محمد در ۱۶ سال و ۲ ماه قبل، دوشنبه ۷ اردیبهشت ۱۳۸۸، ساعت ۰۸:۵۲ دربارهٔ باباطاهر » دوبیتی‌ها » دوبیتی شمارهٔ ۲۸:
یکی وصل و یکی هجران پسندد
---
پاسخ: با تشکر، تصحیح شد.
محمد در ۱۶ سال و ۲ ماه قبل، دوشنبه ۷ اردیبهشت ۱۳۸۸، ساعت ۰۸:۴۰ دربارهٔ باباطاهر » دوبیتی‌ها » دوبیتی شمارهٔ ۱۲:
اگر قصابم از تن واکنه پوست
---
پاسخ: در نسخهی چاپی در دسترس اینجانب از روی نسخهی وحید دستگردی همین است (واکره). باید این واژه لری باشد.
علی ا در ۱۶ سال و ۲ ماه قبل، یکشنبه ۶ اردیبهشت ۱۳۸۸، ساعت ۱۹:۰۲ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۷۲۵:
سلام
1. بیت جا افتاده، یعنی نگفتمت که چو مرغان به سوی دام مرو ...، می‌نشیند جای بیت 5. یعنی بعد از بیت نگفتمت که منم بحر و تو یکی ماهی و قبل از بیت نگفتمت که تورا "رهزنند" و سرد کنند (2. رهزنند ----> رهزنند)
3. بیت آخر، اگر چراغ دلی ...، هر دو " دانک" ----> دان‌که.
کلیات شمس تبریزی، دکتر توفیق ه سبحانی.
---
پاسخ: با تشکر از زحمت شما، مطابق تحقیق و فرموده تصحیح شد.
همیرضا در ۱۶ سال و ۲ ماه قبل، پنجشنبه ۳ اردیبهشت ۱۳۸۸، ساعت ۱۹:۱۲ دربارهٔ خاقانی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۸۱ - این قصیدهٔ را حرز الحجاز خوانند در کعبهٔ علیا انشاء کرده و بر بالین مقدس پیغمبر اکرم صلوات الله علیه در یثرب به پایان آورده:
نظر استاد محمدرضا ترکی راجع به بیت هشتاد و یکم:
مصطفی حاضر و حسّان عجم مدح سرای
پیش سیمرغ خمش طوطی گویا بینند
"سیمرغ خمش" چنان که شارحان خاقانی گفته اند پیامبر اکرم(ص) است که در مرقد خویش خموشی گزیده است و "طوطی گویا" خاقانی که در محضر او انشای قصیده می کند. مرحوم زرین کوب در کتاب دیدار با کعبه جان که از نوشته های ایشان در مورد شعر و شخصیت خاقانی فراهم آمده , در قرائت و تفسیر این بیت دچار مشکل شده و مرقوم داشته اند:
" خودستایی مضحک. در حالی که بر مرقد مصطفی شعر می سراید , خود را حسّان العجم می خواند از اینکه حسّان , شاعر پیامبر در خاک خفته است و خاموش , ادعای برتری برای خود دارد و می گوید : آنجا که سیمرغ (خاقانی) سخن می گوید , طوطی ناچار باید خاموشی گزیند. نظیر این دعاوی بی پایه در کلام خاقانی باز هم هست."
متاسفانه نظیر این داوریها و کم لطفی ها در کلام استاد زرین کوب و شماری از همروزگاران ما در مورد خاقانی باز هم هست!
منبع: پیوند به وبگاه بیرونی
همیرضا در ۱۶ سال و ۲ ماه قبل، پنجشنبه ۳ اردیبهشت ۱۳۸۸، ساعت ۱۹:۰۷ دربارهٔ خاقانی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۳۳ - در مدح خاقان کبیر ابوالمظفر اخستان شروان شاه و ملکه:
نظر استاد محمدرضا ترکی راجع به بیت چهارم:
چرخ آمده کعبتین بی نقش
کس نقش وفا از آن ندیده ست
مرحوم سجادی کعبتین بی نقش را " کعبتین تهی از نقش و بی تاثیر در بازی یا نقش مخالف میل شخص در بازی " معنی کرده است , اما گویا بی نقش بودن کعبتین و تاس فلک به باور قدما در مورد فلک اشاره دارد که آن را بسیط و به اصطلاح " غیر قابل خرق و التیام " می دانستند.حافظ نیز به ساده و بسیط بودن گنبد آسمان در عین پرنقشی آن اشارت دارد :
چیست این سقف بلند ساده بسیار نقش
زین معما هیچ دانا در جهان آگاه نیست
منبع: پیوند به وبگاه بیرونی
همیرضا در ۱۶ سال و ۲ ماه قبل، پنجشنبه ۳ اردیبهشت ۱۳۸۸، ساعت ۱۹:۰۴ دربارهٔ خاقانی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۲۳ - سوگند نامه و مدح رضی الدین ابونصر نظام الملک وزیر شروان شاه:
بیت پنجاهم به روایت استاد محمدرضا ترکی:
چو خاتمم به دروغی به دست چپ مفکن
که دست مال توام , پایبند مال و نصاب
"به دست چپ افکندن" کنایه از خوار کردن است.شاعر از ممدوح خویش می خواهد او را پس از آنکه همواره مورد توجه و نوازش بوده ، به دروغی که دشمنان در حق او می گویند خوار نکند و همچون انگشتری از دست راست که نماد عزت و اقتدار است به دست چپ نیفکند. خاقانی در موضعی دیگر از دیوان خود نظیر همین اصطلاح را آورده است :
بیشی هر دو عالم بر دست چپ نهد
و آنگه به دست راست بر آن بیش , کم زند
این اصطلاح "به دست چپ افکندن " را نباید با اصطلاح مشابه آن یعنی : " به دست چپ شمردن " که اصطلاحی است در حساب عقد انامل یکی دانست. اما آنچه در اینجا در پی بیان آن بودیم این نکته است که خاقانی مضمون بیت خود را گویا از این سخن ابن میّاده (متوفی 149 ه ق) گرفته است:
الم تک فی یمنی یدیک جعلتنی
فلا تجعلن بعدها فی شمالکا
[مگر مرا در دست راست خویش قرار نداده بودی و به من عظمت نبخشیده بودی؟ مرا پس از آن توجه و عنایت در دست چپ خویش قرار مده و خوار مساز!]
منبع: پیوند به وبگاه بیرونی
همیرضا در ۱۶ سال و ۲ ماه قبل، پنجشنبه ۳ اردیبهشت ۱۳۸۸، ساعت ۱۹:۰۱ دربارهٔ خاقانی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۱۸ - مطلع دوم (منطق الطیر):
مضمون بیت دهم به روایت استاد محمدرضا ترکی:
"بیدق" به معنی پیاده با "رقعه" و "شطرنج" تناسب دارد و این نکته ای بدیهی است , اما نکته قابل توضیح رابطه بیدق [= پیاده ] با غنچه است. در گیاه شناسی قدیم گلهایی را که دارای ساقه بودند "گل پیاده" و گلهایی را که بر شاخه درخت می روییدند "گل سوار" می نامیدند. معنی بیت این است : جدولها و جویبارها باغ را به صورت رقعه و صفحه شطرنج آراسته بودند و غنچه گل پیاده از روی خاک بر آن رقعه مانند پیاده شطرنج رخ می نمود. ذهن سیال شاعر از گل پیاده به یاد بیدق شطرنج افتاده و به کمک آن تصویر سازی کرده است.
منبع: پیوند به وبگاه بیرونی
همیرضا در ۱۶ سال و ۲ ماه قبل، چهارشنبه ۲ اردیبهشت ۱۳۸۸، ساعت ۱۹:۰۵ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۵۳۴:
در بیت پنجم «برم» با «ببرم» جایگزین شد.
همیرضا در ۱۶ سال و ۲ ماه قبل، چهارشنبه ۲ اردیبهشت ۱۳۸۸، ساعت ۱۹:۰۴ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۵۰۶:
مصرع اول بیت آخر به نظر درست نیست، شاید «گر او نظر کندت سعدیا به چشم نواخت» درست باشد.
همیرضا در ۱۶ سال و ۲ ماه قبل، چهارشنبه ۲ اردیبهشت ۱۳۸۸، ساعت ۱۹:۰۲ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۵۰۳:
در بیت هفتم «نه مرا حسرت جاست و نه اندیشه مال» با «نه مرا حسرت جان است و نه اندیشه مال» جایگزین شد.
