ز دور جنبش این چرخ سیمگون سیما
چو سیم و زر شده گیر: اشک ما و چهره ما
شود چو سیم و زر اشک این و چهرة آن
که هست شعبدهٔ چرخ سیمگون سیما
مشعبدیست فلک، حقه باز و حقه تهی
که هر زمانی صد شعبدهٔ کند پیدا
خراس وارهمی گردد و همی دارد
ستور وار مرا بر امید آب و گیا
از این خراس خلاصی اگر بیافتمی
رسید می بقوام و علاء، مسیح آسا
ایا ملازم جنت، بمهر نامحکم
و یا مزاحم مجلس، بچهر نازیبا
بکش چراغ، که خواهد عروسی شب خلوت
بکن نماز، که دارد خروس صبح آوا
سلاح دیو ز لاحول ساز، زآنکه ترا
غرور عقل سراسیمه کرد در دنیا
بخاک و آب ملولی مکن ، که بر سر خلق
شوی سزای ملامت بچار سوی بلا
ز بیم زحمت بر اوج چرخ شد عیسی
ز دست محنت بر کوه قاف شد عنقا
بساز توشهٔ تقوی ز بهر راه ، که تو
رسی ز توشهٔ تقوی بمنزل آلا
درین نشیب قناعت گزین ، که عیسی وار
نردبان قناعت رسی بدان بالا
چه سود با تو ؟ که از راه لطف نشناسی
زبور خواندن داود را ز ژاژ صدا
میان خوف و رجا مانده ای و میگیری :
ز بهر رد و قبول از برای چون و چرا
نه مرد راهی و آگه نه ای که نتوان گفت :
حدیث چون و چرا در میان خوف و رجا
ز دام چون و چرا سر برون بریم آخر
بفضل ایزد و تفضیل خاتم الشعرا
ابوالفضایل خورشید فضل افضل دین
که فخر اهل زمینست و تاج اهل سما
مسیح وقت و کلیم زمانه خاقانی
که عمر خضرش بادا و عصمت یحیا
ادب بمکتب او همچو طفل در ابجد
خرد بمجلس او همچو قطره در دریا
نقود عالم با نقد علم او مقرون
عقول گیتی در عقل و علم او برپا
بطبع طابع طاسین و حامل یاسین
بفضل نایب حامیم و وارث طاها
دلش مدرس تدریس حمکت ادریس
تنش مذکر تذکیر ذکر «او ادنا»
مبارزان جهان پیش او فگنده کله
مناظران سخن پیش او دریده قبا
نموده موعظتش احترام و آن گاهی
به نظم ریخته در حقها شراب شفا
دماغ خشک اعادی دین و ملت را
شده کلام مفیدش طفیلی سودا
ز بهر لخلخهٔ شرک اهل بدعت را
طبیب وار بمعجون نظم کرده دوا
ندیده مثل تو تاثیر اختروار کان
نزاده شبه تو از نسل آدم و حّوا
بحضرت تو تقرب کنند اهل هنر
که هست حضرت تو عین عروة الوثقا
هر آن کس که بنوید گل کرامت تو
بنفشه وار برون کن زبان او ز قفا
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به توصیف حرکات و جاذبههای زندگی میپردازد و به نوعی از اندیشمندان و شاعران الهام میگیرد. شاعر به ویژگیهای چرخ زندگی که در آن هر زمان تغییراتی رخ میدهد، اشاره کرده و آن را به حقههای فلک تشبیه میکند. او به مسایل معنوی و تقوا اشاره دارد و از عیسی و دیگر انبیاء به عنوان الگوهای راهنمایی یاد میکند.
شاعر تأکید میکند که در میانه ترس و امید ماندهایم و باید از مشکلات و چالشها عبور کنیم. او به ضرورت تقوا در زندگی و قناعت اشاره دارد و میگوید که با تلاش و تقوا میتوان به مقامات عالی رسید. همچنین به اهمیت ادب و علم در کنار زندگی معنوی اشاره کرده و شخصیتهایی چون خاقانی و حضرت مسیح را به عنوان نمونههای برتر معرفی میکند.
در نهایت، شاعر از تأثیر عمیق شخصیتهای بزرگ بر مردم صحبت کرده و میگوید که آنان میتوانند الهامبخش و راهنمای مردمان باشند.
هوش مصنوعی: از دور، حرکت این چرخ نقرهای مانند چهرهای که از نقره و طلا ساخته شده، به ما نشان میدهد: اشکهای ما و چهرهامان چگونه هستند.
هوش مصنوعی: وقتی اشکها مانند نقره و طلا جاری شوند و چهرهها دگرگون شوند، نشاندهندهی فریب و نیرنگی است که دنیای دلفریب به ما میزند.
هوش مصنوعی: آسمان مانند یک شعبدهباز است که حقههایی دارد و همیشه در هر زمانی شعبدهای جدید ارائه میدهد.
هوش مصنوعی: در دل شب به خواب میروم و همچون یک حیوان در جستجوی آب و گیاه به دنبال امید و زندگی هستم.
هوش مصنوعی: اگر از این درد و رنج خلاصی پیدا کنم، به مقام و منزلتی میرسم که مانند مسیح، نجاتبخش خواهم بود.
هوش مصنوعی: آیا به خاطر عشق و محبت ضعیف، در بهشت باقی خواهی ماند یا به خاطر زیبایی چهرهای ناپسند، در مجلسی ناخوشایند حاضر خواهی شد؟
هوش مصنوعی: چراغ را خاموش کن، زیرا شب قرار است عروسی باشد. نماز را به جا بیاور، چراکه خروس صبح دارد صدا میزند.
