گنجور

حاشیه‌ها

رسته در ‫۱۶ سال و ۲ ماه قبل، یکشنبه ۲۴ شهریور ۱۳۸۷، ساعت ۰۷:۱۲ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر اول » بخش ۳ - ظاهر شدن عجز حکیمان از معالجهٔ کنیزک و روی آوردن پادشاه به درگاه اله و در خواب دیدن او ولیی را:

موضوع : فا
مثال های دیگری از مثنوی را مشاهده بفرمایید:
دفتر سوم بخش 205
تو ز دوری دیده‌ای چتر سیاه
یک قدم فا پیش نه بنگر سپاه
دفتر چهارم بخش 6
اعتماد زن بر آن کو هیچ بار
این زمان فا خانه نامد او ز کار
دفتر چهارم بخش 102 بیت 19
هوی فانی چونک خود فا او سپرد
گشت باقی دایم و هرگز نمرد
دفتر جهارم بخش 121 بیت 20
جادوی کمپیر از غصه بمرد
روی و خوی زشت فا مالک سپرد
دفتر پنجم بخش 43 بیت 17
چونک خوبی زنان فا او نمود
که ز عقل و صبر مردان می‌فزود
دفتر ششم بخش 101 بیت 2
پای مردش سوی خانه‌ی خویش برد
مهر صد دینار را فا او سپرد

 

رسته در ‫۱۶ سال و ۲ ماه قبل، یکشنبه ۲۴ شهریور ۱۳۸۷، ساعت ۰۵:۵۲ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر اول » بخش ۳ - ظاهر شدن عجز حکیمان از معالجهٔ کنیزک و روی آوردن پادشاه به درگاه اله و در خواب دیدن او ولیی را:

بیت 20
موضوع : انتقاد از روش تصحیح شما
گویا متن اصلی قبل از تصحیح این چنین بوده است:
" شه به جای حاجبان فا پیش رفت "
س. ص پیشنهادی داده است و متن اصلی به شکل زیر تصحیخ شده ده است:
" شه به جای حاجبان پا پیش رفت"
بر اساس معیار های لازم برای تصحیم که خود شما گذاشته اید س. ص. می بایست دلیل و مدرکی برای غلط بودن متن اصلی ارایه می دادند که نداده اند پس تغیر متن اصلی جایز نبوده است.
مطابق مثنوی چاپ نیکلسون بیت فوق باید این چنین باشد:
" شه به جای حاجبان فا پیش رفت"
به زبان ادبی امروزی می گوییم
شه به جای حاجبان وا پیش رفت
مثال رایج دیگر ی داریم که در فارسی امروزی می گوییم: "پیش واز رفتن" ، که با در نظر گرفتن آن بیت فوق به شکل اصلی مانوس و ملموس است ولی به شکلی که بعد از تصحیح در آمده است " شه به جای حاجبان پا پیش رفت " بی معنی و غلط می نماید، علاوه بر آن مدرک و دلیل قانع کنده ای برای آن وجود ندارد.
---
پاسخ: با تشکر و عرض پوزش، «فا» بازگردانده شد و «حاجبان» ماند.

 

محمدمهدی خدایی در ‫۱۶ سال و ۲ ماه قبل، شنبه ۲۳ شهریور ۱۳۸۷، ساعت ۱۰:۱۲ دربارهٔ وحشی بافقی » دیوان اشعار » غزلیات » شمارهٔ ۲۲:

با سلام ضمن تشکر از زحمات شما در مصرع اول کلمه صد اشتباها سد تایپ شده است
---
پاسخ: با تشکر، گویا در نگارش دیوان وحشی همه جا به جای «صد» «سد» نوشته شده، که در فرصت مناسب همه را تصحیح خواهیم کرد.

