م. قاسمی در ۱۲ روز قبل، جمعه ۷ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۱۵:۴۴ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر دوم » بخش ۱۱۱ - شرح کردن شیخ سِرّ آن درخت با آن طالب مقلد:
این ابیات اشاره به جست و جوی کلیله و دمنه دارد. برزویه طبیب دربارِ خسرو انوشروان، در جست و جوی درختِ جاودانگی به هند می رود و در آنجا پس از پیدا نکردن درخت، می فهمد کتابی با نام کلیله در دربار پادشاه هند است و آن را با حکایت هایی که مشروح است می یابد. این حکایت در شاهنامه نیز آمده است. شروع بیت شاهنامه چنین است:
نگه کن که شادان برزین چه گفت بدانگه که بگشاد راز از نهفت
سیدمحمد جهانشاهی در ۱۲ روز قبل، جمعه ۷ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۱۵:۱۸ دربارهٔ عطار » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۵۶:
عطار » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۵۶
هرچه دارم ، در میان خواهم نهاد
بی خبر ، سر در جهان خواهم نهادآبِ حیوان ، چون به تاریکی در است
جامِ جم ، در جنبِ جان خواهم نهادزینِ همّّت ، در رهِ سودایِ عشق
بر بُراقِ لامکان خواهم نهادگر بجنبد ، کاروانِ عاشقان
پای ، پیشِ کاروان خواهم نهادجان ، چو صبحی بر جهان خواهم فشاند
سر ، چو شمعی در میان خواهم نهادسود ممکن نیست ، در بازارِ عشق
پس اساسی ، بر زیان خواهم نهادگر قدم از خویش برخواهم گرفت
از زمین بر آسمان خواهم نهادمرغِ عرش ام ، سیر گشتم از قفس
روی ، سویِ آشیان خواهم نهادتا نیاید سِرِّ جانَم بر زبان
مُهرِ مطلق ، بر زبان خواهم نهادزهر خواهد شد ، ز عیشِ تلخِ من
صد شکَر ، گر در دهان خواهم نهادآستین پُر خون ، به امّیدّ وصال
سَر ، بسی بر آستان خواهم نهاددست چون می نرسَدَم ، در زلفِ دوست
سر به زیرِ پای ، از آن خواهم نهاددر زبانِ گوهرافشانِ فرید
طرفه گنجی ، جاودان خواهم نهاد
سیدمحمد جهانشاهی در ۱۲ روز قبل، جمعه ۷ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۱۵:۱۷ دربارهٔ عطار » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۵۵:
عطار » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۵۵
عشقِ تو ، پرده صد هزار نهاد
پرده در پرده ، بی شمار نهادپسِ هر پرده ، عالمی پُر درد
گه نهان و گه آشکار نهادصد جهان خون و صد جهان آتش
پسِ هر پرده ، استوار نهادپرده بازی ، چنان عجایب کرد
که یکی در یکی هزار نهادپردهٔ دل به یک زمان بگرفت
پرده ، بر رویِ اختیار نهادکرد با دل ز جُور ، آنچه مپرس
جُرم ، بر جانِ بی قرار نهادجانِ مضطر ، چو خاکِ راهش گشت
روی بر خاکِ اضطرار نهادشیرمردِ همه جهان بودم
عشق ، بر دستِ من نگار نهادکه بداند ، که دور از رویَت
گلِ رویِ تو اَم ، چه خار نهاددوش آمد خیالِ تو ، سحَری
تا مرا ، در هزار کار نهادهمچو لاله ، فکند در خونَم
بر دلم ، داغِ انتظار نهادسرِ من ، همچو شمع باز بُرید
پس بیاورد و در کنار نهادچون همی بازگشت از برِ من
دردِ هجرَم ، به یادگار نهادهر زمان ، عقبهای ز دردِ فراق
پیشِ عطّارِ دل فگار نهاد
سیدمحمد جهانشاهی در ۱۲ روز قبل، جمعه ۷ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۱۵:۱۶ دربارهٔ عطار » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۷۲:
عطّار » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۷۲
در قعرِ جانِ مستَم ، دَردی پدید آمد
کان دَرد ، بندیان را ، دایم کلید آمدچندان در این بیابان ، رفتم که گم شده استم
هرگز کَسی ندیدم ، کانجا پدید آمدمردانِ این سفر را ، گمبودگی است حاصل
وین منکرانِ رَه را ، گفت و شنید آمدگر مستِ این حدیثی ، ایمان تو را ست لایق
زیرا که کافر اینجا ، مستِ نبید آمدشد مست ، مغزِ جانم ، از بویِ باده ، زیرا
جامِ محبّتِ او ، با بوسعید آمدتا دادهاند بویی ، عطّار را ، از این مِی
عمرَش درازتر شد ، عیشَش لذیذ آمد
