بگرد وی اندر سواری هزار

خروشان به کردار موج بحار

همه تیغها از نیام آخته

ز حِمْیَت همه جنگ را ساخته

ز دولت همه کامها یافته

ز محنت همه روی برتافته

بدین سان سوی کینه دادند روی

به تن کان آهن به دل سنگ و روی

یکی کنده ای کنده بودند ژرف

بدو اندر آبی به کردار برف

سپه سر به سر کنده بگذاشتند

به مردی همه گردن افراشتند

چو شیر دژ آگه برآشوفتند

همی کوس کینه رو کوفتند

چو رویینه نای اندر آمد به دم

در افتاد باد صبا در علم

شهانشاه بحرین و شاه عدن

عجب داشتند از سپاه یمن

همی هر دو گفتند با یک دگر:

شگفتی بدین مایه لشکر نگر!

کی بر ما دلیری همی چون کنند

همی جنگ از اندازه بیرون کنند!

نترسند از خنجر ما همی

وزین بی کران لشکر ما همی

سران و شها نشان اسیر منند

همه خستهٔ تیغ و تیر منند

تن میرشان زیر بند منست

ببند اندرون مستمند منست

رمه بی شبان سخت حیران بود

سپه بی ملک هم بدین سان بود

عجب کار کین هست اندک سپاه

همی جنگ جویند بی پادشاه

مگر شهریار نو آورده اند

که از قوتش دل قوی کرده اند

و یا شان ز جایی مدد آمدست

یکی لشکری بی عدد آمدست

امیر عدن گفت: اینست راست

هر آن کو جزین داند از وی خطاست

وگر این سخن نایدت استوار

نگه کن بر آن شیر ابلق سوار

یکی بر سپه اسپ تازد همی

چو شیر دژم سرفرازد همی

یکی کو ستورش بپرد همی

سمش پشت ماهی بدرد همی

سر از آسمان بر گذارد همی

ز شمشیر او مرگ بارد همی

سرش ز آتش کین بجوشد همی

تنش جامهٔ رزم پوشد همی

ز سهمش جهان در خروش آمدست

گمانی برم من کی دوش آمدست

که آن لشکر امروز خرم ترند

ز کار شه خویش بی غم ترند

همه رایشان جز به پیکار نیست

تو گویی ملکشان گرفتار نیست

بدان شیر جنگی بنازد همی

به نیروی وی سرفرازد همی

ندانم همی من ورا نام چیست

وزین آمدن مر ورا کام چیست؟

شهانشاه بحرین گفت: ای عجب!

عجب مانده ام نیز من زین سبب!

به من گر سپارید خال مرا

عزیز مرا هم حمال مرا

ولیک ار به مثل این نبهره سوار

نهنگ نبردست و شیر شکار

اسیر آرم او را و لشکرش را

ببرم به تیغ بلا سرش را

شهانشاه بحرین و آن عدن

بگفتند ازین سان فراوان سخن

کی ناگاه ورقه چو ابر سیاه

ز کینه درآمد به پیش سپاه

بگردید اندر مصاف نبرد

سیه کرد گردون ز بسیار گرد

همی کرد در گرد میدان طواف

بکردند در زیر اسپش مصاف

بگفت آمد آن گرد رزم آزمای

که کی را به نیرو در آرد ز پای

من آن آتش دل گدازم به چنگ

که دریا ز بیمم شود خاره سنگ

من آنم کجا از سپهر بلند

زحل را در آرم به خم کمند

من آنم کی چون تیغ پیدا کنم

ز خون روی صحرا چو دریا کنم

منم نامور ورقه ابن الهمام

سوار عرب آفتاب کرام

من امروز از کینهٔ خال خویش

درآرم جهان زیر کوپال خویش

اگر پیشتر زین، من ایدر بدی

برویش مگر این بلا نامدی

چنان شاه گرد افگن شیر گیر

نگشتی گرفتار روباه پیر

ولکن کنون چون خبر یافتم

سوی جنگ و پیکار بشتافتم

اگر خال خود را به جای آورم

ویا چرخ را زیر پای آورم

جهان بر شما تنگ زندان کنم

ز خونتان زمین همچو طوفان کنم

مرا از شما گشت کوتاه چنگ

درآیم به صلح و نپویم به جنگ

وفا کرده و عهد پیوسته شد

ازین داوری جمله بگسسته شد

وگر سر بتابید از رای من

ببینید تیغ صف آرای من

بگیرم به شمشیر راه شما

کنم سرنگون صدر گاه شما

کی آید پذیره کنون سوی من

بدیدار تیغ با جوی من

اگر یک تن آید ز پیشم خطاست

گر آیند سی سی و صد سد رواست

همی گفت و می گشت اندر مصاف

ایا جنگ جویان گوینده لاف

بیایید سوی مصاف و نبرد

نبرد آزمایید تا کیست مرد

درآمد سواری به میدان جنگ

به نیروی پیل و به سهم پلنگ

نشسته بر اسپی دونده سمند

ابا تیغ و رمح و کمان و کمند

به نزدیک ورقه درآمد ز راه

بگفت آمد آن صفدر و کینه خواه

تو ای خیره سر مرد گم بوده بخت

کشیدی سر خویش در بند سخت

اگر سروری لاف چندین مزن

که از لاف زن به یکی پیرزن

تن خویش تا کی ستایی همی؟

سوی ننگ تا کی گرایی همی؟

بیاهین کی پیش آمدت هم نبرد

پدید آید اکنون کدامست مرد

بیا تا یکی رای جولان کنیم

به کین جستن آهنگ میدان کنیم

کنون کآمدم من جفای ترا

نجویم ازین پس وفای ترا

بگفت این سخن واندر آن ساده دشت

زحمیت یکی گرد ورقه بگشت

یکی حمله آورد چون شیر نر

به نیزه همی جست بروی ظفر

سبک ورقه بگرفت رمحش به چنگ

به مردی ستد زو به میدان جنگ

ابا نیزهٔ او برو حمله کرد

سوار عرب ورقهٔ شیر مرد

بزد نیزه بر مرد لشکر شکر

ز کین دل آمد به بازوش بر

دو بازوش بر هر دو پهلو بدوخت

چو بر ساخت آن زخم جانش بسوخت

دگر باره زد بانگ را بر سمند

پس آواز کردش به بانگی بلند

کی ای شه سواران لشکرشکن

سواران بحرین و آن عدن

همه یک به یک پیشم آیید هین

به مردی نبرد آزمایید هین

کتا یک به یک اندر آرم ببند

سران را سر آرم به خم کمند.

سوار دگر صف در و کینه خواه

برون زد ستور از میاه سپاه

بگردید گردش به کین و غضب

به گفتار خود هیچ نگشاد لب

یکی نیزه انداخت بر ورقه بر

درآمد سر نیزه بر درقه بر

سر نیزهٔ مرد بشکست خرد

ندید ایچ شادی از آن دست برد

درآمد بدو ورقه برسان دود

گرفتش کمر وز فرس در ربود

میان مصاف اندر آن خشم و کین

به بالا برآورد و زد بر زمین

سر و گردن مرد بر هم شکست

ز چنگ چنان کس به جان می نرست

سه دیگر مبارز همان کشته شد

چهارم ز شمشیر سر گشته شد

ز پنجم به نیزه جدا کرد جان

ز ششم به شمشیر بستد روان

ز هفت و ز هشت و ز نه درگذشت

همی گشت تا دشت پرکشته گشت

همی کشت تا از سپاه عدن

به شمشیر کم کرد شست و سه تن

نیارست دیگر کس آمد برش

ز هول سر نیزه و خنجرش

چنان هیبت افتاد زو در نبرد

کی خون شد ببر در دل مرد مرد

همه دیده شان تیره گشت از نهیب

همه پایشان سست گشت از رکیب

نیارست کس کرد رای نبرد

تهی گشت از آن خیل جای نبرد

شد آگاه ورقه پناه عرب

که بربود سهمش ز دلها طرب

همی گشت در گرد میدان چو باد

وز آن کارزارش همی کرد یاد

همی گفت ورقه به لفظ عرب

که من دست بردی نمایم عجب

بگفت این و سوی سپه داد روی

بگفت: ای دلیران پرخاش جوی

چه دارید بر جای چندین درنگ

چراتان شد از جنگ کوتاه چنگ

شما جنگ جویان کجا دیده اید

که از یک تن ایدون بترسیده اید

ولکن اگر شد چنین تان منش

نه واجب کند بر شما سرزنش

که نخچیر اگر چند باشد دلیر

نیارد شدن سوی پیکار شیر

و گرچه دل گرد پر کین بود

اسیر سر چنگ شاهین بود

طمع به شما من جزین داشتم

دریغا کتان مرد پنداشتم

کنون نزد من کمترید از زنان

ایا گرد گیران و نیزه زنان

بگفت این و افگند آن صف پناه

تن خویش اندر میان سپاه

به یک حمله آن صف در و جان ربای

سپه را همه بر ربودش ز جای

برمح و به شمشیر و گرز و کمند

سپه را همه جمله بر هم فگند

سپاهش چو کردند زی او نگاه

بدیدندش اندر میان سپاه

چو شیری کی گم کرده باشد شکار

سران را همی سر برید آشکار

همه لشکر ورقهٔ جنگ جوی

نهادند سوی خداوند روی

چو دریای جوشان و سیل روان

به کف بر نهادند جان و روان

همان خوار مایه سپاه یمن

فگندند تن بر سپاه عدن

دمان ورقه در پیش و لشکر ز پس

ز دشمن همی کینه جستندو بس

نبد لشکر ورقه بیش از هزار

سواران گردن کش و نامدار

سواری که آن بداندیش بود

ز پنجه هزاران عدد بیش بود

برهنه سر و پای از تخت خویش

بجست و بنازید از بخت خویش

سراسیمه از تخت بیرون دوید

بشد شاد چون روی ورقه بدید

ز شادی به خاک اندر آمد ز پای

همی شکر کردش ز پیش خدای

ورا از بلند اختر و رای خویش

بیاورد و بنشاند بر جای خویش

ببد شاد وز دل بپالود غم

غلامی سیه دید با او بهم

به دست وی اندر بریده دوسر

شده غرقه در خاک و خون هر دو سر

از آن هر دو سر خون چکان بر زمین

ملک گفت ایا در خورآفرین

چه اند این دو سر وین غلام آن کیست؟

بگو حال خود زود تا حال چیست؟

از آن بد سگالان رها چون شدی

بدی با بلا، بی بلا چون شدی؟

همه قصه ورقه بدو باز گفت

هم از آشکارا و هم از نهفت

بگفت این سر دشمنان تواند

گرفتار بخت جوان تواند

سر میر بحرین و شاه عدن

گسسته ز جان و بریده ز تن

بدین سان ز پیش تو آورده ام

بدین هر دو بی دین کمین کرده ام

کنون هرچ خواهی بکن کام تست

هنر کز من آید همه نام تست

چو گل گشت از گفت او خال اوی

مبارک شد ایام و احوال اوی

هم اندر شب تیره لشکر بخواند

سران را همه پیش خود در نشاند

ز شهر یمن در شب تیره رنگ

به بیرون شدو کرد آهنگ جنگ

به پیش اندرون ورقهٔ شیر مرد

همی راند و می جست مرد نبرد

سحرگه به هنگام بانگ خروس

برآمد دم نای و آواز کوس

فگندند بر دشمنان خویشتن

صف آشوب گردان لشکر شکن

میان سپه در عیان شد خبر

که هر دو ملک را بریدند سر

چو بی میر شد لشکر دشمنان

به سوی هزیمت کشیدند عنان

چو شد منهزم بی کرانه سپاه

سپاه یمنشان گرفتند راه

به تاراج دادند همواره روی

به لشکر گه دشمنان کینه جوی

ز بس مال و بس بی کران خواسته

همه کارشان گشت آراسته

مظفر به شهر یمن در شدند

ز مال و ز شادی توانگر شدند

به یک هفته از خرمی هیچ کس

نیاسود، می باده خوردند و بس

ملک ورقه را مال بسیار داد

ستور و درم داد و دینار داد

هزار اشتر ماده و سرخ موی

همه کوه کوهان هنجار جوی

هزار اسپ که پیکر باد پای

قوی یال مه نعل پولاد خای

ز دینار و ز تاج و تخت بلند

ز گاو و خر و استر و گوسفند

نه چندان به ورقه بدادش ز مال

که گفتن توان، آن مبارک خصال

که داند چه داد او بدان مهربان

تو گفتی مگر هست مال جهان

عجب شادمان گشت از خال خویش

که از حد بیرون بدش مال خویش

همیشه دو چشمش سوی راه بود

همیشه دلش سوی گلشاه بود

به شهر یمن کرد چندین درنگ

کی شد رویش از درد چون بادرنگ