شبی در خرقه رندآسا، گذر کردم به میخانه
ز عشرت میپرستان را، منور بود کاشانه
ز خلوتگاه ربانی، وثاقی در سرای دل
که تا قصر دماغ ایمن بود ز آواز بیگانه
چو ساقی در شراب آمد، به نوشانوش در مجلس
به نافرزانگی گفتند کاول مرد فرزانه
به تندی گفتم آری من، شراب از مجلسی خوردم
که مه پیرامن شمعش، نیارد بود پروانه
دلی کز عالم وحدت، سماع حق شنیدهست او
به گوش همتش دیگر، کی آید شعر و افسانه
گمان بردم که طفلانند وز پیری سخن گفتم
مرا پیری خراباتی، جوابی داد مردانه
که نور عالم علوی، فرا هر روزنی تابد
تو اندر صومعش دیدی و ما در کنج میخانه
کسی کآمد در این خلوت، به یکرنگی هویدا شد
چه پیری عابد زاهد، چه رند مست دیوانه
گشادند از درون جان در تحقیق سعدی را
چو اندر قفل گردون زد کلید صبح دندانه
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: شاعر در این شعر از تجربهٔ یک شب در میخانه صحبت میکند، جایی که فضایی شاد و پر از عشق و خوشی حاکم است. او به تقابل دو جهان میپردازد: عالم روحانی و عرفانی در خلوتگاههای ربانی و دنیای شاداب و مفرح میخانه. وقتی ساقی در مجلس شراب به مهمانان سرو میکند، او با تندی به این مساله اشاره میکند که خودش از جلسهای نوشیده که روشناییاش از آتش شمع کمتر نیست. شاعر به جایگاه والای دلهایی که در یکدلی و وحدت با حق هستند، اهمیت میدهد و میگوید که آنها خود را از افسانهها و داستانها فراتر میبینند. در ادامه، او به پاسخی از یک پیر خراباتی اشاره میکند که از حقیقت عالم آگاه است و در نهایت به نکتهای اشاره میکند که نور عالم علوی بر همه جا میتابد، چه در صومعه و چه در میخانه. این شعر تلاشی است برای کشف حقیقت و زیبایی در هر دو دنیای روحانی و دنیای مادی.
هوش مصنوعی: یک شب در لباس رندانهام، به میخانهای رفتم که دلافروزی میپرستان در آنجا جاری بود و خانهاش روشن و پر از شادی بود.
هوش مصنوعی: از مکانی مقدس و دور از هر گزند، در دل خود مکانی امن و آسوده دارم که در آنجا از صدای نا آشنا و بیگانه حفاظت میشود.
هوش مصنوعی: وقتی ساقی در میخانه ظاهر شد و مشغول سرو نوشیدنی شد، به میهمانانی که در مجلس بودند گفته شد که هیچکس مانند مرد دانا و باوقار نیست.
هوش مصنوعی: به تندی گفتم که بله، من شراب را از محفل و جمعی نوشیدم که در آن فقط نور شمع است و پروانهای در اطرافش وجود ندارد.
هوش مصنوعی: دل کسی که از عالم وحدت، صدای حق را شنیده است، دیگر به سخنان ادبی و داستانهای بیمحتوا توجهی ندارد.
هوش مصنوعی: من فکر کردم که آنها مثل بچهها هستند و به همین خاطر درباره پیری صحبت کردم. اما یک پیر مرد همنشینم با صداقت و جدیت به من پاسخ داد.
هوش مصنوعی: نور عالم بالا به هر جایی میتابد، تو در صومعهات آن را دیدی و ما در گوشهی میخانه به تماشای آن نشستهایم.
هوش مصنوعی: کسی که به این مکان آرام و دور از شلوغی آمد، با سادهدلی و پاکی خود را نشان داد. نه کسی باشد که فقط عبادت کند و زهد داشته باشد، و نه فردی که در حال شادی و مستی باشد و دیوانهوار رفتار کند.
هوش مصنوعی: درون جان نسبت به جستجوی حقیقت باز شد و سعدی مانند کلیدی که صبح به قفل آسمان میزند، به رازهای زندگی و معنای عمیق آن دست یافت.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
چرا این مردم دانا و زیرکسار و فرزانه
زیانشان مور را باشد دو درشان هست یک خانه
اگر ابروش چین آرد ، سزد گر روی من بیند
که رخسارم پر از چین است چون رخسار پهنانه
چو پیمانه تن مردم همیشه عمر پیماید
[...]
زهی بزم خداوندی زهی میهای شاهانه
زهی یغما که میآرد شه قفجاق ترکانه
دلم آهن همیخاید از آن لعلین لبی که او
کنار لطف بگشاید میان حلقه مستانه
هر آن جانی که شد مجنون به عشق حالت بیچون
[...]
گرانجانی مکن یارا مشو در خوابِ مستانه
چو بانگِ صبح بشنیدی سبک برخیز مردانه
به مسمار ارادت خویشتن چون حلقه بربندی
اگر روزی دهندت ره درون بارِ میخانه
تو گردانی که در تفریق مجموعیم پس دانی
[...]
به گردت باد سردی هر دم از عشاق دیوانه
پریشانی زلفت را فراهم کی کند شانه؟
بلای جان شدی و من هم اول روز دانستم
که روزی بهر ما فتنه شود آن شکل ترکانه
مرا خود شورشی بوده ست، عشقت یار شد با آن
[...]
مرا زنجیر زلف او بدان سان کرد دیوانه
که از سودای او کشتم ز عقل خویش بیگانه
رموز حسن لیلی را که دریابد بجز مجنون
بدین ده ره نیارد عقل هر فرزانه
گرم سر در سر کارش رود زو بر ندارم دل
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۱۰ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.