سیدمحمد جهانشاهی در ۱۲ روز قبل، جمعه ۷ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۱۵:۱۵ دربارهٔ امیرخسرو دهلوی » دیوان اشعار » غزلیات » شمارهٔ ۱۴۴۸:
امیرخسرو دهلوی » دیوان اشعار » غزلیات » شمارهٔ ۱۴۴۸
نبودی آن که ، من ات دلنواز می گفتم،
چرا ز ساده دلی ، با تو راز می گفتم؟همه حکایتِ نازِ تو گفتمی ، زین پیش،
کنون بلایِ من است ، آن که ناز می گفتمدلا ، بسوختی و تلخ می نمود تو را،
من اَر ز پند ، حدیث ایت باز می گفتمخُوش آن شبی ، که به رویِ تو باده می خوردم،
به آبِ دیده ، همه شب نیاز می گفتمعظیم دردِ سر آورد نازنینِ مرا،
که من فسانه به غایت دراز می گفتمدل اش گر از سخنِ من گرفت ، بر حق بود،
که دردهایِ دلِ جانگداز می گفتمهر آن سخن که از او یاد بود ، شب تا روز،
تمام می شد و هر بار باز می گفتمخیالِ خنده نمی سوخت جانِ "خسرو" و من،
دعایِ آن لبِ کهتر نواز می گفتم
سیدمحمد جهانشاهی در ۱۲ روز قبل، جمعه ۷ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۱۵:۱۴ دربارهٔ امیرخسرو دهلوی » دیوان اشعار » غزلیات » شمارهٔ ۵۲۴:
امیرخسرو دهلوی » دیوان اشعار » غزلیات » شمارهٔ ۵۲۴
چون مرغِ سحر ، از غمِ گلزار بنالد،
از غم ، دلِ دیوانهء من زار بنالدهر کَس که به گوش اش برَسد نالهء زار ام،
بر دردِ منِ سوخته دل ، زار بنالدبر سوزشِ من ، جانِ زن و مرد بسوزد،
وز نالهء زار ام ، در و دیوار بنالدای آنکه ز درد ات خبری نیست ، مکن عیب،
گر سوخته ای از دلِ افگار بنالد"خسرو" اگر از درد بنالد ، چه توان گفت؟
عیبی نتوان کرد که بیمار بنالد
داریوش در ۱۲ روز قبل، جمعه ۷ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۱۴:۲۴ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » پادشاهی نوذر » بخش ۶:
دل تیغ گفتی ببالد همی چه مفهومی دارد ؟
عزیزان کسی میداند ؟
احمد قلی در ۱۲ روز قبل، جمعه ۷ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۱۳:۵۶ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۳۱:
با توجه به بیت زیر از مولانا:
ترک فلک گاو را بر سر گردون ببست
کرد ندا در جهان کی به سفر میرود
و همینطور در بیتی از صوفی هروی
بر عارض تو خط، چو پراکنده می شود
ترک فلک غلام ترا بنده می شود
پس استفاده ی ترک فلک در ادبیات فارسی به جهت اشاره به غارتگری ترکان نیست. با احترام
احمد قلی در ۱۲ روز قبل، جمعه ۷ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۱۳:۵۴ در پاسخ به سهیل قاسمی دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۳۱:
سلام با توجه به بیت زیر از مولانا:
ترک فلک گاو را بر سر گردون ببست
کرد ندا در جهان کی به سفر میرود
و همینطور در بیتی از صوفی هروی
بر عارض تو خط، چو پراکنده می شود
ترک فلک غلام ترا بنده می شود
پس استفاده ی ترک فلک در ادبیات فارسی به جهت اشاره به غارتگری ترکان نیست. با احترام
aria ete در ۱۳ روز قبل، جمعه ۷ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۱۱:۳۸ دربارهٔ سعدی » بوستان » باب هفتم در عالم تربیت » بخش ۱۴ - حکایت:
صاحب نظر مقامی بالاتر از پارسایان داشته
ahmad aramnejad در ۱۳ روز قبل، جمعه ۷ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۰۸:۱۱ دربارهٔ صائب » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۲۸۷:
درود و عرض ادب:
درمصراع هفتم"پیشتر زن که شود آتش خورشید بلند" بجان "زن"باید "زان" نوشته شود
(براساس دیوان صائب جلد 2 بتصحیح استاد محمد قهرمان)
ahmad aramnejad در ۱۳ روز قبل، جمعه ۷ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۰۷:۱۵ دربارهٔ میرزا حبیب خراسانی » دیوان اشعار » بخش دو » غزلیات » شمارهٔ ۲۹۴:
درود و عرض ادب به نظرم در مصراع 14 هر هفته اشتباه است و درست آن هرهفت است که بمعنی آرایش کامل است.
