عقل چه آورد ز گردون پیام

خاصه سوی خاص نهانی ز عام؟

گفت: چو خورد نیست فلک را قرار

نیست درو نیز شما را مقام

وام جهان است تو را عمر تو

[...]

خواجه قوام الدین صدر انام

آنکه بدو یافت شریعت قوام

بر در او عقل فروتر گدای

بر سر او چرخ کمینه غلام

مسند او تکیه گه شرع و عقل

[...]

عقدِ پرستش ز تو گیرد نظام

جز به تو بر هست پرستش حرام

خواجه مساح و مسیحش غلام

آنت بشیر اینت مبشر به نام

چون سخن از خود به در آمد تمام

تا سخنش یافت قبول سلام

شعر برآرد به امیریت نام

کالشعراءُ امراء الکلام

گشت چو من بی‌ادبی را غلام

آن ادب‌آموز مرا کرد رام

دایرهٔ خطِ سپهرش مقام

غالیهٔ بوی بهشتش غلام

ناخن سیمین سمن صبح فام

برده ز شب ناخنهٔ شب تمام

موی سپید از اجل آرد پیام

پشت خم از مرگ رساند سلام

مشعلهٔ صبحْ تو بردی به شام

صادق و کاذب تو نهادیش نام

هرچه دهد مشرقی صبح بام

مغربی شام ستاند به وام

می که حلال آمده در هر مقام

دشمنیِ عقلِ تو کردش حرام

مصلحت توست زبان زیر کام

تیغ پسندیده بود در نیام

بر جگر پخته انجیر فام

سرکه فروشند چو انگور خام

چون تو همه زخم زبانی تمام

کرم خور و خار نشین والسلام

بانگ برآورد جهان کای غلام

گنجه کدام است و نظامی کدام

ای ز تو ایّام رسیده بکام

داده شکوه تو جهان را نظام

خاصگیان حشمت عقل و روح

نوبتیان در تو صبح و شام

همچو وداعست دلیل فراق

[...]

یا قمرالحسن مزیل‌الظلام

جد بطلوع مع کاس المدام

داد اجازت به رضای تمام

تا نهم اندر رهٔ مقصود گام