دگر آنک خوانی و را خال خویش

بدو تازه دانی مه و سال خویش

که تا من جهان را به کوپال خویش

بکوبم بکین جستن خال خویش

من امروز از کینهٔ خال خویش

درآرم جهان زیر کوپال خویش

عجب شادمان گشت از خال خویش

که از حد بیرون بدش مال خویش

جدا هر یکی بر سر مال خویش

برانگیخت شکلی ز تمثال خویش

گر به تو بر قصه کند حال خویش

یا خبری گویدت از سال خویش

گفت یا رب با که گویم حال خویش

کرده‌ام محمود را حمّال خویش

بازآیم با سر احوال خویش

تا کنم خود شرح قیل و قال خویش

حال چیست ای زال گفت او حال خویش

دادش او هفتاد گاو از مال خویش

گفت آن دم با صبا احوال خویش

گرمتر شد هر زمان بر حال خویش

خواجه هر سالی ز زر و مال خویش

خرج او کردی گشادی بال خویش

با یار بی‌وفا نتوان گفت حال خویش

آن به که دم فرو کشم از قیل و قال خویش

من شرح حال خویش ندانم که چیست خود؟

زیرا که یک دمم نگذارد به حال خویش

آنرا که هست طالع ازین کار، گو: بکوش

[...]

بس کس که یافت خست و امساک پیشه کرد

بر نفس ناستوده و اهل و عیال خویش

عذرش بر آن دنائت و خست همین بود

دائم ز بیم فقر نگهداشت مال خویش

عمری بفقر میگذراند ز بیم فقر

[...]

گر بنگری در آینه عکس جمال خویش

عاشق شوی هر آینه بر زلف و خال خویش

نشناخت عقل ناقص ما حسن کاملت

هم خود شناختی به حقیقت کمال خویش

آن‌ها که گفته‌اند به وصلت رسیده‌ایم

[...]

نقشی به بست دلبر من بر مثال خویش

آراستش بزیور حسن و جمال خویش

آورد در وجود برای سجود خود

آن نقش که داشت بتم در خیال خویش

آئینه بساخت ز مجموع کاینات

[...]

دادی ز لطف خوی مرا با وصال خویش

وانگه نهفتی از نظر من جمال خویش

شکر خدا که می نتوانی که یک نفس

پیوند خاطرم ببری از خیال خویش

بیرون خرام مست و سرانداز هر طرف

[...]

بگفتا چه گویم به تو حال خویش

خبرهای ادبار و اقبال خویش

از ضعف اگر در آینه بینم جمال خویش

آهی کشم که آینه گردد ز حال خویش

مرغ شکسته بالم و در وادی امید

پیدا بود که چند توان شد ببال خویش

لاف کمال پیش سگان تو چون زنم

[...]

دلدار برگرفت نقاب از جمال خویش

با عاشقان نمود رخ بی مثال خویش

چون حسن خود بدید در آئینه شد چنین

آشفته کرشمه و غنج و دلال خویش

ای آفتاب حسن چو ما ذره توایم

[...]

چو من غفلتی دارد از حال خویش

نمی‌داند انجام اعمال خویش