اگر دل دلبر و دلبر کدام است؟

وگر دلبر دل و دل را چه نام است؟

دل و دلبر بهم آمیته وینم

ندونم دل که و دلبر کدام است

او به هر کار بس به اندام است

هم نکو روی و نکو نام است

این کهنه رباط را که عالم نام است

و‌آرامگه ابلقِ صبح و شام است

بزمی‌ست که واماندۀ صد جمشید است

قصری‌ست که تکیه‌گاه صد بهرام است

این کهنه رباط را که عالم نام است

آرامگَهِ اَبْلَقِ صبح و شام است،

بزمی است که واماندهٔ صد جمشید است،

گوری است که خوابگاهِ صد بهرام است!

خورشید رخ تو را غلام است

بی روی تو عاشقی حرام است

ماهی تو ولی ز نور رویت

در گردن آفتاب فام است

چون زلف تو را گره گشایند

[...]

در راه دلم ز عشق تو صد دام است

امید من سوخته دل بس خام است

آن را که تویی یار چه بی یار کسیست

وانرا که تویی دوست چه دشمن کام است

زهی شکسته رواق سپهر نیلی را

صدای صیت بلندت که در جهان عام است

بگویم و بزه این سخن به گردن من

که خاص حلقه بگوش در تو ایام است

به چشم تو که مرا در ثنای تو دستی است

[...]

در عشق تو عافیت حرام است

آن را که نه عشق پخت، خام است

کس را ز تو هیچ حاصلی نیست

جز نیستیی که بر دوام است

صدساله ره است راه وصلت

[...]

دلیل آن کآفتاب خاص و عام است

که شمس‌الدین و الدنیاش نام است

مسلمانیم ما او گبر نام است

گر این گبری مسلمانی کدام است؟

که فردا جای آن خوبان کدام است

کدامین آب و سبزیشان مقام است

مگر داند که این صورت چه نام است؟

چه آیین دارد و جایش کدام است؟

اگر شبدیز با ماه تمام است

به همراهیش گلگون تیزگام است

مرا کز دست خسرو نقل و جام است

نه کیخسرو پناخسرو غلام است

مرا از لعل تو بوسی تمام است

حلالم کن که آن نیزم حرام است

ملک چون دید کاو در کار خام است

زبانش توسن است و طبع رام است

همه کارم که بی تو ناتمام است

چنین خام از تمناهای خام است

بگفت آسوده شو‌، کاین کار خام است

بگفت آسودگی بر من حرام است

به رفتن مرکبم بس تیزگام است

ندانم جای آرامم کدام است

چو دشمن شد‌، همه کاری به کام است

یکی آب از پس دشمن تمام است