گنجور

جامی » هفت اورنگ » سلسلةالذهب » دفتر اول » بخش ۶۱ - در بیان آنکه ملازمت مصلی مر شطر مسجد حرام را بنا به انقیاد امر حق و اتباع شریعت اوست و الا هویت حق سبحانه چنانکه در قبله مصلی هست در جمیع جهات هست

 

گر مصلی کند به وقت صلاة

روی در کعبه از جمیع جهات

باشد از حق بدان جهت مأمور

ور نه حق نیست اندر آن محصور

روی در روی او بود هیچ کس

[...]

جامی
 

جامی » هفت اورنگ » سلسلةالذهب » دفتر اول » بخش ۶۲ - در بیان آنکه در جهت بودن حق سبحانه و تعالی به اعتبار تنزل است به مرتبه جسم و جسمانیات و الا من حیث هو مبراست از جمیع امکنه و جهات

 

چون نه جسم است حق نه جسمانی

نه هیولاست نی هیولانی

باشد از حیز و جهت بیرون

وز حدود مشابهت بیرون

هست من حیث ذاته الأقدس

[...]

جامی
 

جامی » هفت اورنگ » سلسلةالذهب » دفتر اول » بخش ۶۴ - در بیان معنی کلام و بیان مراتب و اقسام آن و بیان آنکه کدام قدیم است و کدام حادث و بیان آنکه کلام جمادات و نباتات از کدام قبیل است

 

گرچه آمد بسیط اصل کلام

باشد آن را مراتب و اقسام

هست اصل بسیط آن ز صفات

ز صفاتی که هست لازم ذات

حق تعالی حقایق اسرار

[...]

جامی
 

جامی » هفت اورنگ » سلسلةالذهب » دفتر اول » بخش ۶۵ - در ذکر حال طایفه دیگر از بی ادبان در احکام الهی و ادب نبوی چیزها می افزایند به مقتضای طبع و هوای خویش

 

دیگری زان فریق گویم کیست

آنکه در هر عمل به وسوسه زیست

نیست در راه دین وظیفه او

غیر وسواس در نماز و وضو

رو سوی کوزه و سبو نکند

[...]

جامی
 

جامی » هفت اورنگ » سلسلةالذهب » دفتر اول » بخش ۶۶ - حکایت ساده دلی که در خواب دزد جامه ها و دستارش ببرد و ازارش گذاشت و او ازار از پای کشید و در سر بست تا سرش برهنه نباشد

 

ابلهی رخت خود به خواب سپرد

رختش از تن کشید و دزد ببرد

جز ازاری که بودش اندر پای

کش ز بی قیمتی گذاشت به جای

چون متاعی که با بها باشد

[...]

جامی
 

جامی » هفت اورنگ » سلسلةالذهب » دفتر اول » بخش ۶۷ - در وسوسه نماز و نیت برای کسب جمعیت

 

سوی وسواس او گراید دیو

همچو خون در رگش درآید ریو

گه بگوید نویت پی در پی

گه به لاحول سازد آن را طی

گه کند پست و گه بلند آهنگ

[...]

جامی
 

جامی » هفت اورنگ » سلسلةالذهب » دفتر اول » بخش ۶۸ - حکایت شیخ محقق با مرید موسوس

 

راهدانی مرید خود را دید

که به قصد نماز می کوشید

بهر تحریمه دست برمی داشت

باز ناکرده اش همی انگاشت

همچنین بارها مکرر کرد

[...]

جامی
 

جامی » هفت اورنگ » سلسلةالذهب » دفتر اول » بخش ۶۹ - در ذکر اصحاب تفرقه علی طبقاتهم

 

خدمت مولوی چه صبح و شام

دارد اندر کتابخانه مقام

متعلق دلش به هر ورقی

در خیالش ز هر ورق سبقی

نه شبش را فروغی از مصباح

[...]

جامی
 

جامی » هفت اورنگ » سلسلةالذهب » دفتر اول » بخش ۷۰ - تمثیل

 

به رهی تیز می گذشت کسی

دامنش را گرفت بوالهوسی

که روان باش نام خویش بگوی

لقب باب و مام خویش بگوی

گفت روزی که زادم از مادر

[...]

جامی
 

جامی » هفت اورنگ » سلسلةالذهب » دفتر اول » بخش ۷۱ - در بیان آنکه انصاف به عیب خود پرداختن است و نظر به عیب دیگران نه انداختن

 

جامی این وعظ و تلخگویی چند

خرده گیری و عیبجویی چند

شیوه واعظ آن بود که نخست

فعل خود را کند به قول درست

چون شود کار او موافق گفت

[...]

جامی
 

جامی » هفت اورنگ » سلسلةالذهب » دفتر اول » بخش ۷۲ - انتقال از نکوهش شعر و سخنوری به مذمت شعرای روزگار

 

شعر در نفس خویشتن بد نیست

پیش اهل دل این سخن رد نیست

ناله من ز خست شرکاست

تن چو نالم، ز شر ایشان کاست

پیش ازین فاضلان شعر شعار

[...]

جامی
 

جامی » هفت اورنگ » سلسلةالذهب » دفتر اول » بخش ۷۳ - حکایت بر سبیل تمثیل

 

دو سفیه زبان به هرزه گشای

به تعصب شدند و هرزه درای

آن یکی رو به دیگری آورد

گفت ای در نکال و خسران فرد

هر کجا در زمانه دشنامی

[...]

جامی
 

جامی » هفت اورنگ » سلسلةالذهب » دفتر اول » بخش ۷۵ - در بیان آنکه نشئه ملکیه ادراک این معنی نمی کرد و لهذا زبان طعن بر آدم علیه السلام گشادند و بر وی به فساد و سفلک گواهی دادند

 

بود بیرون ز نشئه املاک

که کنند این دقیقه را ادراک

لاجرم گاه خلقت آدم

می زدند از غرور و دعوی دم

کای خدا با مسبحیم تو را

[...]

جامی
 

جامی » هفت اورنگ » سلسلةالذهب » دفتر اول » بخش ۷۶ - در بیان آنکه آدمی کل است و سایر اشیا به مثابه اجزا

 

آدمی چیست برزخی جامع

صورت خلق و حق در او واقع

نسخه مجمل است و مضمونش

ذات حق و صفات بیچونش

متصل با دقایق جبروت

[...]

جامی
 

جامی » هفت اورنگ » سلسلةالذهب » دفتر اول » بخش ۷۸ - اشارت به تقسیم علم به علمی که مضاف به مرتبه جمع است و به علمی که مضاف به مرتبه فرق است و علی هذاالقیاس سائرالصفات

 

علم حق است کامده ست پدید

لیکن اندر مراتب تقیید

علم یاد آرد استناد به حق

چون بود حق ز قیدها مطلق

یا بود مستند به حق زان رو

[...]

جامی
 
 
۱
۲
۳
۴
۵
۶
۲۹
sunny dark_mode