گنجور

حاشیه‌ها

چیپو در ‫۵ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۱۳ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۱۹:۳۷ دربارهٔ صائب » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۲۵۸:

این شعر زیبا را با آواز توانای استاد رحیم بخش بشنوید!

فریدون در ‫۵ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۱۳ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۱۸:۰۴ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۱۶:

با توجه به بیت:
1. دل گفت فروکش کنم به این شهر به بویش
بیچاره ندانست که یارش سفری بود
یعنی می خواست که در این شهر ماندگار شود اما نمی دانست که عازم سفر (سفری) است. البته در قدیم به بیمار محتضر سفری هم می گفته اند که شاید اشتباه مرثیه بودن را فرا هم کرده
ضمن آنکه :
منظور خردمند من آن ماه که او را
با حسن ادب شیوه صاحب نظری بود
از چنگ منش اختر بدمهر به در برد
آری چه کنم دولت دور قمری بود
منظور خردمند من: عبارتی است که خطاب به بزرگان و صاحب منصبان گفته می شد
دولت دور قمری: دولت جنبه مثبت دارد در برابر نکبت
پس این غزل در سوگ همسر نیست.چنانکه یکی از خوانندگان نیز به این موضوع اشاره کرده است.
استدلال بالا با توجه به برنامه رادیوئی تماشگه راز از زنده یاد حسین آهی بیان شد.

سید محسن در ‫۵ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۱۳ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۱۷:۳۵ دربارهٔ قدسی مشهدی » رباعیات » شمارهٔ ۳۷۵:

پوشیده مبادا ز گوهر سنج گوهر---روانتر خوانده میشود

سید محسن در ‫۵ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۱۳ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۱۷:۳۰ دربارهٔ قدسی مشهدی » رباعیات » شمارهٔ ۳۶۰:

شیر نشسته چون رود چون آید-----پیشنهاد میشود

فاتح در ‫۵ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۱۳ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۱۶:۴۶ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۶۶:

با احترام به نظر همه ی عزیزان
من خودم از عشق لبت فهم سخن می نکنم
هرچ از آن تلخ ترم گر تو بگویی شکر است
ضمن در نظر داشتن ارزش و احترام بسیار زیاد شاعر بزرگ حضرت سعدی و تایید بسیاری از دیدگاه های ایشان، از نظر من یکی از اشتباهات بزرگ و سرنوشت ساز مشرقی ها طرز فکری است که از مضمون این بیت و بسیاری از متون ادبی و مذهبی ما بر می آید
بدین معنی که از فرط علاقه و عشق به یار (هر معشوق یا مرادی ) فهم و تفکر در صحیح یا غلط بودن گفته های او را نادیده بگیریم و حتی اگر زهر هم باشد چون شکر قبول کنیم! این آغاز فرهنگ پذیرش استبداد شخصی و بردگی جمعی است. این شعر و امثالهم ، فرهنگ نگاه به لب و دهان بجای گفته ها را ترویج داده است و یک نوع ساختن بت از هر موجودی ست، بجای سنجش مدام گفته های آن موجود با خرد!!!
حتی مشخصه های حضرت حق را نمی شود بدون خرد درک کرد پس قاعدتا نمی شود پذیرفت پس حکم عقل و خرد در نشانه ها و فرموده های دنیوی یا اخروی الزامی ست.
تا حدی که شخص با هدف و برای عشق خودش دانسته سختی می کشد قابل قبول است.

احمد ب در ‫۵ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۱۳ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۱۶:۲۵ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱:

جناب مهرداد؛ با سلام.
اینکه معنی «مرغ هوا را نصیب ماهی دریا» بشود «مرغ هوا نصیب ماهی دریا می شود» به نظر نادرست می آید! (شما اینگونه نوشته اید)
اجازه بدهید با یک کاما مصرع را بررسی کنیم:
مرغ هوا را نصیب، ماهی دریا!
حتی اگر به وزن هم توجه کنید معنا کاملا برعکس می شود:
ماهی نصیب مرغ هوا می شود...

مهدی آرش منش در ‫۵ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۱۳ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۱۶:۱۳ دربارهٔ وحشی بافقی » دیوان اشعار » قطعات » شمارهٔ ۳۷ - ماندهٔ بابا:

"اعلا" به معنی برکشیدن است و در بیت اول املای صحیح "اعلی" می باشد به معنای برتر

احمدآرام نژاد در ‫۵ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۱۳ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۱۶:۰۵ دربارهٔ صائب » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۲۶۵:

بیت ماقبل آخر را در سالهای بسیار دور اینگونه شنیده بودم وبه نظرم درست تر می آید:
دزدی بوسه عجب دزدی پرمنفعتی ست
که اگر باز ستانند دو چندان گردد

احمدآرام نژاد در ‫۵ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۱۳ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۱۶:۰۱ دربارهٔ صائب » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۲۶۵:

