بخش ۷۲ - انتقال از نکوهش شعر و سخنوری به مذمت شعرای روزگار
شعر در نفس خویشتن بد نیست
پیش اهل دل این سخن رد نیست
ناله من ز خست شرکاست
تن چو نالم، ز شر ایشان کاست
پیش ازین فاضلان شعر شعار
کسب کردی فضایل بسیار
بودی آراسته به فضل و هنر
بودی آزاده از فضول سیر
حکمت و اصل و فرع ورزیده
به ترازوی شرع سنجیده
مستمر بر مکارم اخلاق
مشتهر در مجامع آفاق
طیب انفاس شان مروح روح
جنبش کلکشان کلید فتوح
همه را دل ز همت عالی
از قناعت پر از طمع خالی
وه کز ایشان بجز فسانه نماند
جز سخن هیچ در میانه نماند
کیست شاعر کنون یکی مدبر
که نداند ز جهل هر از بر
نکند فرق شعر را ز شعیر
راحت خلد را ز رنج سعیر
همت او خسیس و طبع لئیم
همه آفاق را حریف و ندیم
روز و شب کو به کوی و جای به جای
می دود چون سگان سوخته پای
تا کجا بو برد که یک دو سه کس
گشته جمع از سر هوا و هوس
کرده ترتیب عیش را اسباب
از شراب و کباب و چنگ و رباب
افکند خویش را به مکر و دروغ
پیش آن جمع چون مگس در دوغ
کاسه ای چند زهر مارکند
با همه جنگ و کارزار کند
ژاژ خاید ظرافت انگارد
هرزه گوید لطیفه پندارد
بس که آید ازان گروه درشت
سیلی اش بر قفا و بر رو مشت
بدر آید ازان میانه که بود
پس سر سرخ و چشمخانه کبود
با چنان چشمخانه و پس سر
روی از آنجا نهد به جای دگر
ننهاده ست هیچ کس خوانی
در همه شعر بهر مهمانی
که نرفته ست تا سر خوانش
ننشسته طفیل مهمانش
نگرفته ست کس پی گشتی
کنج باغی و جانب دشتی
که نجسته سراغ وی از پی
طی نکرده بساط عشرت وی
زو یکی گر به غار کرده فرار
ثانی اثنین گشته در بن غار
ور دو کس زو به استغاثه شده
از عقب ثالث ثلاثه شده
ور سه کس از جفاش پی زده گم
چون سگ کهف گشته رابعهم
قصه کوتاه هیچ فرد و فریق
زو نرسته به حیله های دقیق
گشته زین گونه خست و ابرام
شعر مذموم و شاعران بدنام
هر که مخذول و خاسرش خوانند
خوشتر آید که شاعرش خوانند
لطف شاعر اگر چه مختصر است
جامع صد هزار شین و شر است
نیست یک خلق و سیرت مذموم
که نگردد ازین لقب مفهوم
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: شعر از نظر شاعر، ذاتاً بد نیست و مورد تأیید اهل دل قرار دارد. او در مورد نالههایش به دلیل خست شرک صحبت میکند و به شباهت شاعران پیشین با فضایل و هنرهایی که داشتهاند، اشاره میکند. شاعر به نقد شاعران فعلی میپردازد که به گدایی شهرت پرداختهاند و در پی لذتهای زودگذر دنیا هستند. او آنها را به خاطر فریبکاریها و بیخیالیهایشان مورد سرزنش قرار میدهد و به این نکته اشاره میکند که شعر باید حاوی معنی و حکمت باشد و نه فقط یک سرگرمی سطحی. در نهایت، شاعر میگوید که شاعران بدنام و خاسر بهتر است به عنوان شاعران شناخته شوند، چرا که حتی در ادبیات و هنر، باید به دنبال حقیقت و عمق معانی بود.
هوش مصنوعی: شعر به تنهایی ارزش خود را دارد و در نظر کسانی که دلهای پاکی دارند، این موضوع مورد تردید نیست.
هوش مصنوعی: ناله من از درد و رنجی است که بر دوش این بدن سنگینی میکند. هر بار که میزنم ناله، از شر این افراد زاده میشود.
هوش مصنوعی: قبل از این، انسانهای دانا و هنرمند شعر و ادبیات موجب شدند که تو امتیازهای زیادی را به دست آوری.
هوش مصنوعی: شما دارای فضیلت و مهارت هستید و از هرگونه زشتی و بیادبی دورید.
هوش مصنوعی: حکمت و معقولات، به همراه اصول و فروع دین، با دقت و بر اساس قوانین شرعی سنجیده و ارزیابی میشوند.
هوش مصنوعی: این شخص به طور مداوم بر روی فضایل اخلاقی تمرکز دارد و در بین مردم به خوبی شناخته شده است.
هوش مصنوعی: نفسهای خوشایند آنان، روح را تسکین میدهد و قلمشان به عنوان کلید گشایشها عمل میکند.
هوش مصنوعی: همه افراد با دل و اراده قوی به سمت اهداف بزرگ میروند و از قناعت و رضایت به حداقلها دوری میکنند.
هوش مصنوعی: این افراد فقط قصههایی از خود برجا گذاشتند و هیچ سخنی حقیقی در میان آنها وجود ندارد.
هوش مصنوعی: شاعر کنونی که قادر باشد به خوبی مدیریت کند، چه کسی است که از جهل و نادانی هر لحظه آگاه باشد؟
هوش مصنوعی: شاید ندانیم که شعر چه تفاوتی با شعیر دارد و به راحتی بهشت را از عذاب جهنم تشخیص ندهیم.
هوش مصنوعی: انسانی که همت و ارادهاش ضعیف و روحیهاش پست باشد، در هیچ زمینهای با دیگران رقابت نمیکند و نمیتواند دوست و همپیمان خوبی برای آنها باشد.
هوش مصنوعی: او مانند سگهای سوخته، بیوقفه و به طور مداوم در طول روز و شب در کوی و برزن میدود.
هوش مصنوعی: چقدر دور از واقعیت است که چند نفر به خاطر آرزوها و تمایلات خود دست به جمع شدن زدهاند.
هوش مصنوعی: عیش و خوشی را با مهیا کردن شراب، کباب و نواختن ساز و آواز مرتب کردهاند.
هوش مصنوعی: او خود را به نیرنگ و دروغ در میان آن جمع انداخت، مانند مگسی که در دوغ میافتد.
هوش مصنوعی: چندین کاسه از زهر مار وجود دارد که با تمام جنگها و مبارزات ادامه مییابد.
هوش مصنوعی: هر کسی که به ظاهر بیملاحظه صحبت میکند و حرفهای بی ارزش میزند، خود را باهوش و زیرک میداند و فکر میکند که شوخیهایش جالب و پندآموز است.
هوش مصنوعی: به خاطر شدت و خشونت آن گروه، مدام ضربههایی به پشت و صورت انسان زده میشود.
هوش مصنوعی: از میان آنها، کسی ظاهر میشود که سرش سرخ و چشمانش کبود است.
هوش مصنوعی: با چشمان زیبای خود به گونهای نگاه میکند که انگار قصد دارد از آن مکان به جایی دیگر بروید.
هوش مصنوعی: هیچکس در هیچ شعری برای مهمانیاش خوانی قرار نداده است.
هوش مصنوعی: کسی که تا به حال نیامده است و سر سفره نشسته، فقط به خاطر مهمانش است.
هوش مصنوعی: هیچ کس در جستجوی یک گوشه از باغ و سمت دشت نبوده است.
هوش مصنوعی: که برای رسیدن به او، باید از لذتها و خوشیهای دنیا چشم پوشید و به دنبال او رفت.
هوش مصنوعی: اگر یکی از آن شخصها به سمت غاری فرار کند، دو نفر دیگر در عمق غار به هم نزدیک خواهند شد.
هوش مصنوعی: اگر دو نفر به او پناه ببرند، نفر سوم هم به جمع آنها افزوده میشود.
هوش مصنوعی: اگر سه نفر از شدت ظلم تو گم شوند، مانند سگی که به غاری پناه میبرد، آنگاه هم نفر چهارمش نیز از آنها جدا خواهد شد.
هوش مصنوعی: هیچکس نتوانسته است به سنجشهای پیچیده و رازآلود او پی ببرد و از دامهای او فرار کند.
هوش مصنوعی: به دلیل شرایطی که پیش آمده، شعرهای ناپسند و شاعران ناموجه اعتبار خود را از دست دادهاند.
هوش مصنوعی: هر کسی که مورد بیمهری و ناامیدی قرار گرفته، بهتر است که او را شاعر بنامند تا اینکه او را بازنده و ناکام بخوانند.
هوش مصنوعی: شاعر اگرچه با کلمات کم و مختصر حرف میزند، اما در عین حال معانی و احساسات بسیار زیادی را در خود جای داده است.
هوش مصنوعی: هیچ انسانی با صفات ناپسند وجود ندارد که از این عنوان و نام بد رهایی نیابد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۲ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.