لغت نامه دهخداهرهفت. [هََ هََ] (اِمرکب) به معنی آرایش باشد. (برهان). کنایت از زیب و زینت بود و آن را هرهفت وند نیز گویند. (انجمن آرا).
رجوع به هرهفت کردن و هرهفت کرده شود.
|| مطلقاً آرایش زنان را نیز گویند که آن حنا و وسمه و سرخی و سفیدآب و سرمه و زرک باشد که زرورق است و بعضی هفتم را غالیه گفته اند که خوشبویی باشد و بعضی خال عارضی را گفته اند که از سرمه به کنج لب یا جاهای دیگر از رخساره گذارند. (برهان).
احمد خرمآبادیزاد در ۱۳ روز قبل، جمعه ۷ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۰۲:۱۱ دربارهٔ خاقانی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۵۲:
«سیم کُشی» یعنی «ریخت و پاش، ولخرجی، بخشش بی اندازه»
احمد خرمآبادیزاد در ۱۳ روز قبل، جمعه ۷ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۰۱:۴۹ دربارهٔ خاقانی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۰۳:
از 16 نسخه خطی مجلس، مصرع دوم بیت شماره 6 در 15 نسخه (13760/ص148، 22381/ص270، 91038/ص139، 11948/ص473، 64529/ص315، 4605/ص223، 212293/ص201، 13312/ص285، 61914/ص232، 35077/ص296، 7568/ص291، 44570/ص228، 44600/ص318، 64528/ص357 و 44461/ص421) به شکل زیرثبت شده است:
«سیم کُشی کن دو کوْن، بر کف زراق نه»
در نسخه خطی مجلس (به شماره ثبت 74633/ص286) به جای «سیم کُشی کن دو کون» از «هر دو جهان مردوار» آمده است. با توجه به اینکه «سیم کُشی» به معنی «ولخرجی، بذر و بخشش» است، معنی مصرع چندان تفاوتی ندارد.
گفتنی است که خاقانی «سیم کُشی» را در بیت 24 از قصیدۀ شمارۀ 211 نیز به کار برده است:
«از پس کنیت سگی چیست به شهر نام ما/درد کش ملامتی، سیم کُش قلندری»
غلامحسین مرادی در ۱۳ روز قبل، پنجشنبه ۶ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۲۲:۱۸ دربارهٔ ایرج میرزا » ابیات پراکنده » شمارهٔ ۱۷:
این بیچاره هوش مصنوعی هم با این ترجمه هاش خیلی معصوم به نظر میرسه
سیدمحمد جهانشاهی در ۱۳ روز قبل، پنجشنبه ۶ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۲۲:۰۹ دربارهٔ عطار » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۷۱:
عطار » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۷۱
نه دل ، چو غمت آمد ، از خویشتن اندیشد
نه عقل ، چو عشق آمد ، از جان و تن اندیشدچون آتشِ عشقِ تو ، شعله زند اندر دل
کم کاستیی ، آن کَس ، کز خویشتن اندیشدگر مدّعیِ عشقَت ، در چاهِ بلا افتد
کفر است درین معنی ، کانجا رسن اندیشدپروانه برِ معنی ، کِی محرمِ شمع افتد
گر در همه عمرِ خود ، از سوختن اندیشدعاشق که به صد زاری ، در عشقِ تو جان بدهد
خصمی ش کند جانش ، گر از کفن اندیشدعاشق همه رسوا بِه ، در انجمنِ عالم
کانجام نگیرد رَه ، گر زانجمن اندیشدجانا ، چو دلم خَستی ، راهِ سخنم بستی
عطّار ، به صد مستی ، تا کِی سخن اندیشد
علی احمدی در ۱۳ روز قبل، پنجشنبه ۶ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۱۹:۲۹ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۳۷:
دل از من بُرد و روی از من نهان کرد
خدا را با که این بازی توان کرد
معشوق با دلبری خود دلم را ربود و بعد از آن روی خود را پنهان کرد شما را به خدا با چه کسی می توان چنین بازی کرد .
