بخدایی که وصف بیچونیش

بر اشارات انبیا رفتست

قلم استقامت صنعش

همه بر خطّ استوا رفتست

بر سر بندگان بخواهد راند

[...]

صدر آزادگان و خواجۀ دهر

که از وجان مردمی شادست

بر سرکان ز وجود او خاکست

در کف بحر با کفش با دست

پیش دستش چو سرو برپایست

[...]

چون چناری میان تهیست فلان

که همه آبها زین خوردست

از درون خالی از برون بی بر

وانگه از حرص پای تا سردست

صدر آزادگان کریم الدّین

که همه رسم تو کرم بودست

صیت تو همچو فکرت حکما

آسمان و زمین بپیمودست

گرچه در خدمت تو این کهتر

[...]

خسرو تاج بخش شاه جهان

که زتیغش زمانه بر حذرست

تحفۀ چرخ سوی او هردم

مژدۀ فتح و دولتی دگرست

رای او پیرو دولتش برناست

[...]

ای کریمی که گاه فیض نوال

رشح کلکت معلّم ابرست

از عطای تو نیمه یی برسید

وان دگر نیمه هم بران کبرست

همچو ایمان برات انعامت

[...]

نور دین ای که در فنون هنر

فضل تو همچو نور مشهور ست

جزوی از سر گذشت خامۀ تست

هر چه اندر کتاب مسطور ست

با عروسان خاطرت ما را

[...]

نظم و نثر سخن برابر نیست

گرچه هر یک چو دّر مکنونست

سخن نثر اگرچه بس نغزست

کار منظوم خود دگر گونست

آن نبینی که آهن بی قدر

[...]

همه در پای مرگ پست شدند

هر کجا در زمانه پر هنریست

با چنین نکبت هنرمندان

وای آن کز هنر برو اثریست

شکرها می کنم که گرچه مرا

[...]

شب من روز در کنار گرفت

مشک کافور را ببار گرفت

شام را صبحدم هزمت کرد

لشکر روم زنگبار گرفت

عارضم از سیه گری بگریخت

[...]

ای نشاط دل خرد نامت

خنک آن کس که می برد نامت

چشمۀ سلسبیل بگشاید

بر زبانی که بگذرد نامت

غم هستی ز خاطرش برود

[...]

هر گه شعری برم بر ممدوح

کند آنرا به نقد خود مجروح

من و ممدوح هر دو همکاریم

حال هر یک چو می شود مشروح

نیست زر در میان، همه سخنست

[...]

ای ز احکام همچو رویین دز

دست و هم از گشادنت عاجز

طرفه معشوق و گونة عاشق

از درون صامت از برون ناطق

گاه چون نرگسی سرافگنده

[...]

هر که این هر دو قطعه بر خواند

که ازین پیش کردم آنرا یاد

پرسد از من که خواجه نیز ترا

چند خروار غلّه بفرستاد

نیک باشد که من جوابش را

[...]

دوش خر بنده کرد پیشم یاد

کاسبک خواجه زندگی بتو داد

نیک دلتنگ گشتم از خبرش

که جوان بود و زیرک و استاد

گرچه غمگین شدم ز واقعه اش

[...]

خواجه از بخل در مسلمانی

اعتقادی برای خود بنهاد

روزه گوید بهین طاعاتست

وز زکاتش همی نیاید یاد

من بگویم که بر کجا باشد

[...]

ای بزرگی که در جهان کرم

کس چو تو داد اصطناع نداد

بدهد سر ز دست آنکه ترا

گردن از روی امتناع نداد

بودم از تو بسی توقّعها

[...]

سرفرازا خدای عزّ وجل

بتو اقبال بی تناهی داد

این چنین دولت اکتسابی نیست

که ترا قدرت الهی داد

عصمت خون و مال خلق تویی

[...]

همچو ابرست دست خواجه فلان

خود کرا دستی آنچنان افتد؟

نه چنان ابر کز ترشّح آن

تشنه را قطره در دهان افتد

لیک ابری گران سایه فکن

[...]

دل که با یادش آشنا گردد

گر بیهوده ها چرا گردد؟

مرد این راه آنکس است که او

همه پیرامن بلا گردد

غرقه در آب چشم خود شب و روز

[...]