 

گمنام در ‫۱۶ سال و ۲ ماه قبل، چهارشنبه ۲۰ شهریور ۱۳۸۷، ساعت ۲۰:۱۸ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۳۰۳:

نشانی دیگر دال بر ارادت شدید مولوی به مولای متقیان (ع) و شیعه بودن او.
در اشعاری دیگر که در این مجموعه حذف شده است چنین میفرماید.
.
ای رهنمای مؤمنان الّله مولانا علی ای سرپوش غیب دان الّله مولانا علی
.
تو چشم و جانرا میدهی کون و مکانرا میدهی چشم و عیان را میدهی الّله مولانا علی
.
دانندهْ راز همه انجام و آغاز همه ای قدر و اعزاز همه الّله مولانا علی
.
هم حی و هم باقی تویی هم کوثر و ساقی تویی قسّام و رزّاقم تویی الّله مولانا علی
.
ما جمله سر گردان تو هم واله و حیران تو گوینده برهان تو الّله مولانا علی
.
وحش و طیورو انس وجان جمله بفرمانت روان داری تو فضل بیکران الّله مولانا علی
.
بردار از جانم نحن ما را بده فیض سخن از تست کامم در دهن الّله مولانا علی
.
تو مالک هفت اختری هم سالکانرا رهبری هم مؤمنانراغمخوری الّله مولانا علی
.
احسان ز تو ارکان ز تو برهان ز تو ابدان ز تو هم روح و هم ریحان ز تو الّله مولانا علی
.
هم انبیا گویا ز تو هم اولیا دانا ز تو هم عارفان شیدا ز تو الّله مولانا علی
.
قیّومی و هم اکرمی سلطانی و هم اعظمی بر جمله عالم عالمی الّله مولانا علی
.
ملّت ز تو جان یافته هم جان جانان یافته نقد فراوان یافته الّله مولانا علی
.

 

گمنام در ‫۱۶ سال و ۲ ماه قبل، چهارشنبه ۲۰ شهریور ۱۳۸۷، ساعت ۰۳:۲۰ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۹۸:

تصحیح املائی بعضی لغات.
چها تن = چهار تن
(لم ترانی) = (لن ترانی) ….

 

گمنام در ‫۱۶ سال و ۲ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۹ شهریور ۱۳۸۷، ساعت ۱۶:۴۱ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۹۸:

چند نکته از قلم افتاده.
تجلی از جمال حق ببین : اشاره به تجلی الهی در کوه طور که حضرت موسی (ع) را بیهوش و کوه را متلاشی نمود.
لن تران : اشاره به حضرت موسی (ع) است که آرزوی دیدار حضرت حق (جل) را داشت و ندا آمد که (لم ترانی) ....
در شفاعت مو به موی احمد مختار مست : اشاره به غرق در شفاعت بودن حضرت رسول اکرم (ص) است برای خاصان خاص که در نیم بیت اول به " مستان " یاد برده شده اند. تا شاید بدیدار حضرت باری (جل) نائل شوند.

 

گمنام در ‫۱۶ سال و ۲ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۹ شهریور ۱۳۸۷، ساعت ۱۵:۳۲ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۹۸:

چند نکته کوتاه:
سقاهم ربهم : اشاره به سوره مبارکه الانسان است که در مورد خامس آل عبا(ع) علی الخصوص مولای موتقیان (ع) نازل شده است.
هفت و پنج : اشاره به 12 امام (ع)
پنج : اشاره به خامس آل عبا(ع)
چار : اشاره به چها تن از امامان (ع) با نام مبارک علی.
خم : اشاره است به اسرار غدیر خم ؛ که با توجه به نیم بیت اول از غیب آشکار شد.
حوض کوثر : اشاره است به حضرت فاطمه رهرا (س).
تجری تحتها الانهار : اشاره به سوره مبارکه الانسان.
شراب : چنانچه اشاره شده است در سوره مبارکه الانسان.
احمد مختار : اشاره به حضرت رسول اکرم (ص) است که شافی جمله مؤمنان است.

 

آزاده در ‫۱۶ سال و ۲ ماه قبل، دوشنبه ۱۸ شهریور ۱۳۸۷، ساعت ۱۳:۱۵ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۴۵:

از این شعر هر کسی نی تونه تعبیر خودشو بکنه.شما که از می تعبیر عارفانه می کنید ، اگه با این نظر واقعاٌ موافقید و قبولش دارید پس خوش به حالتون.شما هم که با شراب انگوری موافقید بازم خوش بهحالتون.مهم رسیدن به اون حقیقتیه که شما راضی باشید و به شادی برسید،همون شادی ای که خیام بهش رسید و دعوت به اون می کنه. پس امتحان کنید به جای ادعا

 

س. ص. در ‫۱۶ سال و ۲ ماه قبل، دوشنبه ۱۸ شهریور ۱۳۸۷، ساعت ۰۶:۴۶ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۰۳:

از توضیح جناب رسته کمال تشکر را دارم. بسیار منطقی بنظر میرسد. خودم هم چندین شعر از مولانا را بخاطر آوردم که در آنها "رضوان" ظاهراً بمعنای خود بهشت میباشد. دهخدا نیز در لغتنامه اش به این معنی دیگر "رضوان" اشاره کرده است.
با تشکر.

 

ودادیان در ‫۱۶ سال و ۲ ماه قبل، یکشنبه ۱۷ شهریور ۱۳۸۷، ساعت ۱۲:۰۵ دربارهٔ ملک‌الشعرا بهار » غزلیات » شمارهٔ ۷:

اشتباه از نحوه خواندن من بود.

 

ودادیان در ‫۱۶ سال و ۲ ماه قبل، یکشنبه ۱۷ شهریور ۱۳۸۷، ساعت ۱۲:۰۲ دربارهٔ ملک‌الشعرا بهار » غزلیات » شمارهٔ ۷:

مصراع اول بیت اول به لحاظ وزن با بقیه مصراع ها نا همگون است.
شاید یک "ز" بعد از صید و قبل از دل جا افتاده باشد

 

مهران (شورش) در ‫۱۶ سال و ۲ ماه قبل، شنبه ۱۶ شهریور ۱۳۸۷، ساعت ۲۱:۲۸ دربارهٔ سعدی » بوستان » باب اول در عدل و تدبیر و رای » بخش ۱۳ - حکایت در معنی رحمت با ناتوانان در حال توانایی:

مصراع اول از بیت اول در کتب درسی اینگونه آمده :
چنان خشک سالی شد اندر دمشق ...
و نظر بنده در نسخ دیگر بدبن شیوه نیز افتاده است :
چنان قحط سالی شد اندر دمشق ...
باری ندانستم که این نوع فرمایش شما چون است که هم معنی و هم وزن شعر را مختل میکند. حال آنکه وزن عروضی این مثنوی فعولن فعولن فعولن فعول (متقارب مثمن مزاحف) است.
لطفی فرموده مرا در این زمینه کمی راهنمایی کنید. قبلا از الطفات حضرات عالی متشکرم.
---
پاسخ: نقل اینجا «چنان قحط شد سالی اندر دمشق» از لحاظ وزنی با وزن بوستان سازگاری دارد (... سالیندر ...) ولی به نظرم نقل شما زیباتر است نقل دوم جایگزین شد، اگر از دوستان کسی به بوستان تصحیح محمدعلی فروغی دسترسی دارد ما را در این زمینه یاری کند.

 

رسته در ‫۱۶ سال و ۲ ماه قبل، شنبه ۱۶ شهریور ۱۳۸۷، ساعت ۰۳:۵۷ دربارهٔ امیرخسرو دهلوی » دیوان اشعار » غزلیات » شمارهٔ ۱۲۷۲:

موضوع : درست خواندن
آیا کسی می تواند لطف کند و بگوید که مصرع دوم از بیت اول چگونه باید خوانده شود؟
- از هجر بمُردم ؟
- از هجر به مَردُم؟
- خبرمان ؟

 

علی در ‫۱۶ سال و ۲ ماه قبل، شنبه ۱۶ شهریور ۱۳۸۷، ساعت ۰۳:۰۱ دربارهٔ امیرخسرو دهلوی » دیوان اشعار » غزلیات » شمارهٔ ۱۲۷۲:

بیت سوم، مصراع دوم:
تفسیر
---
پاسخ: فکر می‌کنم مشکل شما با فونت باشد.

