... به باغ سر و سوی قامت تو کرد نظر

ز چرخ ماه سوی چهره تو کرد نگاه

زرشک چهره توماه تیره گشت و خجل ...

... تا آفتاب روشن دایم همی بگردد

چون آسیای زرین بر چرخ آسیایی

پاینده باد عمرت فرخنده باد روزت ...

... بابخشش او بحر چه چیزست سرابی

باهمت او چرخ چه چیزست کیانی

او را ز جفا دهر امان داد و نداده ست ...

... الا تا که روشن ستاره ست هر شب

براین آبگون روی چرخ کیانی

هوا را بودروشنی و لطیفی ...

... کهتر کسی که بنده او باشد او شهیست

کو را همی سجود کند چرخ چنبری

ای خسروی که تخت ترا چرخ همبرست

تو با بلند چشمه خورشید همبری ...

... گر آن زر که اوداد بر هم نهندی

مگر آیدی چرخ را نردبانی

همانا که بی نعمت او به گیتی ...

... مرد دین دوست بود آری از کفر بری

زبرین چرخ فلک زیر کمین همت تست

نه عجب گر توبه قدر از همه عالم زبری ...

... آفاق به کف داری معشوق به بر داری

تا چرخ کمان دارد تا کوه کمر دارد

از فخر کمان داری و ز عز کمرداری

... بر آن امید که بر خاک پات بوسه دهد

بسوی چرخ برد باد سال و ماه غبار

درم رباید تیغ تو زانش در سر خصم ...

... بسان کوه بپای و بسان لاله بخند

بسان چرخ بتاز و بسان ابر ببار

بپایان آمد این قصیده غراء چون دیبا در او سخنان شیرین با معنی دست در گردن یکدیگر زده و اگر این فاضل از روزگار ستمکار داد یابد و پادشاهی طبع او را به نیکوکاری مدد دهد چنانکه یافتند استادان عصرها چون عنصری و عسجدی و زینبی و فرخی رحمة الله علیهم اجمعین در سخن موی بدو نیم شکافد و دست بسیار کس در خاک مالد فان اللهی تفتح اللها و مگر بیابد که هنوز جوان است و ما ذلک علی الله بعزیز و بپایان آمد این قصه

... غالب و قادر و بر منهزم خویش رحیم

همت اوست چو چرخ و درم او چو شهاب

طمع پیر و جوان باز چو شیطان رجیم ...

... مر این تیره گوی درشت کلان را

چه گویی که فرساید این چرخ گردان

چو بی حد و مر بشمرد سالیان را ...

... یکی شایگانی بیفگن ز طاعت

که دوران برو نیست چرخ گران را

یکی رایگان حجتی گفت بشنو ...

... گویم چرا نشانه تیر زمانه کرد

چرخ بلند جاهل بیدادگر مرا

گر در کمال فضل بود مرد را خطر

چون خوار و زار کرد پس این بی خطر مرا

گر بر قیاس فضل بگشتی مدار چرخ

جز بر مقر ماه نبودی مقر مرا

نی نی که چرخ و دهر ندانند قدر فضل

این گفته بود گاه جوانی پدر مرا ...

... منگر بدین ضعیف تنم زانکه در سخن

زین چرخ پرستاره فزون است اثر مرا

هر چند مسکنم به زمین است روز و شب

بر چرخ هفتم است مجال سفر مرا

گیتی سرای رهگذران است ای پسر ...

... چو تیز کرد برو مرگ چنگ و دندان را

بسی که خندان کرده است چرخ گریان را

بسی که گریان کرده است نیز خندان را

قرار چشم چه داری به زیر چرخ چو نیست

قرار هیچ به یک حال چرخ گردان را

کناره گیر ازو کاین سوار تازان است ...

... بترس سخت ز سختی چو کاری آسان شد

که چرخ زود کند سخت کار آسان را

برون کند چو درآید به خشم گشت زمان ...

... چون خورم اندوه او چو می بخورد

گردش این چرخ مردخوار مرا

چون نکنم بیش ازینش خوار که او ...

نکوهش مکن چرخ نیلوفری را

برون کن ز سر باد و خیره سری را

بری دان از افعال چرخ برین را

نشاید ز دانا نکوهش بری را ...

... درخت تو گر بار دانش بگیرد

به زیر آوری چرخ نیلوفری را

نگر نشمری ای برادر گزافه ...

... وانگه بر شو به کوکب جوزا

زین چرخ برون خرد همی گوید

صحراست یکی و بی کران صحرا ...

حکیمان را چه می گویند چرخ پیر و دوران ها

به سیر اندر ز حکمت بر زبان مهر و آبان ها ...

... که گویدشان همی بی شک به گرماها حزیران ها

به قول چرخ گردان بر زبان باد نوروزی

حریر سبز در پوشند بستان و بیابان ها ...

... اگر بیدار و هشیاری و گوشت سوی من داری

بیاموزم تو را یک یک زبان چرخ و دوران ها

همی گویند کاین کهسارهای محکم و عالی ...

ای پیر نگه کن که چرخ برنا

پیمود بسی روزگار بر ما

پیمانه این چرخ را سه نام است

معروف به امروز و دی و فردا ...

... ما مانده شده ستیم و گشته سوده

ناسوده و نامانده چرخ گردا

برسایش ما را ز جنبش آمد ...

... میر تو خدای است طاعتش دار

تا سرت برآید به چرخ خضرا

از طاعت بر شد به قاب قوسین ...

... هرگز ناراست جز از بهر تو

چرخ سر خویش به در خوشاب

تو چو یکی زنگی ناخوب و پیر ...

... نیست روز و شب همانا جز عذاب

هرچه ناز و خوب کردش گشت چرخ

هم ز گردش زود گردد زشت و خاب ...

... زین هزاران شمع که آن آید پدید

تا ببندد روی چرخ از شب نقاب

روی خاک و موی گردان چرخ را

این سیه پرده نقاب است و خضاب ...