رایت شهریار دین گستر

سایه افگند بر جهان یکسر

مسرعات فلک رسانیدند

خبر فتح او بحر کشور

رونقی یافت ملت ایزد

[...]

علاء دولت خوارزمشاه دین پرور

که آفتاب جلالست و آسمان هنر

خدایگانی ، دریا دلی ، خداوندی

که هست گوهر دریای شرع پیغمبر

شده مسخر پیمان او شهور و سنین

[...]

مایهٔ نصرت ، آفتاب ظفر

سایهٔ ایزد ، افتخار بشر

شاه غازی، علا، دولت و دین

آن مکان جلال و کان ظفر

کامگاری، که جز بفرمانش

[...]

امروز شد صحیفهٔ اقبال پر نگار

و امروز شد طلیعهٔ اسلام کامگار

امروز عون دولت خوارزمشاه کرد

بر رغم شرک قاعدهٔ شرع استوار

در زد بروزگار عدو آتش فنا

[...]

ای بسته و گشاده بسی دشمن و حصار

در هر دو حال باد ترا کردگار یار

تأیید تو شکسته بیک حمله صد مصاف

اقبال تو گشاده یک لحظه و صد حصار

بر موجب رضای تو ایام را مضا

[...]

ای زتیغ بی قرار تو ممالک را قرار

صفحهٔ دولت ز آثار حمیدت پر نگار

اختران کی بود جز بر هوای تو مسیر؟

و آسمان را کی بود جز بر مراد تو مدار؟

نه در ایوان سخاوت مثل تو بوده جواد

[...]

ای زمان را پادشاه و ای زمین را شهریار

پادشاه نامداری ، شهریار کامگار

ملک و ملت را ز رأی و رایت تو انتظام

دین و دولت را ز نام و نامهٔ تو افتخار

مثل و شبه تو نبوده روز بزم و روز رزم

[...]

ای سمن ساق ترک سیم عذار

تیغ از کف بنه ، قدح بردار

وقت باده است ، باره را بر بند

روز مهر است ، کینه را بگذار

عدت رزم را بجمله ببر

[...]

بنشاند باد فتنه ز شمشیر آبدار

فرمانده ملوک ، خداوند روزگار

خورشید خسروان ، ملک اتسز، که تیغ او

اندر جهان معالم حق کرده آشکار

شاهی ، کز و لوای ظفر گشت مرتفع

[...]

پناه ملک عجم ، شهریار دولت یار

چراغ دین عرب ، پادشاه گیتی دار

ابوالمظفر ، اتسز ، خدایگان بشر

که اختیار ملوکست و افتخار تبار

خدایگانی ، کز علم و حلم او هستند

[...]

چیست آن شکل آسمان کردار؟

کآفتاب اندرو گرفته قرار

دیده کس آفتاب ناسایر

دیده کس آسمان نادوار؟

نعمت و محنتست از آثارش

[...]

زان زلف بی‌قرار دلم گشت بی‌قرار

زان چشم پر خمار سرم گشت پر خمار

سر پر خمار خوش تر و دل بی‌قرار به

زان چشم پر خمار وزان زلف بی‌قرار

چون تارهای زلف تو گشتست روز من

[...]

زهی! خطهٔ ملک‌ را شهریار

خهی! از تو بنیاد دین استوار

چو تن را بجان و چو جان را بعلم

بجاه تو اسلام را افتخار

نه در بیضهٔ حشمت تو خلل

[...]

قرار از دل من ربود آن نگار

بدان عنبرین طرهٔ بی قرار

نگارست رخسارهٔ من ربود آن نگار

ز هجران رخسارهٔ آن نگار

کنار من از دوست تا شد تهی

[...]

مظلم شبی دراز از طرهٔ نگار

گشته سیه زمان و شده تیر روزگار

افلاک شسته چهرهٔ خود را برنک تیر

و آفاق کرده جامهٔ خود را بلون قار

بر خلق تنگ گشته مساکن چو کام کور

[...]

منت خدای را، که باقبال شهریار

شد رکن ملک و قاعدهٔ ملت استوار

خوارزمشاه عالم عادل ، که در جهان

ناورد گشت چرخ چنو هیچ شهریار

خورشید خسروان ملک اتسز ، که کردهاش

[...]

همه کار گیتی بود برقرار

چو با دین و دانش بود شهریار

بعدلست هر سلطنت را ثبات

بعلمست هر مملکت را مدار

جهان را بعدل و هدی را بعلم

[...]

بس بلندا! که شد ز گردون پست

بس عزیز که شد ز گیتی خوار

محنت چرخ را که دیده قیاس؟

ستم دهر را که دید شمار

نیست از چرخ ایمنی، پنهان

[...]

ای در مصاف رستم دستان روزگار

با باس تو هدر شده دستان روزگار

مقهور دستبرد تو اجرام آسمان

مجبور پای بند تو ارکان روزگار

پیش براق و هم تو هنگام کر و فر

[...]

صابر، ای طبع تو جهان هنر

وی بتو تازه بوستان هنر

ظاهرت صاحب ردای سداد

باطنت مالک عنان هنر

هر زمان خامهٔ تو در دو زبان

[...]