... شیر نر گنبذ همی کرد از لغز

در هوا چون موج دریا بیست گز

پهلوان مردانه بود و بی حذر ...

... عفو کن زین بندگان تن پرست

عفو از دریای عفو اولیترست

عفو خلقان هم چو جو و هم چو سیل

هم بدان دریای خود تازند خیل

عفوها هر شب ازین دل پاره ها ...

... ز اعتماد بعث کردن ای خدا

هفت دریا هر دم ار گردد سراب

گوش گیری آوریش ای آب آب ...

... قوم بر وی سرکه ها می ریختند

نوح را دریا فزون می ریخت قند

قند او را بد مدد از بحر جود ...

... بلک صد قرنست آن عبدالعلی

خم که از دریا درو راهی شود

پیش او جیحونها زانو زند

خاصه این دریا که دریاها همه

چون شنیدند این مثال و دمدمه ...

... چون ز حرف و صوت و دم یکتا شود

آن همه بگذارد و دریا شود

حرف گو و حرف نوش و حرفها ...

... آنکه جو دید آب را نکند دریغ

خاصه آن کو دید آن دریا و میغ

... منفذش چون باز باشد سوی یم

چون به دریا راه شد از جان خم

خم با جیحون برآرد اشتلم

زان سبب قل گفته دریا بود

هرچه نطق احمدی گویا بود

گفته او جمله در بحر بود

که دلش را بود در دریا نفوذ

داد دریا چون ز خم ما بود

چه عجب در ماهیی دریا بود

چشم حس افسرد بر نقش ممر ...

... باد سرگردان ببین اندر خروش

پیش امرش موج دریا بین بجوش

آفتاب و ماه دو گاو خراس ...

... پیش خر خرمهره و گوهر یکیست

آن اشک را در در و دریا شکیست

منکر بحرست و گوهرهای او ...

... ما ندیدیم این که آن نقش است و کف

کف ز دریا جنبد و یابد علف

چونک بحر افکند کفها را به بر ...

... تا بگویندت به لب نی بل به حال

که ز دریا کن نه از ما این سؤال

نقش چون کف کی بجنبد بی ز موج ...

... با کی خفتی وز چه پهلو خاستی

که چنین پر جوش چون دریا ستی

یا ابیت عند ربی خواندی

در دل دریای آتش راندی

نعره یا نار کونی باردا ...

... هست بر کوسه یکایک آن پدید

رو به دریایی که ماهی زاده ای

هم چو خس در ریش چون افتاده ای ...

... ای محال و ای محال اشراک او

دور از آن دریا و موج پاک او

نیست اندر بحر شرک و پیچ پیچ ...

... هم تو سوزی هم سرت ای گنده پوز

کی شود دریا ز پوز سگ نجس

کی شود خورشید از پف منطمس ...

... کین جهان ماند یتیم از آفتاب

موجهای تیز دریاهای روح

هست صد چندان که بد طوفان نوح ...

... چون ز حد رفت و ملولی می فزود

آب دریا را حکم سازید حق

تا که ماند کی برد زین دو سبق ...

... با غم و شادیت کرد او متصل

گر نبینی کشتی و دریا به پیش

لرزها بین در همه اجزای خویش ...

... از مفلسف گویم و سودای او

یا ز کشتیها و دریاهای او

بل ز کشتیهاش کان پند دلست ...

... چونک شد فانی کند دفع علل

گر شود بیشه قلم دریا مداد

مثنوی را نیست پایانی امید ...

... چون نماند بیشه و سر در کشد

بیشه ها از عین دریا سر کشد

بهر این گفت آن خداوند فرج ...

... مصطفی زین گفت اصحابی نجوم

نجم اندر ریگ و دریا رهنماست

چشم اندر نجم نه کو مقتداست ...

... نیست زر غبا وظیفه ماهیان

زانک بی دریا ندارند انس جان

آب این دریا که هایل بقعه ایست

با خمار ماهیان خود جرعه ایست ...

... از هوای حق بود نه از ناودان

چونک دریا بر وسایط رشک کرد

تشنه چون ماهی به ترک مشک کرد

... گیج نبود در روش بلک اندرو

حاملش دریا بود نه سیل و جو

چون بیابد او که یابد گم شود ...

... هست بیگار و نگردد آشکار

تا به دریا سیر اسپ و زین بود

بعد ازینت مرکب چوبین بود

مرکب چوبین به خشکی ابترست

خاص آن دریاییان را رهبرست

این خموشی مرکب چوبین بود ...

ای دریا دل تو گوهر و مرجان را

درباز که راه نیست کم خرجان را ...

... هر موج که می زند دل از خون ای دل

آن دل نبود مگر که دریا ست دلا

... هرجا که روی نشسته ای در دل ما

چندان غم دریاست ترا چون ماهی

کافشاند لب خشک تو را در دریا