درودوعرض ادب بیت ماقبل آخر را در سالهای بسیار دور اینگونه شنیده بودم وبنظرم درست تر می آید
دزدز بوسه عجب دزدی پرمنفعتیست
که اگربازستانند دوچندان گردد

مسعود در ‫۵ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۱۳ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۱۲:۳۴ دربارهٔ رودکی » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۳:

داستان لیلی مجنون از قبل از رودکی هم بوده است. ولی بر خلاف زمان نظامی و بعد از آن که لیلی را از نظر ظاهر، نه چندان زیبا می‌پنداشتند، در زمان قبل اتفاقن لیلی را از لحاظ ظاهری زیبا توصیف می‌کردند. در آثار دیگران هم قبل از نظامی از لیلی و مجنون یاد شده است. و این رباعی به درستی از رودکی است.

تنها خراسانی در ‫۵ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۱۳ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۰۹:۵۳ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۵۲:

شرح سرخی
پسندیده بود می گفتی" یکی" از زیباترین و آنهم در حوزه آفرینش!
آخه غزل «صبح است ساقیا »کم زیباست.
یا آنجا که لسان الغیب، که به قول( دکتر سروش رضوان الله تعالی)
«شقایقی است همزاد داغ»
ای گل تو دوش داغ صبوحی کشیده ای
ما آن شقایقی یم که با داغ زاده ایم
را سروده است. می توان زیباتر را انتخاب نمود. باری تمام و کمال همه زیبا هستند .

تنها خراسانی در ‫۵ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۱۳ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۰۹:۳۸ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۷۸:

کازانتزاکیس می گوید من در هیچ جای دنیا ندیدم مزار شاعری زیارتگاه مردم باشد.
ای گل تو دوش داغ صبوحی کشیده ای
ما آن شقایقیم که با داغ زاده ایم
حافظ شقایقی است همزاد داغ.

پنج اقلیم حضور (فردوسی، خیام، مولوی، سعدی، حافظ ): بحثی درباره شاعرانگی ایرانیان، کتابی است نوشته داریوش شایگان که به بررسی ویژگی‌های تاریخی، اجتماعی، روانی و سیاسی شعر فردوسی، خیام، مولوی، سعدی و حافظ پنج شاعر برجسته ایرانی می‌پردازد.

تنها خراسانی در ‫۵ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۱۳ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۰۹:۱۳ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۷۸:

بعد از قتل مسعود شاه ، برادرش جمال الدین شاه ابواسحاق به کمک حاجی قوام به شیراز آمد و شاه شد . شیخ ابو اسحاق بعد از ورود به شیراز رسما خود را پادشاه فارس خوانده ، به کار سکه و خطبه و ترتیب اسباب پادشاهی پرداخت ولی از این تاریخ تا پایان عمر به کشمکش و زد و خورد با حریف پر زور و سمجی یعنی امیر مبارزالدین محمد مظفر متصرف یزد ، دچار شد . شاه شیخ ابواسحاق همسال حافظ و شاید یکی دو سالی کوچکتر بود . شاهی شادخوار و بخشنده بود ، شعر هم می گفت و چندین رباعی از او بجا مانده است .
شاه شیخ به مدت یازده سال ( تا سال 754 ) در شیراز حکومت می کرد . بعد از شکست از امیر مبارزالدین با صفهان رفت و تا سال 757 حدود چهار سال در آنجا حکومت داشت تا دوباره به دست امیر مبارزالدین افتاد و او را به شیراز آورده و در میدان سعادت کشت.
دربار شاه شیخ ابو اسحاق مجمع شعرا و فضلا بود . عبید زاکانی شاعر دربار او بود و عشاقنامه را به نام این شاه سروده است . محمود آملی نفایس الفنون را به نام او نوشت . شمس فخری هم در دربار او بود . حافظ که همواره از این دوران رفاه و آسایش شیراز با حسرت یاد می کند .
حافظ در شیراز با پادشاهان گوناگونی معاصر بوده است : شاه شیخ ابو اسحاق ، امیر مبارزالدین ، شاه شجاع ، شاه محمود ، زین العابدین ، امیر تیمور ، شاه منصور . علاوه بر این پادشاهان ، وزراء ایشان ؛ حاجی قوام ، برهان االدین ، فتح الله ، صاحب عیار ، خواجه جلال الدین تورانشاه ، هم مورد نظرو توجه حافظ بوده اند .
شاه شیخ ابواسحاق دو وزیر داشت : حاجی قوام الدین حسن ( حاجی قوام ) وخواجه عمادالدین محمود که هردو به حافظ التفات داشتند .
سی سال اول زندگی حافظ با سی سال آخر زندگی حاجی قوام همزمان بوده است . حاجی قوام اداره امور مالی شاه شیخ را برعهده داشت و تمغاچی فارس بود یعنی اداره مالیات و دارایی به دست او بود لذا به ثروت و مکنت معروف بود . حاجی قوام در همان سالی که مبارزالدین ، شیراز را محاصره کرده بود ( 754 ه. ق ) در گذشت.
امیر مبارزالدین محمد ( 718 - 765 ) پسر مظفر موسس سلسله آل مظفر است که در زمان پادشاهی، متعصب و ستمگر و خشک مغز بود . امیر مبارزالدین حدود پنج سال شاه فارس شد. شاه شجاع و رندان شیراز او را به طنز محتسب می خواندند. به نظر می رسد که حافظ نیز در بعضی غزلیات خود او را به اشاره هجو کرده است ولی هیچگاه نام امیر مبارزالدین را نه به مدح و نه به ذم نبرده است .
سرانجام شاه شجاع و شاه محمود پسران امیر مبارزالدین و شاه سلطان خواهرزاده اش ، از بیم جان خود در اصفهان او را دستگیر و بعدا کور کردند و بعد ا زمدتی جان سپرد .
جلال الدین شاه شجاع ( 786- 760 ) که ولیعهد امیرمبارزالدین بود در 760 رسما شاه شد و بیست و شش سال سلطنت کرد . شاه شجاع نخست قوام الدین محمد صاحب عیار را وزیر کرد اما او را در 764 کشت . سپس کمال الدین رشیدی و بعد از او جلال الدین تورانشاه را به وزارت گماشت .
شاه شجاع پادشاه خوب روی و با سطوت مظفری ، زیر نظر و تربیت خواجه قوام الدین صاحب عیار بالنده شد .
شاه شجاع پدر خود امیر مبارز الدین را کور کرد و با فرزند به غایت خوب روی و رشیدش نیز همین کار شنیع را کرد و د رعالم مستی امر کرد تا فرزندش سلطان شبلی را از نعمت بینایی محروم ساختند .
ماجرای پایان ناپذیر حافظ
دکتر اسلامی ندوشن.انتشارات یزدان
یاد اشت های حافظ سیروس شمیسا.نشر علمی