 

Jafo در ‫۱۶ سال و ۲ ماه قبل، چهارشنبه ۱۳ شهریور ۱۳۸۷، ساعت ۰۸:۳۴ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۶۰۶:

قاعدتا باید باشد:
تو نه دلی که آهنی
تجدید ارادت
---
پاسخ: با تشکر، تصحیح مطابق پیشنهادتان انجام شد.

 

رسته در ‫۱۶ سال و ۲ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۲ شهریور ۱۳۸۷، ساعت ۱۲:۲۵ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۰۳:

موضوع : ساقی رضوان
در پاسخ پاره ای از سوال س. ص
رضوان هم اسم خاص است به معنی نگهبان بهشت و هم خود بهشت است، به مثال های زیر از خود سعدی توجه بفرمایید:
غزل 497

دمادم حوریان از خلد رضوان می‌فرستند
که ای حوری انسانی دمی در باغ رضوان آی
غزل 131
در باغ بهشت بگشودند
باد گویی کلید رضوان داشت
قصیده 39
به ناز و نعمتش امروز حق نظر کردست
امید هست که فردا به رحمت و رضوان
دعای معروف است که در یاد کردن در گذشتگان می گویند : رضوان الله علیه .

 

رسته در ‫۱۶ سال و ۲ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۲ شهریور ۱۳۸۷، ساعت ۱۲:۰۳ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۹۷:

موضوع : غلط املایی
بیت : 4
غلط : کخر
درست : که آخر
---
پاسخ: با تشکر، به صورت «کآخر» تصحیح شد.

 

بزرگمهر وزیری در ‫۱۶ سال و ۲ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۲ شهریور ۱۳۸۷، ساعت ۰۸:۲۷ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » جمشید » بخش ۱:

یادداشت خودم تصحیح می شود
بیت 37 و نه بیت 39 : به جای "ایران" ، "ایوان"
---
پاسخ: با تشکر از توضیحات جالبتان، تصحیحات پیشنهادی اعمال شد.

 

بزرگمهر وزیری در ‫۱۶ سال و ۲ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۲ شهریور ۱۳۸۷، ساعت ۰۸:۲۴ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » جمشید » بخش ۱:

بیت 29: "اهتو خوشی" در اوستا به شکل "هوتُخشان" آمده که به معنای صنعتگر است.
هو=خوب ، تخش= فعال. امروز در زبان پارسی ما تنها واژۀ "تُخس" را از همین ریشه به کار می بریم که دربارۀ بچه ها و افراد پر جنب و جوش سرسخت به کار می رود. در زمان رضاشاه پهلوی یکی از ادارات ارتش " ادارۀ تُخشایی" نام داشت.
بیت 36: به جا "گج" ، "گچ" درست است.
بیت 39 : به جای "ایران" ، "ایوان" درست است.

 

س. ص. در ‫۱۶ سال و ۲ ماه قبل، یکشنبه ۱۰ شهریور ۱۳۸۷، ساعت ۰۹:۱۵ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۰۳:

باحتمال زیاد از ناآگاهی بنده میباشد ولی دو جای این غزل بسیار زیبا همیشه مرا رنج داده اند و بسیار ممنون خواهم شد اگر عزیزی بتواند توجیهی عنایت فرماید:
اول اینکه "ساقی رضوان" در بیت ششم کنایه از چیست؟ مگر رضوان خود اسم خاص و بمعنای نگهبان بهشت نمیباشد؟
دوم ، تکرار "روی تو باشم" در آخر هر دو بیت سوم و ششم است. آیا این نقض یکی از قوانین غزلسرائی نیست؟ (زیرا که هیچکدام از این دو بیت، مطلع غزل نیستند.) یکبار در نسخه ای که متاسفانه مؤلفش را بیاد ندارم ، "غلام کوی تو باشم" را در بیت سوم دیده ام. آیا این بنظر درست تر نمی آید؟
با تشکر.

 

۱
۵۱۷۶
۵۱۷۷
۵۱۷۸
۵۱۷۹
۵۱۸۰
۵۲۰۳