... این من مسکین که خاکم بر دهان

تن نهادم زیر این بار گران

شاد زی ای کوه و خرم ای زمین

بر تو ای گردون هزاران آفرین

از خود این بار گران انداختند

خویش را زین لجه فارغ ساختند ...

... ملک جاوید حیات بی زوال

داده و بگرفته ادبار و وبال

زینت دنیا که مال است و بنین ...

... هم ز مور و موش و شیران و ذباب

هم ز سیل و برق و باران آفتاب

روز و شب در بیم و تشویش تلف

این یکت گوید که خف آن لاتخف

گر نه این ثقل است و بار ای خوبروی

پس چه باشد ثقل با مخلص بگوی ...

... من کجا و امتحانت ای خلیل

پشه ی لاغر کجا و بار پیل

روزه را شبها به آب افطار کرد

شکر کرد و سجده ی جبار کرد

روز دیگر باز نامد راتبه ...

... گر به مسجد رفت بگشاید دکان

باید اول ریخت در انبار فوم

خواند آنگه عنکبوت و صاد وروم ...

... کی مرا در رنج و در راحت قرین

نیست یکسان کار و بار هرکسی

مردمان را فرقها باشد بسی ...

... دل تهی از یاد آب و نانشان

دانه ای هرگز نه در انبارشان

هم دکان خالی و هم انبانشان ...

... تو بمان ای روضه رضوان من

گر مرا یک حبه در انبار نیست

چون تو دارم دانه ام در کار نیست ...

... عبرت از نیک و بدش آیین بود

می نبیند جز به چشم اعتبار

پند آموزد ز دور روزگار

چشم عبرت بین مبارک دیده ای ست

مرد عبرت گیر فرخ بنده ای ست ...

... تا توانی ای برادر زینهار

گوشه گیر از این گروه تندبار

عزتی گر هست اندر عزلت است ...

... کای لق اینک وقت جلق دیگر است

بار دیگر خواست آن صوفی شوم

داد داد از سنت قوم سدوم ...

... رو به فقه مالکی آورد زود

بار دیگر بر یکی صفری فزود

شد چه یک صوفی در این بوته هزار

معنی الفیه گردید آشکار

طاقتم دیگر نماند و اصطبار

حلقه بر در کوفتم بی اختیار ...

... محتسب بنشسته در بازارها

آگهست از کارها و بارها

اینک از قرآن ما لفظی بخوان ...

... آسمان را از کواکب دیدهاست

روز و شب بینای کار و بار ماست

باد نمام است ای کو یا خموش ...

... چشم مستان را تو پیمودی شراب

یکدرختی بار آوردی به ناز

دادیش از حسن و زیبایی طراز ...

... سیب رنگین آورد کین غبغب است

نار بار آرد که این پستان بود

فندق آرد کاین سر انگشتان بود ...

... آن یکی را ناقه در بیدا شکست

ناقه مرد و بار او در گل نشست

... ای تو مهر و این تنت گنج روان

بار من بردار و تا منزل رسان

گفت رو رو ای تو مرد خارکار

دیده ای هرگز تو مرغی زیر بار

هیچ مرغی را شنیدی بارکش

بر من از رحمت نما آن باز کش ...

... رحم کن بهر خدا برحال من

ای مبارک هدهد شهر صبا

ای همایون پر هماوای خوش لقا ...

... یک نظر سویم درین بیدا کنید

ناقه ام بشکست و بارم در گلست

آتشم در جان و خارم در دلست ...

... گاه در جبرند و گه در اختیار

سود خود بینند در هر کار و بار

چون ملامتشان کن بر ناروا ...

... بایدت بی اختیارستی اگر

ویسه را یک بار افتی بر زبر

... از گدایانت گدایی عار نیست

بعد از اینت بر در ما بار نیست

... قیمت من گرد کانی شد سه چار

بنده ام آری و اینم اعتبار

این چه حلم است ای دو عالم بنده ات ...

... زلف حورالعین جاروب درت

زیر بار منتت کون و مکان

داده ای تن زیر بار کودکان

قیمت یک تار مویت صد جهان ...

... خاک پایت را شرف بر مهر و ماه

اختورانت بندگان در بارگاه

آسمان یک خیمه ی کوتاه تو ...

... خاک را آرام از تمکین او است

از کف او ابر باران ریز شد

از دم او بحر لؤلؤ خیز شد ...

... هم شود آن آب ساری در ثمار

میوه های خوش اکل آرند بار

میوه ها آرند شیرین و لطیف ...

... نی نهنگی قعر این یم را رسید

بر زمین افکند این بار گران

ناقه ها از جمله ی گنج تتان ...

... آفتاب دولتم شد در غمام

ای دریغا ابر گوهر بار من

ای دریغا گلشن و گلزار من ...

... با دلی از زخم هجران ریش ریش

ای شما با هم بطرف جویبار

ای شما دامن کشان بر سبزه زار ...

... نور احمد از جبینش آشکار

ظاهر از او فر آن والاتبار

گنبد افلاک تا ظلمات خاک ...

... پاسبان شو آستان شاه را

گر تورا در آستان هم بار نیست

رتبه ی خدمت در آن دربار نیست

منزلش را بوسه ی دیوار ده ...

... ای امیر ملک دل جان جهان

در حریم حضرتم گر بار نیست

گر مرا هم رخصت دیدار نیست ...

... برخلاص ناقه اش همت گماشت

یکدو اشتر در بر او اعتبار

بود افزون از سرای کردگار ...

... مانده آری در خلیش کارشان

در جبینش نکبت و ادبارشان

گر ببندد پای تن زالای گل ...

... در خلیش طبع نافرجام خود

در خلیش کار و بار این جهان

در خلیش آن علایق ای فلان ...

... نیست ایوای از دل مهجورشان

بارشان سنگین و مرکبشان ضعیف

با ضعیفی مانده در لای کثیف ...

... در کریوه مانده این بیچارگان

بارشان سنگین و مرکب ناتوان

در جهانند در خلیشی پای خویش

پای دیگرشان جهد اندر خلیش

بارشان خروارها خروارها

راهشان کهسارها کهسارها ...

... ناقه ام افتاده از پا ای دریغ

بار من خروار خروار ای دریغ

بار نبود اینکه من انباشتم

کوه را بر دوش خود بگذاشتم ...

ای خدا بنگر به این بار گران

ناقه ای دارم ضعیف و ناتوان ...

... غنچه و گل نیست اندر نوک خار

بارها من خارها بشکافتم

نی در آنجا غنچه نی گل یافتم

چوب نار ار بشکنی هفتاد بار

نی در آن گلنار می بینی نه نار ...

... ور تو خواهی پنبه دانه آشکار

جامه های دوخته آرد ببار

دانه آرد نان پخته با ادام ...

... همتی ای کاروانسالارها

یک نگاهی سوی سنگین بارها

کز قفا در لای و گل درمانده اند ...

... آنکه در سرپنجه مورش بود پیل

پیل پیشش مور شد از بار بیل

لابه ها کرد و نیامد سودمند ...

... آهویش شد صید صیادی شگرف

بر پر زاغش فرو بارید برف

شد ضریری چهره ی گلگون او ...

... هیچت افتاده است بر کویش گذار

هیچ افشاندی ز گیسویش غبار

بر سرش کردی پریشان کاکلش ...

... تا به روزی صبح دولت چون دمید

بارگه خورشید بر خاور کشید

دل تپیدن در برش آغاز کرد ...

... می نگیرد تا بر عاشق قرار

هر غبار از کوی جانان شد بلند

چهره ی عاشق بود آن را کمند ...

... عشق سرکش گیرد آرام و سکون

بار بندد چون خزد آنجا جنون

پرده اندازد حیا بر روی عشق ...

... یا که عشقش را بود آغاز کار

نونهالش برنیاورده است بار

نی ز دل کرده برون اغیار را ...

... پاک هم از صورت از ادراک دان

وهم را اندر حریمش بار نیست

عقل محرم اندر آن دربار نیست

دیده ها کورند از دیدار او ...