هوش مصنوعی: خودت را از غرور عقل دور نگهدار، زیرا که این غرور میتواند تو را در دنیا دچار اشتباه کند و از حقیقت دور کند. به جای آن، از ابزارهای نیرومند و مناسب استفاده کن تا در برابر دشواریها و چالشها مقاوم بمانی.
هوش مصنوعی: به خاک و آب دلگیر نباش، زیرا ممکن است که بر سر مردم مشکلات و ملامتها بیفتد.
هوش مصنوعی: به خاطر ترس از درد و زحمت، عیسی به آسمانها رفت و به خاطر رنج و مشکلات، پرندهای افسانهای به قله کوه قاف روی آورد.
هوش مصنوعی: برای سفر خود، توشهای از تقوا جمع کن، زیرا تنها با این توشه میتوانی به مقصد نهایی خود برسی.
هوش مصنوعی: در این پایین، قناعت را پیشه کن، که مانند عیسی با نردبانی میتوانی به قناعت و رضا برسید.
هوش مصنوعی: چه فایدهای دارد که تو در کنار من هستی، وقتی که به لطف و محبت من توجهی نداری و هنر خواندن زبور داوود را از صدای بیمحتوا نمیتوانی تشخیص دهی؟
هوش مصنوعی: در حالتی میان ترس و امید قرار داری و در جستجوی دلایل و توجیهاتی برای پذیرش یا رد کردن مسائلی هستی.
هوش مصنوعی: شما نه انسانی هستید که در مسیر تاریخ قدم بزنید و نه از آن آگاهید. نمیتوان در حالی که در میان ترس و امید هستید، درباره جزئیات و چراییها صحبت کرد.
هوش مصنوعی: از پیچیدگیها و پرسشهای بیپایان رهایی مییابیم و در نهایت به یاری خداوند و بزرگواری شاعران بزرگ میرسیم.
هوش مصنوعی: ابوالفضل ویژگیهای برجستهای دارد که او را بهترین در دین قرار میدهد. او برای مردم روی زمین مایه افتخار و برای اهل آسمان مانند تاجی است که بر سر مینشیند.
هوش مصنوعی: مسیح زمان و کلیم (موسی) دوران خاقانی است که عمرش مانند عمر خضر باشد و پاکی و گرانقدری یحیا را در خود دارد.
هوش مصنوعی: آداب و هنر آموزی او را میتوان به دانشجویی تشبیه کرد که در کلاس درس مانند یک کودک با حروف الفبا آشنا میشود. و کسی که در مجلس او حاضر میشود، احساس میکند که همچون یک قطره در دریای وسیع است.
هوش مصنوعی: تمام داراییهای دنیا به علم او وابسته است و عقلهای جهانی با علم و دانش او شکل میگیرند و استوار میشوند.
هوش مصنوعی: ماهیت و سرشت تابان، درنگ و استقبال از یاسین را با فضیلت نیابت حامیم و ارثبری طاها همراه کرده است.
هوش مصنوعی: دلش به مدرسه و آموزش حکمت ادریس میتپد و با وجود اینکه به صورت مردانه است، به ذکر او اهمیت میدهد.
هوش مصنوعی: مردان جنگی در برابر او سر تعظیم فرود آوردهاند و سخنرانان نیز در حضورش از شرم، پیراهن خود را پاره کردهاند.
هوش مصنوعی: او با احترام به موعظههایش توجه کرده و در آن زمان به نظم و ترتیب در مورد حقوق دیگران سخن گفته است، مانند نوشیدنی شفابخش.
هوش مصنوعی: افراد عادی و معمولی که درک عمیقی از دین و ملت ندارند، سخنانشان بیفایده و صرفاً به دنبال سود شخصی است.
هوش مصنوعی: به خاطر ایجاد تنوع و جلوگیری از شرک، مانند یک پزشک، افرادی که دچار بدعت شدهاند را با استفاده از نظم و ترتیب معجون خاصی درمان میکند.
هوش مصنوعی: هیچ کس مانند تو تأثیرگذار نیست، زیرا هیچ شخصی شبیه تو از نسل آدم و حوا به دنیا نیامده است.
هوش مصنوعی: اهل هنر به حضور تو نزدیک میشوند، زیرا تو به راستی نماد و نمونهای از استحکام و پایداری هستی.
هوش مصنوعی: هر کسی که به ستایش و تعریف از شخصیت تو بپردازد، باید مانند گل بنفشه زبانش را از پشت سرش بیرون بیاورد و نشان دهد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
به جمله خواهم یک ماهه بوسه از تو، بتا
به کیچ کیچ نخواهم که فام من توزی
دل مرا عجب آید همی ز کار هوا
که مشکبوی سلب شد ز مشکبوی صبا
ز رنگ و بوی همی دانم و ندانم از آنک
چنین هوا ز صبا گشت یا صبا ز هوا
درخت اگر عَلَم پرنیان گشاد رواست
[...]
بتی بروی چو لاله شکفته بر دیبا
تنم اسیر بلا کرد و دل اسیر هوا
دلم بصحبت او همچو پشت او شده راست
تنم ز فرقت او همچو زلف اوست دو تا
بدست دارد تیر و بغمزه دارد تیر
[...]
شب آمد و غم من گشت یک دو تا فردا
چگونه ده صد خواهد شد این عنا و بلا
چرا خورم غم فردا وزآن چه اندیشم
که نیست یک شب جان مرا امید بقا
چو شمع زارم و سوزان و هر شبی گویم
[...]
ایا ستارهٔ خوبان خَلُّخ و یغما
به دلبری دل ما را همی زنی یغما
چو تو نگار دل افروز نیست در خَلُّخ
چو تو سوار سرافراز نیست در یغما
غنوده همچو دل تنگ ماست دیدهٔ تو
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۴ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.