داستان درد عاشقی اینچنین آغاز می شود.در ادامه مسیر می - مستی- عاشقی به دنبال جلوه یار ، نوبت به درد عاشقی به دنبال روی گردانی یار است .«که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکل ها»
شب تنهاییَم در قصدِ جان بود
خیالش لطفهایِ بیکران کرد
تنهایی در شب قصد جان مرا می کرد ولی خیال معشوق لطفهای بی نهایت داشت .در زمان درد عاشقی عاشق خود را تنها حس می کند و فقط خیال معشوق او را آرام می کند.
چرا چون لاله خونین دل نباشم؟
که با ما نرگسِ او سر گران کرد
وقتی چشمان چون گل نرگس یار با ما سر سنگین است چرا مثل گل لاله دلم خون نباشد
که را گویم که با این دردِ جانسوز؟
طبیبم قصدِ جانِ ناتوان کرد
این داستان را به چه کسی بگویم که دچار درد جانسوزی هستم ولی یار من که خود طبیب من است قصد جان ناتوان مرا کرده .خودش را نشان نمی دهد تا از درد عشق بمیرم.
بدان سان سوخت چون شمعم که بر من
صُراحی گریه و بَربَط فغان کرد
طوری مرا مثل شمع سوزاند که جام شراب برایم گریه می کند ( موقع ریختن شراب از گلویش ) و ساز بربط برایم ناله سر می دهد.
نکته جالب در اینجا این است که این گریه و آن ناله فقط برای همدردی با عاشق نیست . گریه جام شراب باده می دهد که غم عاشق را بزداید و ساز بربط نیز باناله اش معشوق را تصویر می کند و درد او را تسکین میدهد
صبا گر چاره داری وقت، وقت است
که دردِ اشتیاقم قصدِ جان کرد
ای باد صبا اگر از جانب معشوق پیامی داری که مشکلم را حل می کند حالا وقت آن است چرا که این درد اشتیاق مرا خواهد کشت.
میان مهربانان کی توان گفت؟
که یارِ ما چُنین گفت و چُنان کرد
حتی میان افراد مهربان نیز نمی توان گفت که یار موقع جلوه اش آن طور سخن گفت وکار دیگری کرد و رفت
عدو با جانِ حافظ آن نکردی
که تیرِ چشمِ آن ابروکمان کرد
حتی دشمن هم با جان حافظ چنین کاری نکرد که تیر مزگان چشمآن کمان ابرو کرد .روی گردانی کسی که دوستش داری از تیر دشمن هم سخت تر است.
سیدپور در ۱۳ روز قبل، پنجشنبه ۶ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۱۹:۰۷ در پاسخ به محمد خدادادیان زردشتی دربارهٔ بیدل دهلوی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱:
جناب زردشتی، به نظر من هوش مصنوعی را از گوشی خود پاک کنید.
احمد خرمآبادیزاد در ۱۳ روز قبل، پنجشنبه ۶ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۱۵:۵۴ دربارهٔ خاقانی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۰۲:
مصرع نخست بیت شماره 1 (به شکل «ای تماشاگه جان بر طرف لالهستان تو») از نظر وزنی میلنگد. وانگهی، این شکل، معنای روشنی ندارد و با مصرع دوم نیز سازگار نیست.
این مصرع در 12 نسخه خطی مجلس به شکل زیر است:
«ای تماشاگاه جانها طرف لالهستان تو»
البته تنها در یک نسخه (به شماره 16760/ص 175، تاریخ کتابت 1274 قمری) به شکل «ای تماشاگاه جان بر طرف لالهستان تو» میباشد.
سیدمحمد جهانشاهی در ۱۲ روز قبل، جمعه ۷ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۱۵:۵۴ دربارهٔ فروغی بسطامی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۰: