گنجور

 
 
 
جشنوارهٔ رزم‌آوا: نقالی و روایتگری شاهنامه
رباعی شمارهٔ ۱۴۳ به خوانش زهرا بهمنی
می‌خواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
فعال یا غیرفعال‌سازی قفل متن روی خوانش من بخوانم
منتسب به هر دو سخنور
خیام

همین شعر » بیت ۱

قومی متفکرند اندر ره دین

قومی به گمان فتاده در راه یقین

شاه سنجان خوافی

جمعی به تشکّک‌اند جمعی به یقین

یک قوم دگر فتاده اندر ره دین

به نقل از اوراق پریشان رضا ضیاء:

خیام یا شاه سنجانِ خوافی؟

جمعی به تشکّکند و قومی به یقین   
     هریک به رهی فتاده اندر پی دین
ناگاه منادی‌ای برآید ز کمین:
   کای بی خبران راه نه آنست و نه این...
 
صورتِ منقول در بالا را استاد همایی به نقل از «جُنگی قدیم» نقل کرده‌اند، که آثار کهنگیِ و اصالتِ آن آشکار است  و آن  را از «شیخ شاه سنجان خوافی»  متوفّی ۵۹۹ دانسته‌اند. (رباعیات خیام، ص ۵۱ و ۵۲ مقدمه) 
این انتساب با کتاب «عرفات‌العاشقین» نیز تأیید می‌شود؛ در جلد چهارم، ص ۱۹۵۳  در ضمن حدودِ چهل رباعیِ دیگری که از او آمده نقل شده است. (در آنجا مصراعِ چهارم «قومی دیگر فتاده اندر ره دین» ضبط شده ولی بقیۀ رباعی با صورتِ بالا همخوان است. در ص ۱۰۴۲ تذکرهٔ ریاض‌ الشعراء نیز به نام همو درجست).

عنصری

باید که تو اینقدر بدانی بیقین

کان کو چو تویی برآرد از خاک زمین

ناخواسته داد آنچه بایست همه

ناگفته دهد هر آنچه آید پس از این

ابوسعید ابوالخیر

در راه یگانگی نَه کفرست و نَه دین

یک گام ز خود برون نِه و راه ببین

ای جان جهان تو راه اسلام گزین

با مار سیه نشین و با ما منشین

مشاهدهٔ ۴ مورد هم آهنگ دیگر از ابوسعید ابوالخیر
مسعود سعد سلمان

از کفر کشد زریر شیبانی کین

آباد کند زریر شیبانی دین

بر چرخ نهد زریر شیبانی زین

این مرتبت زریر شیبانی بین

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از مسعود سعد سلمان
خیام

قومی متحیّرند در کویِ یقین

قومی به گمان فتاده اندر رهِ دین

ناگاه، منادیی بر آید ز کمین

کای بی‌خبران! راه نه آن است، نه این!

مشاهدهٔ ۴ مورد هم آهنگ دیگر از خیام
عمعق بخاری

مردان سازند جای در خانه زین

باشند زنان خانه نشین همچو نگین

بر عکس بود کار من بی دل و دین

در خانه زین زن و منم خانه نشین

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه