ای صوفی سرگردان، در بند نکونامی
تا درد نیاشامی، زین درد نیارامی
ملک صمدیت را، چه سود و زیان دارد
گر حافظ قرآنی، یا عابد اصنامی
زهدت به چه کار آید، گر راندهٔ درگاهی؟
کفرت چه زیان دارد، گر نیک سرانجامی
بیچارهٔ توفیقند، هم صالح و هم طالح
درماندهٔ تقدیرند، هم عارف و هم عامی
جهدت نکند آزاد، ای صید که در بندی
سودت نکند پرواز، ای مرغ که در دامی
جامی چه بقا دارد، در رهگذر سنگی؟
دور فلک آن سنگ است، ای خواجه تو آن جامی
این ملک خلل گیرد، گر خود ملک رومی
وین روز به شام آید، گر پادشه شامی
کام همه دنیا را، بر هیچ منه سعدی
چون با دگری باید، پرداخت به ناکامی
گر عاقل و هشیاری، وز دل خبری داری
تا آدمیت خوانند، ورنه کم از انعامی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به تأمل در مورد ارزش و معنای واقعی اعمال میپردازد. او به صوفی سرگردانی خطاب میکند که از انجام کارهای نیک احساس آرامش نمیکند و از خود میپرسد که چه فایدهای دارد اگر فردی مذهبی یا عابدی شود، در حالی که در درگاه الهی قبول نشده باشد. شاعر بر این نکته تأکید میکند که تقوا و زهد بدون معرفت و درک واقعی فایدهای ندارد و افرادی که در بند تقدیر هستند، به هیچ وجه آزاد نمیشوند. در نهایت، او به دنیا و ارزشهای کاذب آن اشاره میکند و میگوید که اگر عاقل و هشیار هستی، باید به خودشناسی دست یابی، در غیر این صورت وضعیتت با حیوانات تفاوتی نخواهد داشت.
هوش مصنوعی: ای صوفی سرگردان، در پی خوبیها و نیکوکاریها باش، تا وقتی که دردی نداری، از این درد هم آرامشی نمییابی.
هوش مصنوعی: ملک بینیاز و بزرگ، هیچ فرقی نمیکند که حافظ قرآن باشد یا کسی که به بتها عبادت میکند. در واقع، ارزش واقعی در اعمال و باورهای انسانهاست و خداوند از این ظواهر و ظاهرگرایی فرارتر است.
هوش مصنوعی: اگر زهد و پارساییات باعث شود که از درگاه خدا دور باشی، چه فایدهای دارد؟ و اگر نافرمانی کنی، چه آسیبی به تو میزند، اگر در نهایت به خوشی برسی؟
هوش مصنوعی: بیچاره کسانی که در زندگی به سرنوشت گرفتارند، چه نیکوکار باشند و چه بدکار، همه در چنگال تقدیر دست و پا میزنند، و این حال شامل عارفان و افراد عادی نیز میشود.
هوش مصنوعی: ای صید، تلاش نکن که آزاد شوی، چرا که در قید و بند هستی و پرواز نمیکنی. ای پرنده، تو هم که در دام هستی، فایدهای برای تو ندارد.
هوش مصنوعی: جام پس از مدتی از بین میرود و دوام ندارد، مانند سنگی که در مسیر زندگی قرار دارد. در واقع، دور فلک و زمان به آن سنگ شکل میدهد، اما تو ای آقا، همانند آن جامی هستی که به زودی فرسوده میشود.
هوش مصنوعی: اگر این کشور دچار مشکل و اختلال شود، حتی اگر تو پادشاه روم باشی، روزی خواهد آمد که پادشاهی از شام بر آن حکومت کند.
هوش مصنوعی: سعدی میگوید که نباید به خواستههای تمامی مردم اهمیت داد، زیرا اگر با دیگران در ارتباط نباشی، ممکن است به ناامیدی دچار شوی.
هوش مصنوعی: اگر عاقل و آگاه هستی و خبری از دل داری، میتوانی آدمی به حساب آیی؛ وگرنه کمتر از حیوانی خواهی بود.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
بسیار سفر باید تا پخته شود خامی
صوفی نشود صافی تا درنکشد جامی
گر پیر مناجات است ور رند خراباتی
هر کس قلمی رفتهست بر وی به سرانجامی
فردا که خلایق را دیوان جزا باشد
[...]
سوز تو کجا گیرد، در خرمن هر خامی؟
مرغ تو فرو ناید، ای دوست به هر بامی
مرد ره سودایت، صاحب قدمی باید
کان بادیه را نتوان، پیمود به هر گامی
بد نام ابد کردم، خود را و نمیدانم
[...]
امروز بجد دارم با تو سر دشنامی
ای زشت همه زشتان، ای ننگ همه نامی
مشهوری و مغروری، از راه یقین دوری
جامی بطلب باری، از بهر سرانجامی
از رد و قبول خلق، ای صدر نشین لکلک
[...]
از باده عیشم بود مستانه به کف جامی
زد ساغر من بر سنگ دیوانه میآشامی
ای هم دم از افسانه یک لحظه به خوابش کن
شاید که جهان گیرد یک مرتبه آرامی
با این همه زهدای بت در عشق تو نزدیکست
[...]
افتاده ام از چشمت در کشور گمنامی
می گریم و می سوزم چون شمع من از خامی
درد تو مرا آورد بالین سرانجامی
ای درد توام درمان در بستر ناکامی
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۱۴ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.