ناله قهفرخی در ‫۵ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۱۳ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۰۹:۰۶ دربارهٔ صائب » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۴:

مصرع "تا نفس هست کسی بی همنفس باشد چرا" از کیست؟

صادق در ‫۵ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۱۳ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۰۸:۴۹ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر سوم » بخش ۱۸۴ - لاابالی گفتن عاشق ناصح و عاذل را از سر عشق:

آزمودم مرگ من در زندگیست
چون رهم زین زندگی پایندگیست
پیغمبر گرامی اسلام حدیثی دارند با این عنوان:
"
"النَّاسِ نِیَامٌ فَإِذَا مَاتُوا انْتَبَهُوا .مردم در خوابند وقتی می میرند بیدار میشوند"
این بیت، اشاره به همین حدیث است.
به زبان ساده : در این دنیا فکر می کنیم که زنده ایم اما زندگی واقعی پس از مرگ است.

مامیترا در ‫۵ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۱۳ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۰۸:۲۶ دربارهٔ سنایی » دیوان اشعار » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۷۱:

توی مصرع چهارم، حالت چونست باید باشه

غریبه در ‫۵ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۱۳ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۰۷:۵۸ دربارهٔ ابوسعید ابوالخیر » رباعیات نقل شده از ابوسعید از دیگر شاعران » رباعی شمارهٔ ۳۲۲:

بیت دوم اینطور هم آمده:
یعنی همه جا با همه کس در همه کار
پیدا و نهفته، چشم دل جانب یار

آرش در ‫۵ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۱۳ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۰۷:۲۱ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۰۸۵:

این غزل به باور بنده خطابه حضرت مولانا به عنوان عاشقی که در راه عشق جاه و جلال و مقام رابه عشق شمس قمار کرده و همه چیز را در این راه گذاشته و شمس، حضرت مولانا را در برابر یک قمار قرار داد، قماری که معلوم نبود مولوی برنده آن باشد. و جایگاه والا مقام معشوق را در نزد عاشق به تصویر می کشد، عاشقی که برای با معشوق بودن التماس ها می کند و گریه و زاری ...

م صحراگرد در ‫۵ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۱۳ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۰۱:۵۸ دربارهٔ نظامی » خمسه » مخزن الاسرار » بخش ۵۷ - داستان هارون‌الرشید با موی‌تراش:

اگرچه یکی از معاتی عباس عبوس و ترشروست ولی در بیت اول کمان نمی کنم بدین معنی باشد. بلکه نام خاص است و اشاره به آل عباس دارد. یعنی در دوره هارون کار آل عباس (یا بنی عباس) بالا گرفت.

سید محسن در ‫۵ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۱۳ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۰۱:۵۰ دربارهٔ قدسی مشهدی » رباعیات » شمارهٔ ۳۱۱:

شک نیست که صبح پیرو خورشید بود----درست است

۱
۲۱۴۰
۲۱۴۱
۲۱۴۲
۲۱۴۳
۲۱۴۴
۵۵۰۵