را خواهد داشت.
مهدی قناعت پیشه در ۶ سال و ۳ ماه قبل، دوشنبه ۲۶ فروردین ۱۳۹۸، ساعت ۰۴:۰۰ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۷۴:
از توانائی های تن خاکی انسان میگوید که نور خدا درون دل ماست و توانایی های انسان بسیار بالا و بیش از احساس و نیروهای شناخته شده انسان جهان امروز است
احمد آذرکمان ۰۴۹۰۳۰۰۶۶۹.a@gmail.com در ۶ سال و ۳ ماه قبل، دوشنبه ۲۶ فروردین ۱۳۹۸، ساعت ۰۲:۴۴ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۶:
زلف آشفته و خَوی کرده و خندان لب و مست
پیرهن چاک و غزل خوان و صراحی در دست
نرگسش عربده جوی و لبش افسوس کُنان
نیم شب دوش به بالین من آمد بنشست
سر فرا گوش من آورد به آواز حزین
گفت ای عاشق دیرینه ی من خوابت هست ... 『حافظ』
ــــــــــــــــــــــــــــــ
▣ به قول سام گیوارد آن‌کس که نگریستن نداند ، نگریسته نخواهد شد .
▣ هر چند این غزل با صدا و روایت عاشق شروع شده ولی مُسَلّم است که قبل از آن ، طوفانی از نگاه در فضایی از سکوت می وزیده و عاشق برای لحظاتی همه تن چشم شده که این چنین با جزئیات دست به توصیفِ معشوق خود زده است .
▣ شاید این گونه ماتِ احوالاتِ معشوق شدن بتواند نشانگرِ این باشد که عاشق انتظار نداشته است که معشوق را در آن زمان و یا در آن مکان ملاقات کند .
▣ پریشانیِ حالت و صورتِ معشوق هم به نظر ناشی از شرابِ آن صُراحی بوده که انگار پیش از این ملاقات نوشیده است .
▣ با توجه به این که زمان ماجرا مربوط به «نیم شب دوش» است ، این روایت می تواند حاکی از این باشد که عاشق دارد حالِ چیزهای «گذشته» ی خود را با مخاطب در میان می گذارد یعنی دارد از «حافظه» نقل می کند ولی آیا نمی توان این گونه پنداشت که شاید عاشق دارد در هیبتِ رویا به یکی از امیال سرکوب شده ی خود ، جان می بخشد یعنی حالِ چیزهای «آینده» ی خود را که همان انتظار است بازگو می کند ؟ شاید او انتظار داشته است معشوقه اش را با آن توصیفات و با آن شکل و شمایل در کنارِ بالینِ خود ببیند .
▣ فخرالدین عراقی در کتاب لمعات در مورد عشق نوشته است که «... اوست که خود را دوست می دارد در تو » . حالا آیا نمی توان این پرسش را مطرح کرد که آیا معشوق ، مبتلایِ خویشتن است ؟ یا بهتر بپرسیم آیا معشوقی که خود هم صاحب کشش است و هم برای نزدیکی به بالین عاشق کوشش می کند آمده است که خود را در احوالات عاشق نظاره کند و به تماشا بنشیند ؟ هر چند که آن کوششِ معشوق در عالم مستی و بی ارادگی جایِ بحث دارد .
▣ جالبِ دقت است که مادام که معشوق کنارِ بالینِ عاشق ننشسته است کلامی به زبان نمی آورد گویا نمی خواهد حماسه ی تماشا شدن از طرف عاشق خود را از شُکوه بیندازد .
▣ انگار معشوق قبل از تکلم فقط عظمت دارد و بعد از تکلم ، فقط جذابیت . همان جذابیتی که بعد از نشستن معشوق ، در پوشش کلمه ها وارد صحنه می شود . آیا معشوق ، پیش از تکلم فعال تر و فاعل تر است یا بعد از تکلم ؟
▣ به نظر ، آن تماشای نازکانه و آن توصیف هایِ دقیقِ عاشق از احوالاتِ معشوق ، شائبه ی خواب بودن عاشق در بستر را کم سو و منتفی می کند . شاید آن پرسش معشوق که می گوید «...خوابت هست؟» به نوعی تمسخر و یا شوخیِ با قصد و غرضی باشد با این مبنا که عاشق از دامی که در آن افتاده است آسوده خاطر نخواهد شد و حتی اگر سر بر بالین گذاشته باشد خواب به چشمانش راه پیدا نخواهد کرد .
▣ در مصراع «گفت ای عاشق دیرینه ی من خوابت هست؟» گویا منادا بار معناییِ خاصی دارد چون معشوق به جای این که از نامِ خاصی استفاده کند از عبارتِ «عاشقِ دیرینه ی من» استفاده می کند . این عبارت هم با حال و هوای غزل سازگار است و هم به نوعی فخرِ مندرج در «من» را پُررنگ می کند و هم به قدمت و دیرینگی عشقِ عاشق که دربرگیرنده ی وفاداریِ عاشق است اشاره می کند . و البته باز آن استهزاء یا آن شوخی با قصد و غرض را می تواند به حرکت در بیاورد که ای عاشق ! تو را از بندِ من رهایی نخواهد بود .
▣ در زاویه ی دیدِ عاشق که دست به تدوین روایت زده است انگار مساله ی «زمان» جایگاه بسیار مهمی داشته است ؛ نیم شب دوش/عاشقِ «دیرینه» یِ من
▣ و که بود که گفت : «عشق مامور تن است در نقاب روح»
ـــــــــــــــــــــ
98/1/26
احمد آذرکمان ـ حسن آباد فشافویه .
پیوند به وبگاه بیرونی/
حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۶/
علیرضا در ۶ سال و ۳ ماه قبل، یکشنبه ۲۵ فروردین ۱۳۹۸، ساعت ۲۳:۲۹ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۳۳:
جان بر لب است و حسرت در دل که از لبانش
نگرفته هیچ کامی جان از بدن برآید
چقدر غمناک هست این بیت...
fateh در ۶ سال و ۳ ماه قبل، یکشنبه ۲۵ فروردین ۱۳۹۸، ساعت ۲۲:۰۵ دربارهٔ صائب » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۳۴۵:
شعری زیبا و سرشار از اسلوب معادله،ممنون از برادرم که بهم نشونش داد.
میثم در ۶ سال و ۳ ماه قبل، یکشنبه ۲۵ فروردین ۱۳۹۸، ساعت ۱۷:۲۲ دربارهٔ سعدی » مواعظ » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۱۲:
آیا مصراع آخر
اسبی نتواند هر که کند او ببرد
درستش مصراع زیر نیست
اسبی نتواند که جهانی ببرد
امیرعلی داودپور در ۶ سال و ۳ ماه قبل، یکشنبه ۲۵ فروردین ۱۳۹۸، ساعت ۱۶:۲۵ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر چهارم » بخش ۸۰ - بیان سبب فصاحت و بسیارگویی آن فضول به خدمت رسول علیه‌السلام:
گر خدا را یک بجویی در کتاب
گم شوی با هر ندایی و خطاب
هر خطابی را کسی شایسته است
کاین بشر را هر کجا یک دسته است
می خوری و خون نریزی شد حرام
جای دیگر می خوری بودش مرام
یعنی از کردار اینان ره بخوان
نه به دین هر کسی در ره بمان
ماهان در ۶ سال و ۳ ماه قبل، یکشنبه ۲۵ فروردین ۱۳۹۸، ساعت ۱۶:۱۱ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۸۸:
جناب فلاحتی پیشه، سرود زیبایی که می‌فرمایید عنوانش « تا باد چنین بادا » هست .آهنگساز و تنظیم کننده آهنگ : زنده یاد حسن یوسف زمانی.خواننده زنده یاد بهرام سارنگ .با این مشخصات سرچ کنید در سایت ایرانصدا موجود هست.
مجتبی آموزگار در ۶ سال و ۳ ماه قبل، دوشنبه ۲۶ فروردین ۱۳۹۸، ساعت ۱۲:۱۸ دربارهٔ جامی » هفت اورنگ » سلسلةالذهب » دفتر اول » بخش ۲۵ - تمثیل: