زهی مکان تو از عرصه خیال برون

گمان به خلوت قدس تو ره نبرده درون

تو آن رفیع مکانی که اوج عرش عظیم

فضای عالم قدر ترا بود هامون

تو آن شهی که به نعت تو همچو جد و پدر

[...]

شکر خدا که با فلکم هیچ کار نیست

بر خاطرم ز هر دو جهان یک غبار نیست

آن پای بر جهان زده رندم که بر دلم

اندوه آسمان و غم روزگار نیست

مستغنیم به طبع بلند از بلند و پست

[...]

طلسم رنگ چمن را بهار بسته چنان

که رنگ بیم ندارد برو شکست خزان

مرور باد صبا بر بساط سبزه دشت

ز موج مخمل خارا درست داده نشان

کنون که یوسف گل شد عزیز مصر چمن

[...]

کمال عقل همین است در جهان غرور

که آدمی چو پری از نظر شود مستور

ندیدنی بود اوضاع روزگار تمام

خوشا به طالع نرگس خواص دیدة کور

حسد فزودة بیداربختی بختم

[...]

ندانم از نظر من چسان بود مستور

رخی که یک نفس از خاطرم نگردد دور

نگاه بد نتوان بر جمال او دیدن

دعا کنیم کز آن روی چشم آینه دور

ز رشگ پیک نظر را نمی‌توانم دید

[...]

ز تاب شعشه آفتاب در سرطان

تنور گرم فلک جدی را کند بریان

ز تاب خور، دم فواره در میان حیاض

شدست چون نفس اژدها شراره فشان

ندانم آه که آتش‌فروز شد که دگر

[...]

محیط عشق که ما مرکزیم و غم پرگار

درین میانه ز عالم گرفته‌ایم کنار

جنون عشق برآراست خوش به سامانم

کجاست عقل که گل چیند اندرین گلزار

فتاده خوش به سر هم متاع رسوایی

[...]

ز موج رنگ گل و سبزه در هوای بهار

به‌بال جلوه طاووس می‌پرد گلزار

به نقل آب و هوا حاجت ار فتد یابد

ز نقل آب و هوای چمن شفا بیمار

گرفت ابر ز خجلت دریچه مشرق

[...]

مرا دلی است ز درد فراق یار و دیار

تمام گریه حسرت تمام ناله زار

اگر به سیر چمن کم روم سبب آنست

که نیست ماتمیان را به بزم عشرت بار

مرا که سینه ز داغ ستم گلستانست

[...]

فغان ز کج‌روشی‌های چرخ ناهموار

که هیچ‌گونه ندارد به راستی سروکار

به گردش فلک امید استقامت نیست

جز اعوجاج نیاید ز طینت پرگار

ز من شنو که کجی جزو معنی فلک است

[...]

خلاف رأی تو بر عقل آن چنان دشوار

که کس به فرض محال از خدا شود بیزار

به فضل مرتبه ممتازی از عقول و نفوس

چنان که نور نظر در میانه انوار

نسیم مهر تو در باغ اعتقاد ضرور

[...]

بی‌تو به زندان غم هیچ نجنبم ز جا

زلف تو زنجیر کرد موی به موی مرا

کس به کدامین امید از تو دلی خوش کند

عهد ندارد ثبات وعده ندارد وفا

سایه سودای او از سر ما کم مباد

[...]

ز شوخی نه در دیده آیی نه در بر

ندانم چه سازد کسی با تو کافر

ادای ترا غمزه سرخیل غارت

نگاه ترا فتنه پامال لشکر

بلا محو آن کنج چشم مشوش

[...]

تا کی از حوت کند جا به حمل مهر بدل

ای خوش آن روز که نه حوت بماند نه حمل

روز و شب عربده دارند به هم در تطویل

گاه آن اقصر ازین آید و گاهی اطول

شب که چون اول ظل دوم از حدمی رفت

[...]

کنون خوشست کشیدن شراب خنده گل

که شسته است چمن رو در آب خنده گل

کتان ناله بلبل چه گل تواند چید

ز برق شعشعه ماهتاب خنده گل

به عهد گریه دریا کشم چه می‌راند

[...]

تا به کی غافل توان بودن ز مکر روزگار

الحذار ای خفتگان زین خصم بیدار الحذار

قسمت میراث‌خواران است آخر مالتان

ای خداوندان مال‌الاعتبار الاعتبار

قالتان حاصل ندارد جز نزاع و جز جدال

[...]

ز باد حادثه آخر باین شدم دلشاد

که برد خاک مرا تا به آستان مراد

سر مرا که لگدکوب فوج حادثه بود

به خاک درگهی افکند و سربلندی داد

ز نور رای شهی کوکبم منور گشت

[...]

عشق در کام من اول زهر سودا ریخته

بعد از آن ته‌جرعه بر مجنون شیدا ریخته

یک سر مو بر وجودم جای نوش عیش نیست

بس که زهر افعی غم بر سراپا ریخته

صد چمن غلطیده در خون خزان بی‌بهار

[...]

ماه نو عید و صد چنین باد

میمون به ملازمان استاد

استاد اجل و صدر اعظم

شایسته رحمت خداداد

دریای وقار و کوه تمکین

[...]

رسید مژده که آمد پناه دولت و دین

خدیو مملکت علم و فضل صدرالدین

فلک جناب ملک قدر عرش رتبه که هست

به علم و دانش رنگین به رای و فکر متین

قبول علم و عمل را سبک چو آیینه

[...]