همیرضا در ۱۶ سال و ۲ ماه قبل، چهارشنبه ۲ اردیبهشت ۱۳۸۸، ساعت ۱۸:۵۹ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۵۰۰:
در مصرع دوم بیت اول (وقت آن نامد که روی بنمایی) به نظر میرسد «آن» اضافی است. فعلاً با «وقت نامد که روی بنمایی؟!» جایگزین شد تا زمانی که دوستانی که به کلیات سعدی دسترسی دارند درستش را به ما اطلاع دهند.
مهرداد در ۱۶ سال و ۲ ماه قبل، چهارشنبه ۲ اردیبهشت ۱۳۸۸، ساعت ۰۰:۵۰ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۰:
در جهت توضیح تکمیلی نوشته دوست عزیز علی آقا :
فرض در این بیت به معنی دستور ،حکم می باشد.
فرض ایزد گزاردن : دستور الهی را انجام دادن.
میثم کریمی در ۱۶ سال و ۲ ماه قبل، سه‌شنبه ۱ اردیبهشت ۱۳۸۸، ساعت ۰۷:۲۴ دربارهٔ سعدی » مواعظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۵۶:
در بیت 5 بجای کلمه عاملی عامی صحیح است
---
پاسخ: با تشکر، تصحیح شد.
بهرام در ۱۶ سال و ۲ ماه قبل، یکشنبه ۳۰ فروردین ۱۳۸۸، ساعت ۱۷:۵۳ دربارهٔ صائب » دیوان اشعار » تک‌بیتهای برگزیده » تک‌بیت شمارهٔ ۱۲۱۵:
شعر نیست ، اکر چه زیباست
سعید م در ۱۶ سال و ۲ ماه قبل، شنبه ۲۹ فروردین ۱۳۸۸، ساعت ۱۹:۵۰ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر اول » بخش ۴۹ - نگریستن عزراییل بر مردی و گریختن آن مرد در سرای سلیمان و تقریر ترجیح توکل بر جهد و قلت فایدهٔ جهد:
ابیات 6 و 7 به زیبایی این فرار از تقدیر را توضیح میدهند:
نک ز درویشی گریزانند خلق
لقمه‌ی حرص و امل زانند خلق
-نه اینکه مردم از درویش شدن فراری هستند و برای همین حرص و امیدهای واهی آنها را میبلعد!
ترس درویشی مثال آن هراس
حرص و کوشش را تو هندستان شناس
-ترس از درویش شدن را شما مثل ترس این شخص از مرگ ببین و تلاش مرد عامی برای مالدار شدن را مثل تلاش این شخص برای فرار به هندوستان ببین!
-اینجا درویشی به معنای بی مال و منالی است اما شاید نشود آنرا به فقر معنا کرد چرا که درویش روح بزرگ دارد و از نظر مادی نیز به کسی وابسته نیست اما با صرفه جویی زندگی میکند.
این شعر دلالت بر جبری بودن ندارد و همانطور که مولانا در شعر بعدی میفرماید . فقط فرار از قضا و قدر را صلاح نمیداند و جهد و تلاش را بسیار میستاید
بلال رستمی در ۱۶ سال و ۳ ماه قبل، جمعه ۲۸ فروردین ۱۳۸۸، ساعت ۱۲:۵۳ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۵:
بیت 7 به ایه ی 29 سوره نور برمی گردد پیام متن حافظ دیگران را از گرفتار امدن به وادی سراب خودبینی و گناهان برحذر می دارد و همچنین باید واقعیت نگر بود
بلال رستمی در ۱۶ سال و ۳ ماه قبل، جمعه ۲۸ فروردین ۱۳۸۸، ساعت ۱۲:۴۶ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۳۵:
بیت دوم اشاره به ایه ی اقراء باسم ربک الذی خلق دارد
بلال رستمی در ۱۶ سال و ۳ ماه قبل، جمعه ۲۸ فروردین ۱۳۸۸، ساعت ۱۲:۴۳ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۷۲:
بیت 3 اشاره به ایه74 سوره فرقان دارد و کلمه رندان به پرهیزکاران اشاره دارد
بلال در ۱۶ سال و ۳ ماه قبل، جمعه ۲۸ فروردین ۱۳۸۸، ساعت ۱۲:۳۸ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۵۷:
بیت 6 کلمه ظل ممدود هشاره به ایه های 27 تا 30 سوره واقعه دارد
همیرضا در ۱۶ سال و ۲ ماه قبل، چهارشنبه ۹ اردیبهشت ۱۳۸۸، ساعت ۱۹:۴۱ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » پادشاهی کی‌کاووس و رفتن او به مازندران » بخش ۱: