از پی تفسیر قرآن مجید

باشد از حق عمر و توفیقم امید

تا به شکر آنکه دادم نطق و کام

معنی قرآن به نظم آرم تمام

ابتداء از نام خویش اندر کتاب

[...]

از فیوض عام و خاصش در نمود

حمد او گویند ذرات وجود

عین حمد اوست بود ممکنات

ظاهر از بودش وجود ممکنات

حمد او هر یک ز موجودات او

[...]

هستی مطلق ز غیب ذات خویش

خواست گردد جلوه گر ز آیات خویش

از احد کاطلاق ذات الله بُد

گشت ظاهر در صفات الله شد

صورت الله گر دانی مقام

[...]

هم گروهی بر هدایت از ربند

در حساب نفس خود روز و شبند

رستگارانند آزاد از قیود

فارغ از اندیشۀ بود و نبود

تا نگردی رسته، نبوی رستگار

[...]

فرقه ای دیگر نه بر رسم وفاق

دعوی ایمان نمایند از نفاق

در خدیعت با خدا و اهل اللّهند

ره به خود رایی روند و گمرهند

خدعه با حق کردن از بی دانشی است

[...]

گفته شد بر آن گروه بی مراد

درگذارید این فضولی وین فساد

در جواب اهل حق گفتند زود

نیست ما را جز صلاح اندر وجود

مصلحیم و نیست حاجت وعظ و پند

[...]

همچو آن کز بهر نور افروخت نار

روشنایی برد زآن پروردگار

ترک ایشان کرد و در تاریکیند

زآن نمی بینند و دور از نیکیند

صُم و بُکْم و عُمی گشتند این حرون

[...]

ور به شک باشید زآنچه از رشد

ما فرستادیم بهر عبد خود

یعنی این قرآن با افضال و سود

سوره ای آرید مثلش در نمود

شاهدان خویش را سازید جمع

[...]

هم بشارتهاست بهر مؤمنان

زآن عمل های نکو و نور جان

که بود پاداش هر یک جنّتی

جاری انهارش به زیر، از رحمتی

تا که را روزی بود آن عیش و نوش

[...]

زد به لَا یَستَحیی آن شاه اجل

بر بعوضه اهل دنیا را مثل

پس به مافوقش که آن بال بَق است

نیست ممنوع آن مثالی کز حق است

کافران گویند، زآن مقصود چیست؟

[...]

الَّذِینَ یَنقُضُون افسانه نیست

باده پیما کو که در میخانه نیست

بعد میثاق آنکه نقض عهد کرد

زهر در ساغر به جای شهد کرد

امر حق را کز پی پیوند بود

[...]

کَیفَ بالله تَکْفُرُون ما را بس است

بهر ارشاد ار به دارِ جان، کس است

مردگان بودید، حقتان زنده کرد

بر حیات عاریت زیبنده کرد

پس بمیراند ز بعد از زندگی

[...]

کرده خلق او بر شما گیجانِ مست

در زمین قبل از تقاضا هر چه هست

پس بپا کرد آسمان را در مدار

هفت کون هر یک به نوعی پایدار

معنی ارض و سماء را بی گزند

[...]

با ملایک گفت پس پروردگار

در زمین سازم خلیفه استوار

عرشیان گفتند این باشد فساد

در زمین سَفک دِمَآء است این نه داد

ما به تسبیح و به حمدت یک دلیم

[...]

من دم از عشق ار زنم مجنون شوم

یا نه مجنون خود ندانم چون شوم

زین قدر هم گفتنم دل جوش کرد

جوش او تاراج عقل و هوش کرد

عشق آمد عقل و جان رسوا شدند

[...]

پس شد آدم علّم الاسماء به نام

سرّ اشیاء منکشف بر وی تمام

از خواص و نفع و ضرّ و خیر و شرّ

از حقیقت، وز معانی، وز صوَر

عرضه شد پس بر ملایک سر به سر

[...]

یاد کن وقتی که گفتیم ای فرید

با ملایک سجدة آدم کنید

سجده کردند آن تمام الاّ بلیس

که اِ باء کرد و تکبر آن خسیس

قوة وهمی چه او در نقل بود

[...]

باز بشنو از سکون بوالبشر

در جنان با زوجه ای او مستقر

گفت او را اندر این دارالامان

باش با حوا به شادی جاودان

هم خورید از نعمت آن مستدام

[...]

میرود هر دم دلم از بوی او

میروم تا میکشد گیسوی او

گو بکش تا می کشی بند مرا

کن ز عالم قطع پیوند مرا

هین بکش تا میکشی زنجیر من

[...]

بشنو از «قُلنَا اِهبِطُوا» راز دگر

یافت چنگ بوالبشر ساز دگر

بر بقای حق چو از نو زنده گشت

فرقِ بعد از جمع را زیبنده گشت

شد خلیفه بر زمین یعنی که شاه

[...]