گنجور

فردوسی » شاهنامه » پادشاهی لهراسپ » بخش ۱۱

 

همی ز آسمان کرگس اندر کشد

ز دریا نهنگ دژم برکشد

فردوسی
 

فردوسی » شاهنامه » پادشاهی اردشیر » بخش ۱۴

 

دگر آنک بی‌سود را برکشد

ز مرد هنرمند سر درکشد

فردوسی
 

فردوسی » شاهنامه » داستان دوازده رخ » بخش ۳۴

 

نباید که گرگ از پسش در کشد

که او را همان بخت خود برکشد

فردوسی
 

فردوسی » شاهنامه » جنگ بزرگ کیخسرو با افراسیاب » بخش ۴۶

 

یکی را ز خاک سیه برکشد

یکی را ز تخت کیان درکشد

فردوسی
 

ناصرخسرو » دیوان اشعار » مسمط

 

بر بوستان لشکر کشد مطرد به خون اندر کشد

چون برق خنجر بر کشد گلبن‌وشی در بر کشد

ناصرخسرو
 

اسدی توسی » گرشاسپ‌نامه » بخش ۲۰ - ترسانیدن گرشاسب از جادوی

 

اگر زان دره سر یکی برکشد

هم این جایگه تان به دَم درکشد

اسدی توسی
 

سرایندهٔ فرامرزنامه » فرامرزنامه » بخش ۳ - گفتار در آفرینش آفتاب

 

چو از مشرق او سر به  خاور کشد

ز خاور شب تیره سر بر کشد

سرایندهٔ فرامرزنامه
 

عثمان مختاری » شهریارنامه » بخش ۱۱۷ - نامه فرستادن زال زر به نزدیک ارجاسپ گوید

 

که فردا چه خورشید خنجر کشد

سر زنگئی شب به خون درکشد

عثمان مختاری
 

ایرانشان » کوش‌نامه » بخش ۸۳ - پرسش آتبین از کاروانیان درباره ی ماچین

 

اگر ماه بهمن سپه برکشد

همان میغ بر کوه لشکر کشد

ایرانشان
 

ایرانشان » کوش‌نامه » بخش ۱۷۵ - فریب خوردن طیهور و پیمان کردن با کوش

 

که گر او سپه سوی خاور کشد

به چین، شاه طیهور را برکشد

ایرانشان
 

سنایی » دیوان اشعار » ترکیبات » شمارهٔ ۲ - ترکیب بند در مدح ایرانشاه

 

گاه آن آمد که باد مهرگان لشکر کشد

دست او پیراهن اشجار از سر برکشد

باغها را داغهای عبریان بر بر زند

شاخها را چادر نسطوریان بر سر کشد

زان که سیسنبر چو نمامست و نرگس شوخ چشم

[...]

سنایی
 

وطواط » قصاید » شمارهٔ ۵۵ - در مدح علاءالدوله اتسز

 

چون علاء دولت و دین دروغا خنجر کشد

رایت اعزاز حق بر گنبد اخضر کشد

تا بود زین سان هلاک خسم او، از آفتاب

هم سپر گیرد بکف گردون و هم خنجر کشد

دهر کی یارد که در راه خلافش پا نهد؟

[...]

وطواط
 

انوری » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۶۱ - تقاضای تشریف از مخدوم

 

ای خداوندی که هرکه از طاعتت سربرکشد

روزگارش خط خذلان تا ابد بر سر کشد

گر سموم قعر تو بر موج دریا بگذرد

جاودان از قهر دریا باد خاکستر کشد

ور نسیم لطف تو بر شعلهٔ دوزخ وزد

[...]

انوری
 

نظامی » خمسه » اسکندرنامه - بخش اول: شرف‌نامه » بخش ۵ - در سابقهٔ نظم شرفنامه

 

به بازار شد تا به زر زر کشد

به یک مغربی مغربی درکشد

نظامی
 

سید حسن غزنوی » دیوان اشعار » ترجیعات » شمارهٔ ۱۵ - در مدح دولت و اقبال دولتشاه بن بهرام شاه

 

خسروی کو را به لطف خود همی حق برکشد

خاکپایش چرخ چون در چشم خود اندر کشد

تیر سوی خصم او هدیه همی پیکان برد

تیغ پیش دست او تحفه همی گوهر کشد

بوی عدلش چون بیابد شرع دل بر جان نهد

[...]

سید حسن غزنوی
 

عطار » مظهرالعجایب » بخش ۱۰ - در بیان مذهب و سلسلۀ پیر خود فرماید

 

جام اسرارش بده تا درکشد

زو همه درهای معنی برکشد

عطار
 

عطار » مظهرالعجایب » بخش ۱۳ - در نکوهش مفتی می‬فرماید

 

هر که چون دانه بیفتد سرکشد

خم معنی را به یک دم درکشد

عطار
 

اثیر اخسیکتی » دیوان اشعار » ترکیبات » شمارهٔ ۲ - مدح سلطان مظفرالدین قزل ارسلان

 

کان، دایم از سخاش بخروار زر کشد

جان، دایم از بیانش بدامن گهر کشد

سیمرغ مشرقی است به پرواز رایتش

زان طول و عرض گیتی درزیر پر کشد

هم کفته فلک شکند هم عمود صبح

[...]

اثیر اخسیکتی
 

اثیر اخسیکتی » دیوان اشعار » ترکیبات » شمارهٔ ۱ - مدح سلطان ارسلان طغرل

 

آنکه عدلش هرکجا لشکر کشد

صبح هم ترسد که خنجر برکشد

اثیر اخسیکتی
 

مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۷۵۱

 

هر زمان کز غیب عشق یار ما خنجر کشد

گر بخواهم ور نخواهم او مرا اندرکشد

همچو پره و قفل من چون جفت گردم با کسی

همچو مرغ کشته آن دم پرم از من برکشد

کفر و دین عاشقانش هم رقوم عشق اوست

[...]

مولانا
 